راهنمای کامل استفاده از الگوی سر و شانه در معاملات فارکس
الگوی سر و شانه یکی از معتبرترین الگوهای معکوس روند به شمار میآید و برای معاملهگران، فوقالعاده مفید است. این الگو هم برای افرادی که به دنبال روند هستند و میخواهند از خطرات احتمالی مطلع شوند و هم افرادی که میخواهند یک روند برگشتی را در نزدیکی نقطه عطف مشاهده کنند، فواید بسیاری دارد.
در این مطلب، به بررسی نحوه استفاده از الگوهای سر و شانهها برای شناسایی نقاط ورود و خروج به یک معامله، میپردازیم. مهم است معاملهگران یاد بگیرند که چگونه این الگوی تجزیه و تحلیل فنی را تشخیص دهند و بدانند که وقتی ظاهر میشود، گویای چه اطلاعاتی است. از این رو پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی Head and Shoulder یا همان سر و شانه یک الگوی نمودار است که به عنوان یک خط پایه با سه قله ظاهر میشود؛ قله میانی از همه بلندتر است و دو قله اطراف آن از نظر ارتفاع نزدیک به هم هستند. در تجزیه و تحلیل فنی، الگوی سر و شانهها شکل نمودار خاصی را توصیف میکند که روند معکوس صعودی به نزولی را پیشبینی میکند.
اکثر سرمایهگذاران معتقدند که الگوی Head and Shoulder یکی از معتبرترین الگوهای معکوس روند به حساب میآید که یکی از چندین الگوی برتر است که با درجات مختلف دقت نشان میدهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک میشود.
الگوی سر و شانه در فارکس
الگوی Head and Shoulder چگونه کار میکند؟
وقتی الگوی سر و شانهها در یک روند صعودی ظاهر میشود، الگو با افزایش قیمت شروع میشود و سپس با عقب کشیدن (پایین رفتن)، شانه سمت چپ را تشکیل میدهد. قیمت دوباره افزایش مییابد و یک قله بالاتر ایجاد میکند که به قله سر معروف است. قیمت بار دیگر پایین میآید و سپس برای بار سوم افزایش یافته و در نهایت کاهش مییابد و شانه سمت راست را تشکیل میدهد.
هنگامی که قیمت به دنبال شانه سمت چپ و سر کاهش مییابد، نوسانات پایین را شکل میدهد. نوسانات پایین با خط روند، به سمت شانه راست گسترش یافته و یک خط گردن را تشکیل میدهد. وقتی قیمت به زیر خط گردن میافتد، الگو کامل تلقی میشود و قیمت به احتمال زیاد به سمت پایینتر ادامه پیدا میکند.
الگوی سر و شانه: اقدامات بازار در پشت الگوی سر و شانه
قیمت سهام در نتیجه یک کشمکش پی در پی است. بالا یا پایین رفتن قیمت سهام، نتیجه مستقیم تعداد افراد در هر تیم است. به کسانی که معتقدند قیمت سهام بالا میرود گاو گفته میشود و کسانی که معتقدند قیمت سهام کاهش مییابد، خرس نامیده میشوند. اگر بازار خرسی باشد، احتمالا سرمایهگذاران سهام خود را میفروشند تا از نابود شدن پولشان جلوگیری کنند؛ در نتیجه قیمت سهام آنها کاهش مییابد. اگر بازار از نوع گاوی باشد، با افزایش سرمایهگذاران جدید برای استفاده از فرصت پیشرو، قیمت سهام افزایش مییابد.
مانند تمام الگوهای ترسیمی، فراز و نشیب الگوی سر و شانهها، داستان بسیار خاصی را در مورد نبرد بین گاوها و خرسها بیان میکند. اوج اولیه و کاهش بعدی نشان دهنده حرکتهای پایانی روند قبلی صعودی است. تمایل به ادامه حرکت صعودی تا آنجا ادامه دارد که گاوها با صعود مجدد قیمت، به اوج اولیه خود رسیده و به بالاترین سطح (قله میانی) میرسند. در این مرحله، هنوز این احتمال وجود دارد که گاوها بتوانند سلطه خود را در بازار بازگردانند و روند صعودی را ادامه دهند.
با این حال، هنگامی که قیمت برای بار دوم کاهش مییابد و به نقطهای زیر قله اولیه میرسد، مشخص است که خرسها در حال افزایش هستند. گاوها یک بار دیگر تلاش میکنند تا قیمت را به سمت بالا بکشند. اما تنها موفق میشوند به قله کوتاهتری هم سطح با قله اولیه برسند. این ناکامی در عبور از بالاترین ارتفاع، نشان دهنده شکست گاوها در مقابل خرسها است که موجب میشود روند قیمت نزول کرده و معکوس شود.
نمونهای از الگوی سر و شانه
در زیر نمونهای از الگوی Head and Shoulder نشان داده شده است که روی نمودار شمعدان بیت کوین شکل گرفته است. پس از تشکیل شانه چپ، سر و شانه راست، بیت کوین از خط گردن عبور کرد و این نشان میدهد که روند نزولی خود را همچنان حفظ میکند.
در این مورد، شانه راست کاملا کوچک است. این واقعیت که قیمت نمیتواند به طور قابل توجهی به سمت عقب بازگردد، نشان میدهد که فشارهای زیادی قبل از کاهش وجود داشته است. این همان چیزی است که الگوی نمودار سر و شانه نامیده میشود.
نحوه معامله الگوی Head and Shoulder
ضروری است که معاملهگران منتظر بمانند تا الگو تکمیل شود؛ به این دلیل که ممکن است یک الگو به طور کامل توسعه نیابد یا یک الگوی تا حدی توسعه یافته در آینده تکمیل نشود. از این رو بایستی قسمتی از الگوها یا الگوهای کامل شده مشاهده شوند، اما تا زمانی که خط گردن شکسته نشود، هیچ معاملهای انجام نمیشود.
