۲۰۰ میلیارد تومان حداقل سرمایه تاسیس کارگزاری
مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس و اوراق بهادار از تهیه پیشنویس دستورالعمل اعطای مجوز برای کارگزاریهای بورس خبر داد و گفت: حداقل سرمایه برای تاسیس یک کارگزاری ۲۰۰ میلیارد تومان خواهد شد.
محمد عطایی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در مورد دستورالعمل اعطای مجوز برای کارگزاریهای بورس گفت: بر اساس مصوبه هیات مقرراتزدایی که به سازمان بورس اوراق بهادار ابلاغ شده، این سازمان به ما ابلاغ کرد، دستورالعملی برای اعطای مجوز شرکتهای کارگزاری بورس اوراق بهادار تهیه شود و ما نیز این دستورالعمل را تهیه کرده و در هیات مقرراتزدایی سازمان اصلاحات لازم انجام شده، اما برای اینکه نظر فعالان بازار سرمایه و دستاندرکاران را بگیریم، این دستورالعمل در سایت سازمان بورس و اوراق بهادار در بخش قوانین و مقررات قرار داده شده و امکان ارائه نظر و پیشنهادهای اصلاحی نیز فراهم شده است. وی اضافه کرد: بعد از دریافت نظرات و پیشنهادات و چکشکاری این دستورالعمل این پیشنهاد، دستورالعمل اعطای مجوز کارگزاریها به هیاتمدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه میشود که بعد از تصویب هیاتمدیره سازمان برای اجرا ابلاغ خواهد شد.
عطایی گفت: در حال حاضر هر کس از صاحبنظران و فعالان بازار میتواند نظرات اصلاحی و پیشنهاد خود را ارائه کنند تا این دستورالعمل از نظر فنی چکشکاری شده و برای تصویب نهایی در هیاتمدیره سازمان بورس آماده شود که تاسیس اولین کارگزاری بورس در آن صورت مبنای صدور مجوز برای کارگزاریهای بورس خواهد شد. مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد اینکه میزان سرمایه اولیه برای تاسیس کارگزاری بورسی چقدر خواهد شد، گفت: پیشبینی شده با توجه به اینکه کارگزاریهای بورس باید یک خدمت ملی در سراسر کشور ارائه کنند، بنابراین حداقل سرمایه لازم برای تاسیس کارگزاری ۲۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده تا بتوانند از این طریق بسترهای فنی و آیتی را فراهم کرده و امکان برخورداری آحاد مردم از خدمات این کارگزاریها در سراسر کشور فراهم شود. وی در مورد اینکه در حال حاضر میزان سرمایه شرکتهای کارگزاری موجود چقدر است، گفت: قبلا ۱۵ میلیارد تومان بود اما در حال حاضر ۱۰۸ شرکت کارگزاری بورس در کشور وجود دارند که میانگین سرمایه آنها خیلی بالاتر از ۱۵ میلیارد تومان تعیین شده قبلی است و برخی از این کارگزاریهای موجود آنقدر افزایش سرمایه دادهاند که آمادگی تبدیل شدن به یک شرکت سهامی عام را دارند.
عطایی در مورد اینکه قرار بود دستورالعمل تبدیل شدن کارگزاریهای بورس به شرکتهای سهامی عام تهیه شود، گفت: در دستورالعملی که برای مجوز کارگزاریها تهیه کردهایم یک بندی قرار داده شده که میگوید شرکتهای کارگزاری میتوانند تبدیل به شرکت سهامی عام شده و مردم سهام آنها را از طریق بورس خریداری کنند. در حال حاضر برخی از کارگزاریهای موجود آمادگی تبدیل به شرکت سهامی عام شدن را دارند که اگر این دستورالعمل به تصویب نهایی هیاتمدیره سازمان بورس برسد، راه برای سهامی عام شدن کارگزاریهای موجود هم باز میشود. مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد اینکه به نظر شما اولین متقاضی برای کارگزاری بورس چه موقع میتواند تقاضای خود را ارائه کند، گفت: بعد از آنکه دستورالعمل مجوز کارگزاریها در هیاتمدیره سازمان بورس تصویب شود، متقاضیان میتوانند تقاضای خود را ارائه کرده، ابتدا موافقت اصولی میگیرند، سپس با احراز شرایط، مجوز کارگزاری دریافت میکنند و بعد از آن مجوز فعالیت میگیرند و همچنین اگر تمایل داشتند میتوانند تبدیل به شرکت سهامی عام شوند. وی تاکید کرد: در حال حاضر مرحله چکشکاری و اصلاح دستورالعمل مجوز کارگزاری است.
