ارز فیات Fiat چیست؟

ارز فیات چیست؟ مقایسه آن با ارز دیجیتال

به عبارت ساده، ارز فیات پول قانونی است که ارزش آن بیشتر از کالای فیزیکی یا کالایی از دولت صادر کننده آن است. قدرت دولتی که ارزش پول فیات را تعیین می‌کند در این نوع پول مهم و کلیدی است. بیشتر کشورهای جهان از سیستم ارزی فیات برای خرید کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز استفاده می‌کنند. فیات در تعیین ارزش پول قانونی، جایگزین استاندارد طلا و سایر سیستم‌های مبتنی بر کالا شد.

در این مقاله از تترلند، به بررسی ارز و پول فیات، تاریخچه، نکات مثبت و منفی آن خواهیم پرداخت.

تاریخچه ظهور ارز و پول فیات

ظهور پول فیات قرن‌ها پیش در چین نشات گرفته است. استان چکوان در طی قرن یازدهم اقدام به صدور پول کاغذی کرد. در ابتدا می‌توان آن را با ابریشم، طلا یا نقره عوض کرد. اما سرانجام، کوبلای خان به قدرت رسید و در طول قرن سیزدهم یک سیستم ارزی فیات ایجاد کرد.

پول فیات نیز در قرن هفدهم در اروپا مورد استفاده قرار گرفت و توسط اسپانیا، سوئد و هلند تصویب شد. این سیستم در سوئد یک شکست بود و دولت سرانجام آن را برای استاندارد نقره کنار گذاشت. در طول دو قرن بعدی، فرانسه جدید در کانادا، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالات متحده نیز با استفاده از ارزهای فیات آزمایش‌های مختلفی را انجام دادند.

در قرن بیستم، ایالات متحده دوباره به استفاده از ارز مبتنی بر کالا تا حدودی به‌صورت محدود بازگشت. در سال 1933، دولت به کار مبادله پول کاغذی به طلا خاتمه داد. در سال 1972، تحت ریاست جمهوری نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را به طور کامل کنار گذاشت و به سیستم ارزی فیات روی آورد. این مسئله منجر به استفاده از پول فیات در سراسر جهان شد.

ارز فیات در مقابل استاندارد طلا

سیستم استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا را می‌داد. در واقع، تمام پول کاغذی ارز فیات Fiat چیست؟ توسط مقدار محدودی طلا که در اختیار دولت بود، پشتیبانی می‌شد. بر اساس یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا، دولت‌ها و بانک‌ها تنها در صورت داشتن ارزش مساوی از فروشگاه‌های طلا می‌توانند ارز جدید را به اقتصاد وارد کنند. این سیستم توانایی دولت در ایجاد پول و افزایش ارزش پول آن‌ها را صرفاً براساس عوامل اقتصادی محدود كرد.

از طرف دیگر، تحت سیستم ارزی فیات، پول ممکن است به چیز دیگری تبدیل نشود. با پول فیات، مقامات می‌توانند به طور مستقیم بر ارزش پول خود تأثیر بگذارند و آن را به شرایط اقتصادی گره بزنند. دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کشورهایشان کنترل بسیار بیشتری بر سیستم های ارزی دارند. آن‌ها می‌توانند به رویدادهای مختلف مالی و بحران‌ها با ابزارهای مختلف مانند ایجاد بانک‌داری ذخیره کسری و اجرای تسهیل کمی پاسخ دهند.

مدافعان استاندارد طلا معتقدند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا از ثبات بیشتری برخوردار است زیرا به‌طور فیزیکی و ارزشمند پشتیبانی می‌شود. طرفداران فیات مخالف این هستند که قیمت طلا جز ثبات نبوده است. در این زمینه، ارزش هر دو ارز مبتنی بر کالا و پول فیات می‌تواند نوسان داشته باشد. اما با وجود یک سیستم ارزی فیات، دولت دارای انعطاف پذیری بیشتری برای اقدام در شرایط اضطراری اقتصادی است.

نکات مثبت و منفی استفاده از پول ارز فیات Fiat چیست؟ ارزی فیات

اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از فیات اتفاق نظر ندارند. مدافعان و مخالفان با شور و اشتیاق این سیستم ارزی را مطرح و آن را بررسی می‌کنند.

• کمبود: پول فیات تحت تأثیر کمبود کالای فیزیکی مانند طلا تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد.
• هزینه: تولید پول فیات نسبت به پول مبتنی بر کالا مقرون به صرفه است.
• پاسخ‌گویی: پول فیات به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی آن‌ها انعطاف پذیری در رسیدگی به بحران‌های اقتصادی را می‌دهد.
• تجارت بین‌الملل: پول فیات در کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و آن را به یک نوع ارز قابل قبول برای تجارت بین‌الملل تبدیل می‌کند.
• راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی متکی نیست که به ذخیره‌سازی، محافظت، نظارت و سایر درخواست‌های پرهزینه احتیاج دارند.
• از نظر تاریخی دارای ریسک: از نظر تاریخی، اجرای سیستم‌های ارزی فیات به طور معمول منجر به سقوط مالی می‌شود، که نشان می‌دهد این سیستم‌ها برخی از ریسک‌ها را به همراه دارند.

ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال

پول فیات و ارز پایدار در بازار خرید ارز دیجیتال از این نظر مشترک هستند که هیچ یک از آن‌ها توسط کالای فیزیکی پشتیبانی نمی‌شوند، اما در اینجا شباهت به پایان می‌رسد.

در حالی که پول فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شود، ارزهای رمزپایه و بازار خرید ارز دیجیتال اساساً غیرمتمرکز هستند، که بیشتر به‌دلیل یک دفتر توزیع شده دیجیتال به نام بلاک چین است.

تفاوت قابل توجه دیگر بین این دو سیستم ارزی، نحوه تولید هر یک از این اشکال پول است. بیت کوین، مانند اکثر ارزهای رمزپایه در بازار فروش و یا خرید ارز دیجیتال، یک منبع کنترل شده و محدود دارد.

ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یک شکل دیجیتالی از پول، هیچ همتای فیزیکی ندارند و بدون حاشیه هستند و باعث می‌شود محدودیت آن‌ها در معاملات جهانی خرید ارز دیجیتال کمتر باشد. علاوه بر این، معاملات خرید ارز دیجیتال یا فروش آن‌ها برگشت‌پذیر نیستند و ماهیت ارزهای رمزنگاری شده در مقایسه با سیستم فیات، ردیابی را بسیار دشوارتر می‌کند.

قابل ذکر است، بازار ارزهای رمزپایه و خرید ارز دیجیتال کوچک‌تر است و بنابراین از نوسانات بیشتری نسبت به بازارهای سنتی برخوردار است. این احتمالاً یکی از دلایلی است که ممکن است بازار خرید ارز دیجیتال به‌طور کامل و جهانی پذیرفته نشده‌اند، اما با رشد و بلوغ اقتصاد رمزنگاری و بازار خرید ارز دیجیتال، نوسانات احتمالاً کاهش می‌یابد.

جمع‌بندی

آینده هر دو نوع ارز به هیچ وجه قطعی نیست. در حالی‌که ارزهای رمزپایه و بازار خرید ارز دیجیتال هنوز راهی طولانی در پیش دارند و مسلماً با چالش های بیشتری روبرو خواهند شد، تاریخچه پول فیات آسیب‌پذیری این شکل از پول را نشان می‌دهد. این دلیل بزرگی است که بسیاری از مردم در حال بررسی امکان حرکت به سمت سیستم رمز ارز برای معاملات مالی خود هستند. (حداقل در برخی از موارد).

یکی از ایده‌های اصلی ایجاد بیت کوین، ارزهای رمزپایه و بازار خرید ارز دیجیتال، کشف شکل جدیدی از پول است که در شبکه توزیع شده نظیر به نظیر ساخته می‌شود. احتمالاً بیت کوین برای جایگزینی کل سیستم ارزی فیات ایجاد نشده است بلکه برای ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین ایجاد شده است. هنوز هم مطمئناً این پتانسیل را دارد که بتواند یک سیستم مالی بهتر را برای جامعه بهتر ایجاد کند.

پول فیات (Fiat Currency) چیست؟

پول فیات Fiat در واقع همان پول های رایج امروزی هستند که توسط دولت ها منتشر می شوند و ارزش آن توسط عرضه و تقاضا تعیین می گردد. برای درک بهتر این موضوع ابتدا به تاریخچه پیدایش پول فیات می پردازیم و به این سوال پاسخ می دهیم که پول فیات از کجا می آید؟

تاریخچه پیدایش پول فیات

پول فیات برای اولین بار در قرن 13، هنگامی که امپراتوری چین تصمیم گرفت که پول کاغذی را جایگزین مبادلات کالا به کالا کند، ابداع شد. این سیستم پرداختی برای امپراتوری چین گران تمام شد و تورم شدیدی را در اقتصاد آن زمان چین بوجود آورد. پس از گذشت 4 قرن، اینبار در اروپا استفاده از پول فیات مجددا مورد استقبال قرار گرفت. در اروپا نیز این جای گزینی سیستم پرداخت با شکست مواجه شد و دولت ها آن را با استاندارد نقره جایگزین کردند.

این روند ادامه پیدا کرد تا اینکه در سال 1933، دولت آمریکا سیاست پول کالایی خود را تغییر داد و توقف برابری دلار و نرخ طلا را اعلام کرد. در سال ۱۹۷۲ نیز ایالات متحده آمریکا استاندارد طلا را کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در مقیاس جهانی رقم زد.

