بورس کالا و مزایای خاص آن

آغاز بورس املاک بورس کالا از امروز

به گزارش «دنیای بورس»، دنیای اقتصاد نوشت: معاملات املاک در بورس کالا آغاز می‌شود. هفته‌های قبل امیدنامه املاک در بورس کالا منتشر شد و امروز زمان اولین عرضه املاک در بازار فرعی بورس کالاست که می‌تواند تغییر عمیقی در ساز و کارهای معاملاتی کالاهای غیرمنقول به همراه داشته باشد.

به‌صورت واقعی حتی بدون در اختیار داشتن بورس املاک، داد و ستد املاک به‌عنوان بخشی از معاملات بورس کالا هم‌اکنون در دسترس است که یک مزیت قدرتمند برای این بازار به شمار می‌رود. ۳ بازار معاملات اموال غیرمنقول، ایجاد بازار پیش‌خرید مسکن و در نهایت صندوق املاک و مستغلات ۳ گام بورس کالا برای حمایت از بازار مسکن است که گام اول به‌صورت واقعی امروز کلید می‌خورد.

بازار اموال منقول دولت و نهادهای عمومی

جواد فلاح، مدیر مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران گفت: بورس کالای ایران برای توسعه بازار معاملات مسکن، چندین برنامه را در دستور کار خود قرار داده است. در ابتدا قصد دارد با ایجاد بازاری متشکل برای فروش اموال منقول دولت و نهادهای عمومی، شفافیت را به این دادوستدها وارد کند تا مردم و نهادهای نظارتی بتوانند به سهولت این معاملات را رصد کنند.

بازار پیش خرید مسکن

جواد فلاح اظهار کرد: گام دومی که بورس کالا به دنبال راه‌اندازی دادوستدهای آن است، مربوط به تامین مالی ساخت مسکن از طریق بازار سرمایه است که از مسیر اوراق سلف استاندارد موازی به ثمر خواهد نشست. درحال حاضر بسیاری از سازندگان، ملکی را که می‌خواهند بسازند، پیش از به اتمام رسیدن آن را پیش فروش می‌کنند، این راه گرچه بسیار کمک‌کننده است، اما پیچیدگی‌های زیادی را به همراه دارد.

به گونه‌ای که بسیاری از خریداران ملک به این شکل با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. زیرا برخی از سازندگان ملک یا پیش‌فروشندگان به هر دلیلی نتوانستند تعهدات موجود در قرارداد را به‌طور کامل ایفا کنند یا در ایفای تعهدات خود تاخیر داشته‌اند. از آنجا اغلب اوقات اهرم فشار از سوی سازنده به سمت خریدار است، اگر خسارتی در قراردادها هم لحاظ شده باشد، هیچ‌گاه پرداخت نشده است.

در نهایت پیش‌خریدار راضی می‌شود که با هر شرایطی ملک پیش خرید شده را از فروشنده تحویل بگیرد. در گذشته در مجلس شورای اسلامی قانونی تحت عنوان قانون پیش فروش در راستای حمایت از حقوق پیش‌خریداران به تصویب رسید که مراتب اجرایی آن تاکنون دیده نشده است. از این رو قصد داریم معاملات پیش فروش را به بستر بورس کالا وارد کرده تا بتوانیم از طریق اوراق پایاپای که بورس کالا دارد و مکانیزم تضامینی که این بستر معاملاتی ایجاد می‌کند، ریسک عدم انجام تعهدات پیش‌فروش‌کننده را کاهش داده و به نوعی پیش‌خریدار با آسودگی خاطر بیشتری اقدام به دادوستد به این شکل کند. براین اساس ریسک این نوع معاملات کاهش خواهد یافت که بدیهی است با کاهش ریسک‌ها، قیمت پیش‌فروشنده‌ها نیز بهبود می‌یابد.

درحال حاضر پیش فروشنده‌ها به علت وجود ریسک‌های این چنینی یا به عبارت دیگر ریسک نکول، قیمت‌های خود را پایین می‌گذارند تا با استقبال افراد روبه‌رو شوند. هنگامی که تضامین قدرتمندی نزد بورس کالا وجود داشته باشد آن هم در شرایطی که ریسک کاهش می‌یابد، سبب می‌شود که پیش‌فروشنده قادر ‌شود با قیمت‌های بهتری فروش ملک خود را انجام ‌دهد.

لازمه دادوستدهای این چنینی در بورس کالا، تشکیل بازاری منسجم است که افراد بتوانند از مسیر این بازار به‌عنوان بازار ثانویه پیش‌خریدهای خود را به افراد بعدی منتقل کنند که خارج از بستر بورس، این امکان سخت بوده و اعتماد طرفین معامله به یکدیگر با دشواری‌های زیادی همراه است. اکنون که بازار ثانویه وجود ندارد، معاملات پیش‌خرید، مشکل جدی نقدشوندگی دارد.

وی ادامه داد، مساله بعدی مربوط به این است که اکنون اگر هر فردی بخواهد اقدام به پیش‌خرید کند، باید یک واحد بورس کالا و مزایای خاص آن کامل آپارتمان را خریداری کند. درحالی که ممکن است بهای کامل آن را نداشته باشد. در بازار پیش‌خرید بورس کالا، این امکان فراهم خواهد شد که هر فرد بتواند متراژهای متفاوت از یک متر تا هر چند متری که با بودجه آن همخوانی داشته باشد را از هر واحد آپارتمان خریداری کند.

از این رو این ظرفیت ایجاد می‌شود که حتی سرمایه‌های خرد هم وارد بازار مسکن شود. بر مبنای این سازوکار، خریدار می‌تواند ریسک تغییرات قیمت را در طول زمان پوشش دهد. به‌عبارت دقیق‌تر بررسی قیمت مسکن طی سال‌های گذشته به خوبی گویای این امر است که پس‌اندازهای کوچک اکنون، در سال‌های آینده هنگامی که تحت تاثیر تورم قرار می‌گیرند، دیگر برای خرید ملک کافی نخواهند بود. در نظر بگیرید با مبلغ 100 میلیون تومان امکان ورود به بازار مسکن وجود ندارد. بنابراین سوال این است که این میزان پول 10 سال آینده چقدر می‌ارزد. اگر آینده هم با همین روند گذشته جلو رود، عملا امیدی برای اینکه با پس‌انداز کردن پول بتوان در سال‌های آینده خرید مسکن انجام داد، وجود ندارد.

بسیاری از افرادی که در بانک مسکن اقدام به سپرده‌گذاری کردند، تا بتوانند از تسهیلات بانک مسکن استفاده کنند، با افزایش قیمت‌هایی که سال گذشته و اوایل سال جاری داشتیم، به هر میزان بتوانند از بانک مسکن وام دریافت کنند لازم است که مبالغی دیگر به آن اضافه کنند تا همان قدرت خرید سابق پول خود را احیا کنند. زیرا بهای مسکن با شیب شدید افزایشی همراه بوده است.

درحالی که اگر این افراد می‌توانستند با همین میزان پول اندک خود، بخشی از یک واحد آپارتمان را خریداری کنند و از این راه تکانه‌های افزایشی قیمت مسکن را پوشش دهند، با پس‌انداز سال‌های آینده خود قادر می‌شدند که یک ملک را به‌طور کامل خریداری کنند.

از این رو بورس کالا قصد دارد تا از طریق این بازار، سرمایه‌گذاری در مسکن را به واحدهای کوچک‌ سرمایه‌گذاری خرد کند و نقدینگی عظیمی که به شکل پراکنده نزد مردم است را از این کانال برای ساخت مسکن تجهیز کند. این بازار به‌عنوان دومین بازاری است که در حال حاضر از سوی بورس کالا پیگیری می‌شود. در حال حاضر پروژه‌ای از سوی شرکت سرمایه‌گذاری مسکن معرفی شده است که امیدنامه انتشار اوراق آن به بورس کالا تحویل و بررسی شده که به تایید رسیده است.