در الگوی سر و شانهها، ما منتظر حرکت قیمتی پایینتر از خط گردن بعد از اوج شانه راست هستیم. وقتی الگو تکمیل شد، میتوان معامله را آغاز کرد. معامله را از قبل برنامه ریزی کنید. نقاط ورودی، توقف ضرر و اهداف سود را یادداشت کنید و همچنین هر متغیری را که هدف توقف یا سود شما را تغییر میدهد، یادداشت کنید.
شایعترین نقطه ورود زمانی است که یک شکست رخ میدهد، خط گردن شکسته میشود و معامله انجام میشود. نقطه ورود دیگر به صبر بیشتری نیاز دارد و این احتمال را دارد که این حرکت به طور کلی از دست برود. این روش شامل انتظار برای بازگشت به خط گردن بعد از وقوع شکست است.
این امر از این جهت که میبینیم محافظه کارتر است اگر عقب نشینی متوقف شود و جهت خروج اصلی از سر گرفته شود، و یا اگر قیمت همچنان در جهت شکست حرکت کند، ممکن است معامله از بین برود. هر دو روش در زیر نشان داده شده است.
قرار دادن نقاط توقف ضرر
در الگوی سر و شانه بالا، توقفها درست در بالای شانه راست (الگوی تاپینگ) پس از نفوذ خط گردن قرار میگیرند. از طرف دیگر، میتوان از سر الگو به عنوان توقف استفاده کرد، اما این احتمالا یک ریسک بسیار بزرگتر است و بنابراین نسبت پاداش به ریسک الگو را کاهش میدهد. در نمودار بالا پس از انجام معامله، توقف در ۱۰۴ دلار (درست زیر شانه راست) قرار میگیرد.
تعیین اهداف سود خود
هدف سود برای الگو تفاوت قیمت بین سر و نقطه پایین هر دو شانه است. این تفاوت پس از سطح شکست خط گردن (در سطح بالای بازار) کم میشود تا هدف قیمت را به سمت روند نزولی ارائه دهد. گاهی اوقات سرمایهگذاران باید چند ماه برای تشخیص شکست حمایت و رسیدن به هدف سود ایدهآل، منتظر بمانند. نظارت بر معاملاتتان در زمان واقعی میتواند در پیش بینی نتایج آینده به شما کمک کند.
محدودیتهای استفاده از الگوی سر و شانه
در اینجا برخی از مشکلات احتمالی معامله با الگوی Head and Shoulder آورده شده است:
- شما باید الگوها را بیابید و شاهد پیشرفت آنها باشید، اما تا زمانی که الگو تکمیل نشود، نباید این استراتژی را معامله کنید. این میتواند به معنی یک دوره طولانی انتظار باشد.
- الگو همیشه کار نخواهد کرد؛ سطوح توقف گاهی اوقات ضربه خواهد خورد.
- هدف سود همیشه محقق نمیشود، بنابراین معاملهگران ممکن است بخواهند نحوهی تغییر متغیرهای بازار بر خروج آنها از اوراق بهادار را تنظیم کنند.
- این الگو همیشه قابل معامله نیست. به عنوان مثال، اگر به دلیل یک رویداد غیرقابل پیشبینی، افت شدید روی یکی از شانهها ایجاد شود، به احتمال زیاد اهداف محاسبه شده محقق نخواهد شد.
- الگوها می توانند ذهنی باشند. ممکن است یک معاملهگر شانهای ببیند، در حالی که دیگری نبیند. هنگام کار با الگوهای معاملاتی، با توجه به دستورالعملهای کلی بالا، آنچه را که برای شما الگو تلقی میشود را از قبل مشخص کنید.
الگوی سر و شانه به ما چه میگوید؟
هیچ الگویی کامل نیست و هر بار کار نمیکند. با این حال، دلایل متعددی وجود دارد که نشان میدهد head and shoulder بیانگر چیست.
- با پایین آمدن قیمت از بازار بالا (سر)، فروشندگان وارد بازار میشوند و خرید تهاجمی کمتری وجود دارد.
- با نزدیک شدن به خط گردن، بسیاری از افرادی که در موج نهایی بیشتر خرید میکنند، در اشتباه هستند و با ضررهای بزرگی روبرو هستند – این متعلق به گروه بزرگی است که اکنون از موقعیت خارج شده و قیمت را به سمت هدف سود سوق میدهد.
- توقف بالای شانه راست منطقی است؛ زیرا روند به سمت پایین تغییر کرده است – شانه راست ارتفاع پایینتری از سر دارد – و بنابراین تا زمانی که روند صعودی از سر گرفته نشود، بعید است که شانه راست شکسته شود.
- هدف سود فرض میکند کسانی که اشتباه میکنند یا اوراق بهادار را در زمان تضعیف بازار خریداری کرده اند، مجبور خواهند شد از موقعیتهای خود خارج شوند. بنابراین معکوس بزرگی مشابه الگوی قله که به تازگی رخ داده است، ایجاد میکند.
- خط گردن نقطهای است که در آن بسیاری از معاملهگران با ضرر روبرو میشوند و مجبور به ترک موقعیت میشوند. بنابراین آنها قیمت را به سمت هدف پیش میبرند.