از آن زمان بود که عبارت پول یا ارز فیات در بین اقتصاددانان گسترش یافت. پول های فیات هیچ پشتوانه ای ندارند و ارزش آن ها بر اساس باورعمومی افراد جامعه نسبت به وضعیت اقتصادی کشور تعیین می شود به همین علت ارز فیات Fiat چیست؟ با ایجاد تورم و بحران های شدید اقتصادی می تواند تحت تاثیر قرار بگیرد. در واقع اگر افراد یک جامعه اعتماد خودشان را نسبت به یک واحد پولی مثل یورو، دلار و… از دست بدهند، آن واحد پولی دیگر ارزشی نخواهد داشت و با افت شدید قیمت روبرو خواهد شد.

امروزه تمامی پول های رایج دنیا را می توان پول فیات محسوب کرد، چرا که فاقد هرگونه ارزش ذاتی هستند و صرفا به عنوان وسیله ای برای پرداخت مورد استفاده قرار می گیرند. در سال های گذشته پول فیات به عنوان یک نوع واحد پولی، نقش قابل توجهی را در جهت ذخیره کردن ارزش، فراهم کردن یک واحد شمارش و ابزار مبادله ایفا کرده است.

پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟

از زمان ظهور ارزهای فیات همواره مخالفان و موافقان بسیاری ارزهای فیات را بررسی می کنند. موافقان بر این عقیده اند که پول های فیات دارای ویژگی های زیر هستند:

• کم هزینه بودن: ایجاد پول فیات نسبت به پول کالایی، از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر است.
• کمیاب بودن (Scarcity): پول‌ فیات مشابه دارایی های فیزیکی دچار کم یابی نمی شود.
• قابل استفاده در مبادلات بین المللی: در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان در انجام مبادلات خود از ارزها فیات استفاده می کنند. این امر سبب ایجاد شکل قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.
• واکنش‌پذیر بودن: یکی از ویژگی های مهم پول فیات این است که دولت ها و بانک ها مرکزی را قادر می سازد تا نسبت به بحران‌های اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
• سهولت در نگهداری: پول های فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینه بر است تیاز ندارند.

با وجود مزیت های زیاد ارزهای فیات، مخالفان این سیستم پولی معتقدند که پول های فیات فاقد ارزش ذاتی هستند که به موجب آن دولت ها می توانند پول را بدون هیچ پشتوانه منتشر کنند در نتیجه باعث شکل گیری بحران های اقتصادی و ابر تورم ها خواهد شد. علاوه بر این اگر سابقه تاریخی پول های فیات را بررسی کنیم، با نشانه هایی روبرو خواهیم شد که بیانگر سقوط نظام‌های مالی و خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.

ارز دیجیتال بهتر است یا پول فیات؟

برخی از اقتصاددانان بر این باورند که ارزهای دیجیتال نیز نوعی از پول های فیات به شمار می روند، اما باید گفت که تنها تشابه این دو نوع ارز در نداشتن پشتوانه فیزیکی است. همانطور که در فوق اشاره کردیم، ارزهای فیات توسط نهاد های واسطی همچون بانک های مرکزی و دولت ها کنترل می شوند اما در عوض ارزهای دیجیتال ماهیتی غیر متمرکز دارند و هیچ نهاد ثالثی بر آن ها نظارت نمی کند.

تفاوت عمده ارز دیجیتال با ارز فیات در نحوه تولید پول های جدید است. به عنوان مثال در مقاله استخراج بیت کوین چگونه انجام می شود گفتیم که تعداد بیت کوین های قابل استخراج محدود است و بیشتر از 21 میلیون واحد از آن نمی تواند تولید شود. مورد بعدی این است که ارزهای دیجیتال بصورت فیزیکی وجود ندارد و تنها بر بستر دیجیتالی توزیع می شود از همین رو هیچ محدودیتی برای جابه جایی آن ها نیست ارز فیات Fiat چیست؟ و تراکنش ها به سرعت انجام می گیرد.

نکته حائز اهمیت در مورد مقایسه بازارهای مالی این است که بازار ارزهای دیجیتال (کریپتوکارنسی) بسیاز کوچکتر و پر نوسان تر از بازارهای مالی سنتی هستند. همین عامل سبب شده تا ریسک سرمایه گذاری در کریپتوکارنسی بیشتر باشد و تنها افرادی که از دانش بیشتری در زمینه ترید و سرمایه گذاری برخوردارند بتوانند موفقیت بیشتری کسب کنند.

جمع بندی

تاریخ همواره نشان داده است که پول های فیات آسیب پذیری فراوانی دارند و سیاست های دولتی تاثیر بسیار زیادی بر روی آن ها می گذارد. اما آینده هیچ یک از سیستم های پولی بطور قطعی قابل پیشبینی نیست.

از سوی دیگر ارزهای دیجیتال به عنوان نسل جدیدی از واحد های پولی، می توانند تغییرات گسترده ای در این حوزه بوجود آورند و راه طولانی برای مواجه شدن با موانع مختلف در پیش دارند تا بتوان نتایج و تاثیرات آن را بر اقتصاد اعلام نمود. به همین علت برخی از افراد و سازمان ها به سوی استفاده از سیستم ارز دیجیتال در تراکنش های مالی روی آورده اند. از آنجایی که هدف اصلی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ایجاد نوع جدیدی از پول بر روی شبکه ای توزیع شده است، می توان آن را به عنوان یک شبکه جایگزین برای تبادلات مالی و شکوفا کننده ی اقتصاد جهانی یه حساب آورد.

