اصطلاحات مهم و رایج بورسی

اگر بازار بورس را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اید، نیاز است که ابتدا با آموزش بورس و اصطلاحات پرکاربرد در آن آشنا شوید و سپس بتوانید توانایی تحلیل داشته باشید. سرمایه‌گذاری در بورس بدون داشتن دانش و آگاهی کافی منجر به زیان سرمایه‌گذاران خواهد شد.

در این مقاله قصد داریم به افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران مبتدی کمک کنیم. بدین منظور به بررسی بعضی از قوانین و مقررات و برخی اصطلاحات مهم می‌پردازیم.

بازار بورس

بازار بورس یکی از زیر مجموعه‌های بازار سرمایه است و جزو دسته‌بندی بازارهای مالی قرار می‌گیرد. ارائه سهام و یا اوراق در بازار بورس یکی از روش‌هایی است که به وسیله آن شرکت‌ها به تأمین مالی می‌پردازند.

برخی تصور می‌کنند که فقط سهام شرکت‌ها در این بازار مبادله می‌شود در صورتی که در این بازار انواع اوراق، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و . نیز خرید و فروش می‌شوند.

تفاوت بازار بورس و فرابورس

قوانین برای شرکت‌هایی که تمایل دارند سهام خود را در فرابورس عرضه کنند آسان‌تر است. در حالی که برای ورود به بورس قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای شرکت‌ها و جود دارد.

تفاوت دیگر در دامنه نوسان سهم‌های این دو بازار است.

تفاوت بعدی هم در حجم مبنای سهم‌های موجود در این بازارهاست. بازار فرابورس به سه بازار تقسیم می‌شود:

بازار پایه زرد
بازار پایه نارنجی
بازار پایه قرمز

در حال حاضر دامنه نوسان در تابلو زرد 3 درصد، در تابلو نارنجی 2 درصد و در تابلو قرمز 1 درصد است.

ساعت كاري بازار بورس

بازار بورس تهران در روزهاى شنبه تا چهارشنبه از ساعات ٩ تا ١٢:30 ظهر براى خريد و فروش سهام باز بوده و در اين زمان فعالان بازار به خريد و فروش سهام مى‌پردازند.

از ساعت 8:30 تا 9 که به آن زمان پیش گشایش می‌گویند هم متقاضیان می‌توانند سفارش خود را ثبت کنند اما در این زمان معامله‌ای صورت نمی‌پذیرد. ذکر این نکته ضروری است که در روزهای تعطیلات رسمی نیز بازار بورس بسته است.

نماد شرکت‌های بورسی

در واقع نماد هر شرکت در بازار بورس مانند یک کدی است که به منظور شناسایی این شرکت‌ها و راحتی کار برایشان در نظر گرفته شده است. معمولاً حرف اول هر نماد از حرف اول گروه مربوطه به صنعتی که شرکت در آن جای می‌گیرد تشکیل می‌شود و حروف بعدی هم تمام یا بخشی از نام آن شرکت را در خود دارد.

به عنوان مثال نماد شرکت کاشی پارس در بازار بورس که در دسته کاشی و سرامیک جای می‌گیرد، کپارس است.

البته نماد برخی از شرکت‌ها از قانون بالا تبعیت نمی‌کند. برای مشاهده تمامی نمادها به همراه دسته‌بندی آن‌ها می‌توانید به سایت tsetmc.com مراجعه کنید.

سرمایه لازم برای ورود به بازار بورس چقدر است؟

حداقل سرمایه لازم برای ورود به بازار بورس 500 هزار تومان است. در حقیقت سرمایه‌گذار نمی‌تواند سفارشی را با قیمت کل کمتر از 500 هزار تومان ثبت کند.

عرضه و تقاضا

مكانيزم خريد و فروش در بازار بورس به اين شكل است كه عده‌اى به عنوان خريدار با قيمت‌هاى مختلف درخواست خريد مى‌دهند و افرادى هم به عنوان فروشنده با قيمت‌هاى مختلف درخواست فروش مى‌دهند (توجه به این نکته الزامی است که حداقل قیمتی که فروشندگان و خریداران برای سهم‌های موجود در بازار بورس می‌توانند ثبت کنند منفی پنج درصد قیمت پایانی روز قبل سهم است و بیشترین قیمت هم مثبت پنج درصد قیمت پایانی روز قبل).

در اين ميان زمانى كه قيمت‌هاى خريد و فروش با يكديگر برابر شوند، معامله انجام مى‌شود.

