معنی مفاهیم EPS و DPS

آموزش سه شاخص EPS، DPS و نسبت P/E

در این مقاله قصد داریم شما رو با سه شاخص مهم EPS و DPS و نسبت P/E که برای تحلیل بازار بورس و مقایسه عملکرد مالی شرکت ها به کار میره و هم چنین تحلیلشون آشنا کنیم. با ما همراه باشین.

یکی از اصطلاحاتی که در حسابداری و بازار بورس می بایست با مفهوم و تحلیلش آشنا بشیم واژه EPS است.

Earning Per Share یا به اختصارEPS به معنای سود هر سهم یا درآمد هر سهم می باشد و به زبان ساده با کسر مالیات از کل سود و تقسیم آن به تعداد سهام حاصل می شود.

( لازم به یادآوری است که میزان سود از اختلاف هزینه از درآمد به دست می آید.)

بنابراین یکی از شاخص مهم برای مقایسه شرکت ها EPS است. البته تاکید می شود یکی از شاخص ها…

چرا که استفاده از این شاخص به تنهایی هرگز به تنهایی کافی نیست و حتی ممکن است ما را به اشتباه بیاندازد.

اطلاعات EPS شرکت ها در صورت های مالی آن ها ثبت می شود، معمولا در ابتدای سال مالی شرکت ها این متغیر پیش بینی می شود و در انتهای سال مالی نیز EPS محقق شده محاسبه می شود.

EPS در بازار بورس

خب حالا که با مفهوم نظری EPS آشنا شدیم، سراغ کاربرد اون توی بازار بورس میریم.

EPS از جمله پر تکرار ترین شاخص های مالی در میان فعالان بازار بورس است.

ما به کمک این شاخص به طور مستقیم یا غیر مستقیم و دیگر شاخص ها می توانیم وضعیت و قیمت سهام یک شرکت را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. در واقع این شاخص به ما می گوید بابت هر سهم چقدر سود دریافت می کنیم.

البته در تحلیل EPS باید به میزان سرمایه گذاری نیز دقت داشت. طبیعتا هر مشارکتی که با سرمایه گذاری کمتر ، سود بیشتری به دست دهد بهتر است.

بدیهی است که eps می بایست مثبت باشد و اگر این عدد صفر یا منفی بود بدین معناست که سهم هیچ سود دهی ندارد.

نکته قابل توجه دیگر آن است که درآمد هر سهم پیش بینی شده ، فقط درآمد هر سهم پیش بینی شده است(!) یعنی هیچ گونه تعهدی برای شرکت ایجاد نمی کند که درآمد هر سهم محقق شده در پایان سال همان عدد باشد. بلکه ممکن است بیشتر یا کمتر از آن باشد.

پس بار دیگر توصیه می شود دیگر متغیر ها و شاخص ها و حتی سابقه شرکت در ارائه EPS های پیش بینی شده نیز بررسی شود.

DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و بخشی از EPS است که میان سهامداران تقسیم می شود.

درصد سود تقسیمی یا سود نقدی سهام یا DPS در بین شرکت های بورسی معمولا متفاوت است و هرشرکت بر اساس سیاست های کلان و صلاح دید هیات مدیره و تصمیم گیری در مجمع آن را مشخص می کند. از سویی دیگر، شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند به طوری که برخی ترجیح می‌دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند.

اما برخی شرکت ها، درصد کمی از سود را تقسیم می کنند و بخش عمده آن را به تامین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند. افزون بر این در نهایت اینکه چه مقدار از EPS به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.

در مورد زمان و روش پرداخت سود تقسیمی نیز شرکت ها عملکرد متفاوتی دارند. بنابر قانون شرکت ها می بایست تا هشت ماه این سود را پرداخت کنند. بعضیشرکت ها زودتر و برخی دیرتر این سود را پرداخت می کنند.

DPS=EPS-(سود انباشته+اندوخته قانونی+اندوخته طرح و توسعه)

خب پس هرچه DPS بیشتر باشد بدین معناست که سود تقسیمی بیشتری به سهامدار تعلق می گیرد.

شما میتوانید این دو شاخص را در tsetmc.com برای هر شرکت مشاهده کنید.

نسبت P/E

آخرین شاخص این مقاله که البته شاخص مهمی هم هست نسبت p/E هست.

P/E مخفف price/Earning per share هستش. یعنی همون قیمت تقسیم بر درآمد هر سهم یا ضریب سهام…

این نسبت یک ابزار پر کاربرد هست که برای ارزش گذاری سهام به کار میره. البته تحلیل و تفسیر این نسبت مقداری پیچیده هستش چراکه شاخص های دیگر هم می بایست در تحلیل دخیل شوند.

این نسبت در واقع انتظارات سهام داران از آینده یک سهم را توضیح می دهد.

برای مثال فرض کنید این نسبت برای شرکتی به ازای یک سال مالی۵است. این بدین معناست که سرمایه گذاران به ازای هر یک ریال سود (در یک سال) ۵ ریال پرداخت میکنند. به عبارت دیگر سرمایه گذار پنج ریال سرمایه گذاری می کند تا یک ریال سود کند.

برخی از تحلیلگران معتقدند این نسبت نرخ بازگشت سهام را نیز نشان میدهد . یعنی برای مثال بالا پنج سال طول می کشد تا سرمایه باز گردد.