عطایی در مورد اینکه آیا انحصار کارگزاریها با این دستورالعمل شکسته میشود، گفت: در حال حاضر تاسیس اولین کارگزاری بورس نیز ۱۰۸ کارگزاری فعالیت میکنند و انحصاری وجود ندارد. از طرفی کارمزد کارگزاریها ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است که ۲۰ درصد آن اخیرا کاهش پیدا کرده و ۳۰ درصد از کارمزد کارگزاریها نیز برای صندوق توسعه بازار اختصاص مییابد که این منابع باید حداقل یک سال در صندوق توسعه بازار بماند و روش استفاده از عواید آن نیز طبق شرایط خاص صندوق توسعه بازار خواهد بود. یعنی عملا ۵۰ درصد از کارمزد کارگزاریهای بورس کاهش پیدا کرده است، بنابراین انحصاری در کارگزاریهای بورس وجود ندارد.
تاسیس اولین کارگزاری بورس
دو تغییر مهم در سازمان بورس
انتشار صورتهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار برای مشاهده عموم و همچنین فراخوان این سازمان برای صدور مجوز تاسیس شرکت کارگزاری دو تغییر مهم در این سازمان است.
به گزارش دیوان نیوز، سازمان بورس فراخوانی را به منظور صدور مجوز تأسیس شرکت کارگزاری صادر کرده است، درواقع به موجب اختیارات حاصله از بندهای ۲ و ۶ مادۀ ۷ قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذر ماه سال ۱۳۸۴ و به منظور توسعه و تقویت جایگاه نهادهای مالی در بازار سرمایه و ارائه خدمات بهتر به سرمایه گذاران در بازار سرمایه، با توجه به تقاضای فعالان بازار سرمایه در خصوص تاسیس شرکت کارگزاری، دستورالعمل صدور مجوز تأسیس و فعالیت کارگزاری در تاریخ دهم خردادماه ۱۴۰۰ به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.
بر این اساس، همه متقاضیان تأسیس شرکت کارگزاری می توانند درخواستهای خود را بر اساس دستورالعمل مذکور جهت بررسی به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال کنند. در این راستا متقاضیان تأسیس شرکت کارگزاری از تاریخ ۲۲ خردادماه میتوانند درخواست و مدارک مورد نیاز را به دبیرخانه سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال کنند.
انتشار صورتهای مالی سازمان
تغییر مهم دیگر در سازمان بورس و اوراق بهادار، انتشار صورتهای مالی این سازمان برای نخستین مرتبه است.
به گفته محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در راستای ارتقای شفافیت، صورتهای مالی سازمان برای نخستین بار برای عموم مردم و فعالان بازار منتشر خواهد شد.
بدین ترتیب، در چند روز آینده صورتهای سازمان برای اولین بار منتشر خواهد شد و از این طریق فعالان بازار، نهادهای مالی، اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند گزارش سازمان عملکرد آن را مشاهده کنند. با این اقدام، سازمان بورس و اوراق بهادار نیز مانند هر نهاد عمومی دیگری که باید اصل شفافیت را رعایت کند، عملکرد مالیاش در عملکرد دید و قضاوت عموم مردم قرار خواهد گرفت و در این ساختار بر میزان شفافیت بازار سرمایه افزوده خواهد شد.