در سمت خریدار سفارشات از بالاترین قیمت و در سمت فروشندگان سفارشات از پایین‌ترین قیمت مرتب می‌شوند. در واقع اولویت به این ترتیب است که سمت خریداران بالاترین قیمت در اول صف قرار می‌گیرد و در سمت فروشندگان پایین‌ترین قیمت در ابتدای صف قرار می‌گیرد.

اگر در هر سمتی قیمت‌ها برابر باشد، اولویت با کدی است که زودتر سفارشش را ثبت کرده باشد،در جدول زیرمعاملات یک سهم به صورت فرضی آورده شده است.

در اين جدول كه در اغلب سايت‌هاى مربوط به گزارش لحظه به لحظه بورس با آن روبرو مى‌شويم با اصطلاحات تعداد، حجم و قيمت مواجه مى‌شويم.

تعداد: برابر است با تعداد افرادى كه اقدام به خريد يا فروش سهم خود كرده‌اند كه در اين جدول در همه موارد برابر يك است.
حجم: برابر است با تعداد سهمی كه در يك قيمت مشخص به خريد يا فروش گذاشته شده است. مثلاً در اين نمونه در قسمت فروش يك نفر تعداد پنج هزار سهم را با قيمت ١٦٠ تومان به فروش گذاشته است.

ميزان تغييرات قيمت روزانه سهام

هر سهم، در بازار بورس، در يك روز مى‌تواند به ميزان 5 درصد مثبت و 5 درصد منفى نسبت به قیمت پایانی روز معاملاتی قبل تغيير كند. در ابتداى هر روز قيمت سهم با توجه به تغييرات قيمت‌هاى ديروز تعيين شده است يعنى قيمت شروع يك سهم در روز برابر با قيمت پايانى سهم در روز گذشته آن است (که اصلاحاٌ قیمت صفر تایلو فردا گفته می‌شود).

لذا همان‌طور که گفته شد در بازار بورس تنها تقاضاها و عرضه‌هايى مجازند و به معامله تبديل می‌شوند كه در دامنه 5 درصد مثبت و منفى اين قيمت ابتداى روز باشند. در غير این صورت معامله انجام نخواهد شد.

براى مثال اگر قيمت پايانى سهم در روز گذشته برابر با ١٠٠ تومان باشد، در روز جديد تمامى معاملات بايد مابين 95 تومان تا ١٠5 تومان باشند تا براى انجام شدن مجاز باشد. در واقع اگر كسى در اين روز به ميزانى كمتر از 95 تومان يا بيشتر از 105 تومان درخواست خريد يا فروش صادر كند، چنين درخواستى در اين روز به هيچ وجه انجام نمى‌شود.
استثنائاتی هم برای این قانون وجود دارد. مثل بازگشایی سهم پس از برخی مجامع.

حجم مبنا و حداكثر و حداقل قيمت در بازار بورس

حجم مبنا چیست؟

براى اينكه قيمت پايانى يك سهم به ميزان حداقل يا حداكثر قيمت يك روز برسد تنها ميانگين وزنى در آن تأثیرگذار نبوده و بايد سهم به ميزان حجم مبنا در آن روز معامله شده باشد.

در سال ٨٢ با توجه به افزايش شديد قيمت سهام مديريت بورس تصميم گرفت تا مانع از تغييرات مصنوعی قيمت‌ها شود. لذا كارشناسان روش حجم مبنا را براى اين مشكل انتخاب كردند.

حجم مبنا

حجم مبنا برابر است با تعداد اوراق بهادارى كه بايد در يك روز در بازار بورس معامله شود تا كل درصد تغيير قيمت آن روز در تعيين قيمت روز بعد ملاك باشد. ميزان حجم مبنا هم اكنون برابر با هشت ده هزارم تعداد سهام شركت است.

در واقع اگر ميزان معاملات كمتر از حجم مبنا باشد ميزان تغيير قيمت نسبت به روز قبل با استفاده از يك ضريب، كمتر از ميزان محاسبه شده مى‌شود.

برای درک بهتر حجم مبنا بهتر است ابتدا با دومفهوم زیر آشنا شویم:

قیمت آخرین معامله:

به آخرین قیمتی که سهام یک شرکت در یک روز بین خریدار و فروشنده در بازار بورس معامله می‌شود، قیمت آخرین معامله گفته می‌شود.

قیمت پایانی:

به میانگین وزنی قیمت سهام شرکت با در نظر گرفتن حجم مبنا، قیمت پایانی گفته می‌شود.