اکنون نیز بورس کالا و مزایای خاص آن نزد هیات پذیرش است که چنانچه به تایید آنها برسد، در آینده نزدیک اولین اوراق سلف مسکن را از بستر بورس کالا در بازار سرمایه منتشر خواهیم کرد.

صندوق املاک و مستغلات

فلاح بیان کرد: در گام‌های بعدی نیز صندوق املاک و مستغلات مورد توجه است که راه‌اندازی آن به تصویب سازمان بورس رسیده است. از جانب ما اصلاح دستور‌العمل پذیرش بورس کالا را به سازمان بورس پیشنهاد دادیم تا امکانی ایجاد شود که این صندوق‌ها در بورس کالا راه‌اندازی شوند. کارکرد این صندوق به گونه‌ای است که با تجهیز سرمایه‌های خرد از مردم به سرمایه‌گذاری بر املاک و مستغلات بپردازد.

این صندوق هر چه عایدی از این راه کسب کند میان دارندگان یونیت‌های صندوق توزیع خواهد شد. این موضوع هم در دستور کار بورس کالا قرار دارد که صندوق‌ها به‌صورت منطقه‌ای تشکیل شود و برای املاک هر منطقه صندوق املاکی راه‌اندازی شود که به‌عنوان مبنای میانگین قیمت املاک در آن منطقه به شمار رود تا پس از آن بتوان روی این صندوق‌ها قراردادهای آتی راه‌اندازی کنیم و افراد بتوانند از طریق این قراردادها ریسک قیمت را پوشش دهند.

بنابراین اگر خریدار بتواند قرارداد آتی از یونیت‌های این صندوق خریداری کند، می‌تواند در منطقه مورد نظر تغییرات قیمتی را پوشش دهد. مجموعه همه این موارد، موضوعاتی است که در بورس کالا در حال پیگیری است تا از این راه بتواند به بسط و توسعه معاملات مسکن کمک برجسته‌ای کند.

پایش عرضه ملک در بورس، مدلی کارآمدتر

میثم باقری کوپایی، کارشناس بورس کالا درخصوص مزایای عرضه ملک و مستغلات در بورس کالا گفت: از مهم‌ترین مزایای عرضه ملک و مستغلات در بورس کالا مشخص بودن قیمت در مناطق مختلف در بازاری است که نظارت کافی بر روی آن وجود دارد، این موضوع می‌تواند به شفافیت بیشتر معاملات منجر شود.

با وجود این مزایا برخی ایرادات نیز به معامله ملک در بورس کالا وارد است که این ایرادات مربوط به ساختار بورس کالا می‌شود. امکان عرضه یک نوع محصول در چند بازار یکی از معایب معاملات بورس کالا است چراکه این موضوع امکان نظارت قیمتی و امکان مشخص شدن واقعی عرضه و تقاضا را ازمیان می‌برد.

او ادامه داد: به‌عنوان مثال اگر تعدادی از املاک پردیس در بورس کالا عرضه شده و مابقی در خارج از این رینگ عرضه و معامله شود، امکان بازارسازی برای فروشنده ایجاد می‌شود با این راهکار که از قیمت اعلامی در تابلوی بورس (حتی درصورت نبود خریدار) برای بازارگرمی ملک خود استفاده کند. درواقع بازار رسمی تبدیل به ابزاری برای بازار غیررسمی می‌شود. بنابراین اگر مسوولان امر بنا دارند این روش معامله ملک و مستغلات را گسترش دهند به منظور کنترل بهتر بازار باید جلوی عرضه در دو بازار را بگیرند.

هرچند که اجرایی شدن این موضوع پس از رونق گرفتن معاملات ملک در بورس کالا امکان‌پذیر است. رونق گرفتن این بازار نیز نیاز به حمایت دارد، اما به شرط حمایت انتظار می‌رود که به مرور زمان استقبال از این بازار زیاد شود.

اعتماد به قیمت‌های بورس کالا

باقری در ادامه به نوع املاک عرضه شده در بورس کالا اشاره کرد و گفت: اولین ملکی که در بورس کالا عرضه می‌شود (معامله امروز) تجاری است. ملک تجاری مشتری خاص خود را دارد اما اگر در این بازار به سمت عرضه ملک مسکونی متمایل شویم احتمالا این بورس کالا و مزایای خاص آن بازار با استقبال گسترده‌تر متقاضیان روبرو می‌شود. چراکه مشتری برای ملک مسکونی بیشتر از ملک تجاری است.

باتوجه به اینکه تعیین کف قیمت ملک باید به تایید کارشناس دادگستری برسد، مردم به قیمت ملک عرضه شده در بورس کالا اطمینان بیشتری دارند و می‌دانند اگر بتوانند ملکی را حتی با رقابت از بورس کالا خریداری کنند، بهایی معادل ارزش واقعی آن پرداخت کرده‌اند. این موضوع در شرایطی که در برخی مناطق شاهد هستیم بنگاه‌های معاملات مسکن در یک منطقه با تبانی یکدیگر قیمت ملک را بالا می‌برند بسیار کاربردی خواهد بود و از ایجاد نرخ کاذب جلوگیری می‌کند.

وی در ادامه به ساز و کار معاملات ملک و مستغلات در بورس کالا اشاره کرد و گفت: هنوز سازو کار معاملات املاک در بورس کالا کامل شکل نگرفته اما سازوکار فعلی درنظر گرفته شده برای این معاملات در بازار فرعی بورس کالا شبیه معاملات عمده در بازار سهام بوده و با بورس کالا و مزایای خاص آن سیستم معاملات فیزیکی بورس کالا تفاوت دارد. باید مدتی با این روند معاملاتی پیش رفت تا مشخص شود این ساختار شبیه معاملات اوراق یا ساختار بازار فیزیکی کدام‌یک برای این بازار مناسب‌تر است.

باقری عرضه کافی ملک در بورس کالا را یکی از عوامل موفقیت این طرح می‌داند و می‌گوید: عموما در بورس کالا بر بخش تقاضا بیش از عرضه تمرکز می‌شود درحالی که عرضه از اهمیت بالاتری برخوردار است. اگر در این بازار جدید نیز عرضه کافی و منطقی صورت نگیرد قیمت‌های کشف شده غیرواقعی خواهد بود.

به‌عنوان مثال اگر از شهر پردیس تنها یک ملک خوب با متراژ مناسب در بورس عرضه شود قیمت معامله قابل تعمیم به سایر املاک منطقه نیست. برای تعیین نرخ واقعی باید کل املاک پردیس یک جا به رینگ آورده شوند تا به این ترتیب با رقابت واقعی و دادن حق انتخاب به مشتری نرخ تعیین شود.

وی افزود: اگر عرضه مناسبی برای املاک در بورس صورت گیرد، مشتری نیز به این بازار می‌آید. تجربه این موضوع را در پتروشیمی‌ها داشتیم که شرکتی کل عرضه خود را به بورس آورده و تمام مشتریان نیز خرید از رینگ را جایگزین خرید از بازار کرده‌اند. اگر این اتفاق به‌صورت واقعی عملیاتی شود شاهد واقعی شدن قیمت مسکن خواهیم بود.

عرضه هر ملک بالای 300 میلیون تومان

باقری درخصوص نوع ملک قابل پذیرش در بورس کالا گفت: هر واحدی که قیمتی بیش از 300 میلیون تومان داشته باشد قابلیت عرضه در این بازار را دارد. البته فروشنده باید برای عرضه تضامین کافی در اختیار اتاق پایاپای و بورس کالا بگذارد.