بدیهی است که هرچه قیمت سهم افزایش پیدا کند، این معنی مفاهیم EPS و DPS نسبت افزایش می یابد.

گفتیم که این نسبت یکی از نسبت های ارزش گذاری سهام است.

به این شکل که یک نسبت برای سهم محاسبه می شود، سپس در سود آن ضرب می شود و ارزش آن سهم یا Price بدست می آید.

وقتی ارزش سهم اینگونه محاسبه می شود، باید با قیمت آن سهم در بازارمقایسه شود. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم جای رشد نداردو اصطلاحا ارزنده نیست. ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد.

تفاوت EPS و DPS در بورس چیست؟

«EPS» و «DPS» دو مفهوم مهم و کاربردی در بازار مالی بورس محسوب می شوند. افراد علاقه مند به فعالیت در بازار بورس، ملزم به آشنایی با این دو مفهوم و تفاوت های موجود میان آنها هستند. زمانی که در مورد ارزش گذاری سهام، قیمت یا سود یک سهم سخن به میان می آید در واقع این دو مفهوم جزوه معیاریهای بسیار کلیدی خواهند بود. ما در این مقاله به موضوع تفاوت میان دو مفهوم «EPS» و «DPS» خواهیم پرداخت.

منظور از «EPS» یا سود هر سهم چیست؟

«EPS» مخففی از عبارت Earnings Per Share است و به سود یک شرکت در ازای هر سهم اشاره دارد. مطابق تعریف ارائه شده، این مفهوم یکی از مفاهیم کلیدی در حوزه بورس است. به این دلیل که موضوع سود سازی سهم، همواره یکی از موضوعات کلیدی در تحلیل و بررسی سهام یک شرکت است.

این مفهوم در رابطه با موضوع قیمت سهام نیز تاثیرگذار است و بررسی آن می تواند مبنای دقیقی از قیمت سهام یک شرکت به دست بدهد.

«EPS» برای معامله گران فعال در بورس همواره و در اشکال مختلفی کاربرد دارد و به صورت مستقیم یا غیر مستقیم قیمت سهام شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. همانطور که اشاره شد، «EPS» به معنی درآمد هر سهم است. این یعنی زمانی که کل درآمد یک شرکت در یک سال مالی بر تعداد سهام آن تقسیم می شود، «EPS» آن شرکت محاسبه شده است.

انواع «EPS» های رایج در بورس کدام است؟

دو نوع «EPS» رایج در بورس وجود دارد که در ادامه به تشریح آنها خواهیم پرداخت:

«EPS» پیش بینی شده در بورس چیست؟

منظور از «EPS» پیش بینی شده، میزان درآمد پیش بینی شده هر سهم است و به مقدار سودی اشاره دارد که یک شرکت برای ابتدای سال مالی خود پیش بینی کرده است و مقرر کرده که در پایان سال مالی آن را محقق کند.

شرکت های بورسی هر کدام بایستی پیش از شروع سال مالی جدید، از عملکرد آتی خود طی یک سال، یک پیش بینی تهیه کرده و به بورس ارائه کنند.

این پیش بینی معمولا مطابق با عملکرد گذشته شرکت و همچنین طبق نظر و ارزیابی مدیران و کارشناسان مالی شرکت انجام می گیرد و یک «EPS» برای سال مالی پیش رو در نظر گرفته می شود. از این «EPS»، اصطلاحا با نام «EPS» پیش بینی شده یاد می شود. همانطور که مشخص است این «EPS» یک پیش بینی است و هنوز تحقق نیافته است.

«EPS» محقق شده در بورس چیست؟

«EPS» محقق شده به میزان سودی اشاره دارد که یک شرکت در طول یک سال مالی توانسته به آن دست پیدا کند. عملکرد واقعی شرکت پس از اتمام یک سال مالی، توسط حسابداران و مدیران مورد بررسی قرار می گیرد و میزان درآمد و مخارج شرکت محاسبه می شود، سپس مبلغی پس از کسر هزینه ها تحت عنوان سود خالص و نهایی به دست می آید که با عنوان «EPS» محقق شده از آن یاد می شود.

بنابراین «EPS» پیش بینی شده میزان سودی است که توسط شرکت در ابتدای سال مالی پیش بینی شده و قرار است در انتهای سال محقق شود. «EPS» تحقق یافته نیز سودی است که شرکت در پایان سال مالی به آن دست یافته است.

نکاتی در مورد «EPS» شرکت ها که بهتر است بدانید:

همانطور که اشاره شد، «EPS» پیش بینی شده صرفا یک پیش بینی است و ممکن است در طول سال دچار تغییراتی باشد به این دلیل که ممکن است شرایط در طول سال دستخوش تغییر شود که این شرایط می تواند شامل تغییر در عملکرد شرکت باشد. به این معنی که عملکرد شرکت با گذشت زمان ایده‌آل تر شود یا اینکه افول کند یا در روند سودآوری شرکت اتفاقی روی دهد. بنابراین بنا به دلایلی که گفته شد این احتمال وجود دارد که در «EPS» پیش بینی شده اولیه توسط شرکت تغییراتی اعمال و در نتیجه میزان آن کاهش یا افزایش یابد. این اتفاق تحت عنوان تعدیل سود یا تعدیل «EPS» نامیده می شود.

