باید با احتیاط از ورود نقدینگی به بازار سهام استقبال کرد/ وجود نقطه پایان برای بحران نوسان نرخ ارز
مرصادنیوز: دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه در بحران‌های پولی بالاخره پایانی برای نرخ ارز خارجی وجود دارد، عنوان کرد: باید از ورود نقدینگی به بازار سهام استقبال کرد اما مانع حبابی شدن قیمت‌ها در این بازار شد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی مرصاد ، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با خبرنگار بورس خبرگزاری فارس پیرامون سقف افزایش نرخ ارز در بازار آزاد با توجه به التهاب بازارها و شرایط بد اقتصادی گفت: بحران‌های پولی در نهایت از یک سقف مشخصی برخوردار است، اما به هر حال نقطه امیدواری در همه بحران‌ها برگشت پذیری نرخ برای پول‌های خارجی است، در حالی که برای سایرکالاها از جمله سکه یا کالاهای سرمایه‌ای چنین برگشتی به طور معمول وجود ندارد.
وی با ابزار امیدواری نسبت به اقدام فوری دولت برای ایجاد تعادل و آرامش بازارها، درباره جذب نقدینگی سرگردان از طریق بازار سرمایه عنوان گفت: می‌توان از طریق بازار سهام از شدت نقدینگی و سرایت آن به بازارهای غیر مولد کاست، به شرط آنکه قیمت سهام حباب گونه نباشد.
رضایی افزود: بسیاری از سرمایه‌گذاران نباید در مواجهه با رشد شاخص‌ها در بازار سرمایه دچار خوشحالی کاذب شوند، چرا که در صورت حبابی شدن قیمت‌ها آثار جبران ناپذیری در بازار شاهد خواهند بود، کما اینکه با رشد حجم پول و حبابی شدن نقدینگی تبعات آن را در اقتصاد امروز نظاره‌گر هستیم.
به گفته وی، اگر با افزایش حبابی قیمت سهام در برخی صنایع یا گروه‌ها منجر به خسارت سرمایه گذاران در سال آینده شود، روند رکورد شکنی‌ها در بورس مطلوب نیست، اما اگر رشد بازار سهام به دنبال افزایش تولید صورت گرفته باشد، می‌تواند با استقبال سرمایه‌گذاران روبرو باشد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با یادآور شدن اینکه افزایش رشد ارزش نوسان و نقدینگی بازار سهام در زمانی که تولید در رکود قرار گرفته، باید با احتیاط بیشتری از سوی سرمایه گذاران بررسی شود ، افزود: گرچه باید از ورود نقدینگی به بازار سرمایه استقبال کرد، اما نسبت به رشد قیمت‌ها در هر یک از صنایع بورسی با توجه به اوضاع اقتصادی باید محتاطانه تصمیم‌گیری کرد.
وی تصریح کرد: چنانچه دولت برای نرخ تورم هدفگذاری منطقی و علمی صورت می‌گرفت، امروز حجم پول بدون پشتوانه باعث به هم ریختگی اوضاع اقتصادی نشده بود.
تاثیر کوتاه مدت کاهش دامنه نوسان بورس بر ورود نقدینگی
مدیرعامل فرابورس ایران گفت: کاهش دامنه نوسان بورس شاید در کوتاه مدت بر کاهش ورود نقدینگی به بازارسرمایه تاثیر گذار باشد، اما این تجربه را در ماه‌های گذشته داشتیم که موج‌های نقدینگی که وارد بازار سرمایه می‌شوند توجه چندانی به ریزساختارهای موجود در بازار ندارند.
پرسش: امیر هامونی امروز (پنج شنبه) در زمینه کاهش دامنه نوسان بازارهای سهام بورس و فرابورس از پنج درصد به دو درصد که شب گذشته ابلاغ شد به خبرنگار ایرنا گفت: در چند وقت اخیر هیجانات موجود در بازار به شدت افزایش یافته بود که این تصمیم کمکی در جهت بهبود روند معاملات و کاهش دامنه هیجانات خواهد بود.
هامونی با بیان اینکه سهامداران و سرمایه‌گذاران از چنین تصمیمی آسوده‌خاطر باشند، افزود: ما همیشه در این بازار در کنار فعالان بازار بوده‌ایم و اینگونه نیست که با چنین تصمیماتی دنبال کاهش بازدهی سهامداران باشیم.