نحوه شناسایی الگوهای سر و شانه در نمودارهای فارکس و سهام
تشخیص الگوی Head and Shoulders در نمودارهای فارکس و سهام شامل اقدامات دقیق یکسانی است که آن را به یک ابزار همه کاره برای قرار دادن در هر استراتژی تجاری تبدیل میکند. لیست زیر الگوی قیمتی سر و شانه به طور ساده نقاط کلیدی عمل را هنگام شناسایی این الگو ارائه میدهد:
- شناسایی روند کلی بازار با استفاده از عملکرد قیمت و شاخصهای فنی (روند صعودی قبل)
- ساختار نمودار الگوی سر و شانه را برای خود مشخص کنید
- فاصله بین «سر» و «شانهها» باید تا حد ممکن به هم نزدیک باشد
- خط گردن را در نقطه پایین بین هر دو «شانه» تصور کنید، ترجیحا افقی باشد
این مراحل برای شناسایی الگوهای استاندارد و معکوس سر و شانهها کاربرد دارد.
استراتژی معامله با نمودار سر و شانه: ورود، توقف ضرر و هدف سود
فرصت ورود روی الگوی سر و شانه زمانی رخ میدهد که قیمت، خط گردن را میشکند. هنگام شناسایی نقاط ورود و خروج در نمودار قیمت، باید مطمئن شوید که از استراتژی مدیریت ریسک کافی استفاده کرده اید. دستور توقف ضرر به طور معمول در بالای شانه راست قرار میگیرد. برای برآورد هدف سود یا قیمت، میتوانید فاصله الگو را از پایین به بالا اندازه بگیرید. سپس میتوانید ارتفاع الگو را از نقطه شکست خط گردن کم کنید.
ارتفاع یا فاصله از قله سر تا پایینترین نوسان کم در الگو اندازهگیری میشود. اگر یکی از پایینترین نوسانات شدید بود (ایجاد خط گردن با زاویه بسیار تند)، میتوانید از نوسان پایین برای تولید ارتفاع کوچکتر و در نتیجه محافظت از قیمت بیشتر استفاده کنید.
الگوی سر و شانه چقدر قابل اعتماد است؟
الگوی Head and Shoulder میتواند پایان روند صعودی یا نزولی را مشخص کند، اما قبل از اقدام، باید منتظر بمانید تا قیمت از خط گردن عبور کند، زیرا این نقطهای است که اغلب قیمت معکوس را تایید میکند. معمولا اندازهگیری فاصله یا ارتفاع الگو برای یک هدف سود برآورد شده، استفاده از شانه راست برای قرار دادن توقف ضرر و خط گردن برای یک نقطه ورود (یا احتمالا یک سیگنال خروج) است.
مشابه همه الگوهای تجزیه و تحلیل فنی پیشرفته، در مورد معامله الگوهای نمودار سر و شانه نیز مزایا و معایبی وجود دارد. هدف سود، یک تخمین است؛ بدین معنا که نه تنها قیمت لزوما تا آنجا پیش نخواهد رفت، بلکه میتواند از آن بسیار فراتر رود.
برخی از معاملهگران ترجیح میدهند روی الگوهایی با ویژگیهای خاص تمرکز کنند. به عنوان مثال، شانه راست کوچک به معنای توقف ضرر کوچکتر در مقایسه با شانه راست بزرگ است. این نسبت ریسک به پاداش معامله را بهبود میبخشد. زیرا در حالی که برآورد سود بر اساس کل ارتفاع الگو است، توقف ضرر تنها بر اساس فاصله بسیار کمتر بین خط گردن و شانه راست است. جستجوی ویژگیهای مشابه میتواند شانس را به نفع یک معاملهگر در معاملات متعدد افزایش دهد. با این حال، در یک معامله واحد، هر اتفاقی ممکن است رخ دهد.
قوانین معامله با الگوهای سر و شانه
هنگام استفاده از الگوی سر و شانه باید چند مرحله را رعایت کنید:
- ابتدا باید نمودار دارایی مورد معامله خود را مشاهده کنید. به مرحلهای که دارایی در آن است، نگاه کنید. بایستی شانه چپ و سر را پیدا کنید، سپس باید نحوه حرکت بعدی را بررسی کنید. شما باید یک خط گردن بکشید و منتظر شانه راست باشید. (با استفاده از ابزارهای ارائه شده در پلتفرم مورد نظر، میتوانید این خطوط را ترسیم کنید.)
- پس از این، باید منتظر بمانید و ببینید آیا قیمت دارایی زیر این خط حرکت میکند یا نه. اگر به عقب حرکت کرد، باید منتظر بمانید تا ببینید به کجا میرسد. در نهایت، هر حرکت زیر خط گردن باید نشان دهنده افت بیشتر باشد.
همانطور که گفتیم، الگوی سر و شانه یک الگوی محبوب و آسان برای تشخیص در تجزیه و تحلیل فنی است که خط پایه را با سه قله نشان میدهد. نمودار سر و شانهها معکوس روند صعودی به نزولی را نشان میدهد و بیانگر این است که روند صعودی به پایان خود نزدیک شده است.
این الگو در تمام بازههای زمانی ظاهر میشود و برای همه معاملهگران و سرمایهگذاران قابل استفاده است. با ارائه سطوح ورود، توقف ضرر و اهداف قیمت، پیادهسازی آن تسهیل میشود. در مطلب حاضر تمامی موارد و نکات مرتبط با این الگو را توضیح دادیم و امیدواریم مطالعه آن برایتان مفید واقع شود.
آنچه باید درباره الگوی سر و شانه معکوس بدانید!
معامله گران بازارهای مالی الگوی سر و شانه معکوس یا همان IHS را به عنوان سیگنال پیش از شروع تغییر روند و آغاز بازار صعودی به حساب میآورند. الگوی سر و شانه یا H&S یک الگوی معکوسکننده روند در تحلیل تکنیکال است؛ بدین معنی که اگر در یک روند صعودی دیده شد، روند نزولی خواهد شد و الگوی سر و شانه معکوس یا IHS نیز در پایان یک روند نزولی ساخته میشود و پایان این روند را نشان میدهد.