ارز فیات چیست؟ مقایسه آن با ارز دیجیتال

به عبارت ساده، ارز فیات پول قانونی است که ارزش آن بیشتر از کالای فیزیکی یا کالایی از دولت صادر کننده آن است. قدرت دولتی که ارزش پول فیات را تعیین می‌کند در این نوع پول مهم و کلیدی است. بیشتر کشورهای جهان از سیستم ارزی فیات برای خرید کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز استفاده می‌کنند. فیات در تعیین ارزش پول قانونی، جایگزین استاندارد طلا و سایر سیستم‌های مبتنی بر کالا شد.

در این مقاله از تترلند، به بررسی ارز و پول فیات، تاریخچه، نکات مثبت و منفی آن خواهیم پرداخت.

تاریخچه ظهور ارز و پول فیات

ظهور پول فیات قرن‌ها پیش در چین نشات گرفته است. استان چکوان در طی قرن یازدهم اقدام به صدور پول کاغذی کرد. در ابتدا می‌توان آن را با ابریشم، طلا یا نقره عوض کرد. اما سرانجام، کوبلای خان به قدرت رسید و در طول قرن سیزدهم یک سیستم ارزی فیات ایجاد کرد.

پول فیات نیز در قرن هفدهم در اروپا مورد استفاده قرار گرفت و توسط اسپانیا، سوئد و هلند تصویب شد. این سیستم در سوئد یک شکست بود و دولت سرانجام آن را برای استاندارد نقره کنار گذاشت. در طول دو قرن بعدی، فرانسه جدید در کانادا، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالات متحده نیز با استفاده از ارزهای فیات آزمایش‌های مختلفی را انجام دادند.

در قرن بیستم، ایالات متحده دوباره به استفاده از ارز مبتنی بر کالا تا حدودی به‌صورت محدود بازگشت. در سال 1933، دولت به کار مبادله پول کاغذی به طلا خاتمه داد. در سال 1972، تحت ریاست جمهوری نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را به طور کامل کنار گذاشت و به سیستم ارزی فیات روی آورد. این مسئله منجر به استفاده از پول فیات در سراسر جهان شد.

ارز فیات در مقابل استاندارد طلا

سیستم استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا را می‌داد. در واقع، تمام پول کاغذی توسط مقدار محدودی طلا که در اختیار دولت بود، پشتیبانی می‌شد. بر اساس یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا، دولت‌ها و بانک‌ها تنها در صورت داشتن ارزش مساوی از فروشگاه‌های طلا می‌توانند ارز جدید را به اقتصاد وارد کنند. این سیستم توانایی دولت در ایجاد پول و افزایش ارزش پول آن‌ها را صرفاً براساس عوامل اقتصادی محدود كرد.

از طرف دیگر، تحت سیستم ارزی فیات، پول ممکن است به چیز دیگری تبدیل نشود. با پول فیات، مقامات می‌توانند به طور مستقیم بر ارزش پول خود تأثیر بگذارند و آن را به شرایط اقتصادی گره بزنند. دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کشورهایشان کنترل بسیار بیشتری بر سیستم های ارزی دارند. آن‌ها می‌توانند به رویدادهای مختلف مالی و بحران‌ها با ابزارهای مختلف مانند ایجاد بانک‌داری ذخیره کسری و اجرای تسهیل کمی پاسخ دهند.

مدافعان استاندارد طلا معتقدند که یک سیستم ارزی مبتنی بر کالا از ثبات بیشتری برخوردار است زیرا به‌طور فیزیکی و ارزشمند پشتیبانی می‌شود. طرفداران فیات مخالف این هستند که قیمت طلا جز ثبات نبوده است. در این زمینه، ارزش هر دو ارز مبتنی بر کالا و پول فیات می‌تواند نوسان داشته باشد. اما با وجود یک سیستم ارزی فیات، دولت دارای انعطاف پذیری بیشتری برای اقدام در شرایط اضطراری اقتصادی است.

نکات مثبت و منفی استفاده از پول ارزی فیات

اقتصاددانان و سایر کارشناسان مالی در حمایت از فیات اتفاق نظر ندارند. مدافعان و مخالفان با شور و اشتیاق این سیستم ارزی را مطرح و آن را بررسی می‌کنند.

