تفاوت پول فیات و رمز ارز

دلار، پول قانونی (Legal Tender) برای پرداخت تمام بدهی‌های خصوصی و عمومی است، ولی در خزانه‌داری ایالات متحده یا در هر شعبه از بانک فدرال رزرو، امکان تبدیل آن به پول مشروع (Lawful Money) وجود ندارد.

فیات کارنسی چیست؟

ارز فیات (Fiat Currency) چه تفاوتی با کریپتو کارنسی دارد؟

ارز فیات (Fiat Currency) یک پول قانونی بوده و ارزشش ناشی از صدور توسط دولت است و به کالای فیزیکی وابسته نیست. با فیات کارنسی بیشتر آشنا شوید.

قدرت دولتی که ارز فیات را صادر می‌کند، مهم‌ترین فاکتور در تعیین ارزش این نوع پول است. بیشتر کشورهای جهان از فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز استفاده می‌کنند. سیستم فیات با ایجاد ارزش برای پول قانونی (Legal Tender)، جایگزین «استاندارد طلا» (Gold Standard) و سایر سیستم‌های کالا محور شد. در حال حاضر بیشتر پول‌های کاغذی جهان مانند دلار آمریکا، یورو و دیگر ارزهای بزرگ، فیات کارنسی هستند.

تاریخچه فیات کارنسی

پول فیات قرن‌ها پیش در کشور چین متولد شد. استان سیچوآن (Sichuan) طی قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی را آغاز کرد. در ابتدا امکان تبدیل این پول کاغذی به ابریشم، طلا و یا نقره وجود داشت ولی در نهایت با به قدرت رسیدن کوبلای خان (Kublai Khan) در قرن سیزدهم میلادی، یک سیستم ارز فیات تشکیل شد. مورخان ادعا می‌کنند که این سیستم پولی در سقوط امپراتوری مغول نقشی اساس داشت و هزینه‌های بیش از اندازه و ابرتورم (Hyperinflation) ریشه اصلی مشکلات آن بودند.

طی قرن ۱۷ میلادی، پول فیات در اروپا توسط کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند مورد استفاده قرار گرفت. البته سیستم فیات در سوئد شکست خورد و دولت مجبور شد آن را کنار بگذارد و از استاندارد نقره استفاده کند. در طول ۲ قرن بعدی، فرانسه نو (Nouvelle-France) در کانادا، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالت متحده از ارز فیات استفاده کردند و نتایج مختلفی گرفتند.

با فرا رسیدن قرن بیستم میلادی، آمریکا دوباره استفاده از ارز کالا محور را در دستور کار قرار داد، اما این بار به صورت محدودتر. در سال ۱۹۳۳، دولت امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را از بین برد. در سال ۱۹۷۲ (دوران ریاست جمهوری نیکسون) ایالات متحده استاندارد طلا را به کلی کنار گذاشت و از سیستم ارز فیات استفاده کرد. در نتیجه این اقدام، مرگ استاندارد طلا در سطح جهانی حتمی شد و کشورهای مختلف تصمیم گرفتند از فیات استفاده کنند.

فیات کارنسی چگونه کار می کند؟

پول فیات به ۲ دلیل می‌تواند ارزش داشته باشد: یا دولت صادرکننده ارزش آن را حفظ می‌کند یا طرفین تراکنش بر سر میزان ارزش آن به توافق رسیده‌اند. در طول تاریخ، دولت‌ها با استفاده از کالاهای ارزشمند مثل طلا و نقره، سکه می‌ساختند یا پولی که امکان تبدیل آن به یک کالای ارزشمند وجود داشت را چاپ می‌کردند. اما ارز فیات قابل تبدیل نیست. خود کلمه فیات در زبان لاتین به معنای عبارت دستوری «اینگونه خواهد بود» یا «بگذارید انجام شود» ترجمه می‌شود.

از آن جایی که پول فیات پشتوانه فیزیکی ندارد، با خطر کاهش ارزش به دلیل تورم مواجه است و حتی ممکن است در صورت رخ دادن ابرتورم (hyperinflation) ارزش خود را به کلی از دست بدهد. اگر مردم ارز ملی یک کشور را قبول نداشته باشند، ارزش آن از بین خواهد رفت. اما پولی که پشتوانه‌اش طلا باشد، ارزش ذاتی دارد، چرا که در بازار تقاضا برای طلا در صنایعی مثل جواهرات، تزئینات، تولید وسایل الکترونیک، رایانه‌ها و وسایل نقلیه هوافضا وجود دارد.

دلار آمریکا هم پول فیات به شمار می‌آید و هم پول قانونی که می‌توان با استفاده از آنان بدهی‌های خصوصی و عمومی را پرداخت کرد. به هر ارزی که توسط دولت قانونی اعلام می‌شود، پول قانونی (Legal Tender) می‌گویند. بسیاری از دولت‌ها ابتدا یک پول فیات صادر کرده و سپس با تبدیل آن به استانداردی برای پرداخت بدهی، فیات را به پول قانونی تبدیل می‌کنند.

در اوایل تاریخ ایالات متحده، پشتوانه ارز این کشور طلا و در بعضی موارد نقره بود. با تصویب لایحه اضطراری بانکداری سال ۱۹۳۳ (Emergency Banking Act of 1933)، دولت فدرال امکان تبدیل ارز به طلای دولتی را از بین برد. در سال ۱۹۷۱ استاندارد طلا که تا آن زمان پشتوانه ارز ایالات متحده بود به کلی کنار رفت و علاوه بر این، ارسال طلا به کشورهای خارجی که در ازای دریافت ارز آمریکا انجام می‌شد، نیز پایان یافت.