ارائه این تضامین برای سازمان‌های دولتی و بانک‌ها ساده‌تر است و به همین علت نیز این بازار کار خود را با این املاک آغاز کرده است. اما در ادامه می‌توان انتظار داشت که صاحبان املاک مسکونی نیز با تامین وثیقه لازم به این بازار ورود پیدا کنند. در هر صورت فروش ملک و مستغلات در بورس کالا امری جدید بوده و باید به مرور مورد پایش و بازبینی قرار گیرد تا به بهترین شکل ممکن خود تبدیل شود.

نیاز به حمایت قانون‌گذار از معاملات املاک در بورس کالا

معامله ملک در بورس مستلزم حمایت قانون‌گذار از اعتبار آن به مانند قانون ثبت است. این رخداد مهم می‌تواند چهره معاملات در بازار املاک را تغییر دهد، اگرچه به حمایت‌های قانونی نیاز دارد و شاید به تصویب قانون جدید نیاز داشته باشیم.

مرتضی شهیدی، استاد دانشگاه و کارشناس حقوقی بازارهای مالی درخصوص معامله املاک و مستغلات در بورس کالا گفت: فروش املاک و مستغلات در نظام حقوقی کشور جزو معاملات تشریفاتی محسوب می‌شود چرا که مطابق ماده 22 قانون ثبت، تنها معاملاتی نزد محاکم، ادارات دولتی، بانک‌ها و. معتبر تلقی می‌شوند که در واحدهای ثبت اسناد و املاک به ثبت رسیده باشند. بنابراین حال که بنا شده از این پس شاهد گسترش معامله ملک و مستغلات از مسیر بورس کالا باشیم لازم است به این نحوه معامله نیز رسمیت قانونی داده شود تا معاملات ملک و مستغلات انجام شده در بورس همانند معامله صورت گرفته در نزد دفاتر ثبت اسناد و املاک معتبر باشد.

او ادامه داد: دادن وجهه قانونی به معاملات صورت گرفته در بورس پیش از این در معاملات اوراق بهادر صورت گرفته است. قانون گذار در قانون برنامه پنجم، ماده 99 و در ادامه در قانون احکام دائمی ماده 36 تصریح کرده است که معاملات اوراق بهادار فقط از طریق بورس و فرابورس معتبر تلقی می‌شود و خارج از آن فاقد اعتبار است. بنابراین لازم است که برای قانونی شدن معامله املاک در بورس کالا نیز حکمی مشابه از طرف قانون‌گذار مشخص شود تا این معاملات در تعارض با ماده 22 قانون ثبت نباشند.

مرتضی شهیدی درخصوص استفاده از بورس کالا به‌عنوان ابزار فروش ملک و مستغلات و در ادامه ثبت آن در دفاتر ثبت رسمی گفت: چنین نحوه استفاده‌ای از بورس برای فروش املاک و مستغلات همانند قولنامه‌های فعلی در بنگاه املاک است. درواقع در این نحوه فروش خریدار و فروشنده پس از کشف قیمت در بورس و معامله باید به دفاتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کرده و به معامله خود شکل قانونی دهند که این کار زمان‌بر است.

از طرفی در چنین شرایطی اگر پس از معامله یکی از طرفین زیر قرارداد خود بزند طرف دیگر باید به دادگاه مراجعه کند. به‌عنوان مثال اگر پس از معامله ملک در بورس طرف فروشنده از زدن سند به نام خریدار امتناع کند خریدار باید به دادگاه مراجعه کرده و درخواست تنظیم سند رسمی بدهد. اما طی این مراحل برای قانونی شدن یک معامله ضد ذات بورس است.

او گفت: یکی از کارکردهای بورس ایجاد بستر مطمئن معامله است. درواقع باید اطمینانی در خریدار از تحویل ثمن مورد معامله در بورس وجود داشته باشد. ایجاد چنین اطمینانی نیز مستلزم آن است که قانون‌گذار امتیاز قانونی بودن معامله املاک و مستغلات در بورس را بدهد تا در ادامه طرفین معامله برای قانونی کردن راهی دفاتر ثبت اسناد رسمی یا دادگاه نشوند.

در پایان مرتضی شهیدی اشاره کرد که در سال 1391 دستورالعملی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار تحت عنوان دستورالعمل بازار فرعی بورس کالای ایران به تصویب رسیده که در راستای انجام معاملات اموال غیرمنقول در آن بازار است.

شرایط و نوع خودروهای عرضه شده در بورس کالا

طبق بررسی‌ و مطالعات کارشناسی انجام شده، در حال حاضر عرضه در بورس کالا مناسب‌ترین روش برای فروش خودرو است، چرا که این روش مشتری واقعی علاوه بر دسترسی سریع و آسان به خرید خودرو، از خرید با قیمت‌های کاذب در بازار بی‌نیاز خواهد شد.

به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شمانیوز، کارشناسان بازار سرمایه معتقدند که اگر خودروسازان به بورس کالا بیایند و اجازه فروش محصولات خود را با قیمت واقعی داشته باشند، پتانسیل‌های این صنعت رشد کرده، قیمت‌ها واقعی شده و شاهد احیای صنعت خودرو خواهیم بود. در این گزارش ضمن اشاره به نظرات مثبت و منفی فعالان و متخصصان بازار سرمایه درباره عرضه خودرو در بورس کالا به معرفی خودروهای عرضه شده در بورس کالا می‌پردازیم.

با پذیرش ۸خودرو جدید در بورس کالا تعداد خودروهای پذیرش شده در بورس کالا به ۱۵محصول بورس کالا و مزایای خاص آن و تعداد خودروسازهایی که قرار است محصولاتشان را در بورس کالا عرضه کنند به ۹خودروساز رسید. بر این اساس متناسب با پذیرش محصولات جدید از امروز دور جدید عرضه محصولات شرکت‌های خودروسازی‌ در بورس کالا آغاز می‌شود.

به گفته معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران، تامین مالی خودروسازان و اوراق گواهی سپرده و سلف موازی استاندارد از مواردی است که برای شرکت‌های خودروسازی در نظر گرفته شده است.

با عرضه خودرو در بورس کالا، رشد تولید، تعادل در بازار و کشف قیمت واقعی خودرو به جای قیمت گذاری دستوری از جمله مزایای عرضه خودرو در بورس کالا است و با توجه به نیاز مالی خودروسازان به منابع مالی، فروش اوراق سلف خودرو از جمله راهکارهایی است که می تواند هم منابع مورد نیاز خودروساز را تامین کند و هم باعث تضمین سود سرمایه گذاران شود.

نظر کارشناسان بازار سرمایه درباره عرضه خودرو در بورس کالا

طی سال‌های گذشته بورس کالا و مزایای خاص آن تاکنون، صنعت خورو در کشور ما با چالش‌‌‌هایی مهم از جمله اختلاف بالای قیمت خودرو در کارخانه و بازار روبرو بوده که با عرضه خودرو در بورس‌کالا، می‌‌‌توان به کاهش این اختلاف به‌‌‌ گونه‌‌‌ای که قیمت کشف‌شده در بورس‌کالا چیزی بین قیمت فروش کارخانه و قیمت خودرو در بازار آزاد باشد، امیدوار بود.

بر همین اساس حمید رضا رحمنی- رئیس اداره ناظران و امور تالارهای بورس کالای ایران اعلام کرده؛ متقاضیان برای خرید این خودروها در بورس کالا ابتدا باید نسبت به اخذ کد معاملات بورس کالا اقدام کنند. نحوه اخذ کد بورس کالا نیز به این شکل است که متقاضیان به یکی از کارگزاری های مجاز مراجعه و به صورت آنلاین یا حضوری کد بورس کالا را دریافت می کنند. البته پیش از آن باید در سامانه سجام ثبت نام کرده و احراز هویت شده باشند.

متقاضیان پس از اخذ کد بورس کالا، نسبت به گشایش حساب وکالتی اقدام کنند. حساب وکالتی حسابی است که به بورس کالا این امکان را می‌دهد که پس از آنکه خریدار در فرآیند رقابت شرکت کرده و کالا را خریداری کرد بتواند از آن حساب برداشت کند و به این ترتیب مراحل تسویه انجام شود.

مهدی میرزایی کارشناس بازار سرمایه در این باره می‌گوید: « به نظر می‌رسد یکی از اقدامات مهمی که می‌تواند برای بازار خودرو انجام شود و به آن کمک کند، رفع برخی ابهام‌ها از این صنعت است. زیرا این صنعت نیاز به مشوق ندارد بلکه نیازمند رفع ابهام‌ها است. بنابراین، وزارت اقتصاد با هماهنگی و همکاری فعالان بازار سرمایه و سایر وزارت خانه‌ها می‌تواند بسیاری از دغدغه‌های موجود را در میان مدت برطرف کند.»

غلامحسن آرمات، کارگزار عرضه کننده خودروی کارا در بورس کالا معتقد است که نتیجه رشد عرضه خودروها در بورس کالا، «شفافیت معاملات»، «کشف قیمت های تعادلی»، «کنار رفتن تقاضای کاذب»، «تسهیل دسترسی مصرف کنندگان به خودرو»، «ضمانت اجرایی عمل به تعهدات طرفین معامله» و «حمایت از بخش تولید» است.

به باور کارشناسان، بالا بودن هزینه‌ها، تورم، بالا رفتن قیمت خرید مواد اولیه به دلیل وجود تحریم‌ها و ازدیاد نیروی انسانی در خودروسازی‌های ایران از جمله مشکلات صنعت خودرو به شمار می‌رود. اگر خودروسازان به بورس کالا بیایند و اجازه فروش محصولات خود را با قیمت واقعی داشته باشند، پتانسیل‌های این صنعت رشد کرده، قیمت‌ها واقعی شده و شاهد احیای صنعت خودرو خواهیم بود.

کدام خودروها در بورس کالا عرضه می‌شوند؟

عرضه خودرو در بورس‌کالا نخستین گام برای حمایت هم‌‌‌زمان از تولیدکننده و مصرف‌کننده بوده و بازاری شفاف و رقابتی برای خودرو است که سبب تعادل قیمتی می‌شود. علاوه بر این نظام توزیع هم شاهد رقابت سالم در میان خودروسازان خواهد بود که ماحصل آن از بین رفتن رانت و فساد است.

ایران یکی از صادرکنندگان خودرو در منطقه خاورمیانه است و خودروهای سمند و دنا از محصولات ایران‌خودرو و ساینا و کوئیک از محصولات سایپا، بیشترین صادرات را در سال‌های اخیر به خود اختصاص داده‌‌‌اند. از اواخر سال ۲۰۱۹ ویروس کرونا شیوع پیدا کرد و تمام صنایع، از جمله صنعت خودرو، شاهد تغییرات بزرگی همچون ضرر و زیان، کاهش تولید و فروش و افت شدید ارزش سهام دست به گریبان بودند.

آن طور که بورس کالا اعلام کرده است تاکنون ۱۵خودروی جدید ازجمله شاهین، هایما s۷، هایما s۵، لاماری ایما، دایون y۵، وانت دو کابین کاپرا، کامیونت ۶تن فاو تایگر، کشنده تک‌محور CA۴۱۸۰، کامیون فورس، کامیون امپاور، جک S۵، جک J۴، وانت KMC-T۸، وانت کارا تک کابین، وانت کارا دوکابین، فیدلیتی و دیگنتی متعلق به ۹شرکت خودروسازی‌ شامل شرکت‌های سایپا، ایران‌خودرو، آرین پارس موتور، خودروسازی‌ ایلیا، بهمن موتور، سیبا موتور، بهمن دیزل و کرمان موتور در بورس کالا پذیرش شده‌اند. آن طور که بورس کالا اعلام کرده است بعد از عرضه‌های خرداد ماه دور دوم عرضه‌ها از امروز در بورس کالا آغاز می‌شود.

پس از انتشار اطلاعیه عرضه ۲ محصول گروه بهمن برای عرضه ۶۰۰ دستگاه خودرو فیدلیتی و دیگنیتی در تاریخ ۲۶ مرداد ماه در بورس کالای ایران، گروه خودروسازی سایپا نیز برای عرضه خودروی شاهین خود در هفته چهارم مردادماه اقدام کرد.

احمد رحیمی مدیر عملیات عرضه بورس کالای ایران در این باره می‌گوید: «حذف قرعه کشی از مزایای عرضه خودرو در بورس کالا است، حداقل ۸۰ درصد از تولید سالیانه خودرو شاهین از طریق بورس کالای ایران عرضه خواهد شد، پس از آن تصمیم گیری لازم در خصوص عرضه سایر خودروها توسط سایر تولیدکنندگان از طریق بورس کالا به عمل خواهد آمد.»

گروه صنعتی ایران خودرو نیز با هدف شفاف‌سازی فروش محصولات و حذف تدریجی قرعه‌کشی، نخستین گام عرضه خودرو در بورس کالا را برداشته و با عرضه بخشی از تولید دو مدل هایما S5 و S7 از این طریق، ورود بورس کالا و مزایای خاص آن خود به بورس کالا را آغاز کرد. در اطلاعیه ایران‌خودرو آمده که با بررسی‌ و مطالعات کارشناسی صورت گرفته، در حال حاضر عرضه در بورس کالا مناسب‌ترین روش برای فروش خودرو است و با این روش مشتری واقعی علاوه بر دسترسی سریع و آسان به خرید خودرو، از خرید با قیمت‌های کاذب در بازار بی‌نیاز خواهد شد.

جزئیات عرضه‌های جدید

طبق اعلام بورس کالا، امروز ۲۶مرداد ماه ۳۵۰دستگاه فیدلیتی و ۲۵۰دستگاه دیگنیتی متعلق به گروه بهمن موتور راهی تالار صنعتی می‌شود. براساس اطلاعیه منتشر شده ۸۵دستگاه از این خودروها فیدلیتی ۷نفره تیپ ۲ مشکی و ۹۰دستگاه فیدلیتی ۷نفره تیپ ۲ سفید است که با قیمت‌های ۷۷۲میلیون تومان عرضه خواهند شد. ۸۵دستگاه فیدلیتی ۵ نفره تیپ یک مشکی و ۹۰دستگاه فیدلیتی ۵نفره تیپ یک سفید نیز به قیمت ۷۵۸میلیون و ۵۰۰هزار تومان و همچنین ۱۲۵دستگاه دیگنیتی پرایم مشکی و ۱۲۵دستگاه دیگنیتی پرایم سفید هر یک به قیمت ۸۲۱میلیون و ۵۰۰هزار تومان عرضه می‌شوند.

طبق اطلاعیه عرضه، هر کد ملی فقط مجاز به ثبت سفارش روی یکی از کدهای عرضه شده و صرفا برای یک دستگاه خودرو است.

صدور سند و شماره‌گذاری خودرو نیز فقط به اسم شخص خریدار خواهد بود.

علاوه بر هزینه خودرو، خریداران ملزم به واریز ۹درصد مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای قیمت نهایی فروش هستند. همچنین برای فیدلیتی هزینه ۱۷میلیون و ۳۹۱هزار و ۹۰۲تومان شامل مالیات و عوارض شماره‌گذاری، هوشمندسازی کارت خودرو، خدمات پست، تولید پلاک و شماره‌گذاری، هزینه بیمه شخص ثالث درنظر گرفته شده است. برای دیگنیتی نیز ۳۵میلیون و ۳۵۰هزار تومان هزینه درنظر گرفته شده است. متقاضیان برای خرید خودرو در بورس‌کالا ابتدا باید کد معاملاتی بورس‌کالا دریافت کنند.