شرکت های بورسی پس از گذشت هر فصل از سال مالی خود، موظف به تهیه و اعلام گزارش از عملکرد خود هستند و بعد از این گزارش مجدد بایستی یک «EPS» پیش بینی شده برای باقی سال مالی خود تنظیم و ارائه کنند. این «EPS» جدید ممکن است مشابه با «EPS» پیش بینی شده قبلی باشد و یا تفاوت هایی میان آنها وجود داشته باشد و شرکت دست به تعدیل «EPS» خود بزند. این امر منوط به عملکرد شرکت طی سه ماهه گذشته است.

به تدریج و با گذشت سال مالی، اطلاعات موثق بیشتری از عملکرد واقعی شرکت به دست می آید و داده های مالی بدست آمده دقیق تر و واقعی تر خواهند بود، از این رو، «EPS» پیش بینی شده نیز به «EPS» که قرار است در انتهای سال محقق شود، نزدیکتر می شود و سهامدارن شرکت می توانند به طور واقعی روی دست آوردها و سرمایه گذاری خود حساب باز کنند.

«EPS» پیش بینی شده در اغلب موارد مبنایی برای قیمت گذاری به شمار می رود، به این دلیل که «EPS» تحقق یافته پس از پایان سال مالی شرکت در دسترس خواهد بود و تاثیر آن پیش تر بر روی سهم محاسبه شده است. از این رو، یک سرمایه گذار باید این ارزیابی را به عمل بیارود که آیا طبق شرایط موجود «EPS» پیش بینی شده شرکت نزدیک به واقعیت است یا خیر شرکت در مورد «EPS» خود پیش بینی درستی به دست نداده است و احتمال افزایش یا کاهش این «EPS» در انتهای سال وجود دارد.

منظور از «DPS» یا سود نقدی چیست؟

«DPS» نماد اختصاری از عبارت Dividend Per Share است. «DPS» درصدی از «EPS» است که میان سهام داران تقسیم می گردد. میزان این سود تقسیمی در همه شرکت های بورسی یکسان نیست و آنها در مورد این تقسیم سود سیاست های مختلفی اتخاذ می کنند.

در برخی از شرکت ها درصد قابل توجهی از این سود میان سهام داران تقیسم می شود. در مقابل برخی دیگر درصد کمی از این سود را میان سهام داران تقسیم می کنند و بیشتر این سود را برای تامین نقدینگی طرح های توسعه ای خود در نظر می گیرند. اینکه بهتر است چه میزان از این سود به سهام داران اختصاص یابد، در مجمع شرکت در مورد آن تصمیم گیری می شود.

تفاوت میان «EPS» و «DPS» در چیست؟

همانطور که پیش تر اشاره شد، کلمه «DPS» بخشی از «EPS» است که میان سهام داران تقیسم می شود. بنابر این تعریف، در واقع «DPS» زیر مجموعه ای از «EPS» است و به عنوان بخشی از آن در نظر گرفته می شود. ماهیت هر دو این مفهوم از سود شرکت نشات می گیرد.

با این حال، تفاوت عمده آنها در این است که اغلب این دو مفهوم با یکدیگر برابر نیستند. در اغلب موارد مقدار «DPS» کمتر از «EPS» است و این امر از اینجا ناشی می شود که شرکت ها معمولا ترجیح می دهند بجای تقسیم کل آن میان سهام داران، بخشی از آن را نزد خود نگهدارند. با این حال، ممکن است در مواردی و به دلایلی میزان «DPS» از «EPS» پیش بگیرد.

برای مثال، ممکن است شرکت تصمیم بگیرد مازاد بر سود امسال، از باقی مانده سود سال قبل نیز مقداری را میان سهام داران تقسیم نماید. در این مواقع است که مقدار «EPS» از «DPS» پیشی می گیرد.

چه نکاتی در مورد «EPS» و «DPS» حائز اهمیت است؟

• اغلب همه سود حاصله در شرکت های بورسی، تحت عنوان «DPS» در میان سهام داران تقسیم نمی شود. آنها درصدی از این سود را برای استفاده در موارد خاص که بر حسب شرایط و نیاز ممکن است مطرح شود، نزد خود نگه می دارند.
• سود نقدی یا «DPS» که در مجمع توسط اعضا به تصویب می رسد، به هر شخصی که در هنگام برگزاری مجمع شرکت سهام دار محسوب می شود، تعلق خواهد گرفت. بنابراین چنانچه سهامداری، فردای تشکیل مجمع، سهام خود را به فروش برساند، همچنان مشمول دریافت «DPS» خواهد بود.
• مطابق قوانین بورس، شرکت ها موظفند طی 8 ماه سود نقدی سهام داران را پرداخت نمایند. با این حال ممکن است برخی از شرکت ها زودتر از موعد، برخی دیگر نیز با تاخیر اقدام به پرداخت این سود به سهام داران کنند.

جمع بندی

با توجه به مطالب مذکور، به میزان سود هر سهم که یک شرکت به دست می آورد، «EPS» و به بخشی از این سود که میان سهام داران تقیسم می شود، «DPS» گفته می شود.

تفاوت عمده میان این دو مفهوم به نابرابر بودن مقدار آنها بر می گردد. در واقع «DPS» بخشی از «EPS» است و طبیعتا در اغلب موارد مقدار «DPS» کمتر از «EPS» خواهد بود. چون شرکت ها تمایل دارند مقداری از سود را نزد خود نگه دارند و بنابر شرایط و موارد نیاز، از آن برای تامین نقدینگی طرح های توسعه ای و یا مرتفع کردن نیازهای شرکت استفاده کنند.