قیمت پایانی هر روز مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار می‌گیرد. مثلاً اصطلاحات مهم و رایج بورسی اگر قیمت پایانی روز دوشنبه 100 ریال باشد، بازه مجاز نوسان قیمت در روز معاملاتی بعد یعنی سه‌شنبه بین مثبت 5 درصد (105 ریال) و منفی 5 درصد قیمت پایانی روز معاملاتی گذشته (95 ریال) خواهد بود.

اکنون می‌توانیم بگوییم حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهمی است که باید در یک روز معاملاتی روی یک قیمت دادوستد شود تا قیمت پایانی به قیمت معامله‌‌شده برسد. در صورتی که تعداد سهام معامله‌شده در طول روز کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت.

محاسبه حجم مبنا در روش جدید چگونه خواهد بود؟

فرمول جدید از دو بخش تشکیل شده است. ابتدا به صورت زیر ارزش مبنا محاسبه می‌شود:

قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هفته× 0.0004× تعداد سهام شرکت

باید درنظر داشت که در قانون جدید برای بازارهای اول و دوم بورس حداقل ارزش مبنا 50 میلیارد ریال و حداکثر حجم مبنا برای شرکت‌های با بیشتر از 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر معادل 120 میلیارد ریال است و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال معادل 100 میلیارد ریال است (برای بررسی کامل‌تر این مطلب می‌توانید خبر تغییر حجم مبنا در مصوبه جدید را مطالعه نمایید).

اگر ارزش محاسبه شده در فرمول بالا از حداقل مقدار مربوطه کمتر باشد، همان مقدار حداقل در نظر گرفته می‌شود؛ اما اگر عدد به دست آمده بین میزان حداقلی و حداکثری باشد، خود مقدار به دست آمده در نظر گرفته می‌شود.

در مرحله آخر این مقدار را باید تقسیم بر قیمت سهم در آخرین روز معاملاتی هفته کرد. در نهایت عدد حاصل شده حجم مبنا قرار می‌گیرد.

صف خريد و فروش در بازار بورس

يكى از اصطلاحاتى كه هنگام خريد و فروش سهام در بازار بورس گاهی اوقات با آن روبرو می‌شويم ايجاد صف‌هاى خريد يا فروش است.

صف خريد: هنگامى صف خرید در بازار بورس ايجاد می‌شود كه براى مثال تعداد زيادى از افراد به خريد يك سهم در بيشترين قيمت آن اقدام می‌کنند اما فروشنده‌ای وجود ندارد يا تعداد فروشنده‌ها نسبت به خريداران بسيار كمتر است.
صف فروش: صف فروش هنگامى ايجاد می‌شود كه تعداد زيادى از افراد به فروش يك سهم در كمترين قيمت آن اقدام می‌کنند اما خريدارى وجود ندارد يا تعداد خريداران نسبت به فروشندگان بسيار كمتر است.

گره معاملاتی

نماد معاملاتی به رغم برخورداری از صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌هایی با ۳ میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها، به علت مقارن نبودن قیمت‌های درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت ۵ جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در بازار معاملات عمده)، کمتر از ۵ درصد حجم مبنا باشد.

کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی در سقف یا کف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد.

نمادهای معاملاتی که تحت این شرایط مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی می‌شوند، در ابتدای روز معاملاتی بعد و در مرحله گشایش با دو برابر دامنه نوسان روزانه قیمت عادی آن نماد انجام و سپس در حراج پیوسته، معاملات در دامنه نوسان روزانه قیمت انجام می‌شوند.

لازم به ذکر است قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته است.

این مورد گرچه ممکن است اتفاق بیفتد اما با مشکلاتی مواجه است که احتمال آن را کم می‌کند. از جمله اینکه ناظر بازار می‌تواند با توجه به نسبت p/e سهم و یا در نظر گرفتن معاملات مشکوک و صف ساختگی، نماد را شامل گره معاملاتی نماید.

مجامع شرکت‌ها

مجامع شرکت‌ها گردهمایی‌هایی است که با حضور سهامداران شرکت‌ها برگزار می‌شود. مجامع ممکن است به دلایل متفاوتی باشند. سه مجمع اصلی که شرکت‌ها برگزار می‌کنند عبارت‌اند از:

مجمع عادی سالیانه
مجمع عمومی عادی به‌صورت فوق‌العاده
مجمع عمومی به‌صورت فوق‌العاده

مجمع عادی سالیانه:

در مجمع عادی سالیانه که در انتهای سال مالی شرکت‌ها برگزار می‌شود به بررسی عملکرد یک‌ساله شرکت پرداخته‌می‌شود. مجمع عمومی عادی به‌صورت فوق‌العاده مجمعی است که عموماً برای تغییر در اعضای هیئت مدیره برگزار می‌شود. در مجمع عمومی به‌صورت فوق‌العاده عموماً در خصوص افزایش سرمایه، کاهش سرمایه و یا انحلال شرکت برگزار می‌شود.

