شاخص قدرت نسبی (RSI) | مفهوم، کاربرد و فرمول RSI
شاخص قدرت نسبی (RSI) یا Relative Strength Index، یک اندیکاتور تکنیکال است که برای تحلیل بازارهای مالی استفاده میشود. این شاخص یا اندیکاتور، برای رصد قدرت یا ضعف یک سهم یا بازار بر اساس قیمتهای پایانی اخیر در زمان حاضر یا گذشته به کار میرود. شاخص RSI با شاخص قدرت نسبی یا Relative Strength متفاوت است.
برای مثال در بازار ارزهای دیجیتال، هنگامی که یک ارز دیجیتال در طول یک بازه زمانی مرتبا توسط افراد خرید میشود، اصطلاحا شاخص قدرت نسبی آن وارد ناحیه بیشخرید (یا اشباع خرید) میشود. در این حالت معمولا قیمت تا خدی اصلاح خواهد شد (کاهش میابد) و شاخص قدرت نسبی، سیگنال فروش رمزارز را میدهد. به طور بر عکس، زمانی که یک ارز دیجیتال مدام فروخته میشود، شاخص قدرت نسبی به ناحیهی بیشفروش کشیده میشود. معمولا در این حالت قیمت روند نزولی خود را تغییر خواهد داد و RSI سیگنال خرید رمزارز و ورود به بازار را میدهد.
اندیکاتور قدرت نسبی، یک اندیکاتور مومنتوم است که اندازه تغییرات اخیر در قیمت یک سهم یا سرمایه را برای ارزیابی شرایط بیشخرید (overbought) یا بیشفروش (oversold) اندازه میگیرد. RSI در واقع یک اسیلاتور (خطی که دو نقطه قله یا دره را در نمودار بههم وصل میکند) است و بین ۰ تا ۱۰۰ تغییر میکند. این شاخص، اولین بار توسط ولز وایلدر در سال ۱۹۷۸ و در کتاب «مفاهیم نو در سیستمهای معاملهگری تکنیکال» معرفی شده است.
تحلیلهای سنتی، مقدار RSI برابر با ۷۰ یا بالاتر را نشانه نزدیک شدن شرایط امن به بیشخرید (اشباع خرید) میدانند و این عدد ممکن است مقدمهای برای بازگشت ترند (trend reversal) یا اصلاح عقبکشیدگی (pullback) قیمت باشد. مقدار RSI برابر با ۳۰ یا پایینتر نشاندهنده شرایط بیشفروش (اشباع فروش) است.
شاخص قدرت نسبی در یک نگاه
- شاخص قدرت نسبی (RSI) یک اسیلاتور مومنتوم رایج است که در سال ۱۹۷۸ توسعه داده شده است.
- اندیکاتور قدرت نسبی سیگنالهای معاملاتی درباره مومنتوم قیمت گاوی و خرسی فراهم میآورد و اغلب زیر گراف قیمت سرمایه کشیده میشود.
- وقتی RSI بالای ۷۰٪ باشد، شرایط بیشخرید و وقتی زیر ۳۰٪ باشد، شرایط بیشفروش تخمین زده میشود.
فرمول شاخص قدرت نسبی (RSI)
شاخص قدرت نسبی با دو مرحله محاسبه بهدست میآید. به این صورت که ابتدا RSI1 را محاسبه کرده، سپس RSI2 را بهدست میآوریم. RSI1 به صورت زیر است:
بهره میانگین (average gain) و زیان میانگین (average loss) که در فرمول بالا استفاده شده، میانگین درصد بهره یا زیان در زمان انتخابی است. این فرمول مقدار زیان میانگین را مثبت در نظر میگیرد. بهطور استاندارد برای محاسبه RSI1 از میانگین بهره و زیان در ۱۴ دوره زمانی استفاده میشود. حالا تصور کنید بازار در ۷ روز از ۱۴ روز گذشته، با بهره میانگین ۱٪ و در تمام ۷ روز دیگر با زیان میانگین -۰/۸٪ بسته شده است. محاسبه RSI1 به صورت زیر خواهد بود:
وقتی داده برای ۱۴ دوره زمانی در دسترس است، میتوانیم RSI2 را محاسبه کنیم. RSI2 قسمت قبلی نتیجه محاسبات را هموار یا smooth میکند (مقصود از هموارسازی، از بین بردن اثرات دادههای پرت روی نمودار است). RSI2 همان RSI نهایی است که در نمودار استفاده میشود.
محاسبه اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)
با استفاده از فرمول بالا، RSI محاسبه شده و خط RSI در زیر نمودار قیمت کشیده میشود. هرگاه تعداد و سایز قیمتهای پایانی مثبت (تعداد کندلهای سبز) افزایش یابد، RSI بالا خواهد رفت و اگر تعداد و سایز زیانها بیشتر شود، RSI پایین میآید. به شکل زیر توجه کنید:
همانطور که در شکل بالا میبینید، گاهی ممکن است در حالی که نمودار قیمت،صعودی است؛ RSI در منطقه بیشفروش باقی بماند و یا وقتی نمودار قیمت، نزولی است؛ RSI در منطقه بیشخرید بماند. این ممکن است برای تحلیلگران تازهکار گیجکننده باشد، اما همیشه باید این شاخص را با ترند غالب بسنجیم تا این ابهامات حل شوند.