• کمبود: پول فیات تحت تأثیر کمبود کالای فیزیکی مانند طلا تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد.
• هزینه: تولید پول فیات نسبت به پول مبتنی بر کالا مقرون به صرفه است.
• پاسخ‌گویی: پول فیات به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی آن‌ها انعطاف پذیری در رسیدگی به بحران‌های اقتصادی را می‌دهد.
• تجارت بین‌الملل: پول فیات در کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و آن را به یک نوع ارز قابل قبول برای تجارت بین‌الملل تبدیل می‌کند.
• راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی متکی نیست که به ذخیره‌سازی، محافظت، نظارت و سایر درخواست‌های پرهزینه احتیاج دارند.
• از نظر تاریخی دارای ریسک: از نظر تاریخی، اجرای سیستم‌های ارزی فیات به طور معمول منجر به سقوط مالی می‌شود، که نشان می‌دهد این سیستم‌ها برخی از ریسک‌ها را به همراه دارند.

ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال

پول فیات و ارز پایدار در بازار خرید ارز دیجیتال از این نظر مشترک هستند که هیچ یک از آن‌ها توسط کالای فیزیکی پشتیبانی نمی‌شوند، اما در اینجا شباهت به پایان می‌رسد.

در حالی که پول فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شود، ارزهای رمزپایه و بازار خرید ارز دیجیتال اساساً غیرمتمرکز هستند، که بیشتر به‌دلیل یک دفتر توزیع شده دیجیتال به نام بلاک چین است.

تفاوت قابل توجه دیگر بین این دو سیستم ارزی، نحوه تولید هر یک از این اشکال پول است. بیت کوین، مانند اکثر ارزهای رمزپایه در بازار فروش و یا خرید ارز دیجیتال، یک منبع کنترل شده و محدود دارد.

ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یک شکل دیجیتالی از پول، هیچ همتای فیزیکی ندارند و بدون حاشیه هستند و باعث می‌شود محدودیت آن‌ها در معاملات جهانی خرید ارز دیجیتال کمتر باشد. علاوه بر این، معاملات خرید ارز دیجیتال یا فروش آن‌ها برگشت‌پذیر نیستند و ماهیت ارزهای رمزنگاری شده در مقایسه با سیستم فیات، ردیابی را بسیار دشوارتر می‌کند.

قابل ذکر است، بازار ارزهای رمزپایه و خرید ارز دیجیتال کوچک‌تر است و بنابراین از نوسانات بیشتری نسبت به بازارهای سنتی برخوردار است. این احتمالاً یکی از دلایلی است که ممکن است بازار خرید ارز دیجیتال به‌طور کامل و جهانی پذیرفته نشده‌اند، اما با رشد و بلوغ اقتصاد رمزنگاری و بازار خرید ارز دیجیتال، نوسانات احتمالاً کاهش می‌یابد.

جمع‌بندی

آینده هر دو نوع ارز به هیچ وجه قطعی نیست. در حالی‌که ارزهای رمزپایه و بازار خرید ارز دیجیتال هنوز راهی طولانی در پیش دارند و مسلماً با چالش های بیشتری روبرو خواهند شد، تاریخچه پول فیات آسیب‌پذیری این شکل از پول را نشان می‌دهد. این دلیل بزرگی است که بسیاری از مردم در حال بررسی امکان حرکت به سمت سیستم رمز ارز برای معاملات مالی خود هستند. (حداقل ارز فیات Fiat چیست؟ در برخی از موارد).

یکی از ایده‌های اصلی ایجاد بیت کوین، ارزهای رمزپایه و بازار خرید ارز دیجیتال، کشف شکل جدیدی از پول است که در شبکه توزیع شده نظیر به نظیر ساخته می‌شود. احتمالاً بیت کوین برای جایگزینی کل سیستم ارزی فیات ایجاد نشده است بلکه برای ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین ایجاد شده است. هنوز هم مطمئناً این پتانسیل را دارد که بتواند یک سیستم مالی بهتر را برای جامعه بهتر ایجاد کند.

پول فیات (Fiat Currency) چیست؟

پول فیات Fiat در واقع همان پول های رایج امروزی هستند که توسط دولت ها منتشر می شوند و ارزش آن توسط عرضه و تقاضا تعیین می گردد. برای درک بهتر این موضوع ابتدا به تاریخچه پیدایش پول فیات می پردازیم و به این سوال پاسخ می دهیم که پول فیات از کجا می آید؟

تاریخچه پیدایش پول فیات

پول فیات برای اولین بار در قرن 13، هنگامی که امپراتوری چین تصمیم گرفت که پول کاغذی را جایگزین ارز فیات Fiat چیست؟ مبادلات کالا به کالا کند، ابداع شد. این سیستم پرداختی برای امپراتوری چین گران تمام شد و تورم شدیدی را در اقتصاد آن زمان چین بوجود آورد. پس از گذشت 4 قرن، اینبار در اروپا استفاده از پول فیات مجددا مورد استقبال قرار گرفت. در اروپا نیز این جای گزینی سیستم پرداخت با شکست مواجه شد و دولت ها آن را با استاندارد نقره جایگزین کردند.