افزایش سرمایه

افزایش سرمایه راهی است برای ورود سرمایه جدید به شرکت‌ها و یا بهبود ساختار مالی شرکت‌ها. شرکت‌ها با توجه به اهدافی که در پیش دارند ممکن است که یکی از روش‌های افزایش سرمایه را انتخاب کنند.

تصمیم‌گیری راجع به افزایش سرمایه یا نوع آن در مجامع عمومی فوق‌العاده شرکت‌ها اتفاق می‌افتد و سهامداران در این مجامع به افزایش سرمایه‌ها رأی می‌دهند.

حضور در هر کدام از این افزایش سرمایه‌ها ممکن است عواقب و یا منافعی برای سهامداران داشته باشد؛ بنابراین آشنایی با انواع روش‌های افزایش سرمایه اهمیت بسیاری دارد.

جمع‌بندی

از مهم‌ترین نکاتی که باید دقت و مطالعه کامل روی آن صورت گیرد، قوانین، مقررات و اصطلاحات رایج بازار بورس با اهمیت است. در این مقاله سعی شد که به برخی از این قوانین و اصطلاحات اشاره شود. پیشنهاد ما این است تا زمانی که به آگاهی کامل راجع به قوانین بورس دست نیافتید، سرمایه خود را وارد این بازار نکنید.

اصطلاحات بورس

‏برای موفقیت در بازار سرمایه باید اطلاعاتمان از این سیستم را بالا ببریم و از اصطلاحات و مفاهیم آن به خوبی سر در بیاوریم.

‏افرادی که بورس فعالیت دارند ، همواره به دنبال مرجع کاملی هستند تا با این اصطلاحات آشنا بشوند و در بازار سرمایه بهتر بتوانند با دیگران رقابت کنند.

‏اگه اخبار بازار بورس را از رسانه ها شنیده باشید، همیشه اصطلاحاتی بکار برده می شه که شاید برای خیلی ها پیچیده باشه. اما نگران نباشید. در این برنامه ما تمام اصطلاحات رایج رو در قالب یک برنامه جامع آرائه داده ایم.

‏مجموعه ای از 263 اصطلاح بورسی در این برنامه شرح داده شده تا افراد به طور کامل با آن ها آشنا شوند و گامی بزرگ برای سرمایه گذاری در بورس بردارند.

‏گاهی پیش بینی از سقوط یا افزایش سهام بین بورس بازان با اصطلاحاتی بیان می شود که تنها افراد خاص با آنها آشنا هستند. ما تمام این اصطلاحات را در این برنامه گنجانده ایم.

‏اگر شما هم جزو کسانی هستید که دربازار سرمایه فعالیت دارید ویا قصد آشنایی و شروع کار در این بازار را دارید این برنامه را از دست ندهید. برنامه شامل صد ها اصطلاح مهم و پر کاربرد در فعالیت های بورسی است که به رایگان در اختیار شما قرار می گیرد.مزد زحمات ما رضایت و نظرات دلگرم کننده شما دوستان عزیز است پس ما را با نظرات 5 ستاره خود حمایت کنید.

‏‏اصطلاحات بورسی یکی از بخش های مهم آشنایی با بورس می باشد که باید این اصطلاحات رو حتما یاد بگیریم و این نرم افزار به شما کمک خواهد کرد تا در این مورد بدون هیچ دغدغه ای و در قالب یک نرم افزار جامع تمامی اصطلاحات بورسی رو درون گوشی موبایلتون همیشه داشته باشید.

اصطلاحات مهم و کاربردی بانکی

بانکها یکی از نهادهای مهم مالی هستند که در حال حاضر بخش اعظم تامین مالی در درون کشور از طریق این نهادها و بازار پولی کشور صورت میگیرد. از دیرباز افراد جامعه با بانکها آشنایی داشتند و پس انداز و سرمایه گذاری در حسابها و سپرده های بانکی را یکی از امن ترین روش ها برای حفظ ارزش پول خود میدانستند و از خدمات اصطلاحات مهم و رایج بورسی مالی آن استفاده میکردند. لذا آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات بانکی از اهمیت بالایی برخودار است. در این مقاله مهم ترین و کاربردی ترین مفاهیم بانکداری توضیح داده خواهد شد.