قدرت قیمت نسبی سهم یا شاخص قدرت نسبی چیست ؟
همیشه ناحیه بیشخرید و بیشفروش، روی شاخص قدرت نسبی ۷۰ درصد و ۳۰ درصد اتفاق نمیافتد. متخصص معروف بازاریابی، کانستنس براون (Constance Brown) این ایده را مطرح میکند که با توجه به روند کلی بازار، شاخص قدرت نسبی ممکن است زودتر به نقطه بیشخرید یا بیشفروش برسد. برای مثال، در یک روند صعودی، بازار با rsi=50% به منطقه بیشفروش (یا اشباع فروش) میرسد (بجای rsi=30%).
همانطور که در نمودار زیر میبینید در روند نزولی قله RSI جایی نزدیک به ۵۰٪ (نه ۷۰٪) اتفاق میافتد و این میتواند به سرمایهگذاران سیگنال شرایط خرسی را بدهد. بسیاری از سرمایهگذاران وقتی با یک کاربرد واگرایی در RSI روند قوی روبرو هستند، برای شناسایی بهتر نقطه کمینه و بیشینه، یک خط افقی بین ۳۰٪ و ۷۰٪ رسم میکنند. اغلب، اصلاح سطوح بیشفروش یا بیشخرید وقتی قیمت یک سهم یا سرمایه در کانال افقی بلندمدت است، غیر ضروری بهنظر میرسد و معمولا از همان سطوح ۳۰ درصد و ۷۰ درصد استفاده میشود.
یک مفهوم مرتبط با سطوح بیشفروش و بیشخرید، برای اصلاح خط روند، تمرکز بر سیگنالها و تکنیکهای معاملاتی است. به عبارت دیگر، استفاده از سیگنالهای گاوی وقتی قیمت در روند گاوی است و استفاده از سیگنالهای خرسی وقتی سهم در یک روند خرسی است، کمک خواهند کرد که از بسیاری آلارمهای اشتباهی که ممکن است RSI تولید کند جلوگیری کنیم.
مثالی از واگرایی RSI
واگرایی گاوی وقتی اتفاق میافتد که RSI یک منطقه بیشفروش را بهوجود میآورد. منطقه بیشفروش در پی RSI خیلی پایین و متعاقبا قیمت نسبتا پایین شکل میگیرد. این اتفاق، نشان از یک مومنتوم گاوی رو بهبالا (سیگنال ورود به بازار) و احتمالا شروع یک حرکت صعودی بلندمدت خواهد بود.
واگرایی خرسی وقتی اتفاق میافتد که RSI یک منطقه بیشخرید را بهوجود میآورد. منطقه بیشخرید در پی RSI نسبتا بالا و متعاقبا قیمت خیلی بالا شکل میگیرد.
همانطور که در نمودار زیر میبینید، واگرایی گاوی وقتی دیده میشود که RSI نقاط پایینتری را در نمودار شکل میدهد و نمودار قیمت، نقاط بسیار پایینتری رو نشان میدهد. این یک سیگنال قابل اعتماد استِ؛ اما اصولا وقتی یک ترند بلندمدت پایدار داشته باشیم، واگراییها بسیار نادر هستند. استفاده از مناطق بیشخرید یا بیشفروش انعطافپذیر به شناخت سیگنالهای بالقوه بیشتر کمک خواهد کرد.
مثالی از رد نوسان RSI
تکنیک معاملاتی دیگری نیز رفتار RSI را در زمان مراجعه به مناطق بیشفروش یا بیشخرید تست میکند. این سیگنال، یک «رد نوسان» یا Swing Rejection گاوی نامیده میشود و از چهار قسمت تشکیل شده است:
- RSI به منطقه بیشفروش سقوط میکند.
- RSI به بالای ۳۰٪ برمیگردد.
- RSI سقوط شدید دیگری را بدون برگشت به منطقه بیشفروش (۳۰ درصد) شکل میدهد.
- سپس RSI بیشترین مقدار خودش در زمان اخیر را میشکند و بالاتر میرود.
همانطور که در نمودار زیر میبینید، ابتدا شاخص RSI در منطقه بیشفروش است، سپس تا حدود ۳۰٪ رسیده و یک رد پایین نمودار را شکل داده که سیگنالی برای بالاتر رفتن RSI بوده است. استفاده از RSI به این شکل، بسیار شبیه به درج خط معاملاتی در نمودار قیمت است.
مثل واگراییها، یک حالت رد نوسان خرسی نیز وجود دارد که دقیقا مثل تصویر رد نوسانات گاوی در آینه است. یک رد نوسان خرسی هم شامل چهار بخش است:
- RSI به منطقه بیشخرید افزایش پیدا میکند.
- RSI به زیر ۷۰٪ باز میگردد.
- RSI بدون بازگشت به منطقه بیشخرید قله دیگری شکل میدهد.
- سپس RSI به پایینترین مقدار خودش در زمان میرسد.
نمودار زیر یک سیگنال رد نوسان خرسی را نشان میدهد. مثل اکثر تکنیکهای معاملاتی، این سیگنال هم قابل اعتمادتر خواهد بود وقتی با ترند غالب طولانیمدت تطابق داشته باشد. سیگنالهای خرسی در طول ترندهای رو به پایین، کمتر محتمل است که آلارمهای اشتباه تولید کنند.
