آشنایی با تعدیلات سنواتی در حسابداری و ماهیت آن
یکی از رویدادهایی که بارها هر حسابدار آن را تجربه کرده است، ثبت سندهای اصلاحی یا تعدیل حساب ها طی دوره مالی است. اما گاهی حسابهای بااهمیتی مانند سود و زیان باقی مانده از دوره مالی قبل نیازمند اصلاح و تعدیل در دوره مالی جدید هستند. اهمیت این تعدیلات در تاثیر آنها در سود و زیان انباشته دوره جدید است. از این رو در این مقاله از سری مقالات آموزش رایگان حسابداری، بر آن شدیم تا با ذکر مثال شما را با ماهیت تعدیلات سنواتی در حسابداری آشنا نماییم. با ما همراه باشید.
تعدیلات سنواتی چیست؟
قبل از اینکه از تعدیلات سنواتی صحبت کنیم، بهتر است بدانیم تعدیل در حسابداری به چه معناست. معنی کلمه تعدیل در حسابداری عبارت است از اصلاح و به روز رسانی اسناد و مدارک حسابداری. تعدیل حساب ها معمولا در انتهای دوره مالی و با هدف ارائه صورتهای مالی دقیق انجام میشود.
تعدیل حساب چیست؟
گاهی در پایان دوره مالی پس از ثبت کلیه رویدادهای مالی در دفاتر قانونی، مانده بعضی از حسابهای دفتر کل برای تهیه صورتهای مالی قابل اعتماد نیست. از این رو بر اساس اصل تطابق از اصول و مفروضات حسابداری، حسابدار باید برای تطبیق ترازنامه و صورت سود و زیان، مانده این قبیل حسابها را تعدیل نماید. به عبارت دیگر، معنی تعدیلات در حسابداری تصحیح و تطبیق حسابها با هدف شفاف سازی مالی کسب و کارها انجام میشود.
تعدیل سنواتی چیست؟
بر اساس استاندارد شماره 6 در لیست استاندارد های حسابداری اصلاحی سازمان حسابرسی (استاندارد تعدیلات سنواتی)، تعدیلات سنواتی به زبان ساده عبارت است از تعدیل اقلام مربوط به سنوات قبل که در مانده حساب سود (زیان) انباشته ابتدای دوره جدید منظور میشود؛ در واقع تعدیلات سنواتی به اقلامی محدود میشود که از “تغییر در رویه حسابداری” و ” اصلاح اشتباه “ناشی گردد.
نحوه برخورد با تعدیلات سنواتی به این صورت است که این تعدیلات از طریق اصلاح مانده سود و زیان انباشته در صورتهای مالی منعکس میشوند. این مسئله مخصوصا در تعدیلات سنواتی مالیات از اهمیت ویژهای برخوردار است. همچنین اقلام مقایسهای صورتهای مالی نیز باید مجددا ارائه شود؛ در صورتی که این امر میسر نبود، باید اقلام مقایسهای در یادداشت صورتهای مالی الزامی است.
به عنوان مثال، اگر در رویه حسابداری تغییری انجام شود (مثلا روش ارزیابی موجودیها تغییر کند) ارقامی که به سال جاری مربوط است بر مبنای رویه جدید ارائه میشود؛ همچنین ارقام مقایسهای سنوات قبل نیز بر مبنای رویه جدید ارزیابی و ارائه خواهد شد.
🔻 نکته
هر گاه اشتباهاتی که نیاز به اصلاح دارند چندان بااهمیت نباشند، ثبت سند اصلاحی برای آنها در حساب سود و زیان خالص دوره جاری انجام میشود.
دلیل استفاده از تعدیلات سنواتی چیست؟
تعدیل حسابها به علل زیر انجام میشود:
♦️ اصلاح حسابها به دلیل وقوع اشتباهات مانند اشتباهات محاسباتی، حسابداری و سایر خطاها
♦️ اصلاح حسابها به دلیل تغییر در روشها یا رویههای حسابداری مجموعه؛ به عنوان مثال تغییر در روش های ارزیابی موجودی کالا
🔻 نکات
1- یکی از مباحث بسیار مهم در خصوص تعدیل سنوات، مربوط به تعدیلات سنواتی مالیات است؛ که در مقاله مجزایی به تفصیل در مورد آن صحبت نمودهایم.
2- مطابق با اصل “ثبات رویه” تغییر رویه در حسابداری، امر پذیرفته شدهای نیست؛ مگر آن که به دلیلی مانند برتری رویه جدید و یا تجدید قوانین حسابداری انجام این کار قانونی باشد.
ماهیت حساب تعدیلات سنواتی
حساب تعدیلات سنواتی سود و زیان انباشته چیست ماهیت ثابتی ندارد و بر حسب نیاز بدهکار یا بستانکار میشود. در واقع حساب تعدیلات با توجه به ماهیت رویدادهای گذشته ممکن است بدهکار یا بستانکار گردد؛ این مورد مستقیما بر سود و زیان سال جاری تاثیر خواهد گذاشت. پیشتر لازم است در مورد ماهیت حسابها در حسابداری بیشتر مطالعه کنید.