از آن زمان تاکنون پشتوانه دلارهای آمریکا «اعتماد کامل و اعتبار دولت ایالات متحده» بوده است. در گذشته روی دلارها این نوشته وجود داشت که:

دلار، پول قانونی (Legal Tender) برای پرداخت تمام بدهی‌های خصوصی و عمومی است، ولی در خزانه‌داری ایالات متحده یا در هر شعبه از بانک فدرال رزرو، امکان تبدیل آن به پول مشروع (Lawful Money) وجود ندارد.

بنابراین می‌توان گفت که امروزه دلارهای آمریکا Legal Tender هستند و نه Lawful Money که امکان تبدیل آن به طلا، نقره یا هر نوع کالای دیگری وجود دارد.

ارز فیات چه تفاوتی با استاندارد طلا دارد؟

استاندارد طلا امکان تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا را فراهم می‌کرد و پشتوانه تمام پول‌های کاغذی این سیستم، مقداری مشخصی از این فلز گرانبها بود که توسط دولت نگه‌داری می‌شد. در یک سیستم ارزی کالا محور، دولت‌ها و بانک‌ها تنها در صورتی می‌توانند ارز جدید وارد چرخه اقتصاد کنند که مقدار متناسبی از طلا در ذخایر خود داشته باشند. چنین سیستمی توانایی دولت برای تولید پول و افزایش ارزش آن (صرفا بر اساس فاکتورهای اقتصادی) را محدود می‌کند.

ارز فیات چیست؟ بررسی تفاوت‌ ارز فیات و ارزدیجیتال

یکی از موضوعات پایه ای و مهمی که هر تریدر و یا سرمایه گذار ارزهای دیجیتال لازم است از آن مطلع باشد، تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال است. در این مقاله تصمیم گرفتیم این موضوع را به صورت کامل شرح دهیم و به شما بگوییم که به چه ارزهایی، فیات و به چه ارزهایی، رمزارز (کریپتو یا ارز دیجیتال) گفته می‌شود و تفاوت ارز فیات و کریپتو.در چه زمینه‌هایی است. پس این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و اطلاعات خودتان را در این خصوص بیش از پیش تکمیل کنید.

ارز فیات چیست؟

کلمه "فیات" از زبان لاتین آمده و ترجمه تحت اللفظی آن "باید اجرا شود" یا "اجازه دهید اجرا شود" است. اما معنی ارز فیات به صورت عملی و در اقتصاد چیست؟

نخستین بار در نیمهٔ قرن دهم میلادی زمان دودمان سونگ در چین جنوبی اسکناس چاپ شد و به جای فلزات گرانبها مورد استفاده قرار گرفت. امروزه هر کشور و قدرت منسجمی اسکناس یا پول کاغذی خود را چاپ کرده و به رسمیت شناخته است.

در عصر مدرن و رواج بانک ها، پول فیات به صورت اسکناس از طرف دولت در بانک ملی مرکزی هر کشور صادر می‌شود و هیچ کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتوانه آن نیست. در واقع ارز فیات، ارز دولتی بدون پشتوانه است. پشتوانه ارزهای فیات، دولتی است که اقدام به چاپ آن کرده است.

ارز فیات برخلاف فلزات گرانبها که در تمام نقاط جهان ارزشمند هستند،. ارزش ذاتی ندارد بلکه ارزش آن قراردادی است. قیمت پول فیات از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادر کننده حاصل می‌شود و به ارزش کالایی که پشتوانه آن است، بستگی ندارد. ارز فیات هر کشور نماد اقتصاد آن کشور است و با قدرت گرفتن یا ضعیف شدن پول فیات، زندگی مردم آن کشور تحت تأثیر قرار می گیرد.

از جمله ارزهای فیات مهم می‌توان به دلار (USD)، یورو(EUR)، پوند استرلینگ (GBP) اشاره کرد. اسکناس های مدرن مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند.

ویژگی و قیمت ارز فیات

پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد که دولت این ارزش را خلق می‌کند. بانک مرکزی یک کشور قادر است با کنترل حجم چاپ پول فیات، اقتصاد کشور را تحت کنترل خود گیرد.

قیمت ارز فیات به مسائلی مانند تولید ملی، ساز و کارهای اقتصادی یک کشور مانند نرخ بهره بانک، بیکاری، وجهه سیاسی و سهم آن کشور در اقتصاد جهانی وابسته است.

ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال، برخلاف ارز فیات، ارزی فیزیکی یا اسکناس نیست بلکه یک ارز مجازی است که در بستر بلاکچین راه اندازی و امنیت آن بواسطه کدهای رمزنگاری شده حفظ می شود. از طریق ساز و کارهای رمزنگاری، امکان جعل یا دوباره خرج کردن یک واحد معینی از ارز دیجیتال تقریباً غیر ممکن است. اولین ارز دیجیتال معتبر بیت کوین است که توسط خالقی ناشناس بر بستر بلاکچین ایجاد شده و اولین ارز دیجیتال از لحاظ قیمت و ارزش بازار است.

همانطور که پیشتر ذکر شد، ارزهای دیجیتال، بر بستر بلاکچین راه اندازی می شوند. فناوری بلاکچین یک روش منحصر بفرد جهت حصول اطمینان از یکپارچگی معاملات است و امکان ارتباط معامله گران سراسر جهان را با سرعت زیاد، کارمزد پایین و سطح امنیت مطلوب فراهم می کند. بلاک چین‌ها شبکه‌هایی غیرمتمرکز هستند و برخلاف بانک ها یا مراکزداده (دیتا سنتر)، تحت نظر هیچ مؤسسه و نهاد سیاسی خاصی قرار ندارند و بنابراین درجه ای از شفافیت را برای معامله گران سراسر جهام فراهم می کنند . به همین علت ارز دیجیتال به طور نظرِی در برابر مداخلات یا دستکاری‌های دولتی مصون است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که بلاک چین و فناوری‌های مرتبط با آن در دراز مدت موجب اختلال در امور مالی و حقوقی خواهد شد.