تفاوتهای RSI و MACD
میانگین متحرک همگرایی/واگرایی یا Moving Average Convergence Divergence یک شاخص مومنتوم دنبالهروی ترند (Trend-following Momentum Indicator) است که رابطه بین دو میانگین متحرک امنیت قیمت (security`s price) را نشان میدهد. میانگین متحرک همگرایی/واگرایی که در فارسی به آن مَکدی (MACD) نیز گفته میشود، با تقسیم میانگین متحرک نمایی (EMA) در دوره ۲۶ روزه بر میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه بهدست میآید. به این صورت، خط محاسبه مکدی ایجاد میشود.
میانگین متحرک نمایی ۹ روزه مکدی که «خط سیگنال» نامیده میشود، در بالای خط مکدی کشیده میشود که میتواند به عنوان سیگنالی برای خرید یا فروش بهکار گرفته شود. زمانی که مکدی از بالا، خط سیگنال خودش را قطع میکند، معاملهگران میتوانند بهطور امن فروش کنند و وقتی که مکدی از پایین خط سیگنال خودش را قطع میکند، زمان مناسبی برای خرید است.
شاخص RSI طراحی شده است تا با توجه به سطح قیمتهای اخیر، زمان بیشفروش یا بیشخرید را نشان دهد. RSI با استفاده از میانگین سود و زیان قیمتها در یک بازه مشخص زمانی محاسبه میشود. بازه زمانی پیشفرض این شاخص، ۱۴ روزه است و مقداری بین ۰ تا ۱۰۰ دارد.
MACD رابطه بین EMAها و RSI تغییر قیمت را با بالا و پایین قیمتهای اخیر اندازه میگیرند. این دو شاخص، اغلب به همراه هم و برای فراهمآوردن تصویر تکنیکال کاملتری از وضعیت بازار استفاده میشوند. هر دوی این شاخص ها، مومنتوم یک سرمایه را اندازه میگیرند؛ اما بههرحال دو فاکتور مختلف را اندازه میگیرند و گاهی ممکن است چیزهای متناقضی را ارائه دهند.
محدودیتهای RSI
RSI مومنتوم قیمت گاوی و خرسی را مقایسه میکند و نتایج را در یک اسیلاتور (oscillator) که میتواند زیر نمودار قیمت جا داده شود، نشان میدهد. مثل اکثر شاخصهای تکنیکال، سیگنالهای RSI هم در یک ترند طولانیمدت قابل اعتمادتر خواهند بود.
چون شاخص RSI، مومنتوم را نشان میدهد؛ وقتی یک سرمایه، مومنتوم مشخصی در هر دو جهت دارد، میتواند برای زمان طولانی، در منطقه بیشخرید یا بیشفروش باقی بماند. RSI در بازارهای نوسانی که قیمت سرمایه بین حالت خرسی و گاوی حرکت میکند، مفیدتر است.
اندیکاتور RSI (شاخص قدرت نسبی) و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یک ابزار محبوب برای تحلیلگران تکنیکال است. با این اندیکاتور میتوانید محدودههای اشباع خرید و اشباع فروش را شناسایی کنید. علاوه بر این، ابزاری مفید برای تشخیص واگراییها است. کار با RSI دشوار نیست. در مقاله اندیکاتورهای تکنیکال به صورت مختصر اندیکاتور RSI به عنوان یک اندیکاتور اصلی تحلیل تکنیکال را بررسی کردیم. در این مقاله از چشم بورس به زبان ساده نحوهی معامله با این اندیکاتور را آموزش خواهیم داد.
اندیکاتور RSI (شاخص قدرت نسبی) چیست؟
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی چیست؟
RSI مخفف Relative Strength Index است. این اندیکاتور در زبان فارسی به شاخص قدرت نسبی ترجمه شده است. اندیکاتور RSI از دستهی اوسیلاتورها است و با آن میتوان موممتوم (قدرت و سرعت) حرکت قیمت را تحلیل کرد. اوسیلاتورها نمودارهای کمکی هستند که خارج از چارت قیمت رسم میشوند. این نمودارها حول یک خط افقی نوسان میکنند. مهمترین کاربرد RSI، پیدا کردن محدودههای تغییر روند قیمت است.
فرمول محاسبهی اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI با یک محاسبهی دو بخشی به دست میآید. مانند اکثر اندیکاتورها ابتدا باید یک دورهی زمانی برای آن مشخص کنیم. معاملهگران معمولا از دورهی 14 روزه استفاده میکنند. مرحلهی اول RSI از طریق فرمول زیر محاسبه میشود:
فرمول مرحله اول اندیکاتور RSI
میانگین سود و زیان بر اساس دورهی زمانی تعیین شده محاسبه می شود. به عنوان مثال در یک دورهی 14 روزه، فرض کنید 7 روز نمودار قیمت با میانگین 1% سود بسته شده و 7 روز دیگر با میانگین 0.8% زیان به کار خود پایان داده است. مقدار سود و زیان را به صورت مثبت در فرمول قرار میدهیم و بخش اول اینگونه محاسبه میشود.
محاسبات مرحله اول اندیکاتور RSI
هنگامی که محاسبات برای 14 دوره انجام شود، بخش دوم فرمول RSI قابل محاسبه است. با محاسبات مرحلهی دوم، نتایج مرحلهی اول اصطلاحا هموار میشود.
فرمول مرحله دوم اندیکاتور RSI
آموزش اندیکاتور RSI
با استفاده از دو فرمول بند قبل میتوان نمودار RSI را رسم کرد. دانستن فرمولها برای درک بهتر اندیکاتور مفید است اما برای استفاده از آن نیازی نیست که محاسبات را انجام دهید. با افزایش مقدار زیان، عدد RSI به صفر نزدیک شده و هر چقدر سود افزایش یابد نمودار RSI به عدد 100 نزدیکتر خواهد شد.