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که برای خرید خودرو، باید بخشی از قیمت پایه خودرو براساس اعلام بورس‌کالا در حساب وکالتی خریدار موجود باشد.

گفتنی است؛ با تصویب عرضه خودروهای داخلی در بورس کالا توسط شورای عالی بورس و اوراق بهادار در خردادماه سال جاری، نظام قیمت‌گذاری خودرو مبتنی بر سیاست‌های دستوری در آستانه تغییر قرار گرفت. طرح عرضه خودرو در بورس کالا، باز شدن مسیرهای جدید تامین مالی برای خودروسازان است.

از دیدگاه کارشناسان صنعت خودرو، با عرضه خودرو در بورس‌کالا دلالی و سفته‌بازی در این صنعت از بین خواهد رفت. از جمله پیامدهای مثبت این اتفاق، تغییر در کمیت و کیفیت تولید، حذف قرعه‌‌‌کشی خودرو، شفافیت و رقابتی‌‌‌شدن بازار، حذف قیمت دستوری، معافیت مالیاتی برای عرضه‌‌‌کننده کالا و کشف قیمت واقعی خودرو خواهد بود.

استخدام معامله گر بورس (کالا / انرژی)

همکاران ما در واحد"بورس کالا و بورس انرژی " نیاز به همکاران جدیدی دارند که جزو بهترین و متعهدترین افراد به عنوان «کارشناس پذیرش بورس کالا و بورس انرژی » باشند تا با دانش تخصصی و تعامل سازنده با سایر اعضای تیم بتوانند اهداف شرکت را در امور مربوط به بازار سرمایه ایران محقق نمایند. اگر شما هم فردی آغازگرید و توسعه برایتان یک اولویت است و شرایط زیر را دارا هستید، خوشحال خواهیم شد به عنوان عضو جدید خانواده «مهر آفرین» از شما دعوت به همکاری نماییم.

مسئولیت های اصلی :

انجام امور مربوط به اخذ کد پذیرش محصول / پذیرش شرکت
انجام امور مربوط به عرضه/ خرید محصولات
تهیه و ارسال گزارش های روزانه و درخواستی مشتری
تهیه ی گزارش های درخواستی رئیس پذیرش مشتریان و مدیر بورس کالا و انرژی
هماهنگی ، تهیه و بروزرسانی محتواهای مارکتینگی اعم از محتوای سایت ، تبلیغات و . .
هماهنگی و رابط اجرایی بخش های داخلی بورس کالا و انرژی و همچنین فیمابین واحد کالا و انرژی و سایر واحدهای سرویس دهنده
تهیه و هماهنگی جهت آموزش و یا تولید محتواهای آموزشی مورد نیاز داخلی و یا مشتری
هماهنگی جلسات داخلی و خارجی و پیگیری نتایج
مسئول و وریفای بررسی و ارجاع خدمات به IT مستقر
هماهنگی مشتریان جدید برای اخذ کد و تقسیم و پیگیری اخذ کد

مهارت های تخصصی مورد نیاز:

آشنایی با تولید محتوا اعم از گزارش ، بروزرسانی سایت و . .
حداقل مدرک کارشناسی در رشته های مهندسی مالی ، مهندسی نفت و سایر رشته های مرتبط مالی
آشنایی با بازارهای کالایی و انرژی
آشنایی به بازار سرمایه و ابزارهای مالی
آشنایی کامل با نرم افزارهای بورس کالا/ انرژی
تسلط بر فرایندهای معاملات و پذیرش بورس کالا/ انرژی
بررسی مدارک و شرایط احراز هویت متقاضیان
داشتن گواهینامه "پذیرش سفارش مشتریان کالایی"
داشتن مدرک معامله گری بورس انرژی و کالا ضروری است.
تسلط به ICDL

حداقل دو سال سابقه کاری مرتبط در بازار سرمایه

مهارت های عمومی مورد نیاز:

روحیه تیمی
تفکر تحلیلی
متعهد و دارای اخلاق حرفه‌ای
روحیه پیگیری و نتیجه گرایی
حل مساله
سرعت عمل
مسئولیت پذیر
دقت بالا
نظم

پرداخت منظم حقوق و مزایا
بیمه تأمین اجتماعی + بیمه درمانی تکمیلی
کار در یک تیم حرفه ای و فضایی دوستانه
آموزش مستمر درون سازمانی با هدف توسعه ی فردی همکاران

ساعت کاری: شنبه - چهارشنبه (16:30 - 8:00)
محدوده محل کار: میدان آرژانتین – خیابان وزرا

معرفی شرکت

شرکت کارگزاری مهرآفرین (سهامی خاص)، از باسابقه ترین و معتبرترین شرکت های حوزه بازار سرمایه با مدیرانی شناخته شده در این بازار است که فعالیت خود را در سال 1383 آغاز کرد .کارگزاری مهرآفرین با بیش از 15 نمایندگی در داخل و خارج از کشور ؛ 200 همکار و 3 شرکت تابعه یکی از موسسات مالی بزرگ فعال در بازار سرمایه می باشد.

چشم انداز شرکت ما تبدیل شدن به یک موسسه مالی جهان تراز است و تمرکزمان بر توسعه فناوری های نوین در بازار سرمایه می باشد.

تیم کاری ما متشکل از افراد جوان؛ متخصص و یادگیرنده ای است که با تلاش و کوشش شبانه روزی خود توانسته اند ما را به عنوان شرکتی فناوری محور؛ مشتری مدار و نوآور در بازار سرمایه ایران به شهرت برسانند.

ما همواره به عنوان یکی از شرکت هایی که برنامه ریزی توسعه مستمر در همه ابعاد کسب و کار خود دارد، مشتاق حضور همکارانی خوب؛ متخصص و پرتلاش در تیم مان بوده و قدردان زحمات آنان در کارشان هستیم.

راه‌اندازی صندوق کالایی کشاورزی در بورس چه مزیت‌هایی دارد؟

تهران- ایرنا- رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اخیرا از تلاش برای تسهیل در صدور مجوز راه اندازی و فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر محصولات کشاورزی در بورس کالا خبر داد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا و سکه از سال ۹۶ در بورس کالای ایران راه اندازی شد و تاکنون تعداد آنها به چهار صندوق رسیده است؛ ابزاری بر پایه گروه محصولات دیگری همچون زعفران و زیره که به نظر می‌رسد با توجه به تکمیل زنجیره ابزارهای معاملاتی روی زعفران و تلاش برای کامل شدن این ابزارها برای سایر محصولات از جمله زیره سبز بزودی شاهد عرض اندام این صندوق‌ها در بازار سرمایه باشیم.

در این گزارش به بررسی تاریخچه و حوزه‌های مختلف فعالیت صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی در بورس‌های کالایی دنیا و ایران و مزایای آنها می‌پردازیم.

تنوع بخشی به سبد سرمایه‌گذاری‌ها

اضافه کردن کالاها به سبد سرمایه گذاری، تنوع بخشی بیشتری را برای سرمایه گذاران فراهم می‌کند و می‌تواند به کاهش نوسانات و افزایش بازده سبد سرمایه گذاری منجر شود. ضمن اینکه کالاها می‌توانند به عنوان سپری برای محافظت سرمایه در مقابل تورم به کار گرفته شود. همچنین به طور تاریخی کالاها همبستگی نسبتاً کمی با سهام و اوراق قرضه دارند و یکی از عوامل مهم کم بودن همبستگی بین آنها این است که قیمت کالاها تحت تأثیر عوامل ریسکی متفاوتی قرار دارد. از این رو، سرمایه گذاری در کالاها می‌تواند به صورت مستقیم با خرید دارایی فیزیکی، سرمایه گذاری در قراردادهای آتی و اختیار معامله و در نهایت سرمایه گذاری در صندوق‌های کالایی انجام شود.

اما نکته مهم اینجاست که مالکیت فیزیکی کالاها چالش‌های غیرقابل حل زیادی را ایجاد می‌کند. زیرا، اگرچه از طریق بورس کالا و مزایای خاص آن این کار به طور مستقیم مالک کالا هستیم، اما هزینه‌های تحویل گرفتن کالا، هزینه‌های نگهداری آن و بیمه کردن و ریسک‌های نگهداری کالا از جمله هزینه‌های غیرقابل اجتنابی هستند که باید پرداخت شوند.

صندوق کالایی قابل معامله (ETC) یکی از ابزارهای مالی نوین است که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل هزینه‌های حمل و نقل، انبارداری و خسارت‌های احتمالی آن، اوراق این صندوق‌ها را خریداری کنند. با خرید این اوراق، سرمایه گذار در عین داشتن مالکیت کالای مورد نظر، مسؤولیت نگهداری از آن کالا را بر عهده ندارد. به عبارت دیگر، این صندوق‌ها بخش قابل ملاحظه‌ای از وجوه گردآوری شده خود را به سرمایه گذاری در کالایی خاص اختصاص می‌دهند و علاقه مندان به سرمایه گذاری در آن کالای خاص اقدام به خرید واحدهای این صندوق‌ها می‌کنند.

کالاهای اساسی در تمام دنیا بخش مهمی از پرتفوی سرمایه گذاران خرد و نهادی را تشکیل می‌دهند. این در حالی است که برای بسیاری، دسترسی کارا و سریع به این گروه دارایی‌ها به طور سنتی همواره با دشواری‌هایی نظیر الزامات وجه تضمین، محدودیت‌های اجباری و مسائل ارتباطی و دسترسی به بورس‌های مشتقات بین المللی همراه بوده است. بنابراین بسیاری از سرمایه گذاران قادر به سرمایه گذاری در این حوزه نبوده‌اند.

از این رو، بورس‌هایی چون بورس لندن با برقراری همکاری نزدیک با ناشران، تلاش کرد که دسترسی به کالاهای اساسی را از طریق توسعه ابزارهای جدید نظیر صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس و ایجاد سیستم‌های معاملاتی ویژه تسهیل کند؛ به طوری که سرمایه گذاران بدون نیاز به انجام معاملات آتی یا تحویل فیزیکی کالای اساسی، از طریق این صندوق‌ها به کالای مورد نظر خود دسترسی یابند.

صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس از ابزارهای سرمایه گذاری هستند که روند قیمتی یک شاخص کالایی پایه را دنبال کرده و این شاخص می‌تواند صرفاً متشکل از یک کالای اساسی یا ترکیبی از مجموعه کالاها نیز باشد. نهاد ناشر به طور مستقیم بر روی دارایی پایه یا قرارداد مشتقه آن کالا یا شاخص سرمایه گذاری می‌کند. بنابراین انتظار می‌رود ارزش سرمایه گذاری پرتفوی هم سو با قیمت دارایی پایه افزایش یا کاهش یابد.

این ابزار در واقع فرصت‌های سرمایه گذاری جدیدی را برای سرمایه گذاران بالقوه به وجود می‌آورد، زیرا بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی در بورس پذیرفته نشده‌اند. این ابزار دقیقاً مانند سهام عادی و صندوق‌های قابل معامله در بورس معامله شده و فرآیند تسویه آن نیز مانند سایر اوراق صورت می‌گیرد.

از آنجا که این اوراق بازارگردانی می‌شوند، از نقدشوندگی بالایی برخوردارند. علاوه براین صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی برای سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلندمدت در کالاهای مختلف قابلیت و مطلوبیت بالایی دارند.

صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس، صندوق‌های با سرمایه متغیر هستند که واحدهای آن بنا به درخواست ناشر آن صادر و بازخرید شده و صدور واحدهای جدید براساس تقاضای بازار امکان پذیر است. این ویژگی منحصر به فرد در واقع این اطمینان را ایجاد می‌کند که قیمت بازار صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس بسیار نزدیک به ارزش خالص دارایی‌های آن است؛ زیرا در غیر این صورت موجب ایجاد فرصت آربیتراژ می‌شود. این صندوق‌ها به طور کلی به دو صورت تک کالایی (طلا، نفت و…) یا شاخصی (سبدی از چند کالا) منتشر می‌شوند.

تاریخچه فعالیت صندوق‌های کالایی

اولین صندوق کالایی در سال ۲۰۰۴ در بورس لندن راه اندازی شد. کالای پایه این صندوق فلز گرانبهای طلا بود. پس از راه اندازی این صندوق، صندوق‌های کالایی با طیف وسیعی از انواع کالا شروع به کار کردند. حوزه‌های اصلی فعالیت صندوق‌های کالایی شامل: محصولات کشاورزی، فلزات صنعتی، حامل‌های انرژی و فلزات گرانبها است.

با راه اندازی اولین صندوق‌های کالایی، بسیاری از کشورها اقدام به راه اندازی اینگونه صندوق‌ها کردند. بطوریکه با گذشت حدود ۴۰ سال از راه اندازی این صندوق‌ها طیف وسیعی از کالاها و حجم زیادی از سرمایه جذب این صندوق‌ها شده است. این در حالی است که آمار رشد صندوق‌های کالایی طبق پیش بینی‌ها همچنان ادامه دار خواهد بود. این موضوع نشان دهنده جذابیت و اهمیت وجود اینگونه صندوق‌ها برای سرمایه گذاران حوزه‌های مختلف است.

در حال حاضر، از میان کالاهای مختلف، صندوق‌های مبتنی بر کالاهای نفت خام و فلزات گرانبها شامل طلا و نقره، بیشترین محبوبیت را بین سرمایه گذاران دارد. زیرا نوسانات قیمتی این کالاها در بازارهای جهانی به نسبت زیاد است و به دنبال آن بازار این کالاها از نقدینگی بالایی برخوردارند. همچنین برای این کالاها در بازارهای جهانی تقاضای فیزیکی زیادی وجود دارد.

صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی در ایران

اولین صندوق سرمایه گذاری کالایی در ایران نیز تحت عنوان صندوق سرمایه گذاری لوتوس پارسیان در بهار سال ۹۶ موفق به اخذ تمامی مجوزهای لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار شد. این صندوق پس از پذیرش در بورس کالای ایران فعالیت خود را آغاز کرد. دارایی پایه‌ای صندوق، همانطور که از نام آن پیداست، طلا و به ویژه سکه طلا است و مؤسس اصلی و مدیر صندوق شرکت تأمین سرمایه لوتوس پاسیان است.

حوزه‌های فعالیت صندوق‌های کالایی در ایران

دارایی پایه تمامی صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی که در بورس کالای ایران پذیرش می‌شوند اوراق بهادار مبتنی بر کالا است. اوراق بهادار مبتنی بر کالا شامل گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی کالایی، قراردادهای اختیار معامله کالایی و قراردادهای سلف موازی استاندارد اعم از با اختیار معامله و بدون اختیار معامله. بنابراین صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی به طور مستقیم مجوز خرید و نگهداری کالای فیزیکی را ندارند و فقط می‌توانند گواهی سپرده کالایی را خریداری کنند. زیرا استفاده از گواهی سپرده کالایی بسیاری از ریسک‌های مربوط به خرید و نگهداری فیزیکی کالا را از بین می‌برد و به دلیل معامله شدن این اوراق در بورس کالای ایران از شفافیت بالا و تضمین برخوردارند.

مزایای صندوق‌های کالایی

نخست، کاهش هزینه‌ها؛ سرمایه گذاران به جای خرید کالای مورد نظر خود و متحمل شدن هزینه‌های حمل و نقل، انبارداری، بیمه و خسارت‌های احتمالی، اوراق این صندوق‌ها را خریداری می‌کنند. با خرید این اوراق، سرمایه گذار در عین داشتن مالکیت کالای مورد نظر، مسؤولیت نگهداری از آن کالا را بر عهده ندارد.

دوم، امنیت بیشتر؛ عدم نگرانی درباره امنیت فیزیکی، سرقت یا جعل کالا در صورت نگهداری و معامله مستقیم آن توسط سرمایه گذار.

سوم، وجود بازار ثانویه شفاف؛ وجود بازار ثانویه شفاف که در مقایسه با معاملات خارج از بورس موجود در بازار نقد کالا، هزینه‌های معاملاتی کمتری را ایجاد خواهد کرد.

چهارم، داشتن پشتوانه قوی؛ برخلاف اوراق قرضه و بدهی، ETCها به دلیل اینکه از پشتوانه کالایی برخوردارند، ریسک اعتباری بسیار پایینی دارند. همچنین این صندوق‌ها تحت نظارت بورس‌ها اداره می‌شوند.

پنجم، متنوع سازی؛ صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس می‌توانند سبدی از کالاها و ارزهای مختلف را به عنوان کالای پایه خود در نظر بگیرند. در نتیجه امکان متنوع سازی از طریق کالاهای مختلف وجود دارد.

ششم، شفافیت؛ به منظور تسهیل فرآیند صدور و بازخرید واحدهای ETC، شاخص کالای پایه صندوق به طور روزانه منتشر می‌شود. از آنجایی که معمولاً هدف صندوق، پیروی از یک کالا یا سبدی از چند کالای هدف است، سرمایه گذاران از کالاهای نگهداری شده توسط صندوق و همچنین وزن هر کدام در سبد سرمایه گذاری آن مطلع می‌شوند.

هفتم، امکان جذب سرمایه‌های خرد؛ مزیت دیگر این است که این صندوق‌ها، امکان جذب سرمایه‌های اندک را فراهم می‌آورد. خرید بسیاری از کالاها در حجم کم معمولاً گران‌تر از خرید عمده آن کالا است. از طریق این صندوق‌ها چون حجم بسیار زیادی از کالا خریداری می‌شود، معمولاً بازده بالاتری خواهد داشت. همچنین هزینه‌های خرید و فروش واحدها و هزینه‌های جاری صندوق از هزینه‌های مربوط به خرید و فروش، نگهداری و بیمه کالای مورد نظر پایین‌تر است.

هشتم، سرمایه گذاری در صندوق‌های کالایی قابل معامله؛ به منظور سرمایه گذاری در صندوق‌های کالایی این امکان برای عموم سرمایه گذاران اعم از حقیقی و حقوقی، فراهم شده است تا در زمان تأسیس صندوق در پذیره نویسی اولیه واحدهای سرمایه گذاری صندوق به ارزش اسمی هر واحد ۱۰ هزار ریال مشارکت کنند. خرید واحدهای سرمایه گذاری مستلزم دارا بودن کد معاملاتی فعال در سیستم شرکت سپرده گذاری مرکزی یا همان کد سهامداری است. جهت اخذ این کد معاملاتی می‌توان به تمامی کارگزاران فعال در بازار سرمایه کشور مراجعه و درخواست صدور کد معاملاتی کرد. واحدهای خریداری شده با نام هستند و گواهی خرید مربوطه توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی صادر می‌شود. فرایند کار دقیقاً مشابه با خرید و فروش سهام در بازار بورس اوراق و فرابورس است.

نهم، معاملات ثانویه؛ دیگر مزیت این ابزار این است که معاملات واحدهای سرمایه گذاری صندوق کالایی قابل معامله پس از اتمام پذیره نویسی و ثبت صندوق، در بازار صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی بورس کالای ایران آغاز می‌گردد. دارندگان و متقاضیان خرید می‌توانند با مراجعه به کارگزاران عضو بورس کالای ایران که مجوز معامله صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی را دارند، اقدام به خرید و فروش این واحدها کنند.

بورس چیست ؟

یکی از بازارهایی که این روزها برای تعیین قیمت و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار مورد استفاده قرار می‌گیرد، بازار بورس است. این بازار دارای قوانین، گروه‌بندی‌ها و سازوکار مخصوص به خود است؛ که هر سرمایه‌گذار با توجه به میزان دارایی، ریسک‌پذیری، دانش، مهارت و شناخت خود می‌تواند انتخاب‌های متفاوتی در آن داشته باشد.

به گزارش رصد بورس یکی از بازارهایی که این روزها برای تعیین قیمت و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار مورد استفاده قرار می‌گیرد، بازار بورس است. این بازار دارای قوانین، گروه‌بندی‌ها و سازوکار مخصوص به خود است؛ که هر سرمایه‌گذار با توجه به میزان دارایی، ریسک‌پذیری، دانش، مهارت و شناخت خود می‌تواند انتخاب‌های متفاوتی در آن داشته باشد.

البته بازارهای موازی دیگری مانند طلا، ارز و مسکن نیز وجود دارند که از گذشته طرفداران خاص خود را داشتند؛ اما این روزها مشکلاتی مانند نوسان بالا در ارز، عدم نقدشوندگی در بازار مسکن و همچنین نیاز به سرمایه بالا برای فعالیت در آن و… باعث شده از محبوبیت آن‌ها کاسته شود و در کنار افراد جدید و مبتدی، سرمایه گذاران سنتی‌تر هم بورس را برای ادامه فعالیت انتخاب کنند. در ادامه به توضیح انواع بازار بورس در ایران، چگونگی سرمایه‌گذاری و فعالیت در آن و بررسی مزایای سرمایه‌گذاری در بورس می‌پردازیم.

انواع بازار بورس در ایران

در ایران بازار بورس به چهار بخش اصلی تقسیم می‌شود: بورس اوراق بهادار- فرابورس- بورس کالا و بورس انرژی؛ البته در بازارهای جهانی، بورس ارز هم وجود دارد که در آن ارزهای خارجی مبادله می‌شوند، اما هم‌اکنون در ایران بورس ارز وجود ندارد و خرید و فروش ارز به صورت آزاد و توسط دلالان صورت می‌گیرد.

• بورس اوراق بهادار تهران: همان‌طور که از نام آن پیداست، در این بازار انواع اوراق بهادار مثل اوراق مشارکت و سهام شرکت‌های بورسی مورد معامله قرار می‌گیرد. این بازار معروف‌ترین بخش بازار بورس است که افراد به سادگی با دریافت کد بورسی و سرمایه اولیه ۵۰۰ هزار تومان و طی کردن دوره‌های آموزشی پایه می‌توانند معاملات خود را در آن آغاز کنند.

این بخش از بازار بورس بیشترین پیشرفت و تغییرات را از گذشته تاکنون داشته و قوانین آن مورد اصلاحات بسیاری قرار گرفته است؛ می‌توان ادعا کرد که تمرکز اصلی اکثر سرمایه‌گذاران بورسی، همین بخش است.

در بازار بورس و اوراق بهادار تهران معاملات از ساعت ۸:۳۰ آغاز شده و تا ۱۲:۳۰ ادامه خواهد داشت؛ بازه زمانی ۸:۳۰ الی ۹:۰۰ مرحله پیش‌گشایش نام دارد و شما می‌توانید سفارشات خود را ثبت کنید؛ اما معاملات راس ساعت ۹:۰۰ آغاز خواهد شد. همچنین روزهای فعالیت این بازار شنبه تا چهارشنبه (به غیر از ایام تعطیل رسمی) است.