این روند ادامه پیدا کرد تا اینکه در سال 1933، دولت آمریکا سیاست پول کالایی خود را تغییر داد و توقف برابری دلار و نرخ طلا را اعلام کرد. در سال ۱۹۷۲ نیز ایالات متحده آمریکا استاندارد طلا را کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در مقیاس جهانی رقم زد.

از آن زمان بود که عبارت پول یا ارز فیات در بین اقتصاددانان گسترش یافت. پول های فیات هیچ پشتوانه ای ندارند و ارزش آن ها بر اساس باورعمومی افراد جامعه نسبت به وضعیت اقتصادی کشور تعیین می شود به همین علت با ایجاد تورم و بحران های شدید اقتصادی می تواند تحت تاثیر قرار بگیرد. در واقع اگر افراد یک جامعه اعتماد خودشان را نسبت به یک واحد پولی مثل یورو، دلار و… از دست بدهند، آن واحد پولی دیگر ارزشی نخواهد داشت و با افت شدید قیمت روبرو خواهد شد.

امروزه تمامی پول های رایج دنیا را می توان پول فیات محسوب کرد، چرا که فاقد هرگونه ارزش ذاتی هستند و صرفا به عنوان وسیله ای برای پرداخت مورد استفاده قرار می گیرند. در سال های گذشته پول فیات به عنوان یک نوع واحد پولی، نقش قابل توجهی را در جهت ذخیره کردن ارزش، فراهم کردن یک واحد شمارش و ابزار مبادله ایفا کرده است.

پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟

از زمان ظهور ارزهای فیات همواره مخالفان و موافقان بسیاری ارزهای فیات را بررسی می کنند. موافقان بر این عقیده اند که پول های فیات دارای ویژگی های زیر هستند:

• کم هزینه بودن: ایجاد پول فیات نسبت به پول کالایی، از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر است.
• کمیاب بودن (Scarcity): پول‌ فیات مشابه دارایی های فیزیکی دچار کم یابی نمی شود.
• قابل استفاده در مبادلات بین المللی: در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان در انجام مبادلات خود از ارزها فیات استفاده می کنند. این امر سبب ایجاد شکل قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.
• واکنش‌پذیر بودن: یکی از ویژگی های مهم پول فیات این است که دولت ها و بانک ها مرکزی را قادر می سازد تا نسبت به بحران‌های اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
• سهولت در نگهداری: پول های فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینه بر است تیاز ندارند.

با وجود مزیت های زیاد ارزهای فیات، مخالفان این سیستم پولی معتقدند که پول های فیات فاقد ارزش ذاتی هستند که به موجب آن دولت ها می توانند پول را بدون هیچ پشتوانه منتشر کنند در نتیجه باعث شکل گیری بحران های اقتصادی و ابر تورم ها خواهد شد. علاوه بر این اگر سابقه تاریخی پول های فیات را بررسی کنیم، با نشانه هایی روبرو خواهیم شد که بیانگر سقوط نظام‌های مالی و خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.

ارز دیجیتال بهتر است یا پول فیات؟

برخی از اقتصاددانان بر این باورند که ارزهای دیجیتال نیز نوعی از پول های فیات به شمار می روند، اما باید گفت که تنها تشابه این دو نوع ارز در نداشتن پشتوانه فیزیکی است. همانطور که در فوق اشاره کردیم، ارزهای فیات توسط نهاد های واسطی همچون بانک های مرکزی و دولت ها کنترل می شوند اما در عوض ارزهای دیجیتال ماهیتی غیر متمرکز دارند و هیچ نهاد ثالثی بر آن ها نظارت نمی کند.

تفاوت عمده ارز دیجیتال با ارز فیات در نحوه تولید پول های جدید است. به عنوان مثال در مقاله استخراج بیت کوین چگونه انجام می شود گفتیم که تعداد بیت کوین های قابل استخراج محدود است و بیشتر از 21 میلیون واحد از آن نمی تواند تولید شود. مورد بعدی این است که ارزهای دیجیتال بصورت فیزیکی وجود ندارد و تنها بر بستر دیجیتالی توزیع می شود از همین رو هیچ محدودیتی برای جابه جایی آن ها نیست و تراکنش ها به سرعت انجام می گیرد.

نکته حائز اهمیت در مورد مقایسه بازارهای مالی این است که بازار ارزهای دیجیتال (کریپتوکارنسی) بسیاز کوچکتر و پر نوسان تر از بازارهای مالی سنتی هستند. همین عامل سبب شده تا ریسک سرمایه گذاری در کریپتوکارنسی بیشتر باشد و تنها افرادی که از دانش بیشتری در زمینه ترید و سرمایه گذاری برخوردارند بتوانند موفقیت بیشتری کسب کنند.

جمع بندی

تاریخ همواره نشان داده است که پول های فیات آسیب پذیری فراوانی دارند و سیاست های دولتی تاثیر بسیار زیادی بر روی آن ها می گذارد. اما آینده هیچ یک از سیستم های پولی بطور قطعی قابل پیشبینی نیست.