چند پرسش و پاسخ در مورد «EPS» و «DPS» در بورس

• سود نقدی یا «DPS» به کدام سهام داران تعلق می گیرد؟

سود «DPS» به همه سهام دارانی که در روز برگزاری مجمع شرکت، به عنوان مالک بخشی از سهام شرکت شناخته می شوند، تعلق خواهد گرفت.

• چنانچه سهام داری سهام خود را پس از برگزاری مجمع بفروشد، اما «DPS» خود را هنوز دریافت نکرده باشد، همچنان به عنوان مشمول دریافت «DPS» شناخته می شود؟

صرف اینکه یک سهام دار در روز برگزاری مجمع، همچنان مالک سهام خود باشد، حتی چنانچه فردای روز برگزاری مجمع، سهام خود را به دیگری بفروشد، همچنان به عنوان دریافت کننده سود «DPS» به رسمیت شناخته می شود.

• آیا مدت زمان مشخصی برای دریافت سود «DPS» توسط سهام داران پیش بینی شده است؟

طبق قوانین شرکت های بورسی، شرکت ها بایستی حداکثر طی معنی مفاهیم EPS و DPS 8 ماه پس از مشخص شدن مقدار «DPS» ، آن را به سهام داران پرداخت کنند. با این حال، این زمان می تواند بنابر شرایط و سیاست گذاری های شرکت ها متغییر باشد.

EPS و DPS در بورس چیست و چه تفاوت هایی دارند؟

EPS و DPS در بورس چیست و چه تفاوت هایی دارند؟

افراد برای اینکه به راحتی بتوانند در بورس سرمایه ‌گذاری و معامله کنند، باید با مفاهیم و اصطلاحات عمومی و تخصصی آن آشنایی کامل داشته باشند. دو مورد از این اصطلاحات پرکاربرد EPS و DPS هستند که جزو مفاهیم و لغات مهم و اساسی بازار بورس محسوب می‌شوند.

در این مطلب این اصطلاحات مهم را به شکل کامل بررسی خواهیم کرد تا با آن‌ها به طور کامل آشنا شوید و بتوانید در سرمایه گذاری ‌های خود از آن استفاده کنید.

تعریف EPS

اصطلاح EPS از مخفف کلمات EARNING PER SHARE گرفته شده است و معنای آن درآمد و سود به ازای هر سهم است. هر شرکت دارای یک میزان سود مشخص سالانه به ازای یک تعداد مشخص سهام است.

در پایان هر سال، شرکت‌ها میزان سود خالص و یا درآمد خالص خود را محاسبه و بر تعداد سهامی که دارند تقسیم می‌کنند که به این رقم EPS میگویند.

به طور خلاصه EPS سود سهام سالیانه شرکت خواهد بود؛ اما سوال اینجاست که این سود چگونه محاسبه می‌شود؟ ای پی اس طی بررسی‌های انجام شده توسط حسابرسان و مدیران مالی هر شرکت پس از مشخص کردن میزان هزینه‌ها در کنار محاسبه درآمد و سود خالص به دست می‌آید.

این میزان سود حاصل از درآمد یا EPS یکی از مسائلی است که می‌تواند بر ارزش یک سهم و قیمت آن در بازار سرمایه اثرات مستقیم بگذارد. البته این مسئله در سال‌های قبل به شکل دیگری مطرح بود که شرکت‌ها قبل از شروع سال مالی جدید بر اساس عملکرد سال قبل اقدام به پیش‌بینی درآمد به ازای هر سهم می‌کردند که در سال 96 توسط سازمان بورس این شکل از کار لغو و دستورالعمل جدیدی ابلاغ شد.

در مبحث ای پی اس ما با دو اصطلاح EPS تحقق یافته و تعدیل EPS مواجه هستیم که هر کدام معنای خاص خود را دارد.

در نوع تحقق یافته همان‌طور که مشخص است میزان سود به معنی مفاهیم EPS و DPS معنی مفاهیم EPS و DPS ازای هر سهم در سال مالی جاری تعلق‌ گرفته و این در حالی است که تعدیل ای پی اس زمانی مطرح می‌شود که سود پیش‌بینی‌شده با آنچه در واقعیت وجود دارد اختلاف داشته باشد. این اختلاف می‌تواند منجر به افزایش یا کاهش سود هر سهم شود.

اهمیت EPS و کاربرد آن

در بازار سهام پارامترهایی وجود دارد که برای ارزیابی ارزش واقعی هر سهم، میزان سودآوری و مقدار ریسک سرمایه‌ گذاری آن بسیار اهمیت دارند که یکی از این پارامترها ای پی اس است.

EPS زمانی که سهمی برای تحلیل در مرجع قضاوت قرار می‌گیرد، کاربرد خواهد داشت و چالش‌ها و فرصت‌های هر سهم را تا حدودی مشخص می‌کند. به طور کلی از کاربردهای EPS می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1.ارزیابی ارزش سهام و سود نقدی

2.پیش‌بینی ارزش آینده شرکت و ای پی اس آن

3.برآورد میزان قدرت یک شرکت برای سودآوری

4.ایجاد یک چشم‌انداز درباره وضعیت شرکت و عملکرد مثبت و منفی مدیران آن

زمانی که قرار است افراد متقاضی سرمایه‌ گذاری در بورس، بر اساس EPS هر سهم اقدام به قضاوت هر نمادی کنند و بهترین گزینه را انتخاب کنند، باید به این موضوع توجه داشته باشند که صرفا زمانی که رقم ای پی اس دو یا چند نماد شرکتی با هم برابر و یکسان است، نشان‌دهنده یک میزان ریسک سرمایه‌ گذاری نخواهد بود؛

به عبارت دیگر شرکتی که بتواند با میزان سرمایه‌ گذاری کمتر از دیگر شرکت‌ها، یک سود یکسان و مشخص را بیفزاید، برای سرمایه‌ گذاری مطمئن با سود بالا گزینه بهتر و کارآمدتر از سایرین به نظر می‌رسد.

البته ناگفته نماند که برای تحلیل سهم هر شرکت تنها نباید به فاکتوری مثل ای پی اس بسنده کرد؛ بنابراین باید از این روش در کنار سایر راه‌های تحلیلی استفاده کرد.

تعریف DPS

در کنار ای پی اس اصطلاح دی پی اس هم جزو پارامترهای مالی پراهمیت و ضروری بازار سرمایه بورس است که در بین فعالان این بازار بسیار رایج و پراستفاده و رایج بوده.

DPS نیز از مخفف کلمات DIVIDED PER SHARE گرفته شده که معنای آن سود تقسیم شده هر سهم است؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت DPS بخشی از EPS است که در بین سهامداران تقسیم می‌شود. برخلاف پارامتر قبلی، در اصطلاح دی پی اس تقسیم سود هر شرکت با شرکت دیگری بر اساس سیاست‌های مالی متفاوت خواهد بود.

اهمیت DPS و کاربرد آن

برخی از شرکت‌ها مایل هستند تمام سود حاصل از یک سال مالی را بین سهامداران خود بر اساس میزان سهم تقسیم کنند. این در حالی است که شرکت‌های دیگر دوست دارند بخشی از ای پی اس خود را صرف توسعه پروژه‌های عمرانی و توسعه دهنده شرکت کند.

البته گزینه دوم در بین شرکت‌ها بیشتر رایج بوده؛ چرا که آن‌ها نیاز دارند برحسب شرایط آینده شرکت، نیازهای آن را پیش‌بینی و بخشی از بودجه لازم را از این طریق ذخیره کنند.

دی پی اس هر فرد زمانی که در مجمع مربوط به آن شرکت ثبت شود، به اسم دارنده سهم در همان زمان تعلق خواهد گرفت، این سهم حتی اگر پس از زمان ثبت در مجمع فروخته شود هم شامل دریافت رقم DPS می‌شود.

تفاوت بین EPS و DPS

همان‌طور که گفتیم دی پی اس می‌تواند بخشی از ای پی اس به شمار آید. در اصل هر دو پارامتر از سود و درآمد شرکت به دست می‌آیند.

در برخی مواقع رقم دی پی اس اختصاص داده شده شرکت‌ها به سهامداران بیشتر از ای پی اس است که علت آن جمع شدن سود سال جاری با سود انباشته‌شده از سال قبل است؛

اما در اکثر مواقع به دلیل نیاز شرکت‌ها به انباشت سود برای رفع نیازهای خود میزان ای پی اس بیشتر از دی پی اس خواهد بود؛ بنابراین میزان سود سالیانه از میزان تقسیم آن بیشتر خواهد بود.

البته این مسئله زمانی که یک سهام‌دار پس از تصویب ای پی اس تصمیم به فروش سهام خود می‌گیرد و در آینده هیچ نفعی از سود انباشته سال مالی قبل شرکت نخواهد برد، بحث‌برانگیز خواهد داشت.

سخن آخر

در این مقاله آموختیم که EPS سود به ازای هر سهم و DPS تقسیم سود حاصل از یک سال مالی است.

شناخت کامل این دو اصطلاح برای فعالان بازار سرمایه و تحلیلگران از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاری در سهام خاص را کاهش می‌دهد و درصد سوددهی را بالا خواهد برد.

معنی مفاهیم EPS و DPS

EPs و Dps ؟! امروز در این مقاله می خواهیم در مورد این واژه ها صحبت کنیم که هر فردی که در بازار بورس فعال هست باید آن را بلد باشد. این دو اصطلاح eps و dps هست که کلمات اختصاری earning per share و dividend per share هستند.

در این مقاله می خواهیم به طور مفصل در مورد این دو مفهوم صحبت کنیم و انواع آن ها را بررسی کنیم.
پس تا پایان این مقاله جذاب و خواندنی با ما همراه باشید.

Eps در بازار بورس چیست؟!

یکی از پرکاربردترین مفاهیم بورسی رو می توانیم ای پی اس بدونیم. مفهومی که چه سرمایه گذاران خیلی مبتدی و چه سرمایه گذاران خیلی حرفه ای باید آن و انواع آن رو بدونن و از آن برای انتخاب سهام مناسب استفاده کنند. شاید جالب باشد اگر بدانید حتی اگر تا الان معنا و مفهوم دقیق eps رو نمیدانستید، تحلیل هایتان تا حدودی به طور مستقیم یا غیر مستقیم به این مفهوم مربوط بوده

همون طور که گفتیم، eps مخفف شده عبارت Earning Per Share‌ هست. به معنای درآمد هر سهم.