به گفته مدیرعامل فرابورس، کاهش دامنه نوسان در شرایط کنونی که به دنبال حمایت و صیانت از حقوق سهامداران و حاکم شدن روح تحلیل و منطق بر دادوستد سهام وضع شده است، یکی از تصمیماتی است که در شرایط فعلی می‌توان از آن دفاع کرد.
هامونی خاطرنشان کرد: طبیعی است کسانی که به دنبال خرید و فروش روزانه سهام هستند و به هیجان موجود در بازار دامن می‌زنند، به دلیل محدود شدن فعالیتشان نسبت به چنین نوسان و نقدینگی تصمیمی معترض باشند.
مدیرعامل فرابورس با رد کردن تاثیر چنین تصمیماتی بر بازدهی شرکت‌ها و روندهای بازار سرمایه گفت: از چند سال گذشته تاکنون همیشه با توجه به تصمیماتی که برای بازار اتخاذ شده شاهد بازدهی چند برابری در این بازار بوده‌ایم و اکنون ارزش معاملات و افزایش شاخص دیگر قابل مقایسه با گذشته نیست.
وی در پاسخ به انتقاداتی که از سوی فعالان بازار مبنی بر فوری بودن مصوبه کاهش دامنه نوسان بازارهای سهام بورس و فرابورس مطرح می‌شود، گفت: بسته به شرایط حاکم بر بازارها، برای عملکرد بهتر در روند معاملات و کاهش دامنه هیجانات شاهد آن هستیم همواره تصمیمات مختلفی از سوی نهادهای قانون‌گذار وضع می‌شود که ممکن است گاهی فوری هم باشد مانند کاهش دامنه نوسان از ۵ به دو درصد؛ اما اینگونه نیست که این تصمیمات به اصطلاح به صورت شبانه صورت بگیرد. همانطور که می‌دانید در آمریکا برای کاهش تاثیرات شیوع ویروس کرونا بر رکود اقتصادی این کشور و گاهی اقتصاد جهانی، فدرال رزرو به صورت فوری نرخ بهره را کاهش داد. طبیعی است در کشور ما نوسان و نقدینگی نیز بسته به شرایط حاکم، تصمیمات فوری مختلفی در بازار سرمایه اتخاذ شود که هم در گذشته سابقه داشته و هم در بازارهای جهانی شاهد نمونه‌هایی از آن هستیم.
هامونی در پاسخ به این پرسش که اگر بر خرید و فروش سهام مالیات وضع شود، سازمان بورس چه اقدامی انجام خواهد داد، گفت: در بحث وضع مالیات، به طور قطع رییس سازمان بورس از طریق مذاکره با سازمان امور مالیاتی و وزیر محترم اقتصاد این موضوع را پیگیری می‌کند و حتی رییس سازمان بورس پیگیر این نوسان و نقدینگی مسئله است تا شرایطی فراهم شود که اگر سهامدار امروز سهمی را خریداری کرد و به مدت سه یا شش ماه آن را نگه داشت مشمول معافیت‌های مالیاتی شود. درواقع به دنبال مشوق‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هستیم.
وی در خصوص مباحث مطرح شده درخصوص کارمزد ۱.۵ درصدی نیز گفت: افرادی که در یک روز سهامی را خریداری می‌کنند و همان روز به فروش می‌رسانند، مشمول کارمزد ۱.۵ درصدی خواهند شد در حالی کارمزد خرید در بازار نیم درصد است و خرید هم شامل مالیات نمی‌شود.
ادامه جریان ورود نقدینگی در بورس
مدیرعامل فرابورس گفت: در بازار سرمایه مالیات بر خرید نداریم اما اگر سهامدار بخواهد سهام در اختیار خود را در همان روز خرید، بفروشد شامل کارمزد و مالیات می‌شود که در مجموع ۱.۵ درصد خواهد بود، بنابراین با علم به این قضیه سازمان بورس چنین تصمیمی را گرفت که این تصمیم در بلندمدت و میان مدت به نفع سهامداران حاضر در بورس خواهد بود.