از سوی دیگر ارزهای دیجیتال به عنوان نسل جدیدی از واحد های پولی، می توانند تغییرات گسترده ای در این حوزه بوجود آورند و راه طولانی برای مواجه شدن با موانع مختلف در پیش دارند تا بتوان نتایج و تاثیرات آن را بر اقتصاد اعلام نمود. به همین علت برخی از افراد و سازمان ها به سوی استفاده از سیستم ارز دیجیتال در تراکنش های مالی روی آورده اند. از آنجایی که هدف اصلی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ایجاد نوع جدیدی از پول بر روی شبکه ای توزیع شده است، می توان آن را به عنوان یک شبکه جایگزین برای تبادلات مالی و شکوفا کننده ی اقتصاد جهانی یه حساب آورد.

پول فیات چیست | آیا ارزهای رمز پایه جایگزین پول کاغذی می‌شوند؟

پول فیات یک پول ملی است که پشتوانه‌ای مثل طلا و نقره ندارد. ارزش پول فیات تا حد زیادی بر اساس اعتقاد عموم مردم به صادر کننده ارز است که به طور معمول دولت یا بانک مرکزی آن کشور است.

واحد ارز فیات که به آن پول فیات نیز گفته می‌شود، نقطه مقابل پول رایج و فیزیکی است. تفاوت بین پول فیات و پول فیزیکی به ارزش ذاتی آنها مربوط می‌شود؛ ارزش پول فیزیکی به مواد تشکیل دهنده‌ و پشتوانه‌ی آن مثل سکه‌های طلا و نقره بستگی دارد؛ در مقابل ، پول فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد و ارزش و پشتوانه‌ی آن وعده‌ای است که از طرف دولت یا بانک مرکزی به آن داده می‌شود تا در مبادله‌ی کالاها از آن ارز فیات Fiat چیست؟ استفاده شود.

از نمونه‌های معروف ارزهای فیات می‌توان به پوند استرلینگ، یورو و دلار آمریکا اشاره کرد. در حقیقت، تعداد معدودی از ارزهای جهان ارز واقعی کالایی هستند و بیشتر آنها به طریقی یا روش دیگر، نوعی پول فیات هستند.

به این ترتیب پول فیات، ارز دولتی یک کشور است و به بانک‌های مرکزی دولتی کنترل بیشتری روی اقتصاد می‌دهد زیرا مقدار ارز چاپ شده در کنترل بانک‌های مرکزی است. اما مشکل عمده‌ی پول فیات چاپ بیش از اندازه‌ی آن است که باعث افزایش تورم می‌شود.

برخلاف ارزهای کالایی که می‌تواند با کشف یک معدن طلای جدید تحت تأثیر قرار گیرد، عرضه ارزهای فیات توسط دولت ارز مربوطه، تنظیم و کنترل می‌شود.

معایب ارز فیات

از آنجا که ارز فیات به دارایی ملموسی وابسته نیست، ارزش آن به سیاست مالی مسئولانه و تنظیم آن توسط دولت بستگی دارد. سیاست پولی بدون برنامه‌ریزی می‌تواند منجر به تورم و حتی تورم بیش از حد ارز فیات شود.

علاوه بر این، فرصت بیشتری برای حباب با ارز فیات وجود دارد؛ یک چرخه اقتصادی که در آن قبل از یک کاهش سریع، افزایش سریع قیمت وجود دارد.

افزایش حباب به این دلیل است که ارزهای فیات تقریبا عرضه نامحدود دارند، اگرچه احتمالا محرک اقتصادی است، اما کاهش کمی نیز می‌تواند نرخ تورم بیشتری ایجاد کند. این موضوع می‌تواند از قیمت مسکن تا سطح بدهی ملی تأثیر بگذارد که به نوبه خود بازارهای مالی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

سیستم فیات چگونه کار می‌کند

سیستم پولی جهانی همان سیستمی است که در آن پول فیات ذخیره‌ای برای خرید قدرت و جایگزینی مبادله کالا است؛ هر اسکناس دلار، یورو، ین، شمش طلا یا هر ارز دیگری که انتخاب کنید شما را قادر می‌سازد در صورت نیاز یا خواسته چیزهایی را خریداری کنید، بنابراین سیستم مبادله کالا (تجارت یک سرویس یا محصول با کالای دیگر) را عمدتا منسوخ می‌کند.

پس از آن پول شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا توسعه یافته و جوامع بتوانند زیرمجموعه‌های خاص را ایجاد کنند، بنابراین نوعی پیشرفت پویا به سمت آینده را تقویت می‌کند. به عنوان مثال قبل از پول هر کسی که زمین داشت مایحتاج خود را تولید می‌کرد و مازاد آن را با افراد دیگر برای چیزهای مورد نیاز خود تجارت می‌کرد.