کلید فهم RSI در این نکته نهفته است که محدودهی 30 تا 70 نشاندهندهی محدودهای با روند ضعیف یا بدون روند (رنج) است. به طور خلاصه، نمودار RSI در یک محدودهی صفر تا 100 در حال نوسان است. نواحی مهم این اندیکاتور به این صورت تعریف میشود:
- محدودهی اشباع فروش: مقادیر بین 0 تا 30
- محدودهی اشباع خرید: مقادیر بین 70 تا 100
طبق یک تفسیر سنتی، اشباع فروش به معنای فروشهای افراطی است و احتمال میرود قدرت خریداران افزایش یابد و سهم وارد یک روند صعودی شود. اشباع خرید نیز معادل خریدهای افراطی است و در این محدوده احتمال دارد روند سهم نزولی شود. این تفسیر از محدودههای اندیکاتور RSI، مقداری گمراه کننده است که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
اشتباه رایج معاملهگران در مورد سطوح اشباع خرید و فروش
بسیاری از معاملهگران مبتدی به اشتباه ورود اندیکاتور RSI به محدودههای اشباع خرید و فروش را به معنای تغییر روند تعبیر میکنند. برای اینکه در دام سیگنالهای اشتباه RSI نیفتید کافی است که روند اصلی قیمت را درک کنید.
ورود نمودار RSI به محدودهی اشباع خرید یا فروش به معنی بازگشت فوری بازار نیست. ممکن است قیمت برای مدت زیادی در محدودههای اشباع باقی بماند. باقی ماندن در سطوح اشباع خرید یا فروش نشاندهندهی روند قوی بازار است. به نمودار قیمت سهم ایران خودرو در دورهی زمانی یک روزه نگاه کنید. با ورود RSI به محدودهی اشباع کاربرد واگرایی در RSI خرید نه تنها روند سهم نزولی نشده بلکه شاهد یک روند بسیار پرقدرت صعودی هستیم.
محدوده اشباع خرید در سهم ایران خودرو
به صورت خلاصه، در نمودارهای بدون روند محدودههای اشباع خرید و فروش در اندیکاتور RSI سیگنالهایی برای تغییر روند است. اما در بازارهای با روند قوی، محدودههای اشباع خرید و فروش نشاندهندهی آغاز یک روند پرقدرت است.
تنظیمات اندیکاتور RSI
تنظیمات RSI بسیار ساده است. مهمترین نکته در تنظیمات این اندیکاتور تعیین دورهی زمانی به حاب میآید. دورهی زمانی تعداد کندلهایی است که اندیکاتور بر اساس آن محاسبه میشود. مثلا دورهی زمانی 26 به این معناست که محاسبات بر اساس 26 کندل قبل است.
در بسیاری از پلفترمها مانند تریدینگ ویو و متاتریدر دورهی زمانی RSI به صورت پیشفرص روی عدد 14 است. بسیاری از تریدرها این عدد را تغییر نمیدهند، ولی این کار چندان صحیح نیست. یک سوال اساسی وجود دارد؟ عدد مناسب برای تنظیمات RSI چیست؟
به این سوال نمیتوان یک پاسخ مشخص داد! در درجهی اول به نوع معاملات شما بستگی دارد. دورهی 14 روزه برای معاملات کوتاه مدت مناسب است. چنانچه معاملات شما بلندمدت است باید دورهی زمانی را افزایش دهید. هر چقدر این عدد بیشتر باشد نوسانات RSI کمتر خواهد شد و درگیر سیگنال کوتاه مدت نخواهید شد. و بالعکس دورهی زمانی کوتاهتر سیگنالهای بیشتر اما نامطمئنتر به شما خواهد داد.
در درجهی دوم تنظیمات به چارت قیمت نیز وابسته است. برای چارتهای مختلف تنظیمات متفاوتی باید استفاده کنید. به عنوان یک قانون کلی هر چقدر نوسان بیشتر باشد بهتر است دوره را کوتاهتر کنید تا RSI و نمودار قیمت با هم حرکت کنند. همچنین در چارتهای کم نوسان بهتر است دورهی زمانی اندیکاتور را پایین بیاورید. در یک چارت کم نوسان اگر دوره زمانی بیش از حد بالا باشد، تعداد سیگنالهای ورود و خروج بسیار کم خواهد شد.
ما دو قانون کلی را گفتیم اما در نهایت پیدا کردن تنظیمات درست به تجربه و تمرین احتیاج دارد. شما باید مدتها با یک چارت معامله کنید تا در نهایت به تنظیمات درست برای RSI یا هر اندیکاتور دیگر برسید.
رسم خطوط حمایت و مقاومت بر روی اندیکاتور RSI
تکنیکالیست معروفی به نام کنستانس براون این ایده را مطرح میکند: در یک روند صعودی محدودهی اشباع فروش در اعدادی بالاتر از 30 اتفاق میافتد و محدودهی اشباع خرید نیز بسیار بالاتر از عدد 70 است.
معاملهگران باتجربه در محدودهی بین 30 تا 70 با استفاده از خطوط روند، حمایتها و مقاومتهای معتبر را پیدا میکنند. شکست حمایتها و مقاومتها نه تنها سیگنال تغییر روند نیست، بلکه میتواند تاییدی برای شروع یک روند پرقدرت باشد.