درباره ما
شرکت کارگزاری آگاه به عنوان اولین شرکت گروه آگاه در سال ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۶۲۵۲ تأسیس گردید و هم اکنون یکی از شرکت های ارائه دهنده خدمات کارگزاری بورس در ایران است که توانسته با ارائه کلیه خدمات کارگزاری در چارچوب ضوابط و مقررات تعیین شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار، از اعتبار مناسبی برخوردار گردد. در این راستا، کارگزاری آگاه همواره در تلاش برای کسب رضایت مشتریان خود و پاسخ مقتضی به نظام مسائل آنان بوده و این مهم را بر خود و کارکنان خود واجب دانسته است.
در حال حاضر کارگزاری آگاه، دارنده رتبه «الف» در بین ۱۰۸ کارگزاری فعال در کشور است که علاوه بر بورس اوراق بهادار، در حوزه های بورس کالا، آتی کالا، انرژی، صندوق های سرمایه گذاری و تأمین سرمایه نیز فعالیت میکند.
در طول ۱۵ سال گذشته، این کارگزاری با ارائه خدمات اینترنت پایه و طراحی و راه اندازی سامانه های متنوع و کاربرپسند همچون آنلاین وب، آگاه اکسپرس، آگاه اینوست، باشگاه مشتریان، صفحات و کانال های مختلف در شبکه های اجتماعی، تمام تلاش خویش را معطوف به جلب اعتماد و رضایت مشتریان ارجمند خود نموده است.
در این مدّت، در کنار خدمات اشاره شده، لزوم ایجاد یک پایگاه اطلاع رسانی با کارویژه اصلی تسهیل و توسعه امر خطیر «روابط عمومی»، مشهود و ملموس بوده است. در این راستا و با هدف کلان تحقّق بیش از پیش استراتژی روابط عمومی کارگزاری آگاه در بهره گیری از الگوی دوسویه همسنگ، اعتلای سرمایه اجتماعی و ایجاد و ارتقای مستمر و اثربخش برندینگِ کارگزاری آگاه، «پایگاه اطلاع رسانی آگاه پرس» به آدرس https://press.agah.com طراحی و راه اندازی گردید.
«آگاه پرس» مصمّم است در چارچوب قوانین و ضوابط سازمانی و ناظر به بیانیه مأموریت و بیانیه چشم انداز کارگزاری آگاه، با سیاست گذاری، برنامه ریزی، افکارسنجی، عملیات رسانه ای روزآمد و مخاطب پسند و نیز بهره گیری از شیوه ها و روش های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، بستر مناسبی را برای انعکاس دقیق، منسجم، نظام مند و شفّاف آخرین رویدادهای کارگزاری، پایش مستمر و انتشار هدفمند آخرین حوادث، اتفاقات و رخدادهای بازار سرمایه و نیز تعامل مستمر با خبرگزاری ها، پایگاه های خبری، اصحاب محترم رسانه و گروه های مرجع فراهم آورد.
ورود به بورس ایران
چطور وارد بازار بورس شویم؟ این سوالی است که برای بسیاری از افراد وجود دارد و ما در این مقاله که در ادامه مباحث آموزش بورس و فارکس تدارک دیده شده است، سعی داریم به توضیح در مورد نحوه ورود به بورس ایران بپردازیم. در دنیای امروز، سرمایه گذاری در بازار های مالی همچون بورس از اهمیت ویژه و بالایی برخوردار است. هر فردی باید در کنار شغل ثابت خود، مازاد درآمد و پس انداز خود را در یک دارایی ارزشمند مولد سرمایه گذاری کند.
بازار بورس سهام در ایران نیز یکی از بازارهای پرطرفدار است که با بررسی های داده های گذشته نگر، به ما اثبات می کند در بازه های بلند مدت چند ساله، بیشترین بازدهی را در تمامی بازار های مالی همچون ملک، خودرو و . داشته است.
اما سوال اصلی و مهم اینجاست که آیا این اتفاق برای همه می افتد؟
پیشنهاد ویژه: دوره بورس تهران معتبر ترین دوره بورس در کشور
آموزش، مهمترین قدم برای ورود به بورس ایران
اجازه دهید قبل از ورود به مباحث قانونی و ورود به مراحلی همچون دریافت کد بورسی و . ، مهمترین و اولین قدم ورود به دنیای شیرین و جذاب بورس ایران را با شما در میان بگذاریم.
از نظر ما اولین قدم برای ورود به دنیای بورس،کسب اطلاعات کامل و درست در زمینه بازار سهام است.
شما باید ابتدا رانندگی کردن را یاد بگیرید، بعد از آن اجازه نشستن پشت فرمان ماشین را خواهید داشت و همانطور که پس از آموزش رانندگی برای خرید یک خودرو، بارها و بارها تحقیق و بررسی می کنید. در رابطه با بازار سهام نیز باید همانگونه رفتار کنید.
باید اطلاعات کامل در زمینه ریسک های بازار سهام داشته باشید و همچنین کسب دانش کافی و دیدن آموزش های مربوطه از مهمترین و اصلی ترین قدم های ورود به دنیای بورس است.
چرا که بازار بورس، ترکیبی از سهام شرکت های مختلف است که در میان مدت و بلند مدت، هر یک از آنها می تواند مسیر قیمتی متفاوتی را طی کنند.
از این رو انتخاب درست و سرمایه گذاری روی هر کدام از آنها می تواند مسیر متفاوتی را برای شما رقم بزند. پس بازار سهام یک بازار تخصصی و علمی است که باید برای ورود به آن کاملا آماده و مهیا شد.
حال با علم به این موضوع به سراغ اولین قدم قانونی برای ورود به دنیای شیرین و جذاب بورس می رویم.
دریافت کد بورسی و ثبت نام در سجام
اولین قدم قانونی برای هر فرد بالای 18 سال که دارای حداقل مدرک تحصیلی کاردانی میباشد ، ثبت نام در سامانه سجام و سپس دریافت شناسه کاربری یا همان کد بورسی از کارگزاری های رسمی در تاسیس اولین کارگزاری بورس کشور است.
سجام سامانهای است که برای جمعآوری و تجمیع سوابق معاملاتی سهامداران ایجاد شده و سهامداران به راحتی میتوانند داراییهای خود را در این سامانه مشاهده و از سودهای دریافتی نیز اطلاع پیدا کنند. برای فعالیت در بورس، باید در این سامانه ثبتنام کنید.
پس از ثبت نام در سجام و احراز هویت در کارگزاری یک کد بورسی مختص شما صادر می شود. که با آن کد می توانید به صورت آنلاین وارد پلتفرم کارگزاری مربوطه شوید و به خرید و فروش سهام بپردازید .
کد بورسی یا کد سهامداری چیست؟
کد بورسی یا کد سهامداری یک شناسه مخصوص برای شما است که توسط سازمان بورس صادر می شود و این شناسه بورسی همیشه برای شما باقی می ماند.حتی در صورت تغییر کارگزاری نیز این کد بورسی تغییری نخواهد کرد.
کارگزاری بورس چیست؟
کارگزاری ها در واقع یک واسطه میان افراد ؛ سازمان بورس اوراق بهادار تهران و شرکت های داخل بورس هستند . در واقع اگر بخواهیم زنجیره معاملاتی سهام را خیلی مختصر و مفید شرح دهیم .
در یک زنجیره معاملاتی ابتدای امر شرکت های تولیدی و خدماتی سهام خود را از طریق ثبت در سازمان بورس وارد بازار سهام می کنند، سپس سازمان بورس شرکت هایی رو به عنوان کارگزار تایید می کند.
مردم عادی با مراجعه به این کارگزاری های و دریافت کد بورسی شروع به خرید و فروش سهام شرکت ها می کنند . پس اولین قدم قانونی شما مراجعه به لیست کارگزاری های معتبری که توسط سازمان بورس مجوز دارند می باشد.
قوانین کارگزاری
همانطور که اشاره کردیم ،کارگزاران نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را در بازار بورس ایفا میکنند. آنها در این نقش، وظیفه یافتن خریدار برای فروشنده و فروشنده برای خریدار را دارند.
خرید و فروش سهام شرکتهای بورسی در بازار، فقط توسط کارگزاران رسمی سازمان بورس اوراق بهادار امکانپذیر است.
کارگزاران طی قوانین و آزمونهای متعدد و خاصی انتخاب میشوند و مجوز تأسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت میکنند.
بنابراین در کار خود صلاحیت، مهارت و دانش لازم را دارا هستند. از این رو با توجه به ماهیت کارکرد کارگزاران، این افراد باید علاوه بر دارا بودن تخصص، تجربه و هوشمندی، الزامات اخلاقی مانند صداقت و امانتداری را نیز رعایت کنند.
انجام فعالیت کارگزاری نیازمند کسب مجوز تأسیس و فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار و عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه است.
افرادی که در شرکتهای کارگزاری مشغول به فعالیت هستند، افرادی خبره، با تجربه و آشنا به مسائل مالی هستند که نسبت به شرایط اقتصادی، بازار اوراق بهادار و بازار کالاهای مختلفی که معامله میشود، شناخت کافی دارند.
ازآنجاییکه فعالیت کارگزاری دارای حساسیت ویژه بوده و کلیه سرمایهگذاران از طریق شرکتهای کارگزاری اقدام به خرید و فروش میکنند، به همین علت نیز شرایط و مقررات متعددی از سوی سازمان بورس بر مدیران و کارکنان شرکتهای کارگزاری حکمفرما است.
طریقه پرداخت و دریافت پول از کارگزاری ها
برای خرید و فروش سهام در پلتفرم کارگزاری خود باید ابتدا حساب آن را شارژ کرده و سپس اقدام به خرید کنید.
نحوه شارژ کردن حساب های معاملاتی امروزه به واسطه پیشرفت تکنولوژی کار سختی نیست .
برای شارژ حساب می توانید از طریق گزینه پرداخت شتابی به صورت آنلاین از هر کارت بانکی که دارید ، حساب خود را شارژ کنید .
اما به هنگام فروش سهام و برداشت از حساب این امکان فقط از طریق شماره حسابی که با نام و مشخصات خود شما در کارگزاری مشخص شده است امکان پذیر است.
تغییر کارگزار ناظر چیست؟
شما برای خرید و فروش در بازار سهام ملزم به استفاده از یک کارگزاری خاص نیستید و می توانید همزمان در چندین کارگزاری حساب ایجاد کنید. اما شاید سوالی که برای شما پیش بیاید در رابطه با انتقال سهم های خود به کارگزاری جدید است. در این زمینه خیلی کار سخت یا پیچیده ای وجود ندارد. شما می توانید با کارگزاری فعلی خود تماس برقرار کرده و از آنها بخواهید با اعمال تغییر در کارگزار ناظر سهم های شما را به کارگزاری جدید منتقل کنند.
هر چند که امروزه به واسطه پیشرفت پلتفرم های معاملاتی این کار را به صورت آنلاین و از طریق گزینه های موجود در اکثر پلتفرم های کارگزاری می توانید انجام دهید.
بهترین کارگزاری و لیست آن ها
برای انتخاب بهترین کارگزاری باید به نکات مهمی توجه کرد. تقریبا در همه شهرهای کشور کارگزاریهای رسمی بورس وجود دارند. شما برای اطلاع از آدرس و درجه اعتبار آنها میتوانید به سایت اینترنتی سازمان بورس مراجعه کنید و در جریان جزییات فعالیتهای آنان قرار بگیرید. مهمترین نکته ای که باید در انتخاب کارگزاری به آن دقت دهید . میزان و کیفیت خدماتی است که ان کارگزاری به مشتریان خود ارائه می دهد .