• فرابورس: بازار فرابورس در ایران از سال ۱۳۸۸ فعالیت خود را آغاز کرد و در واقع همان بورس است، اما با قوانین ساده‌تر برای شرکت‌هایی که قصد عرضه سهام خود را دارند؛ به عبارتی شرکت‌هایی که شرایط پذیرش در بورس را نداشته‌اند، می‌توانند با قوانین ساده‌تر سهام خود را در بازار فرابورس عرضه کنند. این بازار شامل سه بخش به شرح زیر است:

بازار اول: سهم‌هایی که دامنه نوسان آن‌ها ۵درصد (بدون در نظر گرفتن حجم مبنا) است.

بازار دوم: شرکت‌های تازه تاسیس، شرکت‌هایی که تمایل دارند از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شوند و برای این منظور نیاز به جذب سرمایه دارند؛ شرکت‌های زیان‌ده اغلب در این بازار جای می‌گیرند.

• بازار پایه: بازار پایه بر مبنای دامنه نوسان معاملات به سه بخش زرد (دامنه نوسان ۳ درصد)، نارنجی (دامنه نوسان ۲ درصد) و قرمز (دامنه نوسان ۱ درصد) تقسیم می‌شود. این دسته از شرکت‌ها عموما دارای ریسک بالایی برای سرمایه گذاری هستند. به همین دلیل دامنه نوسان آن‌ها دارای محدودیت است. سرمایه‌گذاری در این نوع شرکت‌ها به افراد تازه وارد پیشنهاد نمی‌شود.

• بورس کالا: در بورس کالا، کالاهایی چون زعفران، پنبه، گندم و… معامله می‌شود. ریسک این بازار به نسبت بورس اوراق بهادار کم‌تر است؛ و سازوکار آن بر مبنای قیمت‌گذاری محصول توسط کارشناسان مربوطه و سپس عرضه برای خریداران است. بورس کلا دارای دو بازار فیزیکی و مشتقه است؛ که در بازار فیزیکی کالاها و در بازار مشتقه اوراق مبتنی بر کالا معامله می‌شوند.

• بورس انرژی: آخرین بازار بورسی که در سال ۱۳۹۱ در ایران راه‌اندازی شد، بورس انرژی است که خود به نوعی بورس کالا شناخته می‌شود. در این بازار معاملات حامل‌های انرژی و اوراق بهادار (مثل محصولات نفتی و مشتقات آن) صورت می‌گیرد.

چگونگی سرمایه‌گذاری در بورس

برای شروع فعالیت در تمامی بازارهای بورس، شما باید ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کرده و کد معاملاتی دریافت کنید. حتی سرمایه‌گذاران قدیمی‌تر که قبل از راه‌اندازی این سامانه در بورس فعالیت می‌کردند، هم‌اکنون باید سجامی شوند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.

به طور خلاصه روند ثبت نام در سجام بدین شرح است: ورود به سامانه، درج شماره تلفن، پرداخت هزینه به صورت آنلاین، پر کردن فرم‌ها شامل اطلاعات هویتی، ارتباطی، بانکی و…، انجام احراز هویت به صورت حضوری یا غیر حضوری و در نهایت دریافت کد بورسی پس از گذشت چند روزاز طریق پیامک.

مرحله بعد انتخاب یک کارگزاری و ثبت نام در آن است. ممکن است تفاوت جزئی در روند ثبت نام کارگزاری‌های مختلف وجود داشته باشد، اما فرآیند کلی آن‌ها به یک شکل است و اطلاعات مختلفی مانند هویتی، ارتباطی و… از شما دریافت خواهد شد، احراز هویت انجام شده و اطلاعات ورود به پنل معاملاتی برایتان از طریق پیامک ارسال می‌شود.

همچنین برخی کارگزاری‌ها خدماتی چون: امکان ثبت نام همزمان در سامانه سجام و سایت کارگزاری به صورت رایگان، امکان انجام احراز هویت (مربوط به کارگزاری) به صورت غیرحضوری و… برایتان فراهم می‌کنند.

مزایای بازار بورس

اگرچه در مدت اخیر بازار بورس طرفداران زیادی پیدا کرده است، اما همچنان ترسی برای سرمایه‌گذاری در آن وجود دارد. این ترس ریشه در طرز فکر سنتی دارد. همچنین عدم برخورداری از دانش کافی برای سرمایه‌گذاری در این بازار را نیز می‌توان دلیل دیگر آن دانست.

اعتمادی که مردم از زمان‌های دور به بانک‌ها داشتند، باعث شده همچنان سپرده‌گذاری در بانک را نوعی سرمایه‌گذاری مناسب به حساب بیاورند! اما در واقعیت سودهای بانکی آنقدر ناچیز هستند که با گذر زمان، از ارزش دارایی شما کاسته خواهد شد و بنابراین سپرده‌گذاری در بانک را نمی‌توان سرمایه‌گذاری (حداقل از نوع سودده) برشمارد. در صورتی‌که سود بازار بورس (اگر شما از دانش و مهارت کافی برخوردار باشید)، آنقدر زیاد است که نه تنها ارزش پولتان کم نمی‌شود، بلکه می‌توانید با مازاد آن، مجددا به سرمایه‌گذاری‌های بیشتر بپردازید.

نقدشوندگی از دیگر مزیت‌های بازار بورس است. در نظر بگیرید که سرمایه خود را به زمین یا ملک تبدیل کرده‌اید، آیا در صورت نیاز می‌توانید آن را به سرعت بفروش برسانید؟ یا مجبور هستید آن را با مبلغی کمتر از ارزش واقعی‌اش بفروشید؟ در بازار بورس دامنه نوسانی برای هر سهم تعریف می‌شود و حتی در صورتیکه شما سهامتان را در پایین‌ترین قیمت بفروشید، خریدار نمی‌تواند از رقم مورد تایید سازمان بورس، مبلغ کمتری پرداخت کند. همچنین معاملات سهام با سرعت بالایی انجام می‌شوند و در واقع ریسک نقدشوندگی در این بازار وجود ندارد.بورس کالا و مزایای خاص آن

آموزش بورس

مورد آخر را می‌توان دانش مورد نیاز برای فعالیت در بازار بورس دانست؛ شاید در نگاه اول معاملات سهام به نظرتان سخت بیاید؛ اما با گذراندن دوره‌های آموزش بورس و تحلیل بازار، شما می‌توانید به یک سرمایه‌گذار و تحلیلگر حرفه‌ای تبدیل شوید و از همین راه کسب درآمد کنید. اگرچه مانند تمامی بازارها، تجربه و شناخت بازار نقش بسزایی در روند معاملات شما خواهند داشت؛ اما «بورس» در واقع یک دانش است که کسب این دانش در کلیه امور اقتصادی و دیدگاهتان نسبت به مسائل اجتماعی، سیاسی و… موثر خواهد بود.

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم توضیحی ساده، اما جامع راجع به بازار بورس، چگونگی شروع فعالیت در آن و مقایسه بورس با بازارهای موازی ارائه دهیم. در آخر این موضوع خاطر نشان می‌شود که تمامی بازارها (حتی باثبات‌ترین آن‌ها) ریسک‌های مربوط به خود را دارند. اگرچه برخی پرریسک‌تر هستند، اما در واقع مبنی قرار دادن ریسک (به تنهایی)، برای سرمایه‌گذاری در یک بازار کافی نیست.

مهم‌ترین المان در کنار ریسک‌پذیری، میزان دانش افراد از بازارهای مختلف است و این تنها موردی است که از ریسک اهمیت بالاتری دارد.

به عبارتی اگر شما دانش مالی و علم خود را در زمینه سرمایه‌گذاری افزایش دهید، میزان بالا بودن ریسک بازار، مانع فعالیتتان نخواهد شد؛ رفتار شما بر مبنای تحلیل‌هایتان صورت می‌گیرد و این همان نقطه قوتی است که سرمایه‌گذاران حرفه‌ای از آن بهره‌مند هستند.