پول با توانایی ذاتی خود در ذخیره قدرت خرید، آن سیستم را تغییر داد و به این ترتیب به مردم این فرصت را داد که برای آینده برنامه ریزی کنند. به عبارت دیگر، اگر شما یک گندم کار خوب هستید‌، می‌توانید در صنعت گندم کسب و کار خوبی راه‌اندازی کنید، تجهیزات خود را بخرید، کارگر استخدام کنید و برای توسعه مزرعه گندم خود به دنبال زمین همسایگان برای خرید باشید.

سپس بازارها و بانک‌های مرکزی ارزش نسبی کاغذ (ارز) را بر اساس درک چگونگی اداره یک کشور خاص بر خود، وضعیت فعلی اقتصاد خود و تأثیرات این دو عامل بر نرخ بهره ارزیابی می‌کنند.

بیشتر پول‌های جهان پول فیات نامیده می‌شود، به این معنی که به عنوان پول پذیرفته می‌شود زیرا یک دولت می‌گوید که این پول قانونی است و مردم به توانایی و اعتبار پول در خدمت به عنوان وسیله ذخیره سازی قدرت خرید اعتماد و اعتقاد کافی دارند.

یک سیستم فیات براساس دستور دولت بنا شده است که ارز کاغذی چاپ شده آن پول قانونی برای انجام معاملات مالی است. پول قانونی به معنای این است که پول با ایمان و اعتبار کامل دولتی که آن را صادر می‌کند پشتیبانی شود.

پول فیات در مقابل پول کالا است، یعنی پولی که بر اساس کالای ارزشمندی ساخته شده است، روشی برای ارزیابی که در گذشته استفاده می‌شد. در بعضی مواقع، خود کالا به عنوان پول استفاده می‌شد. به عنوان مثال استفاده از طلا، دانه و حتی پوست و سایر محصولات حیوانی به عنوان پول کالا مقدم بر سیستم فعلی فیات بود.

آیا ارز دیجیتال در آینده جایگزین پول فیات خواهد شد؟

موضوع ارزهای رمزپایه به تازگی بسیار خبرساز شده است، به ویژه بیت کوین که پس از مدت زمان کوتاهی ارزش قابل توجهی کسب کرد.

اما آیا ارزهای رمز پایه می‌توانند به عنوان جایگزین پول تأثیر زیادی بر سیستم مالی کل جهان بگذارند. با محبوبیت روزافزون و افزایش ارزش آنها، ممکن است این اتفاق ارز فیات Fiat چیست؟ ارز فیات Fiat چیست؟ بیفتد.

به گفته کارشناسان و تحلیلگران بازار، ارز رمزنگاری شده قطعا جایگاه خوبی در آینده در اقتصاد کشورها خواهند داشت و پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ جایگزین تقریبا ۲۵ درصد از ارزهای ملی شود.

جای تعجب نیست که موسسات مالی شروع به شناسایی استفاده از ارز رمزنگاری شده به عنوان یک دارایی با ارزش واقعی کرده‌اند. این می‌تواند نشانه خوبی باشد که ارزهای رمزگذاری در آینده نزدیک جایگزین پول فیات خواهد شد.

در واقع در آینده معاملات بدون استفاده از اسکناس و سکه‌های بانکی انجام خواهند شد. اما چطور یک کشور با تبدیل شدن به بی پول‌ترین جامعه روی کره زمین می‌تواند پیشرفت کند.

ایده حذف پول رایج از معاملات روزانه، برای تعدادی از بانک‌ها به منظور استفاده از فناوری بلاکچین در تأمین انرژی یک پول ملی متمرکز، گزینه جذابی است. این گزینه مطمئناً دارای چند مزیت است که می‌تواند به نفع نحوه انجام معاملات باشد.

مزایای جایگزین شدن رمز ارزها به جای ارز فیات Fiat چیست؟ پول فیات

بدون واسطه

از آنجا که ارز رمزنگاری شده غیرمتمرکز است، هیچ موسسه یا شخصی نمی‌تواند آن را تنظیم کند یا به عنوان یک واسطه برای تأثیرگذاری بر ارزش آن عمل کند. این امر از لحاظ نحوه خرید و معامله در حالی که ارزش بالاتری نسبت به پول فیات در هر واحد دارد، کاملا ساده‌تر است.

امنیت

با افزایش روزافزون حوادث مربوط به سرقت هویت از کارت‌های اعتباری، ارز رمزپایه اکنون به گزینه‌ای مناسب برای معاملات امن‌تر با رمزگذاری از فناوری بلاکچین خود تبدیل شده است. با این کار دارایی‌های دیجیتالی شما ایمن‌تر می‌شود و احتمال سرقت کاهش می‌یابد.

بدون کنترل دولت‌ها

دولت‌ها همیشه تأثیر بسزایی در نوسان ارزش پول فیات داشته‌اند که خود اقتصاد کل کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد. وقتی ارزش آن سقوط می‌کند یا افزایش می‌یابد، ممکن است دولت در این امر سهیم باشد. با رمزنگاری، هیچ بانک مرکزی تحت کنترل دولت نمی‌تواند بر نحوه اداره آن نفوذ داشته باشد یا آن را کنترل کند.