برخی کارگزاری خدمات محدود ارائه می دهند و صرفاً خرید و فروش را برای شما انجام میدهند و کارمزد دریافت میکنند. کارگزاری با خدمات محدود، نسبت به کارگزاری با خدمات کامل، معمولا کارمزد کمتری دریافت میکند و در عوض، خدماتی که به مشتریان ارائه میدهد، کاملاً محدود است. خدمات کارگزاری با خدمات محدود میتواند شامل قیمتهای لحظهای سهام، عرضه و تقاضای بازار، حجم معاملات روزانه در هنگام ثبت سفارش باشد.
کدام کارگزاری ها مطمئن ترهستند؟
برای انتخاب مطمئن ترین کارگزاری بهتر است به سایت رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار سر بزنید. در این سایت لیست کارگزاری های رسمی، به ترتیب ارزش و اعتبار آمده است.هر چند که ممکن است در طول زمان های مختلف این لیست تغییر کند و در آن جا به جایی صورت بگیرد. هر چند که در انتهای این مقاله ما چندین کارگزاری مطمئن را به شما معرفی خواهیمکرد.
کارگزاری هایی با خدمات بیشتر
کارگزاریهایی وجود دارند که خدمات بیشتر،متنوع تر و کاملتری به مشتریان خود ارائه میکنند. این خدمات شامل مشاوره، برنامهریزی مالی، مدیریت سبد سهام و… هست. اما کارگزاری با خدمات کامل، جدای از خدمات خرید و فروشی که انجام میدهد، خدمات دیگری نیز انجام می دهند. خدماتی همچون تهیه خبرنامههای تحلیلی که به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه ارائه میشوند.
ارائه تحلیل در مورد پرتفوی سرمایهگذاران و شرکتهای سرمایهگذاری، اختصاص دادن اعتبار و وام به مشتریان خود جهت خرید سهام و . که می تواند از مزایا این کارگزاری ها باشد. کسانی که به دنبال حضور همیشگی و قدرتمند در بورس هستند بهتر است از ابتدا سراغ این نوع کارگزاریها بروند.
لیست کارگزاری های مطرح بورس و موفق در چندین سال گذشته به شرح زیر است:
- کارگزاری آگاه
- کارگزاری مفید
- کارگزاری بانک صادرات
- کارگزاری بانک ملت
- کارگزاری حافظ
- کارگزاری تدبیرگرایان فردا
- کارگزاری تامین سرمایه نوین
- کارگزاری نهایت نگر
- کارگزاری بانک پاسارگاد
- کارگزاری مبین سرمایه
- کارگزاری بهمن
- کارگزاری فارابی
- کارگزاری نواندیشان
- کارگزاری دنیای خبره
- کارگزاری پارسیان
سخن پایانی
نقل قولی معروفی در دنیا وجود دارد مبنی بر این که ارزش ثانیه ها را فقط نایب قهرمان های المپیک درک می کنند. در بازار سهام نیز این نکته مهم و حیاتی را فراموش نکنید که ارزش صبر و سهامداری در بازار بورس را فقط سهامدارانی که شاهد 10 تا 40 برابر شدن سرمایه خود ظرف چند سال گذشته هستند به درستی درک می کنند.
هر وقت آموزش های مورد نظر را به درستی دیدید و وارد بازار بورس شدید . یک اصل بزرگ در آن را فراموش نکنید: مهم نیست چقدر پول دارید، مهم تر آن است که چقدر دانش و صبر دارید! پول زیاد و موفقیت در بورس، فقط و فقط از جاده صبر می گذرد. فراری ها از بازار، افرادی عجول و کم تحمل در زندگی هستند.
ارزش صبر در این بازار را سهامدارانی که سود های بالای دو تا سه هزار درصدی را در حد فاصل ۳ تا ۴ سال کسب کردند، درک می کنند. یادمان باشد که کسب سه هزار درصد سود در سیستم بانکی معادل سپرده گذاری بالای 100 ساله است!
یادمان باشد که دلار آمریکا از سال 1396 تا 1400 نزدیک به ۷۰۰ درصد رشد کرد . یادمان باشد که بازار ملک هم رشدی مشابه داشت و سهامداران صبوری که با علم و انتخاب هوشمند در سال 1396 سرمایه گذاری کرده باشند با تمام ریزش های معروف در سال 1399 همچنان از تمامی بازار های موازی پیش هستند. این قیاس بازار های متفاوت در بازه 4 تا 5 ساله، در تمامی سال های گذشته تاریخ ایران، کفه برتری را به سمت بورس نشان می دهد. در پایان باز هم تاکید می کنیم که اصل اول مطلب ما را فراموش نکنید! بازار سرمایه یک بازار تخصصی است. پس برای ورود به بورس باید با دانش وارد آن شد.
تاسیس اولین کارگزاری بورس
تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی بازمی گردد، زمانی که بازرگانان و کسبه شهری به نام «بورُوژ» در بلژیک، در مقابل خانه بزرگ زاده ای به نام «واندر بورس» جمع می شدند و خرید و فروش می کردند.
روزنامه آسیا - تهیه و تنظیم، شرکت نواندیشان بازار سرمایه: کلمه بورس هم مثل هر کلمه ای دارای یک پیشینه تاریخی است. برای مثال واژه بانک از آنجا پدید آمد که در اروپا افراد برای انجام مبادلات پولی خود روی نیمت های میدان های قدیمی می نشستند و پول های خود را مبادله می کردند. از آنجا که لغت «بنک» در زبان ایتالیایی به معنی نیمکت است، بعدها مراکزی که وظیفه انجام مبادلات پولی را برعهده گرفتند به «بانک» معروف شدند.
به گفته اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه شهری به نام «بورُوز» (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام «تِربورس» (TerBeurze) در مقابل خانه بزرگ زاده ای به نام «واندِر بورس» جمع می شدند و خرید و فروش می کردند. از آن تاریخ به بعد مکان هایی که مردم در آنجا خرید و فروش می کردند، به بورس معروف شدند.
در آن زمان، این مکان ها از نظم و انضباط خاصی برخوردار نبود و هر کس می توانست در آنجا به فعالیت بپردازد اما به مرور زمان و رفته رفته، نظم و انضباط خاصی در این مکان ها حاکم شد؛ به نحوی که پس از مدتی، فقط بازرگانان، صرافان و دلالان بودند که اجازه داشتند در این مکان ها خرید و فروش کنند.
در گذر زمان، تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانان که تا پیش از آن، در هوای آزاد خرید و فروش می کردند، برای این امر به این تالارها می رفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی، زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به عنوان تاریخ رسمی تاسیس بورس در دنیا معرفی می کنند، اگرچه همانطور که گفتیم، پیشینه آن به پیش از آن تاریخ و به قرن پانزدهم میلادی برمی گردد.
اما بازرگانان در این تالارهای مسقف (که به بورس معروف شدند) چه چیزی داد و ستد می کردند؟ برای توضیح در این باره ابتدا باید مفهوم دیگری را توضیح دهیم؛ مفهومی به نام «شرکت سهامی».
در زمان های گذشته، بازرگانان همواره به دنبال آن بودند تا ضرر و زیان های احتمالی ناشی از تجارت خود را کاهش دهند. شراکت راهی بود که می توانست ریسک کسب و کار آنها را کاهش دهد؛ چون با شریک شدن چندین فرد در یک کسب و کار، سود و زیان های احتمالی آن کسب و کار میان شرکا تقسیم می شد.
این تجربه به تدریج به تشکیل شرکت های سهامی منجر شد. در این شرکت ها، هر یک از شرکا به نسبت سهمی که در شرکت داشت، در منافع یا ضررهای احتمالی شرکت سهیم می شد.