هنگامی که قیمتها در حال ریزش هستند، احساسات بازار به سمت منفی سوق پیدا میکند و ترس افراد در بالاترین حد خود قرار دارد. جالب است بدانید که درست در همین مواقع الگوی معکوس هد اند شولدرز (IHS) خود را نشان میدهد. الگوی IHS از نظر ساختار شبیه به الگوی معمول H&S است، اما شکلی کاملا برعکس دارد. این الگو پس از شکلگیری کامل، نشاندهنده پایان روند نزولی بوده و آغاز بازار صعودی را نوید میدهد.
الگوی هد اند شولدرز معکوس به نوعی یک فرم وارونه است که پس از پایان یافتن روند نزولی شکل میگیرد. این الگو دارای یک بخش Head (سر)، یک Shoulder (شانه) سمت چپ و یک شانه راست است و همگی این بخشها به صورت وارونه تشکیل میشوند و زیر خط گردن (Neckline) به وجود میآیند. وقوع شکست در بخش بالایی خط گردن موجب تکمیل و تثبیت الگو شده و نشاندهنده بازگشتن روند نزولی به روند صعودی است.
همانطور که در شکل بالا نیز نمایش داده شده است، ارزش دارایی مورد نظر ما در یک روند نزولی قرار دارد؛ اما پس از کاهش قیمتی قابل توجه، به نظر میرسد که خریداران این دارایی بر این باور هستند که قیمت به سطح جالب توجهی رسیده و خرید در کف قیمت را آغاز میکنند. هنگامی که میزان تقاضا از عرضه پیشی بگیرد، دارایی مورد بحث ما وارد زمینه شکلدهی به اولین بخش شولدر چپ شده و قیمت وارد روند افزایشی خود میشود.
تریدرها در طول روند نزولی به صورت گروهی داراییهای خود را به فروش میرسانند. خرسها (تریدرهایی بر روی روند نزولی بازار سرمایهگذاری میکنند یا اصطلاحا شورت میکنند) نیز پس از بازگشتن بازار از روند نزولی خود به شدت فروش خود را به انجام میرسانند و این امر موجب سقوط قیمت به میزانی پایینتر از اولین کف قیمتی شده و کف قیمتی جدیدی شکل میگیرد. گاوها (افرادی بر روی صعودی بودن روند بازار سرمایهگذاری میکنند) از طرف دیگر در این کف قیمتی خرید کرده و بخش سر الگو را شکل میدهند. هنگامی که قیمت به قله قبلی خود یعنی در نقطه توقف پیشین قیمت میرسد، دوباره خرسها وارد عمل میشوند.
این موضوع موجب سقوط دوباره قیمتها شده و الگوی قیمتی سر و شانه بخش سوم الگو شروع به شکلگیری میکند و در اولین کف قیمتی جدید دوباره شاهد ورود خریداران و خرید تهاجمی آنها هستیم. این ماجرا در حقیقت شانه راست را تشکیل میدهد. سپس قیمت دوباره رو به افزایش پیش میرود و این گاوها هستند که مسئولیت هدایت کردن آن به بالای خط گردن و تکمیل الگو را به عهده دارند.
از اینجا به بعد، خط گردن در نقش کف جدید قیمتی عمل خواهد کرد؛ زیرا این در حقیقت خط مقاومتی است که تریدرها در آن نقطه خرید کرده و چنین مقاومتی را حمایت میکنند. این در حقیقت سیگنالی برای شروع روند صعودی جدید خواهد بود.
شناسایی روند صعودی جدید با استفاده از الگوی IHS
در تصویر بالا میبینیم که بیت کوین از زمان تشکیل سقف قیمتی بومی ۱۳۹۷۰ دلار در ۲۶ ژوئن سال ۲۰۱۹ (۵ تیر ماه سال ۱۳۹۸) در روند نزولی بود. در این هنگام خریداران وارد عرصه شده و از نزول قیمت در سطح حمایتی ۷۰۰۰ دلار تا ۶۵۰۰ دلار جلوگیری کرده و شانه سمت چپ الگوی سر و شانه معکوس را تشکیل دادند. این موضوع موجب آغاز شدن فرایند بهبود بازار و رسیدن قیمت به ۱۰۴۵۰ دلار شد. در این سطح، گاوهایی که در کوتاه مدت ترید میکنند سود خود را کسب کرده و خرسها نیز فرایند پوزیشن گرفتن شورت (استفاده از قراردادهای آتی و بستن قرارداد خود بر روی ریزش قیمت ارز مورد نظر) خود را با هدف برگشتن به روند نزولی آغاز کردند.
در نهایت، فروش شدید این دارایی توسط افراد موجب شکسته شدن خط حمایتی شده و جفت ارز بیت کوین/تتر (BTC/USDT) در ۱۳ مارس سال ۲۰۲۰ (۲۳ اسفند ماه سال ۱۳۹۸) به قیمت ۳۷۸۲ دلار رسید. گاوها از طرف دیگر این رویداد را غنیمت شمرده و آن را به عنوان فرصت خرید به حساب آوردند و همین امر موجب بازگشتن بازار و بهبود قدرتمندانه و رسیدن قیمت بیت کوین به ۱۰۴۵۰ شد. این الگوی قیمتی سر و شانه بخش موجب شکل گرفتن بخش سر در الگوی مورد بحث ما شد.
اما شانه سمت راست بسیار کمعمق بود و دلیل این امر کاهش فشار فروش و عدم صبر کردن گاوها برای خرید دوباره در اصلاحات عمیقتر بود. در نهایت، گاوها موفق شدند تا در ۲۷ جولای سال ۲۰۲۰ (۶ مرداد ماه سال ۱۳۹۹) قیمت را به سطحی بالاتر از خط گردن هدایت کرده و الگوی سر و شانه را کامل کنند. زمانی این الگو تکمیل میشود که شکست (Breakout) در منطقه خط گردن اتفاق بیافتد؛ پس از این شکست، معمولا قیمت دوباره به محدوده Neckline باز میگردد و آن را تست میکند (که به آن پولبک (Pullback) میگویند) تا یک سطح حمایتی برای خود بسازد و پس از آن، روند صعودی را ادامه میدهد.
خرسها بسیار تلاش کردند تا گاوها را در تله انداخته و قیمت را تا خط گردن کاهش دادند. با وجود اینکه قیمت حتی پایینتر از این نیز رفت اما تریدرها اجازه ریزش جفت ارز BTC/USDT به سطح کمتر از ۱۰٫۰۰۰ دلار را ندادند. این در حقیقت بیانگر وقوع تغییراتی در احساسات افراد و روانشناسی بازار است. خریداران نیز با افزایش فشار و بالا بردن قیمت و رد شدن آن از ۱۲٫۵۰۰ دلار موجب افزایش حرکت صعودی بازار شدند.
محاسبه اهداف قیمتی الگوی هد اند شولدرز معکوس
برای محاسبه هدف کف قیمتی الگوی سر و شانه معکوس، عمق را از خط گردن تا پایینترین نقطه محاسبه کنید، تا سر تشکیل میشود. در مثال بالا، خط گردن در حدود ۱۰۴۵۰ دلار قرار دارد و با کم کردن کف قیمتی ۳۷۸۲.۱۳ دلار از آن، به عمق ۶۶۶۷.۸۷ دلاری دست پیدا میکنیم.
سپس با افزودن این مقدار به سطح شکست در مثال بالا به حدود عددی ۱۰۵۵۰ دلار میرسیم. در حقیقت این هدف را در سطح ۱۷۲۱۷.۸۷ دلار تعیین میکند. هنگامی که روند از نزولی به صعودی تغییر پیدا میکند، ممکن است ریزش قیمتی کمی را تجربه کنیم و یا حتی به سطحی بالاتر از هدف مورد نظر دست بیابیم. بنابراین، تریدرها باید هدف محاسبه شده را تنها به عنوان یک راهنما در نظر داشته باشند و پوزیشن خود را با رسیدن به هدف مورد نظر به خطر نیاندازند و دارایی خود را با عجله به فروش نرسانند.
روش دیگری برای محاسبه اهداف قیمتی IHS، این است که در قسمتهایی از دو شانه چپ و راست که قیمت معکوس شده، یک خط روند رسم کنید تا خط گردن شما به دست بیاید. سپس با استفاده از ابزار Cursor Cross در تریدینگ ویو، میزان پیپ سر تا نکلاین را اندازه بگیرید. نصف این میزان به عنوان هدف H/2 و کل این مقدار با عنوان هدف H در نظر گرفته میشود. به عبارتی دیگر، هدف سر و شانه معکوس ، به اندازه سر تا گردن است؛ اما برخی اوقات این مقدار رشد نمیکند؛ بنابراین بسیاری از تریدرها اندازه H/2 را به عنوان تارگت خود قرار میدهند.
هیچ یک از الگوها در شکست روندهای مختلف به موفقیت کامل دست پیدا نمیکنند و لازم است تا تریدرها تا پایان شکلگیری الگو و تکمیل آن برای آغاز معاملات خود صبر کنند. برخی اوقات، ساختار الگو شکل میگیرد، اما شکست روند اتفاق نمیافتد. درست در همین هنگام است که تریدرهایی که معاملات خود را پیش از تکمیل روند آغاز میکنند به دام میافتند.
به عنوان مثال میتوان به روند قیمت LINK اشاره کرد که در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۹ (۸ تیر ماه سال ۱۳۹۸) با قیمت ۴.۵۸ دلار وارد روند نزولی شد و اصلاح خود را آغاز کرد. خریداران نیز تلاش کردند تا کاهش قیمت را در ناحیه ۲.۲۰ دلار تا ۲.۰۰ دلار متوقف کنند. این امر موجب تشکیل یک الگوی هد اند شولدرز معکوس شد که در تصویر بالا میتوانید مشاهده کنید.
با وجود اینکه حد قیمتی در ۱۹ آگوست ۲۰۱۹ (۲۸ مرداد ماه سال ۱۳۹۸) به محدوده خط گردن رسید، اما خریداران نتوانستند آن را به بالاتر از این حد برسانند. به همین دلیل الگوی تشکیل شده تکمیل نشد.
جفت ارز LINK/USDT در این نقطه از حد قیمتی نکلاین برگشت و به سطحی پایینتر از سر و در نقطه ۱.۹۶ دلار قرار گرفت و الگو را نامعتبر کرد؛ این ماجرا موجب به دام افتادن الگوی قیمتی سر و شانه تریدرهایی شد که احتمالا در انتظار معکوس شدن روند نزولی، خرید خود را به ثبت رسانده بودند.
نکات کلیدی در الگوی سر و شانه معکوس
الگوی سر و شانه میتواند ابزار مفیدی برای تریدرهایی باشد که به دنبال همراه شدن با روند صعودی در حال آغاز هستند. لازم به ذکر است که در این رابطه نکات مهمی وجود دارند که به یاد داشتن آنها خالی از لطف نیست.
در ابتدا باید تا تکمیل الگو صبر کنید و پس از شکسته شدن خط گردن و بسته شدن کندل استیک در بالای آن اقدام به خرید کنید. حجم معاملات زیاد در زمان شکسته شدن نکلاین، روند صعودی را بیشتر از زمانی که حجم معاملات کمتر است، تحکیم میکند.
هنگامی که یک روند معکوس میشود، به الگوی قیمتی سر و شانه صورت کلی برای مدت زمان نسبتا زیادی به پیشروی خود ادامه خواهد داد. بنابراین، تریدرها نباید برای خالی کردن پوزیشنهای خود پس از رسیدن قیمت به حد پیشبینی شده عجله داشته باشند. در سایر مواقع نیز ممکن است الگوی هد اند شولدرز تشکیل شود؛ اما به سرعت مسیر خود را تغییر داده و با سقوط قیمتی مواجه میشویم. تریدرها باید پیش از هر اقدامی با دقت بالایی سایر اندیکاتورها و عملکردهای قیمتی را نیز مورد بررسی قرار دهند.
شما میتوانید سفارش خرید خود را به صورت Buy Stop قرار دهید، تا به محض شکسته شدن خط گردن، پوزیشن شما باز شود. این باعث میشود که شما بتوانید از مومنتوم قوی قیمت بهره ببرید. اما یکی از معایب این روش این است که ممکن الگوی قیمتی سر و شانه است شما با شکست فیک یا Fakeout مواجه شوید؛ یعنی پس از شکست خط روند و باز شدن پوزیشن خرید شما، قیمت در جهت معکوس حرکت کند.
معایب الگوی سر و شانه معکوس
سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوهای ترید در بازار رمز ارزهاست. اما درست مانند تمامی الگوهای تحلیل تکنیکال، معایبی نیز دارد:
لازم است شما یک الگوی IHS را پیدا کنید و آن را تا زمان تکمیل شدن، تماشا کنید. شما نباید قبل از تکمیل این الگو اقدام به باز کردن پوزیشن کنید؛ زیرا ممکن است یک الگوی دیگر با نتایج دیگر باشد و یا یک سر و شانه معکوس شکست خورده باشد. بنابراین، احتمالا باید زمان زیادی را تا تکمیل این الگو منتظر باشید.
هد اند شولدرز معکوس همیشه درست کار نمیکند و ممکن است به محض شکست خط گردن یا حتی بالاتر از آن، قیمت مجددا برگردد و روند نزولی را ادامه دهد. برای همین، حتما باید از حد ضرر (Stop Loss) استفاده کنید.
حد سود یا اهداف قیمتی مد نظر شما، همیشه قابل دستیابی نیستند. بنابراین همیشه باید متغیرهای بازار را در نظر بگیرید و اگر احساس خطر کردید، از پوزیشن خارج شوید.
این الگو همیشه قابل معامله نیست؛ برای مثال، اگر در طی یک اتفاق ناگهانی، قیمت ریزش کند و شانه سمت راست پایینتر از سر ایجاد شود، این الگو دیگر سر و شانه معکوس نیست. به همین دلیل، شما نباید قبل از تکمیل شدن IHS اقدام به ترید کنید.
اگر یک تریدر تازهوارد باشید، تشخیص این الگو برای شما مقداری دشوار خواهد بود.
نسبت ریسک به ریوارد در الگوی سر و شانه معکوس همیشه باب میل نیست و ممکن است میزان ریسکی که متحمل میشوید، بیشتر از میزان ریوارد شما باشد.
بنابر توضیحات داده شده ،الگوی سر و شانه معکوس یکی از قدرتمندترین الگوها در تحلیل تکنیکال است. این الگو معکوس شدن قیمت، از روند نزولی به صعودی را نشان میدهد. ترید با الگوی IHS نیاز به مقداری تجربه دارد و تشخیص آن برای افراد تازهوارد چندان راحت نیست. برای باز کردن پوزیشن با استفاده از هد اند شولدرز معکوس، شما باید منتظر بمانید تا الگو تکمیل شود و خط گردن شکسته شود.
الگوی سرو شانه در تحلیل تکنیکال
الگوی سر و شانه ( Head and Shoulder Pattern ) جزء قابل اعتمادترین و دقیق ترین الگوهای برگشتی محسوب می گردد، که می توان با تشخیص صحیح و به موقع آن در انواع بازارهای مالی اعم از: فارکس، ارزهای دیجیتال و بورس ایران به سودهای خوبی دست یافت. همانطور که در مقالات قبلی بیان شد، روند قیمت در الگوهای برگشتی، پس از تشکیل الگو تغییر جهت می دهند. به عبارت بهتر الگوهای برگشتی بیانگر این خواهند بود که روند صعودی یا نزولی سهم رو به پایان است. در بخش آموزش تکنیکال یار سرمایه سعی کردم به شرح ساده و کاربردی این الگو بپردازیم.
الگوی سرو شانه از سه قله تشکیل شده است، قله ی وسط از قله های کناری مرتفع تر است و قله های کناری دارای ارتفاع یکسان هستند. این الگو در تحلیل تکنیکال از این جهت حائز اهمیت است که نشانگر تغییر بازار و شروع روند برگشتی است. با رسیدن قیمت سهم به سقف خود و در مرحله ی بعد با بازگشتن به کف آخرین حرکت صعودی خود، الگوی سر و شانه شکل می گیرد، سپس با بالا رفتن قیمت از سقف قبلی و با بازگشت دوباره به کف اولیه خود و در نهایت یک بار دیگر با در پیش گرفتن روند صعودی خود، در این مرحله به قله ی اول رسیده و روند نزولی را در پیش می گیرد.
انواع الگوی سر و شانه
با توجه به رفتار قیمت و واکنش معامله گران در روند، الگوی سروشانه به دو شکل دیده می شود، در ادامه به توضیح این الگوها می پردازیم.
الگوی سر و شانه ی سقف ( Head and Shoulder Top )
در این الگو سه قله وجود دارد که قله ی میانی ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله ی کناری خود دارد. قله ی میانی، سر، و قله های کناری آن را شانه های چپ و راست می نامند.
این الگو را زمانی مشاهده می کنیم که یک حرکت صعودی پایان یافته است و شاهد تغییر روند بازار و در الگوی قیمتی سر و شانه نهایت حرکت به سمت نزول قیمت خواهیم بود.
نحوه ی معامله با الگوی سروشانه ی سقف
در صورت مشاهده ی این الگو در چارت، برای انجام معاملات باید منتظر شکست قدرتمند خط گردن بمانیم، در صورتی که قیمت با سرعت بالا خط گردن را شکست و ما از نقطه ی ورود مناسب جا ماندیم، بهترین کار این است که منتظر پولبک به خط گردن الگو بمانیم و سپس تصمیم لازم را اتخاذ کنیم.
خط گردن( Neckline ): با وصل کردن دو کف الگو، خطی به وجود می آید که به آن خط گردن گفته می شود.
تشخیص حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه ی سقف
برای به دست آوردن حد سود، فاصله ی سر تا خط گردن را اندازه گیری کرده و از نقطه ای که شکست در خط گردن رخ داده، به سمت پایین به همان اندازه هدف گذاری می کنیم. حد ضرر الگو در بالای شانه ی راست قرار دارد. در صورتی که الگوی مورد نظر دارای ارتفاع نزدیک بین شانه و سر بود، حد زیان را بالای سر قرار می دهیم، زیرا مطمئن تر است.
چند نکته درباره ی الگوی قیمتی سر و شانه الگوی سر و شانه سقف
- در انتهای روند صعودی شکل می گیرد.
- حجم معاملات در شانه چپ در بازار بورس نسبت به قله مجاور و شانه راست، بالاتر است.
- حجم معاملات در قله متعادل است.
- حجم معاملات در شانه راست نسبت به دو قله دیگر، کاهش می یابد.
- برای تایید تشکیل الگو، باید بین شانه ی چپ و الگوی قیمتی سر و شانه سر، واگرایی وجود داشته باشد.
- معمولا خط گردن دارای شیب ملایم رو به بالا است. البته گاهی اوقات خط گردن به صورت افقی نیز دیده می شود، که در هر دو صورت با هم تفاوتی ندارند.
- در صورتی که خط گردن دارای شیب نزولی بود، معمولا نشان از ضعف بازار دارد، که به دنبال آن شانه ی راست نیز ضعیف شکل می گیرد.
- در صورتی که قصد فروش داشته باشیم، کمی بیشتر باید صبر کنیم، زیرا در صورتی که شیب خط گردن نزولی باشد، اخطار فروش دیرتر صادر می شود. اما اگر قصد خرید داشته باشیم، تا شکسته شدن خط گردن باید منتظر بمانیم.
- در صورتی که خط گردن دارای شیب صعودی بود، نشان از قدرت بالای بازار دارد. در این روند نیز اخطار فروش دیر تر صادر می شود.
- پس از شکست خط گردن، معمولا حجم های فروش بالا رخ می دهد.
- بعد از شکل گیری شانه ی راست، از سهم خارج شده و تا سیگنال مجدد ورود منتظر می مانیم.
الگوی سرو شانه معکوس یا کف ( Head and Shoulder Bottom/Reversal )
همانطور که از اسم این الگو مشخص می باشد، از سه کف تشکیل شده است. کف میانی (سر) نسبت به دو کف مجاور (شانه) خود عمیق تر است.
الگوی سرو شانه ی کف معمولا پس از یک حرکت نزولی شکل می گیرد و باعث تغییر روند بازار به بالا خواهد شد.
نحوه ی معامله با الگوی سروشانه ی کف
در این الگو نیز جهت انجام معاملات باید منتظر شکست خط گردن بمانیم، و در صورتی که پس از شکست خط گردن از نقطه ی ورود به معامله جا ماندیم، بهتر است منتظر پولبک به خط گردن بمانیم.
تشخیص حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه ی معکوس
برای به دست آوردن حد سود، فاصله ی بین سر و گردن را اندازه گیری نموده و از نقطه ای که خط گردن الگوی قیمتی سر و شانه شکسته شده است رو به بالا به همان اندازه هدف گذاری می کنیم.
حد زیان در این الگو زیر شانه ی راست قرار دارد، در صورتی که فاصله ی بین شانه ی راست و سر خیلی زیاد نباشد، می توانیم سر را نیز به عنوان حد ضرر مطمئن تر تعیین نماییم.
آشنایی با الگوی کازیمودو
سلام. با قسمتی دیگر از سری مقالات آموزش تحلیل تکنیکال و معامله به کمک الگوهای نموداری در خدمت شما عزیزان هستیم. همانطور که از عنوان این مقاله آموزش پیداست، در این قسمت از مجموعه بلاگ آکادمی ترید دکتر رضا رضایی قصد داریم به معرفی الگوی کازیمودو یا QM بپردازیم. پس اگر قصد یادگیری تحلیل با این الگوی حرفهای را دارید با ما همراه باشید.
معرفی الگوی کازیمودو و انواع آن
الگوی کازیمودو یا کیو ام همانطور که در تصویر زیر میبینید شباهت بسیار زیادی به الگوی سر و شانه یا Head & Shoulders که در دیگر مقالات آموزش تحلیل تکنیکال به صورت جامع در مورد آن صحبت کردیم دارد. اما اگر با دقت به شکل کلی این دو الگو دقت کنید، متوجه وجود تفاوتهایی میشوید. این شباهت و تفاوتها که بین الگوی قیمتی سر و شانه این دو الگو وجود دارد باعث شده است تا بسیاری از تحلیلگران و معاملهگران بازارهای مالی الگوی کازیمودو یا کیو ام را نوع حرفهای یا پیشرفتهتر الگوی سر و شانه بدانند و آن را جز الگوهای مدرن تحلیل تکنیکال در نظر بگیرند.
به طور کلی الگوی QM مانند الگوی سر و شانه در دو حالت صعودی و نزولی که در تصویر زیر نیز مشخص است میتواند شکل بگیرد.
همانطور که مشاهده میکنید درست مانند الگوی سر و شانه این الگو نیز دارای شانه سمت چپ و راست و قسمت سر میباشد و میتواند در دو حالت صعودی و نزولی تشکیل شود. نکته مهمی که در مورد این الگو و الگوی سر و شانه باید در نظر داشته باشید این است که عموما تحلیلگران و معامله گران بازارهای مالی سعی میکنند همواره در جهت روند اصلی بازار وارد معامله شوند و کمتر در خلاف جهت روند بازار معامله کنند. بنابراین همیشه به یاد داشته باشید که حالت صعودی این الگوها همواره زمانی که روند کلی بازار صعودی است ارزش بیشتری دارد و حالت نزولی نیز زمانی که روند اصلی بازار در جهت نزول است میتواند برای ما پر اهمیتتر باشد.
نحوه ورود به معامله با الگوی QM
همانطور که در تصویر فوق مشاهده میکنید در الگوی QM یک سطح یا ناحیه مهم وجود دارد که در تصویر آن را با نام QM Level مشخص کردهایم. برای ورود به معامله با این الگوی نموداری در دو حالت صعودی و نزولی به این شکل عمل میکنیم:
- الگوی کازیمودو صعودی: در این حالت زمانی که قیمت بازار به کف E رسیده و از سطح QM Level شروع به بازگشت میکند میتوانیم سفارش خرید خود را ثبت کنیم. بدیهی است که مشاهده الگوهای کندلی بازگشتی در این سطح نشان دهنده اعتبار این نقطه ورود میباشد.
- الگوی کازیمودو نزولی: در این حالت زمانی که قیمت بازار به سقف E رسیده و از سطح QM Level شروع به بازگشت میکند میتوانیم سفارش فروش خود را ثبت کنیم. بدیهی است که مشاهده الگوهای کندلی بازگشتی در این سطح نشان دهنده اعتبار این نقطه ورود میباشد.
نحوه تعیین حد ضرر در الگوی کیو ام
همانطور که در دیگر مقالات آموزش تحلیل تکنیکال نیز گفتیم، حد ضرر همواره در نقطهای قرار میگیرد که فکر میکنید با رسیدن قیمت به آن نقطه دیگر تحلیلهای شما معتبر نبوده و باید فورا از بازار خارج شوید. در الگوی کیو ام این سطح میتواند بسته به وضعیت بازار در قیمتهای مختلفی تنظیم شود. مثلا اگر از یک الگوی برگشتی کندلی در راس الگوی QM برای ورود به معامله استفاده میکنید، میتوانید حد ضرر خود را چند پیپ عقبتر از الگوی مورد نظر خود قرار دهید. یا اگر صرفا با تشکیل الگوی QM وارد معامله شدهاید میتوانید حد ضرر را چند پیپ عقبتر از شانه سمت چپ نیز تنظیم کنید.
تعیین حد سود در الگوی کازیمودو
برای تعیین حد سود در این الگو میتوانید از برخی نقاط مهم در این الگوی نموداری استفاده کنید. عموما معاملهگران و تحلیلگران بازارهای مالی حد سود اول خود را در نقطه D که در تصویر مشخص شده است در نظر میگیرند. یعنی پس از رسیدن قیمت به این سطح معاملهی خود را به طور کامل بسته یا SL خود را برای جلوگیری از از دست دادن سود، به این نقطه جا به جا میکنند.
حد سود دومی که برخی از معاملهگران بازار از آن برای معاملات خود استفاده میکنند محل شروع تشکیل این الگو میباشد. یعنی حد سود را در نقطهای قرار میدهند که این الگو حرکت خود را آغاز کرده و شروع به شکلگیری کرده است. برای درک بهتر این موضوع به تصویر زیر دقت کنید.
مطالب مرتبط به این مقاله آموزشی درست در همین نقطه به پایان میرسد. در صورتی که در مورد مطالب مطرح شده در این بلاگ سوال یا ابهامی دارید میتوانید از طریق بخش دیدگاهها و یا دایرکت صفحه رسمی جناب دکتر رضا رضایی در اینستاگرام با ما همراه باشید.
به خاطر داشته باشید که مهمترین رکن اصلی تبدیل شدن به یک معاملهگر حرفهای پرسود در تمامی بازارهای مالی، تمرینهای فراوان و بکتست گیری از نمودار مورد نظرتان میباشد. بنابراین برای درک بهتر ساختار الگوها و نحوه معامله با آنها بهتر است در تاریخچه قیمتی بازار همواره آنها را پیدا کرده و مورد بررسی قرار دهید.
به خاطر داشته باشید که ریسک انجام معامله توسط تمامی مطالب آموزشی این وبسایت تماما به عهده کاربران یا معاملهگران میباشد.
آموزش تحلیل تکنیکال سر و شانه
الگوی سر و شانه، یک الگوی بازگشتی است که همانند بدن انسان میباشد که دو شانه و سر در وسط و بالاتر از اینها قرار دارد.
ماهیت این الگو بر اساس روند گرفته میشود که با ناتوانی در ایجاد یک سقف جدید (فراتر از سر) و شکستن کف قبلی خود ریزش قیمتی شروع میشود.
آموزش تحلیل تکنیکال سر و شانه
البته عمل هد و شولدر بستگی به روند بازار که همان نزولی و صعودی است، مربوط میباشد.
بعضی مواقع که ریزش سنگین است، ممکن است به خط گردن پولبک نزند. لذا باید با تمرین و تکرار در شناخت صحیح این الگو به خود کمک کنید.
مثال الگو صعودی
بعد از این که خط گردن شکسته شد، این الگو در وهله اول میتواند به اندازه فاصله شانه تا خط گردن و در وهله بعد میتواند به اندازه فاصله سر تا خط گردن پیش برود.
مثال الگو نزولی
دیدگاه شما