وی با بیان اینکه اگر بازار شرایط سودآوری داشته باشد به طور حتم جریان ورود نقدینگی در این بازار ادامه‌دار خواهد بود، افزود: از ابتدای سال جاری و به خصوص در یک ماه گذشته شاهد موج گسترده ورود نقدینگی به این بازار بودیم، اگر بازدهی بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها ادامه‌دار باشد باز هم شاهد ورود نقدینگی به این بازار خواهیم بود.
به گفته مدیرعامل فرابورس، در همین دستورالعمل مصوب شده که تصمیم کاهش دامنه نوسان در مقاطع سه ماهه قابل بازنگری است بنابراین به هیچ عنوان جای نگرانی برای این تصمیم وجود ندارد.
وی به تغییر حجم مبنا و نیز تغییر فرآیند صدور کد معاملاتی اشاره کرد و گفت: تصمیماتی که اتخاذ شد از بین گزینه‌هایی که در جلسات بررسی می‌شد بهترین گزینه‌ها بودند تا از تصمیماتی که منجر به ورود هیجان در معاملات بازار سرمایه می‌شود جلوگیری کند.
هامونی در خصوص احتمال اتخاذ تصمیمات جدید در بازار سرمایه نیز گفت: طبیعی است که بسته به شرایط بازار نهاد قانون‌گذار مصوباتی را اتخاذ و اجرایی کند، اما همانطور که در مصوبه کاهش دامنه نوسان هم آمده است در مقاطع سه ماهه امکان بازنگری در این تصمیم وجود دارد که از این بابت نباید برای سهامداران نگرانی وجود داشته باشد.
نقدینگی عامل نوسانات شدیدتر در بازار ارز بود
هادی حق‌شناس، کارشناس مسائل اقتصادی گفت: اتفاقی که در بازار ارز رخ داده است، یک پدیده ناشناخته و غیرقابل پیش‌بینی نبود، اما آنچه سبب شده که نوسان شدیدتر شود، طبیعتا موضوع نقدیندگی است.
رویداد۲۴ اقتصاد ایران به هیچ وجه حال و روز خوبی ندارد و مردم هم به تبع آن در تنگنا‌های شدیدی قرار گرفتهاند. افزایش نرخ دلار، سکه، مسکن و . همه دست به دست هم داده‌اند تا چرخ زندگی سخت‌تر بچرخد و مردم در این شرایط با سوالات بی‌جوابی در ذهنشان تنها مانده‌اند. مثلا چطور است که حتی در کشور‌های جنگ‌زده اطراف پول ملی به اندازه ایران بی‌ارزش نشده است؟! مهمتر از آن اینکه مگر همین دولت و بانک مرکزی یک سال قبل بازار را مدیریت نکرده بود پس چرا امروز دست روی دست گذاشته است؟! از همه مهمتر، اما این است که ادامه این رویه ما را به کجا می‌رساند؟!
هادی حق شناس، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگویی با «نامه نیوز» به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد. او در تشریح علل افزایش نرخ ارز و وضعیت کنونی بازار گفت: «مهمترین آموزه علم اقتصاد این نکته ساده است که هرگاه در عرضه یا تقاضا اخلالی ایجاد شود، آثار اخلال را در شاخص قیمت می‌بینیم. مثلا اگرعرضه میوه فصل (فرضا هندوانه) به هر دلیلی در سمت عرضه دچار اخلال شود – یعنی عرضه زیاد یا کم شود، این اهمیتی ندارد- و تقاضا تغییر نکند، نتیجه نوسان قیمت خواهد بود.
بیشتر بخوانید: مجازات سنگین در انتظار صادرکنندگانی که ارزشان را برنگردانند/ ارائه فهرست ۱۵۰نفره به دادستانی این موضوع درباره ارز هم صادق است. وقتی به هر دلیلی اقتصاد در سمت عرضه ارز دچار اخلال شود؛ شاهد افزایش قیمت خواهمی بود. مثلا قبل از سال ۹۰ به دلیل درآمدهای ارزی، عرضه ارز زیاد شد و چند سالی شاهد ثبات بودیم، اما وقتی در سال ۹۱ با تحریم مواجه شدیم و عرضه کم شد، این اخلال سبب شد که ارز از ۱۲۰۰ به حدود ۴۰۰۰ تومان برسد. همین اتفاق در سال ۹۷ نیز به خاطر محدودیت صادرات نفت و به دلیل مشکلاتی که در نقل و انتقالات ارزی ایجاد شد نیز رخ داد و اخلال به وجودآمده یعنی محدودیت عرضه ارز، محدودیت درآمدهای ارزی و به بیان ساده عدم پاسخگوی به تقاضا باز همان نتیجه را داشت و دیدیم که بازار همان رفتاری را نشان داد که در سال ۹۲ نشان داده بود».
وی افزود: «البته ریشه افزایش نرخ ارز در سال جاری به دو سال ۹۷ و ۹۸ برمی‌گردد. در واقع اتفاقی که در بازار ارز رخ داده است، یک پدیده ناشناخته و غیرقابل پیش‌بینی نبود، اما آنچه سبب شده که نوسان شدیدتر شود، طبیعتا موضوع نقدیندگی است. اگرچه نقدینگی در اقتصاد ایران طی دو، سه دهه گذشته یا اصطلاحا روند بلند مدت، حدود ۲۵ درصد بوده است، اما این نقدینگی در شرایطی که کسب و کار رونق داشته باشد، به سوی جهش قیمت دلار، سکه یا مسکن نمی‌رود. یعنی زمانی که نرخ رشد اقتصادی مثبت باشد، نقدینگی به سوی تولید می‌رود، اما اگر به هر دلیلی تولید با رکود مواجه باشد و نرخ رشد اقتصادی هم در دو سال پیاپی منفی بوده باشد و احتمال منفی ماندن آن در سال سوم هم موجود باشد؛ نقدینگی سرگردان هم‌افزایی می‌کند و نرخ ارزی که در سمت عرضه دچار اخلال شده را تشدید می‌کند.»
حق‌شناس در پاسخ به اینکه چرا بانک مرکزی قبلا و مشخصا در سال گذشته قادر به مدیریت بازار ارز بود و الان نیست، گفت: «کاری که دولت در مقطع سال ۹۲ یا نیمه اول ۹۷ می‌توانست انجام دهد و انجام داد به خاطر این بود که اولا ارز در مبادلات بانک مرکزی با خارج دچار اختلال نبود یعنی درآمدهای ارزی به راحتی در بازار مبادله می‌شد. هم ارز در مبادله مشکل نداشت و هم درآمدهای ارزی دچار مشکل نبود. ولی امروز هم اصل عرضه ارز دچار اخلال است و هم درآمدهای ارزی که عمدتا ناشی از درآمدهای نفتی هستند، دچار اخلال هستند. این‌ها به علاوه آن نقدینگی که ذکر شد و رشد منفی اقتصاد در دو سال گذشته تفسیر سوال شما است که چرا اکنون بازار مدیریت نشده و شرایط چنین است».
این کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به اینکه چشم انداز نوسان و نقدینگی بازار ارز در وضعیت کنونی چیست؟ گفت: «مسلم است که همه بازارها در اقتصاد ایران امروز تعادل واقعی ندارند، یعنی برگرفته از بخش واقعی اقتصاد نیست. به معنای دیگر بخشی از این بازارها تب دارد. فرقی نمی‌کند که بازار خرید و فروش پراید باشد یا سکه، ارز و مسکن. بخشی از این بازارها تب دارد؛ لذا در این شرایط ذهن‌ها بیشتر باید به این سمت برود که ریشه عفونت در بازار چیست و تا زمانی که آن منشا درست نشود، هر مسکنی آثار کوتاه مدت خواهد داشت لذا وضعیت فعلی بازار ممکن است با تدابیری مثل افزایش نرخ سپرده بانکی، فروش دارایی‌های دولت یا کاهش بخشی از هزینه‌های دولت تا حدی کنترل شود، اما این‌ها مسکن است و باید به سراغ درمان ساختاری رفت که طبیعتا زمان‌بر است.»
رشد نقدینگی و ناترازی بانکها علت بروز نوسانات ارزی است
به گزارش ایرنا، «عبدالناصر همتی» روز شنبه در بیست و نهمین همایش بانکداری اسلامی در محل همایش های بین المللی صداوسیما افزود: هیچ اراده ای نمی بینم که بخواهد رشد نقدینگی را کُند کند یا فکری برای جمع آوری آن داشته باشد.
وی افزود: تا زمانی که این وضعیت ادامه دارد، شرایط در بازار ارز و سایر دارایی های قابل وصول ادامه خواهد داشت.
وی اظهار داشت: دولت آمریکا برای محروم کردن ایران از درآمدهای نفتی تلاش می کند و همزمان می خواهد انتقال دارایی های ایران را سخت و محدود کند؛ به همین دلیل دفاع از نرخ واحد برای ارز امکانپذیر نبود و نباید خود را در تله سیاست های آمریکا قرار می دادیم.
همتی افزود: با هماهنگی سران سه قوه، بسته جدید سیاست ارزی را اجرا کردیم و شاهد تثبیت در بازار ارز بودیم که امید است به تدریج نتایج این سیاست را در بازار ارز ببینیم.
وی تاکید کرد: حفظ قدرت ارزی کشور برابر با حفظ منابع ارزی، کنترل تورم و اصلاح ناترازی ترازنامه بانک ها و کنترل نقدینگی وحشتناک در کشور است و در شرایط تحریم، مهمترین متغیر اقتصادی، نرخ ارز و مهمترین هدف جلوگیری از اتلاف منابع ارزی است.
رئیس کل بانک مرکزی با اعلام اینکه ایران از نخستین کشورهایی است که به حذف ربا از نظام بانکی متعهد شده است، آن را یکی از حداقل ترین کارها برای اصلاح نظام بانکی برشمرد و خواستار اصلاح مقررات و ارتقای قانون و ابزارهای بانکداری اسلامی شد.
همتی با یادآوری اینکه این دوره از همایش با عنوان «حاکمیت شرکتی در بانک ها» برپا شده است، اظهارداشت: بی توجهی به الزامات بانکداری شرکتی به ویژه توسط سهامداران و بردن بانک ها به سمتی که به صورت حرفه ای اداره نشوند یکی از مشکلات امروز است.
** ضرورت کاهش مداخله سهامداران در اداره بانکها
رئیس نوسان و نقدینگی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه باید مداخله سهامداران در اداره بانک ها کم شود آن را یکی از برنامه هایش برشمرد و گفت: همه بانک های دولتی و خصوصی باید بدانند دخالت سهامدار در اداره بانک باید به حداقل برسد.
وی افزود: اگر این کار اجرایی شده بود، وضعیت سیستم بانکی ما اینگونه نبود که اکنون گرفتاریم؛ البته همه، به آن چیزی که خودمان ایجاد کرده ایم معترضیم.
همتی با یادآوری بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار هفته گذشته با هیات دولت، تاکید کرد که بانک مرکزی خود را موظف به رفع این مشکلات و دغدغه های رهبری می داند.
وی در ادامه افزود: اتفاقی که در بازار ارز رخ داد محصول ناترازی عمیق سیستم بانکی و رشد وحشتناک نقدینگی و اصرار ما به تداوم آن است.
** اراده ای برای کم کردن سرعت نقدینگی دیده نمی شود
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: اکنون اراده ای نمی بینم که بخواهد رشد نقدینگی را بگیرد تا کُندتر شود یا فکری برای کم کردن آن داشته باشد؛ تا وقتی وضعیت این چنین باشد فشار آن بر بازار ارز و سایر بازارهایی که قابلیت حفظ دارایی ها را دارد وارد خواهد بود.
وی بخشی از این وضعیت را ناشی از بی برنامگی و بخشی را ناشی از سیاست های پولی و ارزی دانست و اظهارداشت: اگر این مشکلات را در کنار هم جمع کنیم، حجم مشکلات کنونی قابل توجیه تر می شود.
همتی گفت: در شرایطی که دولت آمریکا برای محروم کردن ایران از منابع نفتی خود تلاش می کند و در حال ایجاد محدودیت برای تملک و انتقال دارایی هاست، دفاع نوسان و نقدینگی از واحد نرخ ارز کار اشتباهی بود و نباید خود را در تله سیاست های آمریکا قرار می دادیم که خوشبختانه این رویه اصلاح شد.
رئیس شورای پول و اعتبار افزود: «خوشحالم پس از تغییر سیاست های ارزی، شاهد ثبات در بازاریم و به تدریج نتایج آن را که من روزانه شخصا رصد می کنم می بینیم.»
** پرهیز از دخالت در بازار ارز با منابع بانک مرکزی
وی، وظیفه بانک مرکزی را «حفظ منابع ارزی، کنترل تورم، کنترل ناترازی بانک ها و از همه مهمتر کنترل نقدینگی وحشتناک» برشمرد و گفت: در شرایط تحریم متغیر اصلی ما حفظ منابع ارزی و نرخ آن است و مهمترین اقدام باید جلوگیری از اتلاف منابع ارزی باشد.
رئیس کل بانک مرکزی از ذخایر بانک مرکزی به عنوان ناموس این بانک یاد کرد که باید به هر وسیله ای از آن صیانت شود.
همتی گفت: «گفته ام از منابع این بانک برای دخالت در بازار ارز استفاده نکنید. زیرا بین 35 تا 40 میلیارد دلار درآمد صادرات غیرنفتی کشور است که اگر به درستی در بازار به کار گرفته شود همه نیازها را پاسخ می دهد.»
وی افزود: بانک مرکزی قصد دارد فقط ارز کالاهای ضروری و همچنین سرمایه گذاری در صنعت نفتی را از محل درآمدهای نفتی انجام دهد مگر در شرایط خاص مجبور به استفاده از منابع بانک مرکزی شویم که فعلا ضرورتی برای این کار نیست.
** بازار ارز را رها نخواهیم کرد
رئیس شورای پول و اعتبار افزود: بازار ثانویه در روزهای نخست فعالیت خود کُند بود اما به تدریج عمق یافته و به سرعت بازار در حال شفاف شدن است.
وی ادامه داد: «گفته ام در نرخ ها دخالت نمی کنم، این به معنای آن نیست که بازار را رها کنیم بلکه نمی گذاریم بازار از مسیری که برای نظام و اقتصاد کشور مفید است خارج شود و از طریق عرضه و تقاضا آن را مدیریت خواهیم کرد.»
همتی گفت: 97 درصد معاملات ارزی که بیشتر به شکل حواله است در بازار ثانویه انجام می شود و فقط سه درصد در قالب اسکناس در بازار صرافی ها خرید و فروش می شود.
رییس شورای پول و اعتبار افزود: به همین دلیل نرخ ها در سامانه سنا که برآیند نرخ ارزها در بازار نیما و صرافی است به نرخ های نیما نزدیک تر است زیرا آنچه در بازار صرافی ها شکل می گیرد رقم چندانی نیست.
** رفع مشکلات اقتصادی در گرو اصلاح «ناترازی بانکها»
همتی در ادامه به بیانات رهبری درباره ناترازی بانک ها اشاره کرد و گفت: «تا نتوانیم سیستم بانکی را اصلاح و ناترازی را که منشا عمده نقدینگی و افزایش فشار نقدینگی است از بین ببریم مشکلات اقتصاد کشور قابل رفع نیست.»
وی یادآور شد: البته در مقاطعی نیز کسری بودجه دولت بر نقدینگی اثر می گذاشت اما اکنون مشکل این است که سودهای بانکی و وجود شبه پول که 90 درصد حجم نقدینگی است عامل اصلی ایجاد نقدینگی است.
رئیس بانک مرکزی علت این وضعیت را رعایت نکردن نرخ سود در برخی از بانک ها برشمرد و گفت: این شرایط قابل دوام است و هر نوع اصلاح ساختاری باید با کمک بانک ها رخ دهد.
** ضرورت مقابله با بانک های متخلف
همتی با یادآوری اینکه در یک ماه گذشته 90 درصد وقت خود را برای اصلاح بازار ارز صرف کرده است، گفت: اکنون که این بازار کمی سامان یافته سراغ بانک ها خواهیم رفت.
«باید به مسابقه بی سابقه بانک ها برای نرخ سود و اضافه برداشت نوسان و نقدینگی های بی حساب و کتاب برخی بانک های مشکل دار فکری کرد.»
وی تصریح کرد: «معنا ندارد بانکی مشکل خود، بی کفایتی مدیریتی و بی نظمی حسابداری خود را با اضافه برداشت به بانک مرکزی تحمیل کند و بعد کشور را به ورطه نابودی بکشاند.»
«دیگر اجازه این کار را نمی دهیم و بانک هایی که چنین می کنند قابل حمایت نیستند زیرا اگر می خواهیم اقتصاد کشور درست شود باید بانک ها منظم شوند.»
** حل مشکل اقتصادی نیازمند «جسارت» است
رییس شورای پول و اعتبار یادآور شد: «سال 1387 کارشناسان اقتصادی می گفتند مشکل اقتصاد کشور نقدینگی است؛ اکنون نیز همین را می گویند؛ انتظار نداشته باشید که بنشینیم تا 10 سال دیگر نیز بگویند مشکل اقتصاد کشور نقدینگی است؛ باید جسارت جراحی را داشته باشیم. زیرا در نوسان و نقدینگی غیر این صورت کل سیستم و نظام پایین می شود.»
همتی افزود: «تاکنون ساماندهی وضعیت بانک ها وظیفه قانونی بانک مرکزی بود اما پس از صحبت های رهبری برای ما اتمام حجت شده و اکنون وظیفه شرعی ما است.
«رهبر معظم انقلاب به طور خصوصی نیز به من تاکید کردند که بانک مرکزی جلوی بی نظمی، بنگاهداری، اضافه برداشت و هزینه سنگین بانک ها را بگیرد.»
** اصلاح امور به ابزار جدید نیاز دارد
وی تصریح کرد: «برخلاف آنچه که می گویند من فقط با عده ای خاص مشورت می کنم باید بگویم که من فردی القاپذیر نیستم؛ از کارشناسان از چپ چپ تا راست راست استفاده می کنم؛ همه صاحبنظران در نقاطی مشترک هستند که برآیند آنها در سیاست های پولی به کار گرفته می شود.»
رئیس بانک مرکزی در عین حال گفت: برخی ابزارهای پولی ما به دلیل بانکداری اسلامی قابل استفاده نیست و باید با شورای نگهبان، مراجع تقلید و فقها صحبت کنیم چون بانک مرکزی وظیفه حاکمیتی دارد و باید از ابزارهای نوین برای ساماندهی وضعیت موود استفاده کند.
«امروز در بانک های مرکزی جهان با استفاده از ابزارهای نو توانسته اند تورم را کنترل کنند اما ما برمبنای روش های گذشته نمی توانیم کار کنیم.»
وی افزود: با استفاده از ابزارهای موثر در بازار پول می توان در عملیات بازار باز وارد شد زیرا روند چند سال گذشته نشان داد که روش های سنتی آزمایش شده، جواب نمی دهد.
همتی، استقلال بانک مرکزی را به این مفهوم دانست که برآیند نظر کارشناسان در راستای حفظ منافع ملی مورد بهره برداری قرار گیرد.
* در 4 ماه 150 هزار میلیارد ریالی به بدهی بانکها اضافه شد
رئیس شورای پول و اعتبار همچنین گفت: «حجم پایه پولی که عمدتا به دلیل برداشت های بانک هاست در تیرماه امسال نسبت به پارسال 18.2 درصد افزایش داشته است؛ در چهار ماهه نخست امسال نیز 150 هزار میلیارد ریال به بدهی بانک ها اضافه شده که بسیار خطرناک است؛ یعنی در همین چند ماهه بالای صد هزار میلیارد ریال به حجم نقدینگی اضافه شده است.»
وی افزود: در مورد سپرده های بانکی، طرح هایی در بانک مرکزی در دست اجراست و باید اقداماتی را برای مدیریت سود سپرده ها انجام داد.
* برای سود سپرده ها تصمیم عقلایی می گیریم
همتی، به موافقت بانک مرکزی با تمدید سود برخی حساب ها اشاره کرد و گفت: «برخی گفتند بانک مرکزی با نرخ سود 23 درصدی موافقت کرده و به سرعت نیز منتشر شد در حالی که گفتیم فقط حساب های 2 تا 11 شهریور یک ماه تمدید می شود؛ به طور حتم برخی منافعی دارند که چنین می گویند.»
رئیس شورای پول و اعتبار افزود: سعی می کنیم در زمینه سود تصمیم عقلایی بگیریم؛ شاید دوباره حساب های 2 یا سه ساله را در بانک ها رایج کنیم.
همتی، لازمه این کار را توان مدیریت بانک ها در مدیریت این حساب ها دانست و افزود: البته دولت نیز باید اوراقی را در این زمینه منتشر کند.
رئیس بانک مرکزی گفت: «ایجاد سپرده هایی برای حفظ دارایی های مردم، تا آنها دارایی های فیزیکی خود را در قالب آن نگهداری کنند در دستور کار است.»