نمودار زیر چارت یورو/دلار (EurUsd) در بازار فارکس را در دورهی زمانی یک روزه نشان میدهد. همانطور که مشاهده میکنید خط روند رسم شده نقش یک حمایت را دارد. با شکسته شدن این خط روند شاهد پولبک به حمایت شکسته شده و سپس ریزش قیمت هستیم.
خطوط حمایت و مقاومت بر روی اندیکاتور RSI
نکتهی کلیدی پیش از هر تحلیلی درک روند اصلی یک سهم، جفت ارز، ارز دیجیتال و… است. برای اینکه اندیکاتور RSI شما را فریب ندهد کافی است که در روند صعودی به دنبال سیگنال خرید باشید و در روند نزولی از RSI برای دریافت سیگنال فروش استفاده کنید.
با روند دوست باشید! معامله خلاف جهت روند با ریسک بالایی همراه است.
در یک چارت با روند نزولی، شکست محدودهی 30 به معنای ورود به یک روند نزولی قوی است و بالعکس در روندهای صعودی عبور از محدودهی 70 به معنای شکلگیری یک روند صعودی قوی است.
واگرایی در اندیکاتور RSI
بر خلاف محدودههای اشباع خرید و فروش، واگرایی در اندیکاتور RSI یک سینگال قدرتمند برای تغییر روند و برگشت بازار است. به زبان ساده واگرایی هنگامی رخ میدهد که جهت روند چارت قیمت و نمودار RSI مخالف هم باشد.
نمونهای از واگرایی در روند صعودی را میتوانید در نمودار بیتکوین در دورهی زمانی یک روزه ببینید. قیمت در یک روند صعودی قرار دارد اما نمودار RSI وارد یک روند کاربرد واگرایی در RSI نزولی میشود. پیشتر گفتیم که RSI نشاندهندهی مومنتوم حرکت قیمت است و قدرت و سرعت روند نمودار قیمت را به ما نشان میدهد. ضعف در نمودار RSI به معنای کاهش مومنتوم این روند است و همانطور که مشاهده میکنید بیتکوین وارد یک روند نزولی میشود.
واگرایی اندیکاتور RSI در نمودار بیتکوین
به نمودار شاخص هموزن نگاه کنید. نمودار شاخص یک کف پایینتر ثبت کرده است، اما در نمودار RSI کف بالاتر از کف قبلی را میتوان مشاهده کرد. کف بالاتر در نمودار RSI به معنای کاهش مومنتوم نزولی روند است و احتمال پایان روند نزولی و شروع یک روند صعودی وجود دارد.
واگرایی در شاخص هموزن بورس
اندیکاتور RSI در بازار ارزهای دیجیتال
اندیکاتور RSI ابزاری برای بازارهای نوسانی است. بازارهای مختلف شباهتهای زیادی به یکدیگر دارند اما RSI در بازارهای روان با نقدینگی بالا بهتر کار میکند. هر چند با RSI میتوان مومنتوم یک روند را شناسایی کرد، اما در اصل ابزاری برای نوسانگیری است. از این رو در بازارهای نوسانی مانند ارز دیجیتال بسیار محبوب هست.
ما توصیه میکنیم که RSI را در کوینهای اصلی که نقدینگی بالایی دارند، استفاده کنید. اتکا به RSI در کوینهای ناشناخته ممکن است شما را درگیر پروژههای پامپ و دامپ کند. در مجموع استفاده از RSI در ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین، اتریوم، ترون و سایر کوینهای بزرگ به عنوان یک ابزار کمکی بسیار راهگشا است. بخصوص هنگامی که بازار بدون روند باشد.
سخن پایانی
شاخص قدرت نسبی مومنتوم حرکتهای نزولی و صعودی را در یک اوسیلاتورنشان میدهد. مانند اکثر اوسیلاتورهای تکنیکال سیگنالهای آن زمانی قابل اعتماد است که با روند اصلی نمودار قیمت مطابقت داشته باشد.
سیگنالهای خلاف جهت روند به طول معمول اشتباه هستند. حتی اگر این سیگنالها درست باشد ممکن است یک صعود کوچک در روند نزولی بلندمدت باشد. احتمالا در روند صعودی بلندمدت سیگنالی مبنی بر یک ریزش کوتاه مدت صادر کند.
اوسیلاتور RSI موممتوم حرکت یک روند را نشان میدهد. زمانی که قیمت در یک روند قوی قرار دارد ممکن است نمودار RSI مدت زمان زیادی در محدودهی اشباع خرید و یا فروش باقی بماند. محدودههای اشباع فروش و خرید تنها برای بازارهای نوسانی سیگنالهایی برای تغییر روند هستند.
سوالات متداول
شاخص قدرت نسبی یا RSI یک اوسیلاتور را نوساننما است. این اوسیلاتور در یک محدودهی 0 تا 100 نوسان میکند و برای درک مومنتوم (قدرت و سرعت) حرکت قیمت استفاده میشود.
اگر نمودار RSI بالاتر از عدد 70 باشد در محدودهی اشباع خرید هستیم و امکان نزولی شدن روند وجود دارد. چنانچه نمودار RSI زیر عدد 30 باشد، این اندیکاتور در اشباع فروش است و احتمال میرود روند صعودی شود.