تفاوت پول فیات و رمز ارز

ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال تفاوت‌های عمده‌ای با یکدیگر دارند. در ادامه با 5 تفاوت ارز فیات و کریپتو آشنا می‌شوید:

تمرکز زدایی

ارز دیجیتال توسط هیچ نهاد دولتی و مرکزی مدیریت نمی‌شود

بنیادی‌ترین ویژگی بیت کوین و سایر رمز ارزها این است که توسط هیچ دولت مرکزی یا نهاد مالی صادر و کنترل نمی‌شوند.

به تعبیر دیگر هیچ نهاد دولتی مالک ارز دیجیتال نیست.

تراکنش‌های رمزارزها از طریق شبکه‌ای جهانی متشکل از تعداد زیادی از کامپیوترها که نود (Node) نامیده می‌شوند، اعتبار سنجی و تأیید می‌شوند.

قابلیت معامله بدون واسطه

ارزش قیمتی ارزهای دیجیتال تحت تاثیر تصمیمات نهادهای دولتی قرار نمی‌گیرد بلکه تابع نیروهای خام بازار در شکل عرضه و تقاضا می‌باشد.

به عبارتی دیگر، تراکنش با رمزارزها نیاز به واسطه را از بین برده و تراکنش‌ها و معاملات مستقیم بین دو طرف را بسیار آسان می‌کند و این تراکنش ها به سرعت توسط نودها تأیید می شوند.

ماهیت مجازی و غیرقابل دستکاری

برخلاف پول فیات، رمزارزها هیچ گونه وجود فیزیکی نداشته و یک فرم کاملا مجازی از ارز می‌باشند.

بنابراین کنترل این نوع پول در حوزه‌ی اختیارات دولت‌ها نبوده و کاملا توسط صاحبان واقعی آنها اداره می‌شود.

امنیت بالا

ارزهای فیات غیرقابل دستبرد هستند.

رمر ارزهای مختلف از جمله بیت کوین بر اساس یک تکنولوژی به نام بلاک چین به وجود آمده‌اند.

هر بار که شما یک تراکنش با رمزارز انجام می‌دهید، یک رکورد درون بلاک چین ثبت می‌شود.

این اطلاعات ذخیهر شده به دلیل ویژگی‌های بلاک چین غیر قابل تغییر هستند.

اما ارزهای فیات متناسب با شرایط می‌تواند مورد دستبرد و تغییر قرار بگیرد.

سطوح بالای حریم خصوصی

برخلاف پول فیات که استفاده از آن مستلزم ثبت نام و دریافت تأییدیه از طریق احرازهویت دولتی می‎‌باشد، رمزارزها نیازی تفاوت پول فیات و رمز ارز به این نوع ثبت نام ها و تأییدات دولتی ندارند.

معاملات در ارزهای دیجیتال بر خلاف ارزهای فیات با دو کلید امکان پذیر است. یکی کلید خصوصی و دیگری کلید عمومی.

شفافیت

تراکنش‌ها در ارز دیجیتال شفاف و قابل پیگیری هستند.

تراکنش‌هایی که از طریق بلاک چین انجام می‌شوند، کاملا شفاف و واضح بوده و توسط هر شخصی در هر مکان و زمانی قابل مشاهده می‌باشند.

این یعنی شما می‌توانید رد هر ارز دیجیتال از جمله بیت کوین را تا منبع اصلی و اولیه‌اش حتی از نودی که استخراج شده است بگیرید.

این کار از طریق سرچ کردن یک آدرس معاملاتی آنلاین از طریق «Blockchain Explorers» یا از طریق مالکیت یک نود امکان پذیر است.

برخلاف رمزارزها، پیگیری ارز فیات به هیچ عنوان به این شفافیت نبوده و نهادهای دولتی و مؤسسات مالی می‌توانند تمام رد و نشان‌های آن ارز را تغییر و یا از بین برده و به اصطلاح پولشویی کنند.

نوسانات بالای قیمت

قیمت ارزهای دیجیتال بسیار بی‌ثبات بوده و دارای نوسانات بالایی می‌باشند.

چرا که به هیچ شکل و نوع دیگری از سرمایه گذاری مانند سهام یا طلا وابسته یا مربوط نیستند و صرفاً تحت تأثیر عرضه و تقاضا قرار دارند.

جمع بندی

در این مقاله تلاش کردیم تمامی مطالب مربوط به تفاوت‌های ارز دیجیتال با ارز فیات اشاره کنیم؛ و امیدواریم این اتفاق افتاده باشد و شما پاسخ تمام سؤالات خود را پیدا کرده باشید.

همچنین می توانید از ماشین حساب تبدیل ارز دیجیتال به فیات دنیای ترید استفاده کنید.

اگر پرسش بی پاسخی دارید؛ حتماَ سؤال خود را در خصوص تفاوت ارز فیات و کریپتوکارنسی در قسمت کامنت‌ها بنویسید تا کارشناسان دنیای ترید به آن پاسخ دهند.

سؤالات متداول ارز فیات

1. ارز فیات ایران چیست؟

ریال ارز فیات ایران است.

1. آیا دلار فیات است؟

بله، دلار یکی از رایج ترین ارزهای فیات است.

1. ارز فیات یعنی چه؟

به اسکناس ها و شکل فیزیکی پول هر کشور که توسط بانک مرکزی آن کشور چاپ شده ارز فیات می گویند. واحد ارزهای فیات از کشوری به کشور دیگر متفاوت هستند.

1. انواع ارز فیات شامل چه مواردی است؟

هر کشور دارای ارز فیات رسمی خود است. به طور مثال ارز فیات ایران ریال و ارز فیات کانادا CAD نام دارد.

1. نحوه خرید ارز فیات

ارز فیات از صرافی ها قابل خریداری است. همچنین می توان دلار یا یک استیبل کوین مانند تتر را وارد یک بروکر یا کارگزاری کرد و در بازار جهانی فارکس به خرید و فروش جفت ارزها پرداخت.

1. رمز ارز فیات چیست؟

رمز ارز فیات یک ترکیب اشتباه است، اصولاً کارنسی (ارز) یا به صورت رمز ارز بوده و یا به صورت پول فیات. بنابراین «رمز ارز فیات» یک ترکیب نادرست است.

1. نحوه تبدیل ارز دیجیتال به فیات

برای تبدیل ارز دیجیتال به ارز فیات، باید ارز دیجیتال خود در صرافی خارجی را به کیف پول خود در صرافی داخلی انتقال دهید. در صرافی داخلی می توانید ارز خود را به تومان تبدیل کنید. اما در بروکر و یا صرافی خارجی تنها در صورتیکه دلار یا ارز فیات وارد حساب خود کرده باشید، می توانید دلار یا ارز فیات برداشت کنید.

1. نحوه تبدیل ارز دیجیتال به تومان

سؤال مهم بسیاری از کاربران این است که چگونه می توان ارز دیجیتال را به تومان تبدیل کرد؟

به طور مثال شما در یکی از صرافی ها مانند کوینکس یکی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را خریداری کرده اید و قصد دارید آن را به تومان تبدیل کنید. این کار در سه مرحله انجام می شود:

1- ابتدا مقدار مورد نظر خود از بیت کوین را به آدرس کیف پول خود در صرافی ایرانی مانند نوبیتکس انتقال دهید.

2- پس از انتقال، در صرافی نوبیتکس، در قسمت «بازارهای اصلی» ارز خود را تبدیل به تومان کنید. یعنی کل موجودی خود را انتخاب و معامله فروش را انجام دهید.

3- در مرحله آخر، در بخش «کیف های من» صرافی نوبیتکس، می توانید برداشت ریالی انجام دهید.

مقایسه ارز فیات و رمز ارز ؛ مزایا و معایب

با وجود اینکه بسیاری از افراد از ابتدا وارد بازار کریپتو و دنیای پرهیاهوی رمز ارزها شده و از آن استقبال کردند، برای برخی دیگر سوال پیش می‌آید که رمز ارزها چه فایده‌ای دارند؟ من نمی‌توانم آن را در بانک بگذارم، از بیشتر فروشگاه‌ها نمی‌توانم خرید کنم، دقیقا چه کاری با رمز ارز می‌توانم انجام بدهم؟ پیش از بررسی زیر و بم رمز ارزها و نحوه استفاده از آن‌ها، ابتدا نگاهی به شباهت‌ها و اختلاف‌های ارز فیات و رمز ارز می‌اندازیم.

مقایسه ارز فیات و رمز ارز

ارز فیات

ارز فیات نوعی ارز است که توسط دولت قانونی اعلام شده ولی پشتوانه کالای فیزیکی را ندارد. ارز فیات نوعی پول است که بیشتر مردم جهان به طور روزمره از آن استفاده می‌کنند. با این حال، چون ارز فیات مثل گذشته پشتوانه فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارد، ارزش آن تنها وابسته به باور و اعتبار، و استانداردی برای بازپرداخت قروض اعلام شده توسط دولت کشور است. ارز فیات از قرن بیستم که تقاضا برای ارز افزایش یافت و منابع ثابت مثل طلا و نقره کمیاب و ناپایدار تلقی شده‌اند، محبوبیت یافت.

مزایا:

• چون ارز فیات پشتیبانی منابع ثابت را ندارد، بانک‌های مرکزی می‌توانند ذخیره آن را مدیریت کنند، که به آن‌ها قدرت اقتصادی برای مدیریت مسائلی چون اعتبار، نرخ بهره و نقدینگی را می‌دهد.
• جبران رکود. ارز فیات‌ها با چاپ شدن یا نگه داشته شدن می‌توانند علیه رکودهای داخلی ضربه‌گیری کرده و به مدیریت بحران کمک کنند. اما این راه حل برای رکود در ابعاد زیاد یا رکود جهانی مؤثر نخواهد بود.
• پایداری نسبی. برخلاف طلا یا رمز ارز که ارزش‌شان با توجه به بازار متغیر است، قدرت ارز فیات نسبتا پایدار بوده ولی به قدرت دولت مربوطه، وابسته است.

معایب:

• بخاطر عرضه بی‌انتهای ارز فیات، تورم تبدیل به یک معضل می‌شود. ارزهای وابسته به منابع ثابت در طولانی‌مدت بخاطر ذخیره محدود این منابع، مثل طلا یا نقره، ثبات بیشتری خواهند داشت.

• با توجه به اندوخته ثروت و مکان در معرض مالیات بالا است.
• قابل بازخرید نیست چون پشتوانه کالای فیزیکی را ندارد.
• بسته به وضعیت دولت، در معرض ناپایداری قرار دارد. زمانی که کشوری به خوبی اداره می‌شود، بانک‌ها و ارز فیات هم عملکرد خوبی دارند. ولی اگر کشوری ضعف مدیریتی داشته یا به دلایل دیگر دچار مشکل شود، ارز فیات هم دچار مشکل شده که یعنی جمعیت وابسته به آن هم مشکلاتی خواهند داشت.
• تراکنش کند. با وجود نوآوری‌های اینترنت و تراکنش‌های سریع‌تر، تراکنش‌های تفاوت پول فیات و رمز ارز الکترونیکی پول روزها طول کشیده و در معرض کارمزدهای بانک یا تأخیر بخاطر برنامه زمانی بانک‌ها هستند.
• امکان جعل و تقلب. ارز فیات‌های چاپی و چک‌ها به راحتی قابلیت جعل شدن دارند.

رمز ارز

رمز ارزها، ارزهای دیجیتالی هستند که مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین بوده و برای حفظ امنیت از رمزنگاری استفاده می‌کنند. این شیوه حفظ امنیت، امکان کنترل و تولید واحدهای مازاد و شناسایی انتقال امن دارایی‌ها را فراهم می‌کند. برخلاف ارز فیات که توسط بانک‌های مرکزی و دولت کنترل می‌شود، رمز ارزها غیرمتمرکز هستند. بیت کوین نخستین رمز ارز غیرمتمرکز موفق است که در سال ٢٠٠٩ ظهور کرد و تعداد زیادی کتاب آموزش بیت کوین در سرتاسر جهان به چاپ رسید. با پیشرفت و گسترش خرید و فروش بیت کوین ، هزاران رمز ارز دیگر که آلتکوین نامیده می‌شوند و توکن های دیگر ساخته شدند.

مزایا:

• رمز ارزها به تعداد و حجم مشخصی ایجاد می‌شوند که مقدار پول را کم کرده و از تورم جلوگیری می‌کند. بانک‌های مرکزی یا دولت امکان چاپ و تولید پول به مقدار دلخواه دارند که ممکن است منجر به تورم شدید بشود.
• دسترسی جهانی. چون رمز ارزها غیرمتمرکز هستند، در هر جایی در جهان قابل دسترس هستند و محدود به افرادی که به بانک ها دسترسی دارند، نیستند.
• تراکنش شفاف. یکی از اصلی‌ترین مزایای رمز ارزها این است که زمانی که تراکنشی رخ می‌دهد، به لطف دفترکل یا لجر باز بلاک چین، این تراکنش ثبت، شناسایی، غیر قابل بازگشت و غیر قابل تغییر می‌شود.
• به راحتی قابل مالیات‌گذاری نیستند.
• انتقال ساده. میزان ارزی که فرد می‌خواهد انتقال بدهد بی‌انتهاست و تقریبا در لحظه انجام می‌شود.
• غیرقابل جعل. توکن‌ها و سکه‌های دیجیتالی بخاطر ذات غیرمتمرکزشان، در بلاک چین شناسایی شده و قابل جعل نیستند.
• نبود کارمزد بانک. بانک‌ها کارمزدهای مختلفی برای کارهای گوناگون مانند کارمزد انتقال، نگهداری ماهیانه، هزینه انصراف، کارمزدهای بانک‌های جهانی و جریمه برداشت مازاد، دریافت می‌کنند. رمز ارزها گاهی کارمزدهای کمی برای انتقال برای هزینه‌های شبکه دریافت می‌کنند.

معایب:

• ارزش رمز ارز مستقیما وابسته به میزان تقاضای آن است و قابل کنترل نیست.
• هنوز شهرت ندارد. چون هنوز بیشتر مردم متوجه نحوه استفاده از رمز ارزها نیستند، بنابراین تعداد زیادی از مردم با آن کار نمی‌کنند و بیشتر کسب و کار‌ها هم آن را برای پرداخت قبول نمی‌کنند. بنابراین استفاده از آن هنوز محدود است.
• در معرض فعالیت‌های مجرمانه قرار دارد. با وجود تازگی رمز ارز ها، قوانین و مقررات برای جلوگیری از اقدامات مجرمانه در این بازار در حال شکل‌گیری هستند. پیش از اضافه شدن قوانین KYC (مشتری‌ات را بشناس) به صرافی‌های رمز ارز، فرار از دستگیری برای مجرمان متقلبان آسان بود چون انتقال‌ها قابل پیگیری یا متصل به هویت واقعی نبودند.
• ارزش انتزاعی. رمز ارزها چون توسط بانک مرکزی یا دولت کنترل نمی‌شوند، ناپایدار بوده و ارزش آن‌ها به شدت متغیر است. بعضی از افراد این جنبه از رمز ارزها را دوست دارند چون امکان تجارت پرمخاطره، پربازده را فراهم می‌کند، درحالی که دیگران دارایی‌های باثبات را ترجیح می‌دهند.
• در معرض دستکاری بازار هستند. طرح‌های “پامپ و دامپ” و مبادلات داخلی، بخاطر ذات مخفی و پرایوت انتقال‌های رمز ارزها به سختی قابل پیگیری هستند.

چگونه از رمز ارز ها می‌توان استفاده کرد؟

رمز ارزها علاوه بر مبادلات کریپتو و اندوختن ثروت، می‌توانند در تعداد زیادی از امور مورد استفاده قرار گرفته و هر روز هم به شیوه‌های نوین استفاده از رمز ارزها افزوده می‌شود.

کنید. سرمایه گذاری در مراحل اولیه استارتاپ‌ها با وجود رمز ارزها راحت‌تر شده و موانع را برای ورود سرمایه‌گذاران جدید کمتر می‌کند.
• پول را بدون بانک و کارمزدهای جهانی در دنیا بفرستید. روزانه پیشرفت‌های جدیدی ایجاد می‌شود که به میلیون‌ها نفر امکان دسترسی به دارایی را بدون مراجعه به بانک می‌دهد. این مسئله، راه حل مهمی برای بیشتر جمعیت فقیر یا حاشیه‌ای در جهان است.
• برای سفر برنامه‌ریزی کنید. صنعت گردشگری بخاطر ذات غیرمتمرکز جهانی رمز ارزها، یکی از بزرگترین متحدهای این بازار است. شرکت‌های مستقل گردشگری زیادی مثل CheapAir، Destina و Crytorcibs رمز ارزها را برای پرداخت می‌پذیرند، که امکان رزرو مکان به گردشگران می‌دهد. شما حتی می‌توانید برای سفر به فضا هم برنامه‌ریزی کنید!

• فرصت‌های بازاریابی. با وجود شرکت‌های تازه زیاد، تولید محتوا و صنعت بازاریابی بیشتر وابسته بازار رمز ارز می‌شود. شرکت در برنامه‌های Airdrop یا Bounty به مردم فرصت درآمدزایی در فعالیت‌های بازاریابی مشترک را می‌دهد.
• خرید کنید. فروشگاه‌های آنلاین شروع به پذیرش رمز ارز برای پرداخت کرده و برخی فروشگاه‌های بلاک چین در قبال کالا و خدمات، فقط رمز ارز می‌پذیرند.
• بازی کنید. بازی‌های آنلاینی که از رمز ارز استفاده می‌کنند در اوج هستند، برخی حتی به بازیکنان امکان تبدیل پول بازی به ارز فیات یا انواع دیگر پول را می‌دهند.
• خانه بخرید. معاملات املاک یکی دیگر از صنایع پیشرو در همکاری با بازار رمز ارز است. شراکت و بهسازی هم دیگر گزینه‌های موجود برای بسیاری از شرکت‌های توکن هستند.

برداشت آخر

ارز فیات و رمز ارز هردو به یک اندازه کاربرد دارند. هردو برای تبادل، خرید کالا و خدمات، اعتبار، ذخیره و انتقال به کار می‌روند. هردو وابسته به فاکتورهای اقتصادی بوده و با توجه به این فاکتورها، افزایش یا کاهش می‌یابند. هیچکدام پشتوانه کالای فیزیکی ندارند، بلکه ارزش آن‌ها وابسته به مقدار و اعتباری است که در عرضه و تقاضا دریافت می‌کنند. هیچکدام مدت زیادی از حضورشان نمی‌گذرد.

همانطور که برای ارز فیات زمان برد تا پایدار شده و شناخته شود، تفاوت پول فیات و رمز ارز رمز ارزها هم در مرحله جنینی بوده و با یادگیری نحوه کارکرد آن‌ها توسط مردم، انتظار می‌رود که رواج بیشتری پیدا کنند. هرکدام مزایا و معایبی دارند ولی میزان فرصت‌های ایجاد شده توسط سیستم مالی غیر متمرکز، کم نیستند. کریپتوکارنسی شاید انقلابی است که جهان آماده آن نیست، ولی به آن احتیاج دارد.

مقایسه ارز فیات در مقابل ارز دیجیتال

در دنیای امروزی، با گسترش بیش از پیش ارزهای دیجیتال، می‌توان گفت که مبارزه‌ای بین این ارزها و ارزهای فیات شکل گرفته است. بسیاری از طرفداران ارزهای دیجیتال ادعا می‌کنند که این ارزها، نسبت به ارزهای فیات مزایای بسیاری دارند، البته بسیاری از سرمایه‌گذاران سنتی همچنان به ارزهای دیجیتال بی‌اعتمادند و ارزهای فیات را ترجیح می‌دهند. در این مقاله بررسی می‌کنیم که پول یا ارز فیات، در مقابل ارز دیجیتال چه معایب و مزایایی دارد.

ارز فیات چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

ارز فیات در حقیقت همان واحد پولی است که هر دولت و حکومتی برای کشور خود تعیین می‌کند و اختیار تغییر و مدیریت آن را دارد. ارزش پول فیات فقط به دلیل عرضه و تقاضای مردم، در کنار تعیین و تایید دولت‌ها است؛ بعنوان مثال ریال ایران و دلار آمریکا دو ارز فیات هستند. اما ارز فیات ویژگی‌هایی دارد که معایب و مزایایی را برای آن رقم زده‌اند و در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت.

بدون پشتوانه

برای توضیح مفهوم پشتوانه، بد نیست مروری بر تاریخ پول داشته باشیم.

همانطور که می‌دانید بعد از سپری شدن زمان معاملات کالا به کالا، افراد شروع به ضرب سکه با استفاده از طلا، نقره و فلزات گرانبها کردند. اما چندی بعد، اسکناس‌ها اختراع شدند و به‌مرور جای سکه‌های فلزی را گرفتند. در این دوران به‌مرور، سیستم پولی با پشتوانه طلا مورد استفاده قرار گرفت. این بدان معناست که در ازای هر واحد پولی از یک ارز، مقدار مشخصی طلا وجود داشت که قابل معاوضه با آن بود.

وجود پشتوانه برای پول، باعث محدودیت میزان عرضه در آن می‌شد. به‌عنوان مثال اگر قرار باشد برای هر 1000 دلار، با یک انس طلا به‌عنوان پشتوانه وجود داشته باشد، باید دقیقا معادل مجموع دلارهای موجود، طلا وجود داشته و نگهداری شود. به‌دلیل محدود بودن میزان طلای موجود، عرضه پول نیز محدود خواهد شد؛ به همین خاطر چین به عنوان اولین کشور و سپس سایر دولت‌ها به‌مرور، این سیستم پولی را رها کردند.

در سیستم پولی بدون پشتوانه، دولت‌ها اختیار کامل در چاپ و عرضه فیات را دارند و می‌توانند در مواقع خاص، مثل رکودهای اقتصادی، میزان عرضه فیات کشور خود، یا اصطلاحا نقدینگی را تغییر دهند. به همین دلیل است که باتوجه به سیستم مدیریت مالی هر کشور و میزان عرضه یک فیات، نرخ تبدیل دو ارز به یکدیگر ایجاد می‌شود.

این ویژگی فیات، برای دولت‌ها یکی از مزایای آن به‌حساب می‌آید، اما بنابر دلایلی که در ادامه توضیح خواهیم داد نیز، می‌تواند از دید مردم یک عیب تلقی گردد.

عدم محدودیت نقدینگی

نقدینگی در ساده‌ترین تعریف، به سرعت تبدیل شدن یک دارایی به پول نقد گفته می‌شود. اسکناس‌ها، چک‌های روز، سپرده‌های سرمایه‌گذاری بانکی و… نقدینگی کل موجود در یک تفاوت پول فیات و رمز ارز کشور را تشکیل می‌دهند.

همانطور که گفتیم دولت‌ها اختیار انتشار و چاپ پول فیات را دارند. به‌ همین دلیل، آن‌ها می‌توانند میزان نقدینگی را به دلایل مختلف بالا ببرند. درنتیجه قدرت خرید مردم ابتدا بالا رفته و قیمت اجناس به مرور بالا خواهد رفت، که به این پدیده تورم می‌گوییم.

ممکن است بعضی از دولت‌های فاسد، با سیاست‌های مالی غلط مجبور به چاپ بیش از حد پول شوند و ابر تورم‌ را ایجاد کنند که ارزش دارایی مردم را در مقایسه با سایر واحدهای پولی پایین می‌آورد و به‌مرور یک ارز فیات را تقریبا بی‌‌ارزش می‌سازد.

درنتیجه، این عدم وجود محدودیت برای میزان نقدینگی، یکی از معایب اصلی ارزهای فیات است. اما گاهی اوقات دولت‌ها با استفاده از همین ویژگی، بسیاری از بحران‌های اقتصادی را بهبود می‌‎بخشند. به‌عنوان مثال دولت ایالات متحده آمریکا در سال 2008، با کنترل ارزش واحد پولی خود توانست کشور را از یک رکود اقتصادی شدید نجات دهد. به‌همین دلیل این ویژگی در مواقع خاص ممکن است یک حسن تلقی گردد.

مقایسه پول یا ارز فیات در مقابل ارزهای دیجیتال

درمقابل، ارزهای دیجیتال وجود دارند که شباهت‌ها و تفاوت‌های زیادی با فیات دارند.

پشتوانه: ارزهای دیجیتال نیز، مانند ارزهای فیات، بدون پشتوانه هستند (البته درمورد استیبل‌کوین‌ها این‌طور نیست، اما در این مقاله تمرکز ما بر دیگر ارزهای دیجیتال است). اما نکته اینجاست که تقریبا همه‌ی ارزهای دیجیتال معتبر، مثل بیت کوین، مقدار محدودی برای عرضه کل دارند.

تورم: برخلاف ارزهای فیات، ارزهای دیجیتال با قصد “تمرکززدایی” ایجاد شده‌اند. سرعت و میزان انتشار آن‌ها، محدودیت و قوانین خاص خود را دارد و هیچکس نمی‌تواند میزان عرضه آن‌ها را تغییر دهد. لذا به این دلیل و با وجود پروتکل‌های خاصی که در این ارزها اعمال شده‌اند (مثل هاوینگ بیت کوین) ذات آن‌ها مخالف هرگونه تورم است.

عمومیت: شما با داشتن هر نوع ارز فیات، تنها قادر به انجام معامله در یک محدوده جغرافیایی خاص خواهید بود. اما با داشتن ارزهای دیجیتال، مثل بیت کوین، می‌توانید در سراسر دنیا معامله کنید، چراکه یک واحد پول بین‌المللی است.

امنیت: به دلیل استفاده از رمزنگاری در رمزارزها، می‌توان گفت که سپرده‌ها و تراکنش‌ها با استفاده از رمزارزها، بسیار امن‌تر از فیات هستند و این امنیت، با پیشرفت این تکنولوژی بیشتر نیز خواهد شد. اما درهرصورت فعلا پول فیات در مقابل ارز دیجیتال میزان پذیرش بیشتری دارد.

آیا ارز دیجیتال می تواند جایگزین ارز فیات شود؟

اکثر دولت‌ها در ابتدا با ماهیت ارزهای دیجیتال مخالفت کردند، چراکه هر دولتی ترجیح می‌دهد به‌جای استفاده از یک ارز غیرمتمرکز، از ارزی استفاده کند که بر آن کنترل کامل دارد، می‌تواند استفاده از آن را ردیابی کند و تغییرات لازم را بر آن پیاده سازد.

به همین دلیل حالا دولت‌ها برای بهره بردن از برخی مزایای ارزهای دیجیتال و حفظ کردن مزایای فیات، به CBDCها (ارزهای دیجیتال بانک مرکزی) روی آورده‌اند، که ارزهای دیجیتالی متمرکز با اختیار دولت هستند. لذا از بین رفتن پول فیات کاغذی بسیار محتمل است، اما مسلما جایگزین آن ارزهای دیجیتالی متمرکز خواهند بود؛ البته رمزارزها نیز به‌طور مستقل وجود داشته و احتمالا گسترش آنها نیز روزافزون خواهد بود.

نحوه ارزش‌گذاری: ارزش رمزارز‌ها را میزان عرضه و تقاضا و به طور‌کلی استقبال عمومی از آن معین می‌کند و اعمال سلیقه در آن وجود ندارد. در طرف دیگر ارزش پول‌های فیات بستگی مستقیم به قوانین و بازار دارد و امکان اعمال سلیقه هر چند جزئی در آن وجود دارد.

تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال

ارز فیات اسکناس‌های کاغذی و سکه‌های فلزی است که به عنوان پول رایج هر کشوری آن‌ها را می‌شناسیم و با آن‌ها سر و کار داریم. تا چندین سال پیش ماهیت پول فیزیکی بود و فقط به شکل سکه و اسکناس وجود داشت؛ اما امروزه با پیدایش ارز دیجیتال ارتباطات مالی ما تغییر کرده است. احتمالا این روزها در اخبار و شبکه‌های اجتماعی نام پول‌های دیجیتال را شنیده‌اید.

در این مقاله می‌خواهیم درباره تفاوت پول‌های جدید با اسکناس و سکه‌های سنتی را صحبت کنیم؛ سوال‌هایی که در ذهنتان شکل گرفته است را پاسخ دهیم. با ما در ارزکت همراه باشید.

ارز فیات چیست؟

پول فیات یا همان پول بدون پشتوانه است. اعتبار این پول بسته به میزان عرضه و تقاضای مردمی است که از آن استفاده می‌کنند. ارز فیات ارزش فیزیکی ندارد و یک تکه کاغذ یا سکه است. این ارزها همان سکه‌های رایج امروزی هستند و در سراسر جهان برای معاملات اقتصادی استفاده می‌شوند. بزرگترین مشکل این ارزها امکان چاپ بدون محدودیت آن‌هاست؛ که باعث تولید بی‌رویه و افزایش تورم می‌شود.

تاریخچه ارز فیات

ابتدا در قرن یازدهم در کشور چین برای اولین بار تصمیم به چاپ پول‌های کاغذی گرفته شد. در قرن هفدهم در بعضی کشورها مانند: هلند، اسپانیا و سوئد تصمیم به استفاده از ارز فیات گرفته شد. در قرن‌های بعد فرانسه و کشورهای آمریکای شمالی شروع به استفاده از این سیستم پولی کردند.

سرانجام در سال 1971 میلادی، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا پول‌های فیات را جایگزین طلا کرد. پس از این تصمیم استفاده از سیستم استاندارد طلا در تمام کشورهای دنیا متوقف شد و استفاده از ارز فیات جایگزین این سیستم سنتی شد.

مزایای ارز فیات

در این مطلب به برخی از مزیت‌های ارز فیات می‌پردازیم:

• این ارز کمیاب نمی‌شود: ذخایر طلا و پول‌های کالایی که در سیستم استاندارد طلا مورد استفاده هستند، به این دلیل که کالا و شی‌ء هستند، در برهه‌ای از زمان ممکن است نایاب شوند؛ اما ارز فیات را می‌توان بدون محدودیت و به تفاوت پول فیات و رمز ارز راحتی تولید کرد.
• این ارز کم هزینه است: چاپ این پول‌ها نسبت به پول‌های دیگر هزینه کمتری دارند.
• منعطف بودن پول فیات: در مواقع خاص دولت‌ها و بانک‌ها می‌توانند بر ارزش پول فیات تاثیر بگذارند.
• این ارز بسیار کاربردی است: مبادلات بین المللی با این پول آسان‌تر است؛ زیرا بیشتر کشورهای دنیا این پول را به رسمیت میشناسند.
• ذخیره این ارز آسان است: پول‌های کالایی و ذخایر نقره و طلا نیاز به یک مکان امن دارد و نیاز به خزانه ملی با یک سیستم پیچیده دارد. اما پول‌های کاغذی جا و هزینه کمتری نیاز دارند.

معایب ارز فیات

• پیشینه بد: چندین حکومت و دولت با اتکا به پول‌های فیات به ورشکستگی اقتصادی و از دست دادن قدرت رسیدند.
• تورم: همان طور که گفته شد، به دلیل اینکه می‌توان این پول‌ها را به صورت نامحدود چاپ و تولید کرد، امکان به وجود آمدن تورم وجود دارد.

تفاوت ارزهای دیجیتال با پول فیات

ارزهای دیجیتال ماهیت فیزیکی ندارند. این پول‌ها در کیف پول‌های دیجیتالی ذخیره می‌شوند. در سال‌های اخیر محبوب‌ترین ارز دیجیتال یعنی بیت کوین (BTC) به دنیا معرفی شد. در ادامه بحث به مقایسه ارزهای دیجیتال با پول فیات می‌پردازیم:

• نبود پشتوانه فیزیکی تنها وجه اشتراک ارزهای دیجیتال و ارز فیات است.
• در بیشتر رمزارزها پروتکل‌های خاصی مشخص شده تا از ایجاد تورم جلوگیری شود. اما در پول فیات امکان تولید بی‌رویه این پول‌ها عامل اصلی تورم است.
• میزان پذیرش ارزهای فیات در مقایسه با ارزهای دیجیتال پذیرش بیشتری دارد.
• پول فیات نسبت به ارزهای دیجیتال نوسانات کمتری دارد. به همین علت افراد کمتری در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری می‌کنند.
• استفاده از پول فیات بستگی به مرزهای جغرافیایی و پذیرش آن در دیگر کشورها دارد اما ارزهای دیجیتال در سراسر دنیا قابل استفاده هستند.
• ارزهای دیجیتال به دلیل سیستم رمزگذاری شده، امنیت بالاتری دارند و امکان جعل و هک و سرقت در آن‌ها پایین است.

کلام آخر

پول فیات ارز دولتی یک کشور است که پشتوانه فیزیکی ندارد، مشکل عمده آن امکان چاپ بیش از اندازه آن است که می‌تواند تورم ایجاد کند. زمان زیادی لازم است تا مردم جهان یه جای پول‌هایی که قابل لمس هستند، پول‌هایی که کد نوشتاری دارند را بپذیرند. درست است که ارزهای دیجیتال جایگاه مناسبی در اقتصاد جهان پیدا کرده‌اند، اما هنوز پول فیات رایج‌ترین سیستم مالی در دنیاست.

سوالات متداول

یکی از معایب ارز فیات چیست؟

مهم ترین مشکل ارز فیات ایجاد تورم است. به دلیل اینکه امکان تولید زیاد آن وجود دارد.

یکی از تفاوت های ارز فیات با ارزهای دیجیتال چیست؟

یکی از مهم ترین تفاوت آن‌ها این است که، ارزهای دیجیتال رمزگذاری شده و امنیت بالایی دارند.