اولین شرت سهامی با نام «ماسکُوِی» (Muscovy) در سال ۱۵۵۳ میلادی با مشارکت عده ای از تجار در روسیه ایجاد شد. گسترش مبادلات تجاری در جهان، نیاز به سرمایه های بیشتر و شرکای بیشتری را آشکار کرد. پیدا کردن شرکای بسیار برای سرمایه گذاری در یک کسب و کار، به مراکزی نیاز داشت که بتواند در واقع بین دارندگان سرمایه و متقاضیان سرمایه، ارتباط برقرار کند. این مراکز، به نام «بورس» معروف شدند.
شرکت ها با فروش سهام خود در بورس، در واقع سرمایه گذاران و شرکای بیشتری برای مشارکت در کسب و کار خود پیدا می کردند. اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر «آمستردام» هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد.
فعالیت های مرتبط با بورس در شهر لندن از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوه خانه ها شروع شد. این فعالیت ها در سال ۱۷۷۳ میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معامله گرنه وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس سال ۱۸۰۱ میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد اما بورس نیویورک به عنوان سومین بورس بزرگ در گستره تاریخ، فعالیت خود را چگونه آغاز کرد؟
در ۱۷ می ۱۷۹۲، ۲۴ کارگزار بازار سهام در خیابان وال استریت نیویورک و زیر درخت چناری دور هم جمع شدند و توافقنامه ای را امضا کردند که به توافقنامه «درخت چنار» مشهور شد. آنها در ۸ مارس ۱۸۱۷ با تنظیم اساسنامه شروع به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشیدند. با شروع فعالیت بورس های بزرگ جهان، به تدریج سایر کشورها نیز دارای بورس شدند تا آنجا که امروز کمتر کشوری را می توان یافت که بورس نداشته باشد.
تاریخچه پیدایش بورس در ایران
معاملات اولیه درباره تاسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجری شمسی برمی گردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره تاسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم، عملا موضوع بررسی و تاسیس بورس در ایران بیش از ۲۵ سال به تاخیر افتاد.
بالاخره در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقتنامه اولیه تاسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم شد.
در اواخر همان سال یعنی سال ۴۱، هیأتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیرکل این بورس برای مشارکت در راه اندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند و بالاخره پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن ماه سال ۱۳۴۶، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می رفت، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
بورس ایران در تاریخ ۴۵ ساله فعالیت خود، همواره فراز و فرودهای بسیار زیادی را تجربه کرده است اما شاید بتوان گفت یکی از مهمترین تحولات تاریخ بورس ایران، تاسیس قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال ۱۳۸۴ بوده است که ضمن رفع برخی نارسایی ها و نواقص موجود در قانون اولیه، زمینه توسعه گسترده بورس در ایران را فراهم کرد.
بر اساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بورس تشکیل شد. سازمان بورس که خود تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت می کند، وظایف بسیاری دارد که یکی از مهمترین وظایف آن، تاسیس و نظارت بر عملکرد بورس های مختلف است.
امروز چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:
۱- بورس اوراق بهادار تهران که در آن، سهام شرکت ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت خرید و فروش می شود.
۲- فرابورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی شوند، مورد داد و ستد قرار می گیرد.
۳- بورس کالای ایران که در آن، انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و . خرید و فروش می شود.
۴- بورس انرژی که به تازگی تاسیس شده و قرار است در آن، حامل های انرژی با محوریت برق، به عنوان یکی از مهمترین حامل های انرژی، خرید و فروش شود.
گسترش ابزارهای متنوع مالی و فعالیت های اطلاع رسانی موجب شده تعداد سهامداران در طی سال های اخیر رشد کند. در این مجموعه برنامه ها، ما بیشتر به معرفی بورس اوراق بهادار و نحوه سرمایه گذاری در این بازار، از طریق خرید و فروش سهام شرکت ها و سایر انواع اوراق بهادار می پردازیم تا از این رهگذر علاقمندان به فعالیت در این عرصه بتوانند به اطلاعات مفید و لازم دست پیدا کنند. در مقالات بعدی این بحث را پیگیری خواهیم کرد.
دیدگاه شما