وی سپرده های ارزی را یکی نوسان و نقدینگی از این روش ها دانست و از بانک ها خواست، مردم را تشویق کنند ارزهای خانگی خود را با افتتاح این سپرده ها وارد چرخه اقتصادی کنند.
در پی نوسانات ارزی، نیاز واحدهای آلومینیوم به نقدینگی 3 برابر شده است
باشگاه آلومینیوم: قیمت مواد اولیه برای صنایع آلومینیومی در کشور 20 تا 30 درصد بیشتر از بازارهای جهانی است. نوسان ارزی باعث شده نیاز این واحدها به نقدینگی سه برابر شود.
به گزارش باشگاه آلومینیوم به نقل از پایگاه اینترنتی اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن و کشاورزی نوسان و نقدینگی تهران، صنایع آلومینیوم ایران که پیشتر از مشکلات مختلف رنج می برد اکنون در شیب کاهش استفاده از ظرفیت تولید قرار گرفته است. براساس اسناد بالادستی و توسعه ای این صنعت باید تا سال 1404 سالانه 1.5 میلیون تن آلومینیوم تولید کند اما تولید این بخش در سال های اخیر نزدیک به 400 هزار تن بوده است.
فعالان صنعت آلومینیوم ایران بارها نسبت به مشکلات مختلف این صنعت هشدار داده اند. از جمله این مشکلات سیاست های دولت در مورد بخش های بالادستی و البته شرکت های خصولتی بزرگ در صنعت آلومینیوم است که بنگاه های کوچک و متوسط این حوزه را رنج می دهد. از سوی دیگر بی عدالتی در عرضه شمش آلومینیوم در بازار داخلی و صادراتی است که باعث شده ماده اولیه صنعت با قیمت پایین تری در اختیار تولیدکننده خارجی قرار بگیرد.
اخیرا اخباری منتشر شده که نشان می دهد نوسان ارزی صنایع آلومینیوم به ویژه بخش های پایین دستی را دچار مشکلات تازه ای کرده است و باعث شده این بخش کمتر از ظرفیت اسمی تولید کند. دبیر انجمن آلومینیوم استان مرکزی در گفت وگو با ایسنا از افزایش قیمت مواد اولیه و سه برابر شدن نیاز بنگاه ها به نقدینگی نسبت به سال گذشته خبر داده است. به گفته محرابی عمده صنایع پایین دستی آلومینیوم استان مرکزی، از صنعتی ترین استان های کشور نیمه تعطیل است و یا از 20 تا 30 درصد از ظرفیت استفاده می کند. این فعال صنعتی هم چنین از این گفت که صادرات مواد اولیه تنها توسط شرکت ایرالکو انجام می شود و قیمت مواد اولیه خریداری شده در کشور 30 تا 40 درصد بیشتر از بازار جهانی است. از سوی دیگر کاهش میزان تولید و تعطیلی واحدهای آلومینیومی با مطالبه جدی مالیات بر ارزش افزوده توسط دولت همراه است.
محرابی گفت: متاسفانه قیمت تمام شده شرکت ایرالکو ٣٠ تا ٣٢ هزار تومان و بالاتر از قیمت جهانی است و این درحالی که با کارگر با حقوق ١٠٠ دلاری، برقی یارانه‌ای و آب رایگان نباید قیمت آلومینیوم تولیدی بیشتر از قیمت جهانی باشد و در واقع باید قیمت تمام شده ایرالکو شفاف شود.
تعدیل نیرو و کاهش میزان تولید از جمله پیامدهای نامطلوب عدم توجه به مشکلات صنایع پایین دستی در حوزه فلزات رنگین است.
تولید آلومینیوم در ایران از اوایل دهه 50 خورشیدی با ایجاد کارخانه آلومینیوم اراک آغاز شده است. کارخانه های المهدی و هرمزال هم در سال های بعد به ظرفیت تولید آلومینیوم ایران اضافه شدند. این سه کارخانه به طور کلی ظرفیت تولید 457 هزار تن آلومینیوم را دارند و از این نظر ایران در رتبه 18 دنیا از نظر میزان ظرفیت تولید آلومینیوم قرار گرفته است.
دیدگاه شما