حال اگر بخواهیم دقیق تر این عبارت رو توضیح بدیم به این معنا هست که اگر کل سود یک شرکت رو تقسیم بر تعداد کل سهام آن شرکت بکنیم، درآمدی که از هر یک سهم ایجاد شده رو می توانیم به دست بیاوریم.
یعنی به طور مثال اگه کل سود یه شرکت در یک سال معادل ۱ میلیارد تومن باشه و تعداد سهام اون شرکت برابر ۱ میلیون برگه سهم باشه، سود هر سهم یا ای پی اس اون شرکت میشه ۱۰۰۰ تومن.

انواع eps ؟

به طور کلی دو مدل ای پی اس در بازار سرمایه داریم که می خواهیم در این مقاله به اون ها اشاره کنیم. ویژگی های هر یک رو بیان خواهیم کرد و در پایان هم چند تا از ویژگی های کلی eps رو به شما خواهیم گفت

نوع اول: EPS پیش‌بینی شده

این مدل ای پی اس همون طور که از اسمش پیداست هنوز محقق نشده و روی کاغذ هست.
در اصل هر شرکتی که در بازار بورس ( یا فرابورس ) هست موظف هست که ابتدای هر سال مالی یه پیش بینی داشته باشه از این که چه میزان می تواند فروش داشته باشه، هزینه ها چقدر خواهد بود و در نهایت سود شرکت با کم کردن مالیات و هزینه ها چقدر خواهد ماند.
بعد از این حساب و کتاب ها، این عدد رو تقسیم بر تعداد کل سهام میکنن تا eps پیش بینی شده رو ارائه بدن.
این مدل رو می توانیم تو سایت tsetmc برای هر سهم ببینیم.

نوع دوم: EPS محقق شده

این مدل از ای پی اس چیزی هست که حقیقی هست و بر اساس مستندات و شواهد موجود ارائه می شودیعنی شرکت ‌های بورسی و فرابورسی بعد از هر سال مالی میان حساب و کتاب میکنن تا ببینن چقدر تونستن eps رو درست پیش بینی کنن.بعضی اوقات حتی تفاوت‌های چشمگیر این دو عدد رو میبینیم.حسابداران مدیران هر شرکت بورسی برای این نوع عملکرد و درآمد واقعی رو در نظر میگیرن و بعد از محاسبه تمام درآمدها و هزینه‌ها مبلغی رو به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام میکنن.

چندتا نکته در مورد eps که بهتر است بدانید

１- از اونجایی که eps پیش بینی شده فقط پیش بینی هست و عملا روی کاغذ هست، در نتیجه این امکان وجود داره که در طول سال مالی چندین بار عوض بشه و این عوض شدن از نظر سازمان بورس هیچ مانعی نداره.
２- شرکت های بورسی و فرابورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل (یعنی هر ۳ ماه) از سال مالی خودشون، گزارشی رو ارائه بدن که دوباره بر اساس اون eps رو پیش بینی کنند. این جوری می توانیم نتیجه بگیریم در کدام فصل یا ماه‌ های سال این شرکت ضرر یا سود بیشتری داشته.
３- هر چقدر از سال مالی یه معنی مفاهیم EPS و DPS شرکت می گذرد eps پیشبینی شده دقیق تره چون اطلاعات بیشتری از عملکرد واقعی شرکت وجود داره و اطلاعات مالی که در دسترس مدیران شرکت هست واقعی ‌تر هست.

Dps در بازار بورس چیست؟!

همون طور که در ابتدای مقاله هم گفتیم، dps مخفف شده ی عبارت dividend per share هست. به معنای سود تقسیم ‌شده ی هر سهم.

اگر بخواهیم این مفهوم رو با مفهوم قبلی یعنی ای پی اس ارتباط دهیم باید بگوییم که dps بخشی از ای پی اس هست.

با تعریف eps آشنا هستید. Dps بخشی از ای پی اس هست که بین سهام داران تقسیم می شود و با توجه به مقدار سهمی که هر سهام دار دارد مقدار عددی دریافتی آن متفاومت هست. در اصل معنی مفاهیم EPS و DPS معنی مفاهیم EPS و DPS درصد سود تقسیمی هست. این درصد بین شرکت ها با توجه به سیاست ها و برنامه هایی که دارند ممکن است متفاوت باشد و گاهی حتی ممکن است این سود شیرین تر از سود های کوتاه مدتی که از تحلیل خود سهم به دست می آید باشد!

سیاست تقسیم DPS در صنایع مختلف و حتی سهم های مختلف از یک صنعت با هم متفاوت هست. بعضی شرکت ها ترجیح می دهند سود سهام بیشتری بین سهام دار ها تققسیم کنند و برخی شرکت های دیگه تصمیم می گیریند درصد کمی از eps رو بین سهام داران تقسیم کنند و بیشترش رو صرف اهداف دیگر شرکت کنند. مثل تامین نقدینگی برای انجام طرح های توسعه ای شرکت و یا تعمیم سازمان و اهدافی که برای شرکت پرونده شان باز هست.

کلام اخر

این که بنیاد سهم رو بدانیم و بدانیم که روند eps شرکت چطور هست و یا چقدر در سال dps تقسیم می کند ، آیا اصلا این کار انجام می شود یا خیر، به وضوح می تواند نتیجه مستقیمی در روند سرمایه گذاری ما داشته باشد.
اگر نظری در مورد این مقاله دارید حتما در کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید

EPS با DPS چه تفاوتی دارد؟

مفهوم EPS در بورس چیست و چه تفاوت هایی بین EPS و DPS وجود دارد؟ همان طور که حدس می زنید این واژگان اختصاری مفاهیمی وابسته به بازارهای بورسی هستند که به عنوان ابزاری کلیدی و تحلیلی برای سرمایه گذاری هدفمندتر از آن ها استفاده می شود. در این مطلب به دنبال آن هستیم تا مفاهیم فوق را به شکلی مبسوط و قابل درک، توضیح داده و ارتباط آن ها با سرمایه گذاری هوشمند را بیان کنیم.

EPS واژه ای اختصاری در بورس گرفته از Earning Per Share است. بنابراین می توانیم این واژه اختصاری را به معنای سود به ازای هر سهم بدانیم. برای محاسبه EPS، باید کل سود سالیانه یک شرکت را بعد از کسر مالیات بر تعداد سهم آن تقسیم کنیم.

با این حساب به طور نمونه اگر یک شرکت ارائه دهنده سهام A به سود سالیانه 20 میلیون تومان دست یافته و در کل 2 میلیون سهم داشته باشد، EPS مربوط به آن شرکت با تقسیم 20 میلیون تومان به 2 میلیون به دست می آید و باید آن را معادل عدد 10 تومان بدانیم. (لازم به ذکر است که این سود باید سود خالص و پس از کسر مالیات از سود کل شرکت باشد.)

به این صورت می توان انتظار داشت که در تمام تحلیل های مربوط به سرمایه گذاری در بازارهای بورس، EPS به عنوان یک ابزار تحلیلی مورد استفاده قرار بگیرد. تحلیل گران برای مفهوم EPS، دو پسوند قائل هستند بنام های EPS پیش بینی شده و EPS محقق شده که در ادامه به تعریف هر یک از آنها خواهیم پرداخت.

EPS پیش بینی شده چیست؟

اغلب شرکت های پذیرفته شده در بورس در ماه آخر سال مالی بودجه سال آتی خود را اعلام می کنند. از مهمترین اطلاعاتی که در گزارش بودجه شرکتها منتشر می شود،میزان سود است. این پیش بینی توسط مدیران مالی شرکت به کمک حسابداران و مدیران ارشد و با توجه به وضعیت سودسازی شرکت در سال گذشته ، عوامل اقتصادی بیرونی ، برنامه ریزی های مدیریت و….. انجام می شود. EPS پیش بینی از اهمیت بیشتری به نسبت EPS تحقق یافته برخوردار است. چون سرمایه گذاران بر روی آینده ی شرکت سرمایه گذاری می کنند.

در ابتدای سال 97 سازمان بورس اعلام کرد که شرکتهای پذیرفته شده در بورس به جای اینکه سود سالانه خود را پیش بینی کنند، گزارشات تفسیری خود را در فواصل زمانی معین منتشر کنند تا مانند سایر کشورهای دنیا تحلیل گران و شرکت های مشاوره سرمایه گذاری میزان سود شرکتها را پیش بینی و اعلام کنند.

اما نکته مهم این است که این پیش بینی بطور قطعی به وقوع نمی پیوندد و ممکن است عواملی بطور اتفاقی یا پیش بینی نشده در آن اثر بگذارند. اگر چه سعی می شود که EPS پیش بینی به واقعیت نزدیک باشد اما خود سرمایه گذار می بایست با بررسی و تحلیل های اقتصادی وضعیت شرکت و سودسازی آن را بسنجد. با این همه شما به عنوان یک متقاضی خرید سهام، باید با در نظر گرفتن فاکتورهای مختلف، میزان واقعی بودن EPS پیش بینی شده را تخمین زده و نسبت به خرید یا عدم خرید سهام آن شرکت، تصمیم گیری کنید.

EPSمحقق شده چیست؟

EPS محقق شده میزان سود خالص و پس از کسر کسورات به ازای هر سهمی است که یک شرکت پس از اتمام سال مالی، کسب کرده و نسبت به عدد آن اطمینان وجود دارد. به واقع این دیگر یک پیش بینی و یا عدد تخمینی نیست و می توان آن را به عنوان یک شاخص قطعی در نظر گرفت.

بدیهی است که پس از یک فصل، در صورت مشاهده تطابق پیش بینی صورت گرفته EPS با نتیجه حاصله واقعی، سهامداران و متقاضیان خرید آن سهام، اعتماد بیشتری به نماد معاملاتی مربوط به آن پیدا کرده و در واقع این سهام خاص در بازار بورس به اعتبار بیشتری دست می یابد.

البته به یاد داشته باشید که همیشه هم نمی توان این قدر قاطعانه نظر دارد و این کاملا یک موضوع نسبی است که می تواند معنی مفاهیم EPS و DPS در فصل بعدی با روال معکوسی ادامه یابد. از این روی توصیه می شود که هرگز به اعداد و ارقام ارائه شده، تکیه قطعی نکرده و حتما برای خرید و فروش هوشمندانه سهم های مختلف، خود به محاسبه و رصد شاخص و نسبت ها بپردازید.

تعدیل EPS چیست؟

این را در نظر داشته باشید که پیش بینی تحلیل گران از میزان EPS یک شرکت برای روال مالی و رشد و افت آن در یک سال مالی، ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلف درونی و شرایط اقتصادی بیرونی، تغییر یابد. از این روی می توان احتمال داد که EPS پیش بینی شده در طی سال مالی، تغییر کرده و شرکت مجبور به تعدیل EPS (افزایش یا کاهش آن) باشد.

برای دیدن EPS پیش بینی شده به کجا مراجعه کنیم؟

برای مشاهده EPS شرکت ها، به وب سایت tsetmc.com مراجعه نموده و در آن مقابل نماد هر شرکت ارائه دهنده سهام، عدد EPS را مشاهده خواهید کرد. لازم به توضیح است که EPS نمایش داده شده از نوع TTM بوده و مربوط به 12 ماه گذشته شرکت می باشد.

DPS چیست؟

DPS واژه اختصاری Dividend Per Share است و باید آن را به معنای سود اختصاص یافته از EPS به سهامداران بدانیم. به زبانی ساده تر باید بگوییم که DPS آن مقدار از EPS یک شرکت است که بین سهامداران آن تقسیم می گردد.

میزان DPS در بین شرکت های مختلف، متفاوت است و به این ترتیب نیست که تمام شرکت ها از یک قاعده مشابه، معنی مفاهیم EPS و DPS پیروی کنند. بعضی از شرکت ها درصد قابل توجهی از سود خود را بین سهامداران تقسیم می کنند و برخی دیگر بخش کمی از آن را به این امر اختصاص می دهند. تصمیم گیری در مورد میزان DPS که باید بین سهامداران توزیع گردد، در مجمع توسط سهامداران حضور یافته در مجمع انجام شده و ممکن است در سال های مختلف مالی، متفاوت باشد.

تفاوت EPS و DPS در چیست؟

بدیهی است که بیشتر شرکت های ارائه دهنده سهام، مقداری از سود سالیانه خود را انباشته میکنند و بین سهامداران توزیع نمیکنند. به همین دلیل DPS به طور معمول عددی کوچکتر از EPS خواهد بود. هر شرکت ارائه دهنده سهام در بازار بورس، باید ظرف مدت 8 ماه سود نقدی سهامداران خود را که از همان DPS سرچشمه می گیرد، پرداخت نماید و این زمان پرداخت در بازه 8 ماهه، از سوی شرکت های مختلف، در زمان های متفاوتی انجام می شود.

DPS به چه کسانی تعلق می گیرد؟

از خود می پرسید که به عنوان یک سهامدار و خریدار سهام شرکتی خاص، آیا DPS آن شرکت به شما تعلق پیدا می کند یا خیر؟ لازم به توضیح است که کلیه سهامداران یک سهام خاص که در زمان برگزاری مجمع، مالک بخشی از سهام آن شرکت باشد، از DPS برخوردار خواهند شد. به این ترتیب با فروش سهام خود پس از مجمع، همچنان DPS به شما تعلق خواهد گرفت. حتی مهم هم نیست که چه زمانی نسبت به خرید سهام این شرکت اقدام کرده باشید.

به این شکل که اگر چند روز قبل از برگزاری مجمع نیز به جمع سهامداران شرکت پیوسته باشید، همچنان از سود تقسیمی DPS برخوردار خواهید بود. اما اگر پیش از برگزاری مجمع، سهام خود را واگذار کرده و بفروشید، نباید انتظار دریافت DPS را داشته باشید.

نکته: معمولا سود DPS به حساب سهامداران واریز شده یا اعلام می گردد که سهامداران برای دریافت سود نقدی خود به بانک مراجعه نمایند. برای این که از میزان و مقدار تقسیم سود توسط شرکت و این که چه بخشی از آن را میان سهامداران تقسیم می کنند و نحوه ی پرداخت آن به چه نحوی است، آگاهی یابید، می توانید به سوابق این شرکت ارائه دهنده سهام در دوره های قبلی توجه نمایید.

توجه داشته باشید که معمولا پیش از برگزاری مجمع شرکت ارائه دهنده سهام، تابلوی معاملاتی آن در بورس از 2 روز قبل متوقف و قرمز می شود. به این معنا که انجام معاملات آن (چه خرید و چه فروش) میسر نخواهد بود.

بنابراین برای خارج شدن از سهام پیش از برگزاری مجمع و یا وارد شدن به جمع سهامداران آن معنی مفاهیم EPS و DPS قبل از برگزاری مجمع، لازم است که چند روز قبل اقدام کرده باشید. همین طور پس از برگزاری مجمع، نیز معمولا 2 روز زمان می برد تا نماد معاملاتی آن سهام خاص دوباره باز شده و قادر به انجام معاملات آن باشید.

چطور می توان از برگزاری مجمع اطلاع یافت؟

به طور معمول 10 روز قبل از زمان برگزاری مجمع، در وب سایت کدال به آدرس codal.ir قادر به مشاهده گزارش فعالیت های هیئت مدیره شرکت، صورت های مالی حسابرسی سالیانه و نیز آگهی دعوت به مجمع شرکت ارائه دهنده سهام و سایر اطلاعات مرتبط خواهید بود.

به این ترتیب شما می توانید در فرصت باقی مانده نسبت به خرید سهام مذبور یا فروش سهامی که آن را در اختیار دارید، به منظور شرکت یا عدم شرکت در مجمع اقدامات لازم را انجام دهید. اما برای این که به موقع عمل کنید، لازم است که دقت کافی داشته و با پیگیری و رصد اطلاعاتی، از زمان برگزاری مجمع آگاهی یابید. درست به همین علت است که همیشه موفقیت در بازار بورس را منوط به داشتن اطلاعات یکپارچه و بررسی کامل می دانیم.