انواع حساب های بانکی

مهم ترین خدمت یک بانک ارائه انواع حساب بانکی و سپرده برای مشتریان به منظور انجام مبادلات و دیگر خدمات بانکی است. برای سپرده های مشتریان حسابهای متفاوتی تعریف شده است که هر کدام ویژگی های متفاوتی دارند که مشتریان میبایست آنها را بدانند.

به طور کلی حساب و سپرده های بانکی به دو دسته کلی حساب های قرض الحسنه و حساب های مدت دار تقسیم میشوند که هر کدام انواع مختلفی دارند.

حساب های مدت دار

به این دسته از حساب ها سود تعلق میگیرد که مهم ترین ویژگی آنهاست. این دسته از حسابها خود به دو دسته حساب (سپرده) کوتاه مدت و سپرده بلند مدت تقسیم میشود.

سپرده کوتاه مدت

حساب کوتاه مدت عادی به آن دسته از سپرده‌های بانکی گفته می‌شود که به آن سود تعلق می‌گیرد و در عین حال بدون هیچ‌گونه محدودیتی امکان برداشت و واریز روزانه را به مشتری می‌دهد. سودی که برای این نوع سپرده درنظر گرفته شده است، بسیار کمتر از سودی است که به سپرده طولانی مدت اصطلاحات مهم و رایج بورسی اختصاص یافته، اما در عوض دارنده این حساب مجاز است تا عملیات روزانه بانکی خود را با کارت بانکی، تلفن بانک و سامانه‌های اینترنتی انجام دهد.

نرخ سود علی‌الحساب سپرده‌ کوتاه مدت عادی، به صورت ماه‌شمار حساب می‌شود و در پایان هر ماه به حساب شما افزوده خواهد شد. توجه داشته باشید که در حال حاضر سودهای ۱۲ درصدی و ۱۴ درصدی مربوط به سپرده‌های کوتاه مدت ویژه هستند و سود سپرده کوتاه مدت عادی (یعنی همین حساب‌هایی که ما استفاده می‌کنیم)، تنها ۱۰ درصد و برای بعضا 8 درصد است. میزان این سود را بانک مرکزی تعیین می‌کند.

سپرده بلندمدت

بانکها با اندوخته سپرده گذاران سرمایه‌گذاری می‌کنند و با پرداخت سود، آنها را در این سرمایه‌گذاری شریک می‌کنند. اصل و میزان سود این سپرده‌ها از طرف بانک‌ها تضمین می‌شود. بنابراین سپرده گذاران امکان برداشت از این نوع حساب ها را ندارند و تنها اگر نیاز به مبالغ این حسابها داشته باشند امکان ابطال هست که با نرخ شکست مواجه میشوند. نرخ شکست به این معنی است که در صورتیکه مشتری اقدام به برداشت بخشی یا تمام سپرده بلندمدت خود بنماید با نرخی غیر از نرخ بلندمدت سود حساب به آن تعلق خواهد گرفت که درصد این سود به مدت زمان نگهداری سپرده در بانک بستگی دارد و بر اساس نرخ سود کوتاه مدتی محاسبه خواهد شد.

حساب های قرض الحسنه

تفاوت اصلی این نوع از حساب ها با حسابهای مدت دار این است که سود به این دسته از حسابها تعلق نمیگیرد. این حسابها خود به دو دسته حساب های قرض الحسنه پس انداز و حسابهای قرض الحسنه جاری تقسیم میشوند.

سپرده قرض الحسنه پس انداز

آنچه بانک‌ها برای حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز تعریف کرده‌اند، سپرده‌ای است که به آن سود تعلق نمی‌گیرد و برای برخورداری از «اجر معنوی قرض‌الحسنه و پاداش اخروی» و استفاده از خدمات بانکی افتتاح می‌شود. برداشت از این حساب بدون محدودیت است و برخی از بانک‌ها برای ترغیب افراد به افتتاح حساب قرض‌الحسنه، جوایزی را با قرعه‌کشی به دارندگان این حساب‌ها هدیه می‌دهند.

سپرده قرض الحسنه جاری

حساب قرض الحسنه جاری نوعی حساب قرض‌الحسنه و بدون سود است برای پرداخت وجه در آینده؛ یعنی با این حساب با صدور چک در وجه خود یا اشخاص حقیقی و حقوقی وجه پرداخت می‌کنید. حساب قرض‌الحسنه جاری از طریق چک قابل برداشت است ولی برخی از بانک‌ها امکان برداشت از طریق کارت‌بانکی را نیز فراهم کرده‌اند.

نقل و انتقال بانکی و انواع آن

پس از اینکه یک شخص اقدام به افتتاح حساب نمود شاید بتوان گفت بیشترین عملیاتی که به آن رو به رو است نقل و انتقال وجوه است. روش‌های مختلفی برای انتقال وجه وجود دارد که هر کدام دارای محدودیت‌هایی هستند. به عنوان مثال از طریق کارت به کارت نمی‌توان مبالغی بیش از ۳ میلیون تومان (این مبلغ در دوران کرونا و در بانکهای مختلف متفاوت است) را انتقال داد که آن هم توسط اینترنت بانک یا اپلیکیشن بانک ممکن است.

حال اگر فردی بخواهد مبلغی بیش از این مقدار را انتقال دهد باید از کدام یک از روش‌های انتقال پول استفاده کند؟

۱-سامانه ساتنا (سامانه تسویه ناخالص آنی)

ساتنا نام یکی از سامانه‌های الکترونیکی است که جایگزین چک‌های رمزدار بین بانکی شده است. این روش عموما برای شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربر هیچ کارمزدی را در قبال استفاده از آن نمی‌پردازد. ساتنا به صورت آنی و فوری مبالغ بین ۱۵ میلیون تومان به بالا را به هر حسابی در هر بانکی منتقل می‌کند.

این نوع روش انتقال وجه تنها از طریق داشتن شماره شبای حساب مبدا و مقصد امکان‌پذیر است. لازم به ذکر است که عملیات تسویه در ساتنا تنها در روزهای کاری انجام می‌شود.

۲-سامانه پایا

یکی از پرطرفدارترین روش‌های انتقال وجه پایا است. همانند ساتنا، در این روش نیز کاربر هیچ کارمزدی را در قبال استفاده از آن نمی‌پردازد.

از طرف دیگر، برخلاف ساتنا که در آن انتقال وجه به صورت آنی انجام می‌شود، در پایا ساعت واریز در طول شبانه روز چندین بار است. همچنین، دستور پرداخت‌هایی که خارج از ساعات کاری ارسال می‌شوند، در اولین فرصت (اولین چرخه اولین روز کاری) انجام می‌شود.

لازم به ذکر است در سامانه پایا اگر حواله صادر شده طی روز و ساعت کار بانک‌ها صادر شود، همان روز به حساب مقصد واریز خواهد شد و اگر حواله صادر شده در روز تعطیل و یا خارج از ساعت کار بانکها صادر شود، روز کاری بعد به حساب مقصد واریز خواهد شد.

اگر فردی قصد استفاده از سامانه پایا را برای انتقال وجه داشته باشد، در یک روز می‌تواند تا 50 میلیون تومان را منتقل کند. این نوع روش انتقال وجه نیز تنها از طریق داشتن شماره شبای حساب مبدا و مقصد امکان‌پذیر است.

۳-چکاوک (سامانه انتقال تصویر چک)

سامانه چکاوک نوعی سامانه انتقال وجه درون بانکی است. در این روش، بعد از اینکه مشتری چک را به بانک تحویل داد، بانک چک را اسکن می‌کند و تصویر آن را همراه با شماره حساب و نام ذینفع با استفاده از بارکد خوان یا به صورت دستی وارد سامانه می‌کند.

بعد از تائید شعبه، چک به همراه اطلاعاتش به بانک بدهکار منتقل می‌شود. در آنجا بعد از کنترل موجودی، پول به حساب مشتری واریز می‌شود.

۴-شبکه شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی)

شتاب نام یکی دیگر از روش‌های انتقال وجه است که دستگاه‌های خودپرداز و دستگاه‌های پوز به آن متصل هستند و بسیار رایج است.

مبلغ انتقال پول در شبکه شتاب از طریق دستگاه خودپرداز در هر شبانه روز نهایتا ۳ میلیون تومان (در دوران کرونا سقف انتقال افزایش یافته) است.

این روش با نام کارت به کارت نیز در ایران رایج است. اگر فردی می‌خواهد پول بیشتری را انتقال دهد باید با شعبه بانک مراجعه کند و فرمی را پر کند.

در چنین حالتی دیگر محدودیتی در انتقال وجه وجود نخواهد داشت. از طرف دیگر، در این روش انتقال وجوه به صورت آنی انجام می‌شود و به ازای انتقال هر یک میلیون تومان، ۵۰۰ تومان به عنوان کارمزد از حساب کاربر کم می‌شود.

لازم به ذکر است در صورت مراجعه به خودپرداز بانک خودتان، چنانچه قصد انتقال پول به یکی از حساب‌هایتان یا حساب فرد دیگری در بانک خودتان را داشته باشید، هیچ کارمزدی از حساب شما کم نخواهد شد.

۵-شاپرک

شاپرک نوعی روش پرداخت متکی به کارت خوان است. کارت خوان یا دستگاه پوز، وسیله‌ای است که طی آن وجه از حساب دارنده کارت برداشته می‌شود و به حساب فروشنده واریز می‌شود.

این دستگاه علاوه بر امکان پرداخت وجه، عملکردهای مختلف دیگری از جمله پرداخت قبض، خرید شارژ، دریافت صورتحساب، گزارش روزانه و … نیز دارد.

۶-درگاه پرداخت مستقیم (IPG)

با کمک درگاه پرداخت اینترنتی می‌توان تراکنش‌های مالی را به صورت اینترنتی انجام داد. این روش مناسب افرادی است که وب‌سایتشان دارای نماد اعتماد الکترونیکی است.

چنین افرادی می‌توانند بدون هیچ کارمزدی و از طریق تمامی کارت‌های عضو شتاب خود، هزینه کالا و خدماتشان را دریافت کنند.

اصطلاحات رایج در بورس و بررسی مهمترین اصطلاحات موجود

اصطلاحات رایج در بورس

اصطلاحات رایج در بورس عبارت است از:

نماد: حرف اول نشان دهنده صنعت و حرف دوم خلاصه و یا مخفف نام آن شرکت می باشد همچنین تمامی نمادها دارای یک استاندارد واحد می باشند. برای دستیابی به نمادها می توانید به سایت رسمی بورس و اوراق بهادار مراجه کنید.

توقف نماد: در بازار سرمایه زمانی نماد یک شرکت متوقف می شود که امکان معامله در یک بازه زمانی برای شرکت مقدور نباشد در این صورت می گویند نماد متوقف شده است. در این بازه زمانی نیز ممکن است ارزش سهم افزایش و یا کاهش شدیدی داشته باشد.

دامنه نوسان: به نعداد تغییرات کاهشی و یا افزایش که هر یک سهم می تواند تنها در یک روز داشته باشد دامنه نوسان گفته می شود. در باره زمانی مشخص جهت دستیابی به قیمت اصلی یک سهم، دامنه نوسان نماد را حذف می کنند.

P/E: در مقاله نسبت p/e چیست؟ به صورت کامل این نسبت مورد بررسی قرار گرفته است.

سال مالی: دوره یک ساله ای است که شرکت به محاسبه سود و زیان خود می پردازد. سال مالی در هر شرکتی بسته به نوع فعالیتش متفاوت است.

صورت های مالی: در شرکت های که حسابرسی دو طرفه دارند گزارش های گرفته می شود تحت عنوان صورت های مالی، که شامل: سود، زیان، جریان نقدینگی و…. براساس گزارشی که در این بخش صادر می گردد می توان وضعیت مالی یک شرکت را بررسی نمود و در مورد آن نظر داد.

ترازنامه: سرمایه گذاران باید به سودآوری و بدهی های شرکت خود نیز توجه داشته باشند، در نتیجه ترازنامه یعنی گزارشی که شامل جزییات سود، زیان و بدهی شرکت است.

صورت سود و زیان: صورتی است که در آن درآمد، هزینه، سود ( کاهش و یا افزایش ) یک شرکت در یک سال مالی جمع آوری می شود. با توجه به گزارش این صورت شما می توانید شرکت مناسبی را برای سرمایه گذاری انتخاب نمایید.

صورت جریان وجه نقد: به بررسی تغییرات وجوه نقدی در بخش های ( سرمایه گذاری و عملیاتی ) یک شرکت در فاصله زمانی مشخص میپردازند.

سود هر سهم: earning per share ( در مقاله EPS و DPS در بورس چیست؟ به صورت کامل بررسی شده است )

سود تقسیمی هر سهم: per share dividend ( در مقاله EPS و DPS در بورس چیست؟ به صورت کامل بررسی شده است )

روش های تحلیل در بازار سرمایه: سه روش تحلیل در بازار سرمایه وجود دارد که در ادامه به تشریح هریک می پردازیم:

تحلیل تکنیکال: در تحلیل تکنیکال یا Technical Analysis از روش های هندسی و ریاضی استفاده می کنند و تحلیلگران با نمودار و چارت سروکار دارند، با استفاده از این روش میتوان به تحلیل قیمت آینده یک سهم دست یافت. تحلیل تکنیکال به دنبال یافتن علت تغییر قیمت می باشد.
تحلیل بنیادی: تحلیل بنیادی یا Fundamental Analysis به بررسی و تحلیل قیمت آینده یک سهم با استفاده از اثرات اقتصادی، اخبار و اطلاعات اقتصادی می پردازد. این روش از روش تحلیل تکنیکال دشوارتر می باشد. بیشتر اوقات افرادی که قصد سرمایه گذاری بلند مدت را دارند از این روش استفاده می کنند.
نظریه سبد سهام یا MPT : در این روش تنها به بررسی نوسانات و ریسک یک سهم نمیپردازند. این نظریه بر این عقیده است که احتمال از دست دادن سرمایه و کاهش سود دهی در یک سهم بسیار بالاتر است نسبت به سرمایه گذاری در چندین سهام مختلف، این کار میزان ریسک نوسانات را کاهش می دهد. مارکوویتز شخصی است که این نظریه را بنا نموده است و نشان داد که انتخاب چند سهام مختلف روشی مناسبتر می باشد.

مجمع: به گردهمایی سهامدارن و مدیران شرکت در یک زمان و مکان مشخص مجمع گفته می شود. در این گردهمایی در مورد مسائل مهم شرکت بحث می شود. مجمع به سه دسته کلی تقسیم می شود:

مجمع عمومی: تنها یک بار در زمان تاسیس شرکت برگزار می گردد. در این مجمع در مدیران، سهامداران حضور دارند.
مجمع عادی سالیانه: این مجمع هر چهار ماه یک بار با حضور مدیران و سهامدارن برگزار می شود که در رابطه با وضعیت شرکت، میزان سوددهی و نحوه تقسیم بندی سود تصمیم گیری می شود. شرکت موظف است وضعیت کلی شرکت را در روزنامه رسمی خود اعلام نماید.
مجمع فوق العاده: برای اطلاع رسانی درمورد تغییراتی اعم از: تغییر سال مالی، تغییر محل شرکت، تغییر در اساسنامه شرکت و… مدیران و سهامدارن در این مجمع شرکت می کنند.

بازار اولیه: شروع فعالیت های اقتصادی هر شرکت، جهت عرضه سهام که برای اولین بار صورت گرفته شده است را بازار اولیه می نامند.

بازار ثانویه: سهام هایی که در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته شده اند را می توان مجدد در بازار ثانویه برای معامله قرار داد.

قیمت اسمی: یک قیمت استاندارد و یکسان برای هر یک سهم که معادل ۱۰۰۰ ریال می باشد.

قیمت بازار: قیمتی که براساس خرید و فروش بازار ثانویه اعلام می شود را قیمت بازار می گویند.

قیمت ذاتی: قیمت واقعی یک سهم که براساس جریانات نقدی، خرید و فروش، دارایی موسسه تعیین میگردد که قیمت ذاتی نام دارد.

قیمت دفتری: اگر قیمت گذاری یک سهم براساس دارایی های شرکت صورت گیرد در زمان فروش آن دارایی ها، قیمت ثبت شده در هنگام خرید آن دارایی ها محاسبه می شود.

صف خرید: زمانی که فروشنده حاضر به فروش سهام خود حتی در بالاترین قیمت نباشد می گویند صف خرید بوجود آمده است.

صف فروش: هنگامی که عرضه کننده ای سهام خود را برای فروش می گذارد ولی هیچ خریداری برای آن سهم وجود نداشته باشد می گویند صف فروش بوجود آمده است.

صرف سهام: مبلغی که شرکت در زمان فروش سهام عادی، بصورت مازاد بر مبلغ اسمی سهام دریافت کرده است صرف سهام می گویند.

افزایش و کاهش سرمایه: لطفا به مقالهافزایش سرمایه چیست؟رجوع کنید.

حق تقدم: لطفا به مقاله حق تقدم سهام چیست؟ رجوع کنید.

حجم مبنا: حداقل تعداد سهامی که در یک روز باید به فروش برسد تا قیمت آن نسبت به نوسانات افزایش یا کاهش یابد.

سهام شناوری: به بخشی از سهام یک شرکت که بخش عمده آن متعلق به سهامدارن است سهام شناور گفته می شود.

قیمت پایانی: به میانگین معاملات یک شرکت (یک نماد) در یک روز قیمت پایانی می گویند. با استفاده از این بخش قیمت سهم در بازار بورس برای روز بعدی مشخص می شود.