اندیکاتورها نمودارهای کمکی هستند که توسط محاسبات ریاضی رسم میشوند. با استفاده از اندیکاتورها میتوان حرکت قیمت را بهتر درک کرد.
آموزش کار با اندیکاتور RSI و کاربرد آن در تحلیل سهام
اندیکاتورها ابزارهای مهمی در تحلیل تکنیکال به شمار می آیند و در صورت استفاده صحیح از این اندیکاتورها میتوانید روند سودآوری تضمین شده ای را تجربه کنید. اندیکاتور RSI در این بین محبوب تر است از آن جهت که سیگنال های نوسانی صادر کرده، قدرت خریداران و فروشنگان را نشان می دهد و همچنین با واگرایی های قدرتمندی که صادر می کند توان معامله گر را در تحلیل گری بالا برده و به تحلیل ها اعتبار می بخشد.
اما این مساله را مد نظر داشته باشید که یک تحلیل گر خبره هیچگاه به یک ابزار تکیه نکرده و تا حد امکان با ترکیب انواع ابزارهای تحلیل حاشیه ی اطمینان تحلیل های خود را بالا می برد. در دوره های آموزش بورس در شیراز فراوان بر این نکات تاکید کرده ایم.
اندیکاتور RSI چیست؟ (درباره اندیکاتور RSI)
اندیکاتور RSI از عبارت Relative Strength Index اتخاذ گردیده که مفهوم شاخص قدرت نسبی برای این اندیکاتور را در بردارد. شاخص قدرت نسبی معیاری برای سنجش میزان قدرت بازار و مقایسه قدرت بین خریدران و فروشندگان است. این اندیکاتور منسوب به شخصی به نام ولز وایلدر (J. Welles Wilder Jr) است.
از این بابت که اندیکاتورRSI نوسان بین دو سطح 0 و 100 ( در این بین دو سطح 30 و 70 سطوح با اهمیتی است که در تحلیل ها مورد استفاده قرار می گیرد) را اندازه گیری می کند، بنابراین در دسته اسیلاتورها قرار دارد که اسیلاتورها خود زیرمجموعه اندیکاتورها هستند. به این خاطر آن را در دسته نوسان نماها جای داده اند که هیجانات بازار و تحرکات قیمت بین نقاط سقف و کف را بصورت نموداری از نوسانات در بازه ای از زمان نشان می دهد .
نحوه ی اضافه کردن اندیکاتور RSI به نمودار سهام
اندیکاتور RSI مطابق با شکل زیر به نمودار سهام در نرم افزار مفید تریدر اضافه می گردد. زین رو ابتدا لازم است از نوار منو وارد قسمت Insert شده و مراحل را طبق شکل زیر طی نمایید.
توجه داشته باشید که دوره مفروض برای این اندیکاتور 14 روزه میباشد، هرچند برخی معامله گران به صلاحدید خود این عدد را تغییر می دهند ولی اغلب با همین بازه 14 روزه تحلیل خود را شروع می کنند.
کاربرد اندیکاتور RSI در سیگنال خرید و فروش
اندیکاتور RSI از جمله محبوب ترین ابزارهای کاربردی در تحلیل تکنیکال است. که به طرق مختلفی در شناسایی روندهای صعودی و نزولی ، نقاط ورود و خروج و مناطق اشباع شده خرید و فروش به معامله گر کمک می کند. این اندیکاتور در نوسان گیری از بازار سهام بسیار مورد استقبال است. در ادامه با روند کاربرد RSI آشنا می شوید و پی خواهید برد چرا در بین سهامداران اینهمه از آن نام برده می شود.
- معامله در نواحی اشباع خرید و اشباع فروش
پیش تر گفتیم که اندیکاتور RSI بین دو محور مهم 30 و 70 در نوسان است. گاهی در نوسانات قیمتی سهم، نمودار اندیکاتور از این دو محور فراتر رفته و در منطقه ای قرار می گیرد که با پدیده ی بیش فروش و یا بیش خرید مواجه هستیم.
در صورت عبور منحنی RSI از محور 70 سهم کاربرد واگرایی در RSI در موقعیت بیش خرید قرار گرفته است. رفتار معامله گر در این شرایط باید چگونه باید؟ آیا سهامدار سهم خود را بفروشد و منتظر نزول قیمت باشد و یا اینکه با سهم بماند؟
در اغلب موارد گفته می شود که با ورود به ناحیه بیش خرید در واقع خرید اشباع شده است و هر لحظه روند نزولی آغاز می شود، پس باید در موقعیت فروش نسبت به سهم قرار گرفت. اما این باور اشتباه است ، اکنون توضیح می دهیم که چرا؟
شاید در مواردی مشاهده کنیم که با ورود اندیکاتور RSI به نواحی اشباع خرید و فروش ، نمودار سهام تغییر روند داده است، اما این مساله قطعیت ندارد و در موارد متعددی بعد از وارد شدن منحنی اندیکاتور در نواحی اشباع شده، روند صعودی و یا نزولی سهم قدرت گرفته است که حتی ممکن است در اثر قدرت بالای خریدران عمده باشد. بنابراین برای تصمیم گیری در خصوص سیگنال خرید و یا فروش از طریق نواحی اشباع شده، قدرتمندترین سیگنال زمانیست که منحنی RSI خط 70 را از بالا به سمت پایین (سیگنال فروش ) و خط 30 را از پایین به بالا ( سیگنال خرید) قطع کند.
به نمودار سهم فولاد مبارکه اصفهان توجه کنید؛ با وجود اینکه اندیکاتور RSI وارد ناحیه اشباع خرید شده است اما روند صعودی نمودار سهم شدت بیشتری به خود گرفته است. و تا مدت زمان زیادی اندیکاتور در منطقه ی بیش خرید در حرکت است.
اندیکاتور Rsi چیست؟ و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یک ممنتوم تستشده مبتنی بر اسیلاتور است که برای اندازهگیری سرعت و تغییر نوسانات قیمت جهتدار به کار میرود. در اصل زمانی که شاخص قدرت نسبی ترسیم میشود، جنبهای بصری برای نظارت بر نقاط قوت و ضعف بازار فعلی و بازار پیشین فراهم میکند. قوت یا ضعف بر مبنای قیمتهای بسته شدن در طی یک دوره خاص معاملاتی تعیین میشود که معیاری قابلاطمینان درباره تغییرات قیمت و ممنتوم ایجاد میکند. باوجود پرطرفدار بودن ابزارهای تسویه نقدی (شاخصهای سهام) و محصولات لوریج شده مالی (کل حوزه مشتقات)، شاخص قدرت نسبی ثابت کرده است که اندیکاتور کارآمدی درزمینهٔ نوسانات قیمت است.
Rsi چیست؟
خالق اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی جی ولر وایلدر جی آر است. او مکانیک سابق نیروی دریایی است که بعدها بهعنوان مهندس مکانیک مشغول به کار شد. وایلدر پس از چند سال انجام معاملات کالاها به مطالعه درزمینهٔ تحلیل تکنیکال پرداخت. او در سال 1978 کتابی تحت عنوان «مفاهیم نوین در سیستمهای معاملاتی تکنیکال» تألیف کرد. این اثر آغازگر اسیلاتور ممنتوم جدید او یعنی شاخص قدرت نسبی یا RSI بود.
اندیکاتور Rsi در ارز دیجیتال
در طی سالها اندیکاتور RSI همچنان محبوبیت دارد و امروزه بهعنوان یکی از ابزارهای اصلی و ضروری برای تحلیلگران تکنیکال به شمار میرود. برخی از فعالانی که از RSI استفاده میکنند کار بیشتری بر روی اثر وایلدر انجام دادهاند. جیمز کاردول یک نمونه قابلتوجه در این زمینه است که از RSI برای تأیید روند استفاده کرد.
فرمول اندیکاتور Rsi
سود میانگین n روز / ضرر میانگین n روز RS =
مثال کاربردیتر در این زمینه تابع از پیش تعریفشده rsi() Pine Script است که در شکل طولانی خود بهصورت زیر نوشته میشود.
تغییر = تغییر (بسته شدن)
سود = تغییر> = 0؟ تغییر: 0/0
سود میانگین = rma (سود،14)
ضرر میانگین = rma (ضرر، 14)
rs= سود میانگین/ضرر میانگین
در بالا rsi دقیقاً برابر rsi(بسته شدن،14) است.
اصول اولیه اندیکاتور Rsi
همانگونه که پیشتر اشاره شد، شاخص قدرت نسبی ممنتومی است بر مبنای اسیلاتور. به این معنی که این اندیکاتور همچون اسیلاتور در طول یک باند یا در طیفی از مجموعه اعداد یا پارامترها عمل میکند.
RSI بهطور خاص در مقیاس بین صفرتا 100 عمل میکند. هرچه RSI به صفر نزدیکتر باشد، ممنتوم برای نوسان قیمتها ضعیفتر است. برعکس این شرایط نیز درست است. RSI نزدیکتر به 100 دورهای از ممنتوم قویتر را نشان میدهد.
- باوجوداینکه معامله گران از دورههای مختلف روزانه استفاده میکنند، 14 روز پرطرفدارترین دوره است.
اشباع خرید و فروش در Rsi
وایلدر بر این باور بود که با افزایش سریع قیمتها و درنتیجه بالا رفتن ممنتوم، ابزار/کالای مالی اصلی را باید در شرایط اشباع خرید در نظر گرفت و فرصت فروش را ممکن دانست. علاوه بر این کاهش سریع قیمتها و پایین آمدن ممنتوم، سبب شد تا گاهی ابزار مالی را کاربرد واگرایی در RSI در وضعیت اشباع فروش در نظر گرفت و فرصت خرید را ممکن دانست.
طیفی از مجموعه اعداد در RSI وجود دارند که ازنظر وایلدر مفید و قابلتوجه هستند. مطابق نظر او هر عدد بالای 70 را باید اشباع خرید و هر عدد زیر 30 را باید اشباع فروش در نظر گرفت.
عدد RSI میان 30 و 70 خنثی در نظر گرفته شد و RSI حدود 50 نشاندهنده نبود روند است.
برخی از معامله گران اعتقاددارند که رنجهای (ranges) اشباع خرید/ اشباع فروش وایلدر بسیار وسیع هستند و سعی در تغییر آنها دارند. برای مثال ممکن است هر عدد بالای 80 را اشباع خرید و هر عدد زیر 20 اشباع فروش در نظر گرفته میشود.
آشنایی با اندیکاتور RSI
سلام. با قسمتی دیگر از مجموعه بلاگ آموزش تحلیل تکنیکال در خدمت شما عزیزان و همراهان گرامی هستیم. در این قسمت از مقالات آموزشی وبسیات دکتر رضا رضایی قصد داریم به معرفی و بررسی اندیکاتور RSI بپردازیم. اگر علاقهمند به یادگیری نحوه عملکرد این اندیکاتور هستید با ما همراه باشید.
اندیکاتور RSI چیست و چگونه کار میکند؟
قبل از هر چیزی بهتر است بدانید که عبارت RSI مخفف چیست؟ این حروف مخفف عبارت Relative Strength Index میباشند که معنی لغوی آن “شاخص مقاومت نسبی” است. درست مانند اندیکاتور MACD که در مقالات قبلی آموزش فارکس در مورد آن صحبت کردیم، این اندیکاتور نیز از بخشهای مختلفی تشکیل میشود که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد. به تصویز زیر توجه کنید:
همانطور که در تصویر فوق میبینید این اندیکاتور دارای تنظیمات مختلفی بوده و از بخشهای متفاوتی تشکیل شده است که این بخشها عبارت است از:
- سطح 100 و صفر: به طور کلی همیشه باید به خاطر داشته باشید که اندیکاتور RSI با فرمولهای پیچیدهای که دارد، طوری طراحی شده است که همواره بین دو عدد 100 و صفر نوسان کند.
- ناحیه بین 30 و 70: همانطور که میبینید ناحیه بین سطوح 30 و 70 به رنگ دیگری درآمده است. یکی از متداولترین کاربردهایی که اندیکاتور RSI دارد، اعلام میزان اشباع بودن بازار از خریدارها و یا فروشندگان میباشد. به این صورت که هر زمان که نوسانگر یا خط RSI از عدد 70 بالاتر برود، یعنی بازار با خریدارهای فراوانی که داشته تقریبا به اشباع شدن نزدیک میشود و هر زمان ممکن است روند بازار تغییر کرده و فروشندگان افزایش یابند. برعکس این موضوع نیز صادق است، هر زمان خط RSI از عدد 30 کمتر شود به این معناست که فروشندگان بازار زیاد بوده و بازار به سطح اشباع شدن در فروش نزدیک میشود. بنابراین هر لحظه ممکن است خریداران بازار را به دست گرفته و روند قیمتی بازار تغییر کند.
- خط RSI: همانطور که گفته شد این خط با حرکتهای خود میتواند اطلاعات فراوانی به ما بدهد. همانطور که در تصویر فوق میبینید شما میتوانید طول دوره مورد نظر خود را برای این خط تعیین کنید که به صورت پیشفرض مقدار آن در این اندیکاتور عدد 14 تعیین شده است.
نکته مهم: نکته بسیار مهمی که باید همواره به خاطر داشته باشید این است که خروج اندیکتور RSI از دو ناحیه اشباع خرید و فروش لزوما با تغییر روند اصلی بازار همراه نخواهد بود و برخی مواقع نیز این تغییرات میتوانند بسیار بسیار کوچک باشند. بنابراین، همانطور که در دیگر مقالات آموزش بازار فارکس نیز گفتیم، برای استفاده از اندیکاتورها باید آنها را برای مدت طولانی در گذشته بازار مورد بررسی قرار دهید و یا با ترکیب این اندیکاتور با دیگر دانشهایی که در زمینه تحلیل تکنیکال کسب کردهاید (مانند الگوها، دیگر اندیکاتورها و …) نقاط ورود بسیار دقیقتر و حرفهایتری را پیدا کنید.
تشخیص واگرایی با اندیکاتور RSI
عموما معاملهگران حرفهای بازار تلاش میکنند تا با ایجاد تغییرات در اندیکاتورها و یا ترکیب آنها با یکدیگر اندیکاتورهای جدیدی که دقت بسیار بالاتری دارند ایجاد کنند. یکی از دیگر کاربردهای دیگر اندیکاتور RSI برای معاملهگران تشخص واگرایی در قیمت بازار میباشد. همانطور که در دیگر مقالات آموزش فارکس گفتیم، زمانی که بین یک اندیکاتور یا ابزار با قیمت واگرایی وجود دارد یعنی یک تضاد در بازار ایجاد شده که هر زمان ممکن است قیمت برای از بین بردن این تضاد تغییر کند. برای این که بتوانید به کمک اندیکاتور آر اس ای واگرایی موجود در قیمت را نیز پیدا کنید باید به روند حرکت خط اندیکاتور و روند حرکت قیمت بازار دقت کنید. برای درک بهتر این موضوع به تصویر زیر توجه کرده و همچنین سعی کنید تا تضادهای مشابه آن را در تاریخچه قیمتی بازار پیدا کنید.
ترسیم خط روند در RSI
یکی دیگر از استراتژیهایی که برخی از معاملهگران بازار از آن برای تریدهای خود استفاده میکنند ترسیم خط روند در اندیکاتور RSI میباشد. آنها خط روند مورد نظر خود را روی نمودار ترسیم شده توسط RSI رسم کرده و با برخوردها و یا شکست خط روند معاملات خود را انجام میدهند.
مطالب مرتبط با این مقاله آموزش درست در همین بخش به پایان میرسد. در صورتی که در مورد مطالب مطرح شده در این بلاگ سوال یا ابهامی دارید از طریق دایرکت اینستاگرام دکتر رضایی و یا بخش دیدگاهها با ما در ارتباط باشید. فراموش نکنید که برای درک بهتر نحوه عملکرد اندیکاتور RSI باید آن را برای مدتی در گذشته قیمتی بازار مورد بررسی قرار دهید.
دیدگاه شما