برای اینکه بفهمیم اثرات انباشته ماهیت بدهکار دارد یا بستانکار باید ببینیم این اثرات مربوط به چه رویدادی است و ماهیت آن رویداد بدهکار است یا بستانکار؟ به عنوان مثال اگر اثرات انباشته مربوط به تغییر شیوه ارزیابی موجودی کالا در پایان دوره باشد، ماهیت آن بستانکار است؛ در نتیجه اگر موجودی پایان دوره سال قبل طبق روش جدید کمتر از واقع گزارش شده باشد، تعدیلات سنواتی منفی و در نتیجه ماهیت آن بدهکار خواهد بود.
سود و زیان اصلاح شده | سود و زیان انباشته – تعدیلات سنواتی بدهکار |
سود و زیان اصلاح شده | سود و زیان انباشته + تعدیلات سنواتی بستانکار |
کدینگ حساب تعدیلات سنواتی
حساب تعدیلات سنواتی زیرمجموعه حساب سود و زیان انباشته و در دسته حقوق مالکانه قرار دارد؛ از این رو در کدینگ حسابداری زیرمجموعه کد “3” قرار میگیرد. البته کدینگ هر مجموعه متناسب با نوع حسابهای مورد استفاده در آن تنظیم میشود؛ اما چینش حسابها هرچه باشد، کدینگ حساب تعدیلات سنواتی با توجه به ماهیت آن با رقم 3 آغاز میشود.
زمان انجام تعدیلات سنواتی
زمان انجام اصلاح حسابها به منظور تعدیلات سنواتی، وابسته به زمان کشف اشتباهات و یا تصمیم به تغییر رویه حسابداری سود و زیان انباشته چیست است. زیرا از آنجا که تعدل حسابها مستقیما بر سود و زیان مجموعه تاثیرگذار است، تاخیر بدون دلیل در اعمال تغییرات، مجموعه را با چالشهای بزرگی روبهرو خواهد نمود.
انواع تعدیلات سنواتی
بررسی تعدیلات سنواتی در حسابداری از دو دیدگاه انجام میشود؛ از دیدگاه زمان انجام میتوان تعدیلات سنواتی را به دو حالت کلی زیر طبقه بندی کرد:
♦️ تعدیلات مربوط به سال مالی قبل
♦️ تعدیلات مربوط به سالهای مالی قبل از سال مالی گذشته
همچنین تعدیلات سنواتی از نظر نوع حسابهای قابل تعدیل به دو دسته زیر تقسیم میشوند:
♦️ تعدیل سنواتی حسابهای دائمی؛ در صورتی که طرف مقابل یک حساب موقت باشد
♦️ تعدیل سنواتی حسابهای موقتی
آیا اصلاحات قابل تکرار جزء تعدیلات سنواتی هستند؟
بنا به تعاریف موجود در استاندارد شماره 6 حسابداری (تعدیلات سنواتی در استاندارد جدید) تعدیلاتی با اهميت است كه به سنوات قبل مربوط میشود و ازتغيير در رويه حسابداری يا اصلاح اشتباه ناشی میگردد. با این حساب، اصلاحات تکرار شونده معمول و تعدیل برآوردهای انجام شده در سنوات قبل، در زمره تعدیلات سنواتی محسوب نمیشوند.
اصلاح اشتباه در حسابهای بااهمیت جزو تعدیلات سنواتی است
نحوه بستن حساب تعدیلات سنواتی در پایان سال
بستن حساب تعدیلات سنواتی (سود و زیان سنواتی) در پایان دوره با انتقال مانده به حساب سود و زیان انباشته انجام میشود.
حساب سود و زیان انباشته یک حساب دائمی برای نگهداری مقادیر سود و زیان سنواتی (برای دوره جاری) است که مانده آن از هر دوره به دوره بعد انتقال مییابد. این حساب با توجه به ماهیت سود یا زیان سنواتی واریزی به آن بدهکار یا بستانکار میشود.
تفاوت تعدیلات سنواتی با سود و زیان انباشته
♦️ حساب تعدیلات سنواتی زیرمجموعه حساب سود و زیان انباشته است. به عبارت دیگر، رابطه حساب تعدیلات سنواتی با حساب سود و زیان انباشته، یک رابطه جزء به کل است.
♦️ هرگونه تغییرات سود و زیان در سنوات قبل که در سال جاری ثبت میشود تحت عنوان تعدیلات سنواتی ثبت میگردد. ولی در حساب سود و زیان انباشته موارد دیگری به جز تعدیلات سنواتی نیز ثبت میشود.
♦️ تعدیلات سنواتی با هدف اصلاح مانده اول دوره ثبت میشود؛ اما سایر موارد زیرمجموعه حساب سود و زیان انباشته با هدف تخصیص سود در این حساب ثبت میشوند.
♦️ مانده حساب تعدیلات سنواتی به دوره بعد منتقل نمیشود؛ در صورتی که مانده حساب سود و زیان انباشته به دوره بعد منتقل میشود.
مثال ثبت سند حسابداری تعدیلات سنواتی
برای درک بهتر نحوه ثبت تعدیلات سنواتی به مثالهای زیر توجه سود و زیان انباشته چیست کنید.
مثال اول: تعدیلات سنواتی برای اصلاح اشتباهات
فرض کنید شما در سال 1400 مشغول تهیه صورتهای مالی و انجام اقلام مقایسهای با سال قبل هستید. با مواردی مواجه میشوید که مربوط به سالهای قبل است یعنی متاثر از نحوه ثبت هزینه های سال قبل یا عملیات سالهای گذشته؛ اما قطعی شدن آن در زمان حال اتفاق افتاده است.
به عنوان مثال تصور کنید سازمان تامین اجتماعی طی نامهای به شما اعلام نموده که مبلغ بیمه پرداختی شما برای یکی از سود و زیان انباشته چیست کارکنان شرکت در سال گذشته (1399)، کمتر از مقادیر اعلامی بوده است؛ به این ترتیب شما باید مقدار الباقی حق بیمه نیروی خود را به سازمان پرداخت نمایید.
این بدهی به لحاظ ماهیت مربوط به سال قبل است و بالتبع باید در حسابهای همان سال اعمال شود. زیرا بر اساس اصل تطابق درآمد و هزینه، هزینههای هر دوره باید با درآمدهای همان دوره تهاتر شود. اما در سال جاری دسترسی و اصلاح حسابهای سال گذشته نه امکانپذیر است و نه از لحاظ قانونی مجاز به انجام آن هستیم. به این خاطر از حساب تعدیلات سنواتی استفاده و ثبت زیر در دفاتر انجام میشود:
شرح | بدهکار | بستانکار |
سود و زیان انباشته- حساب تعدیلات سنواتی | *** | |
سایر حسابهای پرداختنی- سازمان تامین اجتماعی | *** | |
سایر حسابهای پرداختنی- سازمان تامین اجتماعی | *** | |
بانک | *** |
🔻 نکته
همان گونه که مشاهده میکنید، مبلغ بدهی به سازمان تامین اجتماعی مستقیما از بانک برای سازمان واریز نشد؛ زیرا ابتدا باید این مبلغ در سایر حسابهای پرداختنی و سازمان بیمه به عنوان بستانکار شناسایی شود؛ تا پرداخت وجه برای سازمان مستندات قانونی داشته باشد.
مثال دوم: تعدیلات سنواتی جهت اصلاح رویه حسابداری
با تغییر روشها و رویه حسابداری، برخی از حسابها دچار تغییر میشوند. به عنوان مثال تغییر در روش محاسبه استهلاک مجموعه و یا تغییر روش ارزیابی موجودی کالای پایان دوره مستقیما بر سود مجموعه تاثیرگذار است.
تغییر در روش استهلاک از خط مستقیم به روش نزولی مضاعف:
فرض کنید شرکت الف در ابتدای سال 1397 یک دستگاه چاپ لیزری به قیمت 1,500,000,000 ريال خریداری نموده است؛ ارزش اسقاط این دستگاه پس از 20 سال، معادل 100,000,000 ريال است. اگر شرکت در سال 1400 تصمیم بگیرد روش استهلاک را به روش نزولی مضاعف تغییر دهد، خواهیم داشت:
محاسبه استهلاک به روش خط مستقیم | (بهای تمام شده دارایی – ارزش اسقاط) ÷ عمر مفید |
محاسبه استهلاک به روش نزولی مضاعف | (بهای تمام شده دارایی – ارزش اسقاط) × (عمر مفید ÷ 2) |
سال | هزینه استهلاک به روش خط مستقیم | هزینه استهلاک به روش نزولی مضاعف |
1397 | 70,000,000 | = 10% * 1,400,000,000 140,000,000 |
1398 | 70,000,000 | 1,260,000,000 = 140,000,000 – 1,400,000,000 126,000,000 = 10% * 1,260,000,000 |
1399 | 70,000,000 | 1,134,000,000 = 126,000,000 – 1,260,000,000 113,400,000 = 10% * 1,134,000,000 |
جمع مانده استهلاک انباشته | 210,000,000 | 379,400,000 |
به این ترتیب شرکت الف هزینه استهلاک را به میزان 169,400,000 ريال کمتر از مقدار واقعی ثبت کرده است. این اختلاف را با یک ثبت تعدیلی در سال 1400 به صورت زیر اصلاح میشود:
شرح | بدهکار | بستانکار |
سود و زیان انباشته – حساب تعدیلات سنواتی | 169,400,000 | |
استهلاک انباشته | 169,400,000 | |
بابت اصلاح حساب استهلاک انباشته |
توضیح اجزای کاربرگ تعدیلات سنواتی
برای اینکه عملیات ثبت تعدیلات سنواتی به سادگی و بدون خطا انجام شود، فرمی به نام کاربرگ تعدیلات سنواتی در نظر گرفته شده است. این کاربرگ که به صورت یک صفحه اکسل است، دارای 8 بخش مجزا است که در ادامه به آنها میپردازیم:
♦️ بخش اول: درج شماره سند تعدیلات سنواتی
♦️ بخش دوم: درج شماره عطف کاربرگهای مربوطه (این قسمت بیشتر مناسب حسابرسان است)
♦️ بخش سوم: شرح اقلامی از صورتهای مالی سال قبل که نیاز به تغییر دارند
♦️ بخش چهارم: درج مانده ابتدای دوره و اسناد تعدیلات سنواتی به ترتیب؛ این بخش مربوط به گردش سود و زیان سنواتی است
نکته: اسناد تعدیلات سنواتی اسنادی هستند که باعث تغییرات در مانده سود و زیان انباشته اول دوره میشوند
♦️ بخش پنجم: درج اقلام مقایسهای متاثر از سند تعدیلات سنواتی در صورتهای مالی جدید مربوط به ترازنامه
📝 برای مثال اگر صورتهای مالی به تاریخ پایان اسفند ماه x1 تهیه شود و دارای فروش ثبت نشدهای به ارزش 500 میلیون ریال باشد؛ در قسمت سود انباشته (بخش چهارم) 500 میلیون ریال به عنوان بستانکار درج میشود؛ سپس در این بخش عنوانی به نام “حسابهای دریافتنی سال قبل” را ایجاد نموده و سپس معادل 500 میلیون ریال بدهکار میشود.
♦️ بخش ششم: درج اقلامی از سود و زیان سال قبل که در اثر سند تعدیلات سنواتی تغییر میکند
📝 در مورد مثال قبلی اگر فروش ثبت نشده مربوط به یک سال قبل باشد عنوانی تحت “فروش” درج کرده و رقم 500 میلیون ریال در آن ثبت میشود.
♦️ بخش هفتم: درج اقلام تغییر یافته در سود و زیان مربوط به سالهای قبل از اقلام مقایسهای
📝 به عنوان مثال اگر از فروش ثبت نشده اخیر (500 میلیون) مبلغ 300 میلیون ریال آن مربوط به سالهای قبل از سال گذشته باشد 200 میلیون ریال در بخش ششم و 300 میلیون ریال مابقی در بخش هفتم درج میشود.
♦️ بخش هشتم: جمع کل گردش کار؛ که با هدف بررسی، موازنه و صحت کار انجام میشود
دانلود فرم اکسل کاربرگ تعدیلات سنواتی
شرح کاربرگ تعدیلات سنواتی برای شرکتهای مختلف، متفاوت است. به عنوان نمونه یکی از انواع کاربرگهای تعدیلات سنواتی موجود را برای شما قرار دادهایم. برای دریافت فرم خام کاربرگ تعدیلات سنواتی در حسابداری کلیک کنید.
کلام آخر
یکی از مهمترین ابزارها برای اصلاح اشتباهات در حسابهای مهم تعدیلات سنواتی است؛ که میتواند همانند یک شمشیر دولبه به سود مجموعه یا زیان آن منجر شود. با آموزش حسابداری اصولی و به کارگیری صحیح این ابزار و به روز رسانی حسابها در تهیه صورتهای مالی دقیق، میتوانید کمک فراوانی به مجموعه اقتصادی نمایید.
زیان انباشته و سود انباشته چیست؟
سود و زیان انباشته مجموع سود و زیان شرکت پس از پرداخت سود سهام است. این اصطلاح را می توان به عنوان سرمایه ابقا، سود انباشته یا مازاد بدست آمده نیز نامید.
درآمد یک کسب می تواند مثبت (سود) یا منفی (ضرر) باشد. سود مثبت فرصت زیادی را به صاحبان مشاغل و یا مدیریت شرکت می دهد تا از مازاد درآمد کسب شده استفاده کند. غالبا این سود به سهامداران پرداخت می شود، اما همچنین می تواند برای اهدافی مانند رشد قسمت های مختلف شرکت، دوباره در شرکت سرمایه گذاری شود. پولی که به سهامداران پرداخت نشده است، به عنوان سود پس انداز محسوب می شود.
بعضی اوقات، ممکن است یک شرکت سود آورده باشد اما هنوز به حساب سرمایه شرکا منتقل نشده باشد. اینها معمولا به صورت اندوخته عمومی، صندوق ذخیره و یا مانده حساب سود و ضرر هستند. با این حال، شریک جدید حق ندارد سهمی از این سود انباشته داشته باشد. اینها فقط با انتقال آن به سرمایه آنها به نسبت تقسیم سود قدیمی، در بین شرکای قدیمی تخصیص می یابد. به همین ترتیب، اگر زیان های تعهدی به صورت مانده بدهی سود و زیان در ترازنامه شرکت ظاهر شود.
سود و زیان انباشته در بورس
هر سال در هر شرکت تحت عنوان تصویب صورت های مالی ۱۲ ماهه، مجمع های عادی سالیانه برای بررسی گزارش هیئت مدیره برگزار می شود.
در پایان مجمع های عادی سالیانه بازدهی سهام در طول یک سود و زیان انباشته چیست سال اعلام می شود. همچنین یک سود به عنوان سود خالص اعلام خواهد شد (البته اگر سودی باشد). سود خالص سودی است که تمامی هزینه ها و مالیات ها از آن کاسته شده است.
برای بدست آوردن EPS سهام، مقدار سود خالص بدست آمده، بر تعداد کل سهام تقسیم می شود و این عدد به عنوان EPS سهام ذخیره می گردد.
حال اگر بازدهی سهام مثبت باشد بخشی ازEPS بین سهامداران تقسیم شده و بخش دیگر تحت عنوان سود انباشته ذخیره می گردد ویا از زیان انباشته سال های قبل کم می شود.
اگر سهام شرکت در طول سال، بازدهی منفی داشته باشد، زیان انباشته شده از سود انباشته سال های قبل آن کم می شود و اگر سهام سود انباشته ای نداشته باشد کل مبلغ ضرر، تحت عنوان زیان انباشته ذخیره خواهد شد.
برای اطلاعات بیشتر خوب است بدانید، مقدار سودی که بین سهامداران تقسیم می شود را DPS می گویند. همچنین مقدار DPS پس از بازگشایی سهام، از قیمت سهام کاسته می شود.
سود پایدار چیست؟
سود انباشته مفهوم مهمی در حسابداری است. این اصطلاح به سود تاریخی کسب شده توسط یک شرکت منهای سود سهام پرداختی در گذشته اشاره دارد. کلمه “نگهداری” این واقعیت را نشان می دهد که چون این سود به سهامداران به عنوان سود پرداخت نشده است، درعوض توسط شرکت حفظ شده است. به همین دلیل، سود انباشته هنگامی که یک شرکت یا ضرر می کند یا سود سهام پرداخت می کند، کاهش می یابد و با ایجاد سود جدید، افزایش می یابد.
- سود انباشته (RE) میزان درآمد خالص باقی مانده برای تجارت پس از پرداخت سود سهامداران خود است.
- تصمیم برای حفظ سود یا توزیع آن بین سهامداران معمولا به عهده ی مدیریت شرکت است.
- یک شرکت متمرکز بر رشد ممکن است به طور کلی سود سهام پرداخت نکند یا مبالغ بسیار کمی پرداخت کند، زیرا ممکن است ترجیح دهد از سود انباشته برای تامین مالی فعالیت های توسعه استفاده کند.
چند نمونه استفاده از سود انباشته در شرکت ها
- افزایش سرمایه از محل سود انباشته
- پرداخت بدهی های شرکت از محل سود انباشته
- خرید تجهیزات و ماشین آلات برای شرکت در جهت نوسازی و توسعه فعالیت
- تحقیق و پژوهش در جهت بهبود وتوسعه فعالیت های جدید شرکت
- تولید یک محصول جدید
- ادغام یا مشارکت احتمالی که منجر به بهبود چشم انداز تجاری شود
با استفاده از سودهای پایدار گزینه های زیر به طور کلی همه ی احتمالات در مورد چگونگی استفاده از پول اضافی را پوشش می دهد:
- پول درآمد می تواند (به طور کامل یا جزئی) بین صاحبان مشاغل (سهامداران) به صورت سود تقسیم شود.
- می توان برای گسترش فعالیت های تجاری موجود سرمایه گذاری کرد، مانند افزایش ظرفیت تولید محصولات موجود یا استخدام نمایندگان فروش بیشتر.
- این پول را می توان برای هر گونه ادغام، یا مشارکت احتمالی که منجر به بهبود چشم انداز های تجاری می شود، استفاده کرد.
- همچنین برای بازخرید سهام نیز می توان استفاده شود.
- برای بازپرداخت وام (بدهی) معوقه موجود در تجارت نیز استفاده کرد.
گزینه ی اول منجر به این می شود که پول درآمد برای همیشه از کتاب و حساب های کسب و کار خارج شود زیرا پرداخت سود سهام غیر قابل برگشت است. با این حال، تمام گزینه های دیگر پول درامد را برای استفاده در کسب و کار حفظ می کنند و چنین فعالیت های سرمایه گذاری و تامین مالی، سود انباشته را تشکیل می دهد.
سود انباشته وقتی به عنوان درصدی از کل درامد بیان می شود، به آن نسبت نگهداری نیز گفته می شود و برابر است با نسبت پرداخت سود سهام.
درحالی که اخرین گزینه بازپرداخت بدهی منجر به خروج پول از تجارت می شود، اما همچنان مانند پس انداز پرداخت سود در آینده، که آن را برای درج در سود های بازپرداخت شده واجد شرایط می کند، بر روی حساب های تجاری تاثیر سود و زیان انباشته چیست می گذارد.
مدیریت و سودهای ابقا شده
تصمیم برای حفظ سود یا توزیع آن بین سهامداران معمولا به عهده مدیریت شرکت است. با این حال اکثریت سهامداران می توانند از طریق اکثریت آرا به چالش کشیده شوند، زیرا آنها صاحبان واقعی شرکت هستند.
مدیران و سهامداران ممکن است به دلایل مختلف از شرکت بخواهند سود خود را حفظ کنند. با آگاهی بهتر از بازار و مشاغل شرکت، مدیریت ممکن است پروزه رشد بالایی را در نظر داشته باشد، پروژه ای که ممکن است آنها را به عنوان کاندیدایی برای بازده قابل توجه در آینده تصور کند.
در دراز مدت، چنین ابتکاراتی ممکن است به جای سود حاصل از پرداخت سود سهام، سود بهتری برای سهامداران شرکت داشته باشد. پرداخت بدهی با سود بالا ممکن است به جای پرداخت سود سهام، توسط مدیران سهامداران ترجیح داده شود.
از طرف دیگر، هنگامی که یک شرکت درآمد مازاد ایجاد می کند، بخشی از سهامداران بلند مدت ممکن است به عنوان پاداش برای قرار دادن پول خود در شرکت، انتظار برخی از درآمد منظم را به عنوان سود سهام داشته باشند. معامله گرانی که به دنبال سود کوتاه مدت هستند نیز ممکن است دریافت سود سهام سود های فوری را ترجیح دهند.
اغلب اوقات، مدیر شرکت رویکرد متعادلی را اتخاذ می کند. این شامل پرداخت مبلغ اسمی سود سهام و حفظ قسمت زیادی از درامد است.
سود سهام و سود انباشته
سود سهام را می توان به صورت پول نقد یا سهام توزیع کرد. هر دو شکل توزیع، سود انباشته را کاهش می دهد. پرداخت نقدی سود سهام منجر به خروج وجه نقد می شود و در دفاتر و حساب ها به عنوان کاهش خالص ثبت می شود. از آنجا که شرکت مالکیت دارایی های نقدینگی خود را به صورت سهام نقدی از دست می دهد، ارزش دارایی شرکت را در ترازنامه کاهش می دهد و در نتیجه بر RE تاثیر می گذارد.
از طرف دیگر، گرچه سود سهام منجر به خروج وجه نقد نمی شود، اما پرداخت سهام بخشی از سود بازمانده را به سهام عادی منتقل می کند. به عنوان مثال، اگر شرکتی برای هر سهم در اختیار سرمایه گذاران یک سهم پرداخت کند، قیمت هر سهم به نصف کاهش می یابد زیرا اساسا تعداد سهام دو برابر می شود واز آنجا که این شرکت با اعلام سود سهام هیچ ارزش واقعی ایجاد نکرده است، قیمت هر سهم در بازار متناسب با نسبت سود سهام تنظیم می شود.
اگرچه ممکن است افزایش سود سهام بر ترازنامه شرکت تاثیر نگذارد زیرا قیمت بازار به طور خودکار تعدیل می شود، اما ارزیابی هر سهم را کاهش می دهد، که در حساب های سرمایه منعکس می شود و در نتیجه REرا تحت تاثیر قرار می دهد.
یک شرکت متمرکز بر رشد ممکن است به طور کلی سود سهام پرداخت نکند یا مبالغ بسیار کمی پرداخت کند، زیرا ممکن است ترجیح دهد از سود انباشته برای تامین مالی فعالیت هایی مانند تحقیق و توسعه، بازاریابی، نیاز های سرمایه در گردش، هزینه های سرمایه ای و خرید ها برای دستیابی به هزینه های اضافی استفاده کند. یک شرکت ممکن است گزینه های زیادی نداشته باشد یا ممکن است تقسیم سود سهام را ترجیح دهند. چنین شرکت هایی RE کم دارند.
درآمد پایدار در مقابل درآمد
در آمد و سود انباشته در ارزیابی سلامت مالی یک شرکت مهم است، اما جنبه های مختلف تصویر مالی را برجسته می کند. درامد در بالای صورت سود قرار می گیرد و اغلب هنگام توصیف عملکرد مالی یک شرکت به عنوان شماره اصلی شناخته می شود. درآمد پولی است که یک شرکت در طی یک دوره، قبل از کسر هزینه های عملیاتی و سربار، تولید می کند. در بعضی از صنایع، درآمد ناخالص فروشی نامیده می شود، زیرا رقم ناخالص قبل از کسر است.
محدودیت های سود پایدار
رقم مطلق سود انباشته طی سه ماه یا یک سال خاص ممکن است بینش معناداری ارائه نکند. مشاهدات آن درطی یک دوره زمانی فقط نشان دهنده ی روند میزان اضافه شدن یک شرکت به سودهای بازمانده است. به عنوان یک سرمایه گذار، مایلید موارد بیشتری را استنباط کنید. مانند بازدهی که سود انباشته ایجاد کرده است.
کسب درآمد به ارزش بازار
روشی برای ارزیابی میزان موفقیت شرکت در استفاده از پول پس انداز شده این است که به فاکتور اصلی به نام “بازدهی بازمانده از ارزش بازار” توجه کنیم. این در طی یک دوره ی زمانی محاسبه می شود و تغییر قیمت سهام را در برابر سود خالص حفظ شده توسط شرکت ارزیابی می کند.
نحوه بدست آوردن سود و زیان انباشته از سایت کدال
ابتدا وارد وبسایت کدال شده و در قسمت جستجوی اطلاعیه ها نام شرکت مورد نظر را جستجو کرده. بعد از وارد کردن نام شرکت، در قسمت گروه اطلاعیه ها، روی”اطلاعات و صورت مالی سالانه” کلیک کنید. سپس تیک گزینه “فقط زیر مجموعه ها” را برداشته و روی دکمه جستجو کلیک کنید.
با زدن دکمه جستجو، آخرین اطلاعیه های مربوط به شرکت بارگزاری می شود. در اطلاعیه های موجود اطلاعیه مربوط به دوره ۹ ماهه را انتخاب می کنیم چرا که از نظر زمانی جدیدترین اطلاعیه می باشد.
در این صفحه از قسمت “اطلاعات و صورت های مالی میان دوره ای” گزینه “صورت وضعیت مالی” یا همان ترازنامه را انتخاب کنید. با انتخاب صورت وضعیت مالی، در گزارش پیش رو در زیرگروه حقوق مالکانه، سود و زیان انباشته قابل مشاهده است.
سوالات متداول
در ادامه سوالاتی که امکان دارد برای شما در رابطه با موضوع «زیان انباشته و سود انباشته» بوجود بیاید، آماده کردهایم:
آیا سود انباشته نوعی حقوق صاحبان سهام است؟
سود انباشته نوعی حقوق صاحبان سهام است و بنابراین در ترازنامه در قسمت حقوق صاحبان سهام گزارش می شود. اگرچه سود انباشته به خودی خود یک دارایی نیست، اما می توان از آن برای خرید دارایی هایی مانند موجودی کالا، تجهیزات یا سرمایه گذاری های دیگر استفاده کرد. بنابراین شرکتی با مانده سود انباشته زیاد ممکن است در آینده بتواند دارایی های جدیدی را خریداری کند یا سود سهام خود را افزایش دهد.
سود بالا و پایین حفظ نشده برای یک شرکت چیست؟
به طور کلی شرکتی با تراز منفی و سود منفی می تواند ضغف را نشان دهد، زیرا این نشان می دهد که این شرکت در یک یا چند سال گذشته زیان دیده است. با این حال، تفسیر شرکتی که سود بالاتری را حفظ کرده دشوارتر است.
از یک طرف، سود انباشته بالا می تواند نشان دهنده قدرت مالی باشد زیرا سابقه سود آوری در سال های گذشته را نشان می دهد. از طرف دیگر، این همچنین می تواند نشان دهد که مدیریت شرکت در تلاش است تا فرصت های سرمایه گذاری سود آوری را برای استفاده از سود بازمانده خود پیدا کند.
سود و زیان انباشته چیست
رییس سازمان بورس گفت: برخی از صنایع متاسفانه درگیر قیمتهای دستوری شده اند که این امر روی سودآوری آن ها تاثیر گذاشته است.
. با زیان انباشته مواجه نشود. دهقان دهنوی گفت: ما به دنبال آن هستیم تا صندوق پروژه و شرکت پروژهها را تاسیس کنیم تا بتوانند.
«غگز» مغازه فروخت
شرکت گز سکه دو باب از مغازه های عباس آباد را فروخت.
. مالی عملیات تولید و همچنین کاهش زیان انباشته، املاک مذکور را به مزایده گذاشت که طی فرآیند برگزاری مزایده ،پیشنهادی به شرکت.
سود انباشته یا Retained Earnings در بورس چیست؟
در بازار بورس انواع مختلفی از سود وجود دارد که سود انباشته یکی از آنهاست. یعنی اگر شما سهامی را به قیمت کمتری خریده و با قیمت بیشتری به فروش برسانید سود کردهاید، همچنین در پایان هر سال مالی اگر بخت
. برای احتساب سود انباشته از این فرمول استفاده میکنند: سودانباشته = سودانباشته دوره آغازین + خالص درآمد یا زیان – سود. سود انباشته چیست؟ سود هر چه باشد شیرین است. چه سود انباشته، چه سود نقدی و یا حتی سود در خارج از بازار بورس.
۵۰ درصد تولید سال گذشته ذوب آهن اصفهان صادر شد/ برنامه افزایش سرمایه ذوب آهن به کجا رسید؟
براساس آمار کدال، ذوب آهن اصفهان از زیان انباشته خارج شده و بعد از سالها توزیع سود نقدی در مجمع عادی سالانه در دستور کار قرار دارد
. و تولید آلومینا با افت ۱.۲ درصدی به ۲۱۱ هزار و ۴۰۰ تن رسید. براساس آمار کدال، ذوب آهن اصفهان از زیان انباشته خارج شده و بعد. اخیر تحت تاثیر جوکلی بازار زیان دیده اند به روند صعودی بازار و این سهم امیدوار هستند. مدیرعامل این شرکت هم وعده داده.
وضعیت قیمت خودرو در سال جدید
بازار خودرو در حالی روزهای نسبتا آرام و کم مشتری را سپری می کند که ایجاد اطمینان نسبت به این بازار برای خریداران و فروشندگان نیازمند برنامه ریزی دقیق در خصوص میزان تولید و عرضه خودروسازان است.
. میدهد خودروسازان چه افزایش تولید داشته باشند و چه کاهش تولید، با رشد زیان انباشته روبرو خواهند بود. بررسی گزارشات مالی ۹. تولید هر خودرو به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه زیان قابل توجهی را ثبت میکنند که این زیان در صورتهای مالی خودروسازان بورسی.
۸۰ درصد نمادها صف فروش داشتند
ناامیدی در تدبیر
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران هفته دوم اسفند ماه را منفی آغاز نمود و با وجود تلاشهای بسیار با ریزش ۸ درصدی به کمتر از ۱.۲ میلیون واحد سقوط کرد.
. تجدید ارزیابی داراییها و سود انباشته و مزایده تامین سرمایه نوین در خصوص واگذاری حدود ۶ درصد از سهام شرکت شرکت بیمه نوین.
مهمترین اخبار اقتصادی و بورسی امروز ۱۲ اسفند ۹۹
صندوق پالایشی یکم بخشی از زیان خود را جبران کرد. قیمت پالایش در پایان معاملات امروز تا ۸۵,۵۰۰ ریال بالا رفت.
. ریال افزایش یافت. صندوق پالایشی یکم بخشی از زیان خود را جبران کرد. قیمت پالایش در پایان معاملات امروز تا ۸۵,۵۰۰ ریال بالا. صنعتی بهپاک از محل سود انباشته موافقت کرد. پیشنهاد افزایش سرمایه ۱۸۷ درصدی شرکت ارتباطات سیار ایران توسط هیات مدیره.
مهمترین اخبار اقتصادی و بورسی در ۱۲ اسفند ۹۹
«مهمترین اخبار اقتصادی بورسی روز»، مهمترین و تاثیرگذارترین خط خبری روز را در کوتاهترین و کاملترین جملات بیان میکند.
. یکم به ۱۴۴,۷۵۰ ریال افزایش یافت. صندوق پالایشی یکم بخشی از زیان خود را جبران کرد. قیمت پالایش در پایان معاملات امروز. شرکت صنعتی بهپاک از محل سود انباشته موافقت کرد. پیشنهاد افزایش سرمایه ۱۸۷ درصدی شرکت ارتباطات سیار ایران توسط هیات مدیره.
کارشناس بازار سرمایه خبر داد:
پیش بینی سود برای گروههای بانک، خودرو و دارو/ گروههایی که در حال شکستن سقفهای تاریخی خود هستند
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: هم اکنون بیش از ۶۰ درصد بازار سرمایه متاثر از قیمت جهانی کالاهاست و گروه های مختلفی مثل پالایشی، فلزی معدنی و پتروشیمی از رشد قیمتی کامودیتی ها منتفع می شوند .
. به واسطه ها در بورس کالا پذیرش شود، انتظار رشد سودآوری را داریم ؛ به نحوی که ممکن است این گروه از زیان انباشته خارج شود.
در ۹ماه صورت گرفت:
کاهش ۹۳ درصدی سود هر سهم «تکمبا»
شرکت کمباین سازی ایران اطلاعات و صورت های مالی میان دوره ای ۹ماهه منتهی به ۳۰آذر۱۳۹۹ را منتشر کرد.
. و ۶۲۴میلیون ریالی اشاره کرد. همچنین زیان انباشته این شرکت به ۱۸۹میلیارد ریال رسیده است. این شرکت در دوره ۹ماهه توانسته برای هرسهم.
سود هر سهