اما نکته جالب اینجاست: سبدگردان فقط زمانی از شما کارمزد کسر خواهد کرد که بتواند بیش از سود بانکی برای شما سود بسازد، بنابراین بیشترین تلاش خود را خواهد کرد تا سودی بیشتر از سود بانکی برای شما کسب کند تا خود نیز بتواند کارمزد خود را بدست آورد.
پرتفوی (Portfolio)
گروهی از دارایی های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت و اوراق قرضه و معادلهای پول نقد نظیر سپرده های بانکی، همچنین سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های قابل معامله، پرتفوی یا سبد دارایی ها (به فرانسوی: Portfolio) گفته میشود. پـرتفوی به صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگهداری شده و یا به وسیله حرفهایهای عرصه مالی مدیریت میشود.
توضیحات مدیر مالی در مورد پرتفوی
احتیاط حکم میکند که سرمایه گذاران باید یک پرتفوی سرمایه گذاری بر حسب میزان تحمل ریسک و اهداف سرمایه گذاری خود تشکیل دهند. به پرتـفوی سرمایه گذاری به شکل یک کیک که به چند قسمت با اندازههای مختلف تقسیم شده و برای تهیه هر قسمت از مواد و طعمدهندههای مختلف استفاده شده، نگاه کنید.
به طور مثال، یک سرمایه گذار ریسک گریز و محافظه کار ممکن است پرتفویای با سهام شرکتهای بزرگ، صندوق های سرمایه گذاری در شاخص، اوراق قرضه یا مشارکت و همینطور سپرده بلندمدت بانکی با نقد شوندگی بالا داشته باشد. در مقابل، یک سرمایه گذار ریسک پذیر ممکن است سهام چند شرکت کوچک را به سهام یک شرکت رو به رشد با سرمایه بزرگ بیفزاید و در اوراقی با ریسک و بازده بالا سرمایه گذاری کند، همینطور به دنبال املاک، فرصتهای سرمایه گذاری بینالمللی و سایر فرصتهای برای بزرگتر کردن پرتفوی خود باشد.
معمولاً در زبان فارسی از نامهای دیگری نظیر پورتفولیو، سبد سهام و سبد دارایی ها به جای پرتـفوی استفاده میشود.
وقتی شما در بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.
مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخههای نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض میکند که سرمایه گذاران در حالی دیوانهوار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش میکنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی میگیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آنها را بیشینه میکند.
هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را میتواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را بهگونهای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص داراییها اهمیت ویژهای پیدا میکنند.
اگر به موضوع پرتفوی بهینه سهام علاقه دارید پیشنهاد میکنیم حتماً مقاله پرتفوی بهینه سهام: روی مرز کارایی حرکت کنید را مطالعه کنید.
تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، طلا و ارز میشود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش میدهد. مدیران مالی میتوانند با فرمولهای پیچیدهای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه میتواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.
یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید میکند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجاییکه بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمیتوانند نوسانات کوتاهمدت بازار سهام را پیشبینی و با استراتژیهای سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد میکنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند. توصیهای که احتمالاً آن را با عبارتی نظیر «همه تخممرغهای خود را در یک سبد نگذارید» شنیدهاید.
ما در مقاله تنوع بخشی پرتفوی: دستورالعملی کاربردی برای تنوع بخشی سه گام مهم برای تنوع بخشی به پرتفو را توضیح داده ایم.
قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به مدیریت پرتفوی چیست ؟ طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:
میزان پذیرش و تحمل ریسک
افق زمانی سرمایه گذاری
هدف از سرمایه گذاری
مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.
بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.
تخصیص دارایی یک تکنیک برای تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری است که به دنبال برقراری توازن میان ریسک و بازده پرتفوی و ایجاد تنوع بخشی با تقسیم کل سرمایه بین دارایی هایی نظیر اوراق مشارکت، سهام، ملک، طلا، ارز و پول نقد است. هر دسته از این دارایی ها سطوح مختلفی از ریسک و بازده را دارا هستند. پس هر یک از آنها در طول زمان به شکل متفاوتی رفتار خواهند کرد. به صورتی که وقتی ارزش یک دارایی رو به افزایش است، دارایی دیگری ممکن است کاهش یافته یا اینکه به اندازه اولی افزایش نداشته باشد. به عبارتی تخصیص دارایی کمک میکند تا عملکرد ضعیف یک گروه از سرمایه گذاری توسط سایر گروهها بهخوبی پوشش داده شود. برای تخصیص دارایی ها شما باید به سه مولفه ای که در بالا ذکر شد توجه کنید و با توجه به این سه مولفه در دارایی های مختلف سرمایه گذاری کنید.
ما در درسی تحت عنوان تخصیص داراییها: تکنیک اصلی برای تشکیل سبد سهام این موضوع را مفصل شرح داده ایم.
در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کردهاید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آنها قرار دارند و به طبع آن راههای زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را میسازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:
ریسک بازار
ریسک صنعت
ریسک توقف نماد
ریسک نرخ بهره
ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
ریسک نرخ ارز
موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاسهای دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید. اگر میخواهید تا راجع به هر یک از آنها بیشتر اطلاعات کسب کنید، توضیحات کاملتر آنها را در درس ریسک سرمایه گذاری چیست و چرا باید به آن توجه کرد؟ بخوانید.
صندوقهای سرمایه گذاری در سهام و متنوع سازی پرتفولیو
اگر شما دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس ندارید و همینطور زمان لازم را هم برای فعالیتهای روزانه در بورس ندارید، بنابراین احتمال موفقیت شما در این بازار از طریق سرمایه گذاری در صندوقهای سهامی بیشتر است. شما با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در سهام از مزایایی زیادی برخوردار میشوید. ازجمله:
- از خدمات کارشناسان استفاده میکنید
- سبد دارایی های خود را بهخوبی تنوع بخشی میکنید.
- دارایی شما نقدشوندگی مناسبی دارد.
- هزینه معاملات شما کاهش مییابد.
- انتخاب برای شما آسان است.
صندوقهای سرمایه گذاری در سهام بخش اصلی و عمده منابع خود را در سهام شرکت ها سرمایه گذاری میکنند؛ بنابراین از همان ریسکی که شما هنگام سرمایه گذاری در سهام با آن مواجهید، برخوردار هستند؛ اما عاملی که سرمایه گذاری در این نوع صندوقها را جذاب کرده است، مدیران متخصص و حرفهای در حوزه سرمایه گذاری هستند که بهطور فعالانه دارایی های موجود در صندوق را موردبررسی قرار میدهند و با تنوع بخشی و اجرای اصول سرمایه گذاری موفق، عملکرد بالای صندوق ها را تضمین میکنند.
پرتفوی لحظه ای چیست و تفاوت پرتفوی و پرتفوی لحظه ای در چیست؟
پرتفوی لحظه ای یکی از گزینه های موجود در سامانه های معاملاتی آنلاین کارگزاری مفید است و بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار که وارد سامانه های آنلاین این کارگزاری میشوند، با این سوال روبرو میشوند که پرتفوی لحظه ای چیست و چه تفاوتی با سبد پرتفوی یا پرتفوی سپرده گذاری دارد؟ در سامانه معاملاتی این کارگزاری و در قسمت پرتفوی 2 نوع پرتفوی وجود دارد
- پرتفوی سپرده گذاری یا سبد پرتفوی : دارایی واقعی شما نزد کارگزار ناظر (کارگزاری مفید) را به شما نشان میدهد. اگر شما سهمی را برای اولین بار از طریق هر کارگزاری غیر از کارگزاری مفید خریده باشید، تعداد سهامی که از طریق آن کارگزاری خریده اید، در این بخش نمایش داده نمیشود.
- پرتفوی لحظهای : وضعیت سود/زیان دارایی های تحت مدیریت شما را به نمایش میگذارد. در پرتفو لحظه ای تعداد دقیق سهامی را که در مدیریت شماست و مالک آن هستید نمایش داده میشود.
مبنای پورتفوی لحظه ای معاملات آنلاین کاربر است. بدین ترتیب کلیه معاملاتی که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری مفید انجام شوند، در لحظه و به صورت خودکار به پورتفوی لحظه ای اضافه می شوند. در صورتیکه تعداد دارایی شما درست نیست، می توانید معاملات خود را در این قسمت به صورت دستی ویرایش کنید. در پرتفوی لحظهای اطلاعات لحظهای چون قیمت، ارزش دارایی، مقدار سود/زیان، درصد سود/زیان، قیمت سر به سر و… برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است. در صورت تمایل میتوانید توضیحات مربوط به پرتفوی لحظه ای و تفوات آن را با سبد پرتفو در سایت کارگزاری مفید مطالعه کنید.
معادل انگلیسی و تلفظ صحیح پرتفوی عبارت است از:
Portfolio
تاریخ انتشار این مقاله 3 مهر 1396 است. تاریخ آخرین بروزرسانی 8 خرداد 1399 است.
اگر سؤال یا نظری دارید در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این نوشته در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
سبدگردان کیست و مدیریت پرتفوی چیست؟
سبدگردان، شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار برای سرمایهگذار میپردازد.
به سبدگردانی، مدیریت پرتفوی نیز گفته میشود.
هر گونه تصمیمگیری برای خرید یا فروش اوراقبهادار با هدف اداره پرتفوی مشتری توسط شخص دیگر را مدیریت پرتفوی مینامند و شخص تصمیمگیرنده را مدیر پرتفوی.
شرایط و قوانین سبدگردانی
سبدگردانی از خدمات قابل ارائه توسط کارگزاریها و سایر شرکتهای دارای مجوز از سازمان بورس است.
با بستن قرارداد سبدگردانی، سرمایهگذار مسئولیت مدیریت دارایی و معاملات اوراق بهادار را به افراد خبره که مهارت و دانش و تجربه برای اینکار را دارند واگذار میکند.
این خدمات بطور اختصاصی به سرمایهگذار بصورت جداگانه ارائه میشود (برخلاف صندوق سرمایهگذاری که سرمایه تعداد زیادی از افراد با هم مدیریت میگردد).
این سوال پیش میآید که چرا ما خودمان سرمایهمان را در بورس در اختیار نگیریم و خودمان خرید و فروش نکنیم؟
گرچه براساس آمارها، بازار سرمایه پربازدهترین بازار در کشور در طول ۱۰ سال اخیر بوده ولی در این مدت آیا همه افرادی که در بورس فعال بودهاند توانسته سودی از این بازار بدست آورند؟
مردم عادی چگونه میتوانند با نبود تجربه و دانش کافی از سود این بازار بهرهمند شوند؟ پاسخ استفاده از خدمات سبدگردانی است.
خدماتی که با استفاده از آن، نیازی نخواهد بود فرایند یادگیری مفاهیم بورسی، مفاهیم حرفهای، کسب تجربه و مهارت را طی کنید و سرمایه خود را به فردی حرفهای میسپارید تا برای شما خرید و فروش انجام دهد.
آیا اصلا ارزش دارد که سرمایه خودمان را مدیریت پرتفوی چیست ؟ به سبدگردان بسپاریم؟ بهتر نیست آنرا در بانک قرار دهیم و خیال خودمان را راحت کنیم؟
شاید سبدگردانی برای شما مفهوم ناآشنایی به نظر برسد، اما با خواندن این راهنما از سایت بورسینس و تماس با یک سبدگردان حرفهای کاملا در مورد این موضوع اطلاعات کافی را کسب خواهید کرد.
اگر بخواهیم در یک کلام سود سبدگردانی را بگوییم، سود سبدگردانی متغیر است، چون بورس غیرقابل پیشبینی است و نمیتوان سودی تضمین شده را در سبدگردانی پیشبینی کرد.
اما مدیریت پرتفوی چیست ؟ نکته جالب اینجاست: سبدگردان فقط زمانی از شما کارمزد کسر خواهد کرد که بتواند بیش از سود بانکی برای شما سود بسازد، بنابراین بیشترین تلاش خود را خواهد کرد تا سودی بیشتر از سود بانکی برای شما کسب کند تا خود نیز بتواند کارمزد خود را بدست آورد.
میزان کارمزد سبدگردانی در شرکتها متغیر است و بهتر است در این رابطه فرم موجود در این صفحه را تکمیل کنید تا اطلاعات کاملتر در اختیار شما قرار بگیرد
انتخاب سبدگردان مناسب
مهمترین و حساسترین بخش در مورد اینکه داراییهایمان را به کدام یک از سبد گردانهای رسمی بدهیم. انتخاب مناسبترین سبد گردان است.
چهار معیار زیر از مهمترین نکات در انتخاب یک سبدگردان مناسب است:
- الف- سابقه سبدگردان در مدیریت داراییها و میزان بازدهی کسب شده در آنها
- ب- دارا بودن ساختار سبدگردانی و تیم تحلیل
- ج- مقدار منابع در اختیار
- د- خوشنامی در بازار سرمایه
بسیاری از کارگزاران رسمی بورس اوراق بهادار، مجوز سبدگردانی را نیز دریافت کردهاند.
کافیست به یک کارگزاری که مطمئن هستید دارای مجوز مدیریت پرتفوی و سبدگردانی میباشند، مراجعه کنید و با ایشان قرارداد همکاری در زمینه مدیریت پرتفوی امضا نمایید؛ به طور مثال کارگزاری آگاه دارای مجوز سبدگردانی است.
قرارداد سبد گردانی
حال که سبدگردان مناسبی انتخاب کرده و به نکات مهم پیش از سرمایهگذاری دقت کردیم، برای شروع کار نیاز به انعقاد یک قرارداد رسمی با سبدگردان خود داریم.
این قرارداد که بهطور رسمی و مطابق با فرمت ارسالی سازمان بورس و اوراق بهادار است، فیمابین شرکت دارای مجوز سبدگردانی و سرمایه گذار منعقد می گردد.
طی این قرارداد برای سرمایهگذار کد بورسی سبدگردانی اختصاصی از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی صادر میشود.
این کد بنام سرمایه گذار بوده ولی سبدگردان با استناد به قرارداد فی مابین میتواند در آن با اختیار خود، معاملات مورد نظر را انجام دهد.
به عبارتی منابع زیر کلید سرمایه گذار توسط سبدگردان مدیریت میشود.
مفاد مهم قرارداد شامل بخشهای زیر است:
آورده سرمایهگذار
فرایند مدیریت پرتفوی چیست ؟ سبدگردانی برای ارایه یک کار با کیفیت، فرایند حساسی محسوب میشود.
برای آنکه شرکتهای سبدگردان و یا کارگزاریهای دارای مجوز صاحب نام در این زمینه بتوانند خدمات قابل قبولی به سرمایه گذارانشان ارائه دهند، معمولا حداقل مبلغی برای سرمایه گذاری در نظر گرفته میشود.
کارمزدهای سبدگردانی
کارمزدها در فرایند سبدگردانی با توجه به بازدهی کسب شده سبدگردان تعریف میشوند؛ یعنی در صورتیکه سبدگردان نتواند بازدهی بیش از نرخ سود سپرده کوتاه مدت بانکی را کسب کند، عملا کارمزدی از سرمایه گذار در یافت نمیکند.
کارمزد سبدگردان به صورت درصدی از سود مازاد بر نرخ سود سپرده کوتاه مدت بانکی تعریف میشود.
هر چقدر حجم آورده سرمایهگذار بیشتر باشد، درصد سهم کارمزد سبدگردان در سیستم کمتر تعریف میگردد.
محدودیتهای معاملاتی
در این قرارداد سرمایهگذار میتواند عنوان کند که مثلا بدلیل اینکه خودش عمده سایر سرمایهگذاریهایش در ملک است، سبد گردان در سبد وارد گروه ساختمان نشود. به عبارتی سرمایه گذار در این قرارداد میتواند به صورت رسمی برای سبدگردان محدودیتهای معاملاتی در زمینه عدم ورود به برخی صنایع تعیین کند.
گزارشات
برای هر سبد یک دسترسی در نرم افزار رسمی سبدگردانی تعریف می شود.
این نرم افزار اطلاعات آماری از میزان بازدهی سبد و جزییات معاملات سبد را در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد.
فرایند نظارت بر عملیات سبد گردانی
هر سبد (پرتفو) یک امین سبد هم دارد که معمولا یک موسسه حسابرسی این وظیفه را می پذیرد.
امین سبد با دسترسی به نرم افزار سبدگردانی وظیفه نظارت بر رعایت قوانین و مقررات توسط سبدگردان را به عهده دارد.
هر زمان که سبدگردان از چهارچوب قرارداد با سرمایهگذار خارج شود، امین سبد طی نامهای موارد را به استحضار سازمان بورس میرساند.
سازمان بورس هم مطابق مقررات با سبد گردان برخورد می کند.
با توجه به اینکه در بازار سرمایه پول و سهام (داراییهای با نقد شوندگی بسیار بالا) معامله میشود و قاعدتا هر سرمایه گذاری با تلاش زیاد منابعی را برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه مهیا کرده است، بنابراین عقل سلیم حکم میکند که سرمایهگذاران از طریق شرکتهای رسمی و دارای مجوز فرایند مدیریت داراییها را انجام دهند.
اشخاصی که با قولهای واهی صحبت از بازدهیهای چند صد درصدی میکنند، معمولا کارشان این است که منابع مردم عادی را در اختیار گرفته و از اهرم آن برای کسب بازدهی شخصی استفاده می کنند.
قراردادهای منعقد شده با این افراد هیچ اعتباری ندارد و در هیچ مرجعی قابل پیگیری نیست.
به عبارتی از آنجا که هیچ شخص ثالثی (امین سبد) بر قرارداد نظارت ندارد، فرایند گزارشگری از این افراد مشخص نیست.
در ضمن معمولا مکان ثابتی هم برای مراجعه به این افراد وجود ندارد؛ بنابراین نباید پول بی زبان را به افراد سر زبان دار داد!
بارها دیده یا شنیدهایم که افرادی با دادن وعده و وعید مبالغی را از سرمایه گذاران گرفته و آن را صرف بالابردن سهام بی ارزش خود نمودهاند.
در پایان نه تنها سرمایه گذار سود نمیبرد بلکه با ضرر هنگفتی نیر مواجه شده و گاهی حتی قادر به فروش سهم خود نیز نمیشود.
مدیریت پرتفوی و انواع استراتژی مدیریت سبد سهام
موفقیت در بازار سهام مثل هر بازار دیگری نیاز به رویکرد و استراتژی مناسب دارد. اما افراد زیادی ممکن است در چیدمان سبد سهام و مدیریت پرتفو خود به مشکل بخوردند و مدیریت مناسبی روی سبد سهام خود نداشته باشند.
در واقع آگاه بودن نسبت به نحوه تشکیل سبد سهام موجب می شود که افراد، مدیریت پرتفوی چیست ؟ بیشترین سود را به دست آورند و کمترین ضرر را متوجه سرمایهشان کنند.
این موضوع، یعنی کاهش ریسک سرمایهگذاری، مورد توجه تمام سرمایهگذاران دنیا است و همه به دنبال کاهش ضرر و سود بیشتر هستند.
اما چگونه میتوان این کار را انجام داد؟
مثلا شخصی را تصور کنید که تمام سرمایه خود را برای یک سهام بگذارد و فقط آن سهم را بخرد.
اگر آن سهم به مشکل بخورد و ضرر بدهد، آن شخص هم که تمام سرمایه خود را برای این سهام گذاشته است ضرر زیادی را متحمل میشود و به نوعی تمام سرمایه خود را از دست میدهد.
بنابراین چیدمان و انتخاب سهام از شرکتهای مختلف برای سرمایهگذاری در بازهی زمانی میتواند بسیار سودده باشد.
البته اگر تصمیمات درست نگیرید و استراتژی مناسب را برای خودتان در نظر نگیرید در نهایت نه تنها سود نمیکنید که موجب ضرر هم میشوید.
برای درک بهتر این موضوع شاید بهتر باشد تعریف دقیقی از پرتفوی داشته باشیم.
پرتفوی چیست؟
پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری با کنارهم قرار گرفتن ترکیبی از داراییهای مختلف با هدف تنوع بخشی و کاهش ریسک سرمایهگذاری را پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری میگویند.
مدیریت پرتفو به چه معناست؟
مدیریت پرتفو در معنی لغوی به انجام معاملههای بورسی با رعایت تمامی جوانب اقتصادی و سیاسی و استفاده از ابزار و روشهای تحلیل سهام را مدیریت پرتفوی میگویند.
یکی از وظایف مهم شرکتها، مدیریت دارایی و یا مدیریت پرتفوی است که به معنی تعیین نقطه ضعف و قوت، تهدیدها، فرصتها، رشد و… در مسیر افزایش سرمایه است.
انواع استراتژیهای مدیریت سهام کدامند؟
برای انتخاب سیستم مدیریتی باید از شاخص ریسک بتا استفاده کرد.
وظیفه بتا این است که حساسیت پرتفوی مورد نظر با بازده بازار را مشخص میکند.
مدیریت فعال در بازار، بتای مخالف 1 و مدیریت منفعل، بتای نزدیک به یک دارد و هرچقدر اختلاف بتا از یک بیشتر باشد، باید مدیریت هم فعال تر باشد.
به طور کلی برای مدیریت سبد سهام و مدیریت پرتفو دو استراتژی فعال و منفعل داریم.
استراتژی فعال
از استراتژی فعال عمدتا برای هماهنگی با پیشبینیهای میان مدت یا کوتاه مدت بازار و سهم، مورد استفاده قرار میگیرد.
یعنی مدیر پرتفوی در حال تلاش و معامله سهم است تا بتواند بازدهی بیش از بازدهی شاخص بازار به دست آورد.
برای مدیریت فعال پرتفوی سه روش مرسوم وجود دارد:
استراتژی گلچین سهام
در این استراتژی سرمایهگذار، وزن سهام زیر قیمت را در پرتفوی افزایش و وزن سهام بالای قیمت را کاهش میدهد.
بنابراین ریسک پرتفوی متونع میشود و انتخابهای سهم بر دیگر سهمها اثر میگذارد.
استراتژی موقعیت بازار
در این نوع استراتژی، سرمایهگذار با پیشبینی آینده بازار، حجم سرمایهگذاری را میان اوراق بهادار تغییر میدهد و در صورت پیشبینی بازده بالاتر متوسط برای پرتفوی نسبت به تعدیل و اصلاح ریسک پرتفوی اقدام میکند.
به بیان سادهتر، مدیر پرتفوی اگر بداند بازار در روند صعودی قرار خواهد گرفت کمتر در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکند و حجم سرمایهگذاری در افزایش خواهد داد.
استراتژی تمرکز بخش
این روش مشابه روش و استراتژی گلچین است با این تفاوت که واحد مورد نظر به جای سهام، صنعت در نظر گرفته شده است.
استراتژی انفعالی
در این استراتژی نزدیک کردن بازده پرتفوی به بازده شاخص مورد نظر است که دلیل آن عدم توانایی پیشبینی جریان آتی بازار یا عملکرد قیمت سهام است.
نوع مدیریت پرتفو در استراتژی منفعل، به صورت خرید و نگهداری است که در این شرایط خرید سهام بر مبنای چند معیار انجام شده و تا پایان دوره سرمایهگذاری حفظ میشود پس هیچ فعالیت خرید و فروشی پس از ایجاد پرتفوی وجود نخواهد داشت.
چگونه پرتفوی شاخص انفعالی تشکیل بدهیم؟
به این منظور سه روش شاخص و مرسوم وجود دارد.
روش نمونهگیری
در این استراتژی مدیر پرتفوی فقط برای خرید نمونهای از سهام که در شاخص مبنا وجود دارد، اقدام میکند.
روش پیگیری کامل
در این استراتژی تمامی سهامهای موجود در شاخص به نسبت وزنی که در آن شاخص دارند، خریداری میشوند.
استراتژی تنوعبخشی برای کاهش ریسک
ریسک غیر سیستماتیک از تاثیرات رویدادهایی ناشی میشود که به طبیعت یک شرکت یا گروه خاصی از شرکتها مرتبط است و لزوما کل شرکت یا کل بازار را مستقیما تحت تاثیرش قرار نمیدهد.
تنوعبخشی توسط ساختن یک سبد متشکل از سهام شرکتهای مختلف میتواند موجب کاهش ریسک غیر سیستماتیک شود.
اما در مقابل، ریسک سیستماتیک به تاثیرات مجموعهای از رویدادهای کلی بر بازده طیف گستردهای از شرکتها و صنایعی میگویند که به راحتی قابل پیشبینی و کنترل نیستند.
روش بهینهسازی یا برنامهریزی غیر خطی
در این استراتژی از اطلاعات تاریخی، تغییرات قیمتها و همبستگی میان سهام استفاده میشود و بر اساس آن ترکیب، پرتفوی مشخص میشود.
استراتژی سبد مبتنی بر ارزش بازار
در این استراتژی وزن سهام هر شرکت در سبد، بر اساس ارزش بازار آن شرکت در قیاس با سایر سهمهای سبد مشخص میشود.
یعنی ارزش بازار شرکت برابر با تعداد کل سهام شرکت ضرب در قیمت آن سهم است.
وزن هر سهم در سبد با توجه به نسبت ارزش خرید آن سهم به کل ارزش سبد تعیین میشود.
عوامل موثر برای تعیین نوع استراتژی
چندین عامل موثر برای تعیین نوع استراتژی وجود دارد که بهتر است به آنها توجه داشته باشید:
کارایی بازار
زمانی که بازاری میزان کاراییاش در سطح بالایی قرار دارد از مدیریت منفعل استفاده میشود و مدیران به سمت سرمایهگذاری و صندوقهای شاخصی و متنوع حرکت میکنند.
از طرفی در بازارهای غی کارآمد، مدیران، متناسب با شکافها به سمت بهرهگیری از توان تحلیلگری و مدیریت فعال حرکت خواهند کرد.
ویژگی شخصیتی مدیران
اندازه و ظرفیت ریسکپذیری که مدیران دارند، نوع استراتژی که در سبد سهام استفاده میکنند را مشخص میکند.
شرایط حاکم بر بازار
اصولا یک مدیر پرتفوی موفق در شرایط رونق بازار از استراتژی فعال و در شرایط رکود از استراتژی منفعل در بازار استفاده میکند.
میزان تحمل ریسک پرتفوی
هرچقدر تحمل ریسک پرتفوی بالاتر برود، از استراتژی منفعل به استراتژی فعال حرکت خواهد کرد.
اندازه و حجم پرتفوی
مدیران پرتفویهایی که ارزش و حجم بالایی دارند از سیستم مدیریتی منفعل استفاده میکنند و دلیلش هم، حجم بالای معاملاتی است که در صورت تغییر پرتفوی باید انجام بدهند.
در مقابل مدیر یک پرتفوی کوچک به راحتی میتواند با استفاده از استراتژی مدیریت فعال به جابجایی سهام در پرتفوی خود بپردازد.
توقع سرمایهگذار
اصولا سهامداران محافظهکار، استراتژی منفعل را استفاده میکنند و در مقابل سهامدارانی که قدرت ریسک بیشتر و انتظار سود بالاتری دارند از مدیریت پرتفوی فعال استفاده میکنند.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید 🙂
روشهای تشکیل سبد سهام و مدیریت پورتفوی
برای مشارکت و سرمایهگذاری در بازار بورس و اوراق بهادار تنها کافی است کد بورسی دریافت کنید. این کد که توسط شرکتهای کارگزاری صادر میشود کلید ورود به دنیای سرمایهگذاری بورس است. از آن پس شما میتوانید در سبد سهام خود که اصطلاحا آن را پورتفوی مینامند؛ اقدام به خرید و فروش سهمهای مختلف کنید اما مدیریت پورتفوی بر چه اساس و اصولی استوار است؟ شما از دو طریق میتوانید در بازار بورس و اوراق بهادار مشارکت داشته باشید. روش اول، روش مستقیم است. یعنی فرد سهامدار، خود مدیریت پورتفوی را بر عهده دارد و اقدام به خرید و فروش سهام شرکتهای مختلف میکند. بر این اساس فرد باید اطلاعات و دانش کافی را نسبت به بازار سرمایه کسب کند و زمان لازم برای مدیریت سبد سهام خود را مهیا سازد.
در روش دوم که روش غیر مسقیم نام دارد، فرد سهامدار یا اقدام به خرید سهام صندوقهای سرمایهگذاری میکند یا سراغ شرکتهای سبدگرانی و مدیریت دارایی میرود. در ادامه، به بررسی روشهای تشکیل سبد سهام و مدیریت پرتفوی میپردازیم.
در این مطلب عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:
پرتفوی یا سبد سهام چیست؟
سبد سهام یا پرتفوی بورسی ترکیبی از انواع سهام است که یک سرمایهگذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل سبد سهام، تقسیم کردن ریسک سرمایهگذاری بین چند سهم است. از این رو، سود یک سهم میتواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. یک پرتفوی بورسی شامل سهمهایی از انواع گروههای بورسی است که میتواند به لحاظ بنیادی باهم تفاوت بسیاری داشته باشد. فلسفه تشکیل سبد سهام همان ضرب المثل قدیمی است که میگوید: همه تخم مرغها را در یک سبد نگذارید!
استراتژیهای مدیریت پورتفوی
برای مدیریت پورتفوی به طور کلی دو استراتژی منفعل و فعال وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت:
استراتژی منفعل یا انفعالی
در این نوع استراتژی، به دلیل عدم توانایی پیشبینی جریان آتی بازار یا عملکرد قیمت سهام، هدف اصلی نزدیک کردن بازده پرتفوی به بازده شاخص مورد نظر است. در استراتژی منفعل نوع مدیریت پرتفوی به صورت خرید و نگهداری است. در این شرایط خرید سهام بر مبنای چندین معیار انجام شده و تا پایان دوره سرمایهگذاری حفظ میشود. بنابراین هیچگونه فعالیت خرید و فروشی پس از ایجاد پرتفوی وجود نخواهد داشت. استراتژی منفعل به نامهای مختلفی همچون استراتژی سرمایهگذاری در شاخص نیز معروف است.
چگونه پرتفوی انفعالی تشکیل دهیم؟
برای ایجاد پرتفوی با نگاه استراتژی انفعالی، سه روش مرسوم وجود دارد:
روش پیگیری کامل: در این روش همه سهام موجود در شاخص به نسبت وزنشان در آن شاخص خریداری میشوند.
روش نمونهگیری: در روش نمونه گیری مدیر پرتفوی تنها سهامی را میخرد که در شاخص مبنا حضور دارد.
روش بهینهسازی یا برنامهریزی غیرخطی: در این روش از اطلاعات تاریخی تغییرات قیمتها و همبستگی بین سهام (ارتباط هر سهم با سهم دیگر) استفاده میشود و بر این اساس ترکیب پرتفوی مشخص خواهد شد.
استراتژی فعال
این استراتژی عمدتاً به منظور هماهنگی با پیشبینیهای کوتاهمدت یا میانمدت بازار و سهم مورد استفاده قرار میگیرد. یعنی مدیر پرتفوی به صورت دائم در حال خرید و فروش سهم است تا بتواند بازدهی بیش از بازدهی شاخص بازار (بازدهی متوسط بازار) کسب کند.
برای مدیریت فعال پورتفوی نیز سه نوع استراتژی وجود دارد:
استراتژی سنجش موقعیت بازار: سرمایهگذار با پیشبینی آینده بازار، حجم سرمایهگذاری را بین اوراق بهادار تغییر میدهد و در صورت پیشبینی بازده بالاتر از متوسط برای پرتفوی، نسبت به تعدیل و اصلاح ریسک پرتفوی اقدام میکند.
یعنی مدیر پرتفوی اگر بداند بازار در روند نزولی (صعودی) قرار خواهد گرفت، بیشتر (کمتر) در اوراق بهادار با درآمد ثابت (مثل اوراق مشارکت یا اوراق خزانه اسلامی) سرمایهگذاری میکند و حجم سرمایهگذاری در سهام را کاهش (افزایش) میدهد.
استراتژی گلچین سهام: سرمایهگذار وزن سهام زیر قیمت را در پرتفوی افزایش و وزن سهام بالای قیمت را کاهش میدهد. از این طریق ریسک پرتفوی نیز متنوع میشود و انتخابهای سهم بر سایر سهام اثر میگذارد.
استراتژی تمرکزبخش: این روش مشابه استراتژی گلچین سهام است با این تفاوت که واحد مورد نظر بهجای سهام، صنعت است.
عوامل موثر در انتخاب استراتژی مدیریت پرتفوی
اما چه عواملی باعث میشود مدیر پورتفوی استراتژی خود را برای سرمایهگذاری انتخاب کند؟ به چند مورد آن اشاره میکنیم.
شرایط حاکم در بازار و نوع بازار: مدیر پرتفوی در شرایط رونق بازار از استراتژی فعال و در شرایط رکودی از استراتژی مدیریت منفعل در بازار بهره میگیرد.
سطح کارایی بازار: در بازاری که کارایی آن در سطح بالایی قرار دارد، مدیریت منفعل استفاده میشود و مدیران به سمت سرمایهگذاری در صندوقهای شاخصی و متنوع حرکت میکنند. در مقابل در بازارهای غیرکارا بهتناسب وجود شکافها و فرصتهای آربیتراژی، مدیران به سمت بهرهگیری از توان تحلیلگری و مدیریت فعال حرکت میکنند.
نگاه و ویژگی شخصیتی مدیران: ظرفیت ریسکپذیری و محافظهکاری مدیران پرتفوی، نوع استراتژی که آنها در سبد سهام خود به کار میگیرند را مشخص میکند.
اندازه و حجم پرتفوی: مدیران پرتفویهایی باارزش و حجم بالا، از سیستم مدیریتی منفعل استفاده میکنند و دلیل آن حجم بالای معاملاتی است که در صورت تغییر پرتفوی، باید انجام دهند و در مقابل مدیر یک پرتفوی کوچک بهراحتی میتواند با اجرای مدیریت فعال به جابهجایی سهام در پرتفوی خود بپردازد.
سطح تحمل ریسک پرتفوی: هرچه پرتفوی تحمل ریسکش بالاتر رود از استراتژی منفعل به سمت استراتژی مدیریت فعال حرکت خواهیم کرد.
انتظار و توقع سرمایهگذار: سهامداران محافظهکار معمولا استراتژی منفعل را به کار میگیرند و در مقابل سهامدارانی که انتظار سود بیشتری دارند از مدیریت پرتفوی فعال استفاده میکنند.
۳ اصل مهم در تشکیل سبد سهام
برای مدیریت بهینه سبد سهام سه اصل اساسی وجود دارد که به توضیح آنها میپردازیم:
اصل اول: تک سهم نشوید
توزیع وزن سرمایه بر روی چند سهم بهجای تک سهم شدن، اولین گام استاندارد در امر تشکیل سبد سهام است. البته اگر جزو معامله گران ریسکپذیر هستید و قصد تک سهم شدن را دارید توصیه میکنیم قید پولتان را هم در بدو شروع سرمایهگذاری بزنید! حتی با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی نیز کار به پایان نمیرسد.
اگر پرتفوی خود را از درون یک صنعت تشکیل داده باشیم، در حال کوبیدن آب در هاون هستیم. تشکیل سبد سهام از درون یک صنعت خاص، بهاندازهی عدم تشکیل سبد سهام ریسک دارد.
فرض کنیم سبد سهام خود را صرفاً از یک صنعت انتخاب کردهایم. بر همین اساس چنانچه براثر رویدادهای اقتصادی کل صنعت فوق دچار مدیریت پرتفوی چیست ؟ رکود شود، احتمالا تمامی سهمها افت قیمت خواهند داشت و قسمت زیادی از سرمایه شما به ضرر تبدیل خواهد شد.
اصل دوم: توزیع مناسب وزنهای سبد اوراق بهادار در پرتفوی بورسی
پس از انتخاب موارد لازم برای تشکیل سبد اوراق بهادار، باید آن را به صورت دورهای تحلیل کنید و تعادل آن را دوباره به وجود آورید؛ زیرا حرکات بازار میتواند وزندهی اولیه شما را تغییر دهد.
برای تخصیص دارایی واقعی سبد اوراق بهادار شما باید سرمایهگذاریها را به صورت کمّی دستهبندی کنید و نسبت ارزش هر کدام از آنها را نسبت به کل سبد بسنجید. سایر عواملی که طی زمان تغییر میکنند عبارتند از: وضعیت مالی فعلی شرکت، نیازهای آینده شما و تحمل نوسان ریسک از جانب شما.
اگر چنین تغییراتی وجود داشته باشد، باید مدیریت پرتفوی خود را نیز به نسبت آنها تغییر دهید. اگر تحمل ریسک شما کمتر شده باشد، باید میزان سهام سبد خود را کاهش دهید. شاید هم ریسک پذیری شما افزایش یابد. در این صورت باید در تخصیص داراییهای خود بخش کوچکی را به سهامهای پرریسکتر اختصاص دهید.
اساسا برای ایجاد تعادل مجدد باید تعیین کنید که در وزندهی موقعیت خود، به کدام طبقه از داراییها وزن کمتری داده و به کدام وزن بیشتری دادهاید.
اصل سوم: ایجاد تعادل مجدد به شکلی استراتژیک
بعد از آن که به اهمیت اصل دوم پی بردید و آن را در مدیریت پرتفوی خود اجرایی کردید، لازم است مشخص کنید کدام داراییها را به عنوان جایگزین سهام قبلی باید خریداری کنید. تشخیص خرید سهام مناسب به عنوان جایگزین اهمیت بسیار بالایی دارد. چنانچه توازن لازم را در سبد سهام ایجاد نکنید، میتواند اثرات به مراتب بدتری نسبت به قبل داشته باشد. بنابراین توصیه میکنیم برای خرید سهام، حتما از تحلیل استفاده کنید.
در نظر داشته باشید که یک پرتفوی مناسب میتواند شامل همه گروههای بورسی باشد. لذا شما میتوانید از هر گروه یک یا دو سهم مناسب را در سبد خود داشته مدیریت پرتفوی چیست ؟ باشید. یک پرتفوی بورسی میتواند شامل شرکتهای سرمایهگذاری، گروه خودرویی، دارویی، پتروشیمی، غذایی، پالایشی و … باشد. اما اگر پول شما آنقدر نیست که بتوانید از همه گروهها سهام خریداری کنید، جای نگرانی نیست. صندوق های سرمایهگذاری گزینه بسیار مناسبی برای شما هستند.
بسیاری از کارشناسان سرمایهگذاری توصیه میکنند بخشی از سبد سهام خود را به شرکتها و هولدینگها اختصاص بدهید و همچنین از ترکیب سهام کوچک و بزرگ در سبد خود استفاده کنید.
نکته: از هیجانات و شایعات دوری کنید! در نظر داشته باشید که بازار بورس نوسانهایی دارد و باید در مواجهه با این فراز و نشیبها، احساسات و هیجانات خود را مدیریت کنید. این نوسانات ممکن است به دنبال برخی از تصمیمگیریهای سیاسی در کشوری دنیا و … به وجود آمده باشند اما اگر شما با استراتژی معاملاتی صحیح خود گام برداشته باشید جای نگرانی نیست و فقط باید در مسیر معاملات خود ثابت قدم باشید.
آشنایی با خدمات مدیریت دارایی
با توجه به توضیحاتی که ارائه دادیم، مشخص شد که برای مدیریت سبد سهام و سرمایهگذاری مستقیم در بازار، باید دانش و مهارت کافی داشته باشید و زمان زیادی را صرف رصد بازار و بازنگری سبد سهامتان کنید. در غیر این صورت دچار ضرر و زیان خواهید شد. اگر نمیتوانید این شرایط را برای خود مهیا کنید، استفاده از خدمات مدیریت دارایی بهترین گزینه برای شما است.
مدیریت دارایی در بازار بورس به دو روش انجام میشود:
• سبدگردانی اختصاصی
• صندوقهای سرمایهگذاری
همانطور که در مطلب سبدگردانی اوراق بهادار در کارگزاری آگاه ذکر شد، سبدگردانی یعنی خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار، بنام سرمایهگذار معین و توسط سبدگردان که در قالب قراردادی مشخص و بهمنظور کسب انتفاع برای سرمایهگذار انجام میگیرد. از مزیت این شرکتها، میتوان به اداره آنها توسط مدیران و کارشناسانی خبره در زمینه سرمایهگذاری اشاره کرد.
صندوقهای سرمایهگذاری نیز یکی دیگر از خدمات مدیریت دارایی هستند. هر صندوق سرمایهگذاری یک نهاد مالی است که نقدینگی مردم را جمع و در داراییهای مختلف سرمایهگذاری میکند. افراد به میزان سرمایهگذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک هستند.
کارکرد صندوقها با سبدگردانی اختصاصی متفاوت است. از جمله این تفاوتها میتوان به این موضوع اشاره کرد که در سبدگردانی، مدیریت پورتفوی به صورت خاص برای هر فرد برنامهریزی میشود در نتیجه اهداف فرد سرمایهگذار، میزان ریسکگریزی و افق زمانی او در سبد سهام نظر گرفته خواهد شد.
در این سبدها، فرد سرمایهگذار مالکیت مستقیم سرمایه خود را در اختیار دارد و در واقع سرمایهگذاری با نام او و بر اساس اهداف و میزان ریسکپذیری او انجام میشود؛ این در حالی است که مالکیت در صندوقها به صورت مشاع است و افراد با خرید هر واحد به همان میزان در سود و زیان صندوق سهیم میشوند.
برای آشنایی با خدمات مدیریت دارایی، کلیک کنید:
سخن آخر
در انتها باید گفت برای انتخاب استراتژی مدیریت پورتفوی، عوامل مختلفی تاثیرگذار است. به طور کلی سبد اوراق بهاداری که به خوبی تنوع بخشی شده باشد، بهترین شانس را برای شما در جهت رشد پایدار و طولانی مدت در سرمایهگذاری شما خواهد داشت. تشکیل سبد سهام، دارایی شما را از ریسک سقوط زیاد حاصل از عوامل مختلف در بازار محافظت میکند.
مدیریت پرتفوی و استراتژی مدیریت سبد سهام
فعالیت در بازارهای مالی مستلزم دانش و برنامهریزی است. از موارد مهمی که سرنوشتساز است و تأثیر زیادی بر سود و زیان شما دارد، مدیریت پرتفوی است. چینش مناسب پرتفوی و برنامهریزی برای شرایط گوناگون، میتواند میزان سود و زیان شما را تحت تأثیر قرار دهد. به همین علت، پیش از فعالیت جدی در بازار سرمایه، لازم است با مدیریت پرتفوی آشنا شوید و بدانید اصلیترین استراتژیهای روبهرویی با آن چگونه است.
پرتفوی چیست و چه اهمیتی دارد؟
پرتفوی (Portefeuille) واژهای فرانسوی است که در قدیم به معنای کیف پول بوده اما حالا به عنوان سبدی از دارایی شناخته میشود. امروزه اصطلاح پرتفوی به سبد سهام و داراییهای قابل معامله اطلاق میشود. برای مثال پرتفوی میتواند تک سهم بوده یا ترکیبی از سهام، صندوق و اوراق بهادار دیگر باشد. اهمیت پرتفوی در آنجایی مشخص میشود که بخواهید سرمایهگذاری با بیشترین سود و کمترین ریسک را تجربه کنید. تنوع مناسب و رعایت اصول مدیریت پرتفوی میتواند منجر به موفقیت در امر سرمایهگذاری شود. در مقابل، بیتوجهی به پرتفوی، میتواند فاجعهای بزرگ را در پی داشته باشد.
میدانید که تشکیل یک پرتفوی مناسب چه مراحلی دارد؟ روش مناسبی برای تشکیل یک پرتفوی کم ریسک میشناسید؟ در ادامه با بررسی قدم به قدم چینش پرتفوی، به این موارد میپردازیم.
مراحل تشکیل یک پرتفوی کم ریسک و مناسب
برای چینش پرتفوی، لازم است از بنیادیترین سوالات شروع کنید چرا که مدیریت پرتفوی، بسیار به استراتژی و اهداف مالی شما بستگی د ارد. به همین علت باید به سوالاتی پاسخ بدهید که شاید در ابتدا چندان مهم به نظر نرسند.
هدف شما از سرمایهگذاری چیست؟
اولین سوال مهم برای شکل دادن به پرتفوی، درباره هدف شما از سرمایهگذاری است. آیا میخواهید با تورم مقابله کنید و با سود حاصل از آن زندگی خود را بچرخانید؟ یا قصد دارید برای آینده خود سرمایه مناسبی جمع کنید؟
پاسخ هر یک از سوالات بالا میتواند در فرآیند سرمایهگذاری شما تفاوتهای زیادی ایجاد کند. همچنین تعیین هدف، باعث انتخاب استراتژی مناسب میشود. بنابراین قبل از هر اقدامی، هدف خود از سرمایهگذاری را بشناسید و با توجه به هدفتان، سیاست شما در برخورد با بازار مدیریت پرتفوی چیست ؟ نیز مشخصتر میشود. برای مثال اگر قصد سرمایهگذاری بلندمدت داشته باشید تا سرمایهای برای آینده جمع کنید، دیگر نیازی ندارید که هر روز درگیر بازار باشید یا به صورت مستقیم به خرید و فروش سهام بپردازید.
انواع اوراق بهادار را تحلیل کنید
حالا که هدف خود از سرمایهگذاری را شناختهاید، میتوانید به تحلیل انواع اوراق بهادار بپردازید. این کار به شما کمک میکند تا بهترین ابزار را برای رسیدن به هدف خود، انتخاب کنید. ممکن است به خرید سهام، اوراق مشارکت یا صندوق نیاز داشته باشید. تمامی این موارد بستگی به اهداف و سیاست شما در سرمایهگذاری دارد. با این حال، تحلیل اوراق کمک میکند تا بتوانید متناسب با نیاز خود دست به انتخاب بزنید.
پرتفوی سرمایهگذاری خود را تشکیل دهید
زمانیکه اهداف خود و انواع اوراق بهادار را شناختید، وقت آن رسیده است تا برای سرمایه خود، سبد سهام مناسبی از موارد متنوع را بچینید. در واقع این همان فرآیند تشکیل پرتفوی است که میتواند کمی پیچیده مدیریت پرتفوی چیست ؟ باشد.
در این گام، باید صنایع برتر را بررسی کرده و سهمهای مناسب آن را زیر نظر بگیرید تا در نقطهای مناسب اقدام به خرید کنید. همچنین مناسب است بخشی از سرمایه خود را سپردهگذاری کنید تا در مواقع نیاز دستتان خالی نباشد.
مدیریت پرتفوی خود را ارزیابی کنید
بخش مهمی از مدیریت پرتفوی، ارزیابی عملکرد آن است. شما باید هر چند وقت سبد خود را ارزیابی کنید و بازدهی آن را بسنجید. همچنین میتوانید در این میان، یک مدیریت پرتفوی چیست ؟ مدیریت پرتفوی چیست ؟ سهمی را با سهمی دیگر جایگزین کنید یا وزن صندوقها را در پرتفوی خود بیشتر یا کمتر کنید. شاید هم لازم باشد از صندوقهای طلا موجود در بازار، بهرهمند شوید! تمامی این موارد بستگی به شرایط بازار دارد و در واقع مدیریت پرتفوی، سنجیدن شرایط و تصمیمگیری متناسب با آن میباشد!
شما میتوانید پیش از آن که سرمایه واقعی خود را در بازار درگیر کنید، به صورت فرضی یک سبد سهام تشکیل دهید تا ببینید عملکرد شما در مدیریت آن چگونه است. در این حالت، شما میتوانید با آزمون و خطا استراتژی شخصی خود را شناسایی کنید تا با سرمایه واقعی خود، خطا کمتری داشته باشید.
انواع استراتژی مدیریت پرتفوی
استراتژی عبارت است از اقداماتی که از پیش برای شرایط گوناگون پیشبینی کرده تا در آینده از آنها بهرهمند شد. به عبارتی شما اکنون برای شرایط متفاوت در آینده، برنامهای مشخص و دقیق فراهم میکنید تا در لحظه بتوانید آن را اجرا کنید. این کار باعث تسلط بر امور شده و هیجان یا ترس را کنترل میکند. به همین علت داشتن استراتژی مناسب، نیمی از راه موفقیت در بازارهای مالی شمرده میشود.
برای مدیریت پرتفوی نیز نیاز به استراتژی دارید تا بتوانید چینش مناسب سبد سهام خود را در شرایط متفاوت پیشبینی کنید.
مدیریت غیرفعال پرتفوی
یکی از راههای مدیریت پرتفوی، مدیریت منفعل یا غیرفعال است. در این روش هدف اصلی، کسب بازدهی در حدود بازدهی متوسط بازار است. توقع بالایی از پرتفوی در چنین حالتی نمیرود و مدیریت ریسک اهمیت بیشتری پیدا میکند. این روش برای افراد ریسکگریز یا شرایط نزولی بازار مناسب است و همچنین به صورت خرید و نگهداری سهم بوده و صبر در نگهداری، عنصر کلیدی به شمار میرود.
در این روش باید سهمهای مهم و مؤثر در شاخص را شناسایی کرده و متناسب با وزن هرکدام و ارزش بازارشان خریداری شود. همچنین پوشش ریسک ایجاب میکند تا خرید صندوقهای سرمایهگذاری و طلا جدیتر گرفته شود و بخش کوچکی از سرمایه نیز به سپردهگذاری واگذار شود. دقت کنید که خرید در این روش برای نوسانگیری نیست. بازدهی متوسط بازار، معیار عملکرد در این روش است و باید میزان بازدهی خود را با حرکت شاخص مور دنظر بسنجید.
برای مدیریت سبد سهام در این استراتژی میتوانید از ضریب بتا استفاده کنید. ضریب بتا عملکرد تاریخی هر سهم را نسبت به شاخص آن توضیح میدهد. با بررسی ضریب بتا برای هر سهم، میتوانید تشخیص دهید که حرکتهای شاخص بر آن سهم به صورت معمول چگونه تأثیرگذار بوده است. اینچنین میتوانید سهم مناسبی را انتخاب کنید که همگام با شاخص موردنظرتان به شما بازدهی بدهد.
مدیریت فعال پرتفوی
مدیریت فعال پرتفوی مناسب افرادی است که زمان زیادی را درگیر بازار هستند و از زیر و بم تحلیل بازار سر درمیآورند. در این روش به دنبال تحلیل و پیشبینی حرکتهای کوتاهمدتی بازار هستید و میخواهید از روند بازار مطلع شوید.
این روش برای نگهداری بلندمدت طراحی نشده و تمرکز آن بر مدیریت پرتفوی چیست ؟ حرکتهای کوچک بازار است. هدف مالی در مدیریت فعال، کسب بازدهی بیشتر از شاخص بوده و افراد به دنبال بازدهیهایی بالاتر از متوسط بازار هستند.
بدیهی است که این روش ریسک بیشتری دارد. همچنین مناسب افراد مبتدی نبوده و نیاز به دانش بالا و برنامهریزی دقیق دارد. به 3 طریق از این روش استفاده میکنند.
- گاهی به سنجش وضعیت بازار میپردازند و متناسب با شرایط، وزن انواع اوراق را کم یا زیاد میکنند. برای مثال، در بازار نزولی اوراق با درآمد ثابت، وزن بیشتری از سهام پیدا میکنند. با صعودی شدن بازار، اوراق درآمد ثابت، جای خودشان را به سهام میدهند.
- راه دیگر برای مدیریت فعال پرتفوی، چینش براساس سهام است. به صورتی که سهام ارزنده باید وزن بیشتری از سهام پر ریسک داشته باشد تا در هنگام صعود، بازدهی مناسبتری کسب کند و در هنگام نزول بازار، زیان کمتری به پرتفوی برسد.
- راه سوم بسیار مشابه راه دوم است. با این تفاوت که در اینجا به جای سهام، به بررسی صنایع میپردازند. به صورتی که صنعتهایی با پتانسیل بالاتر، وزن بیشتری از پرتفوی را تشکیل میدهند.
کدام استراتژی را انتخاب کنیم؟
انتخاب استراتژی مناسب برای مدیریت پرتفوی نیاز به شناخت مناسبی از خودتان دارد و باید به صورت کامل با روحیات خود آشنا باشید. همچنین باید ببینید که توانایی شما در سرمایهگذاری بیشتر است یا معاملهگری. بدون اغراق با خود روبهرو شوید و مهارت خود را بسنجید. برای این کار میتوانید روی کاغذ دست به معامله بزنید و یک پرتفوی خیالی را تشکیل داده و مدیریت کنید. بنابراین با سنجیدن عملکرد خود، به استراتژی مناسب دست پیدا میکنید. البته عوامل دیگری نیز در انتخاب استراتژي مناسب، دخیل هستند که در ادامه با آنها بیشتر آشنا میشوید.
شرایط بازار و مدیریت پرتفوی
شاید مهمترین عامل در انتخاب استراتژی، شرایط بازار باشد. در یک بازار سراسر صعودی، روحیات شما به حاشیه میرود! به صورتی که حتی ریسکگریزترین افراد هم، با بیپروایی میتوانند سودهای عجیب و غریب کسب کنند. البته چنین بازارهایی کم پیدا میشود و بهتر است همیشه جانب احتیاط را رعایت کنید. اما به صورت کلی شرایط بازار عامل مهمی در انتخاب استراتژی مدیریت پرتفوی است، مخصوصاً در شرایط نزولی بازار، به استراتژيهای پرریسک اصرار نورزید تا باعث پشیمانی شما نشود
میزان سرمایه و اندازه پرتفوی
میزان سرمایه شما عامل دیگری است که اهمیت زیادی در مدیریت پرتفوی دارد. اگر سرمایه زیادی داشته باشید، با آسودگی بیشتری میتوانید با تقسیم متناسب،پرتفویی با تنوع بالا را شکل بدهید. اما افراد با سرمایههای کمتر باید دقت بیشتری داشته باشند. در این شرایط شکل دادن پرتفوی متنوع، میتواند ارزش هر بخش از پرتفوی را به قدری کوچک کند که بازدهی آن بخش ناچیز شمرده شود. البته مدیریت پرتفوی با سرمایه سنگین کار دشوارتری بوده و به زمان بیشتری نیاز دارد. از این جهت مدیریت یک پرتفوی کوچک، آسانتر است و نیاز به تنوعبسیار زیاد و تهیه همه انواع اوراق بهادار ندارد.
همچنین این سوال که چه تعداد سهام در پرتفوی داشته باشید، کاملاً به استراتژي شما و اندازه سرمایهتان بستگی دارد. به صورت کلی باید سعی کنید در عین حال که به فکر تنوع سبد سهام خود هستید، از پراکندگی آن جلوگیری کنید. نباید با تهیه تعداد بالای سهم، تحلیل آنها را برای خود دشوار کنید. بهترین تعداد سهام برای شما آن تعدادی است که بتوانید به صورت همزمان تحلیلشان کنید و در موقعیتهای لازم، واکنشهای مناسبی نشان بدهید.
انتظار و سطح توقع شما
عامل دیگری که میتواند در انتخاب استراتژي مناسب دخالت کند، سطح انتظار شماست. این موضوع، بیان دیگری از هدف شما در سرمایهگذاری است. با توجه به اینکه چه هدفی را در این راه دنبال میکنید، نوع استراتژي و روش شما نیز متفاوت میشود. کسب سود برای گذران زندگی یا پوشش تورم سالانه دو هدف متفاوت هستند که استراتژی متفاوتی نیز میطلبد.
جمعبندی
مدیریت پرتفوی از ضروریترین گامهای ورود به بازار سرمایه است و با مدیریت پرتفوی میتوانید کسب بازدهی خود را تنظیم کنید. مدیریت پرتفوی نامناسب میتواند باعث زیان و دلسردی شما شود. اما اگر بتوانید چینش مناسبی برای سبد سهام خود رقم بزنید، نیمی از مسیر موفقیت را پیمودهاید. پس این موضوع را جدی بگیرید و سعی کنید با تحقیق و بررسی، استراتژی مدیریت پرتفوی خودتان را پیدا کنید. در این مقاله با بررسی مدیریت پرتفوی، اهمیت آن و استراتژیهای مرتبط با آن سعی کردیم تا شما را در این مسیر همراهی کنیم.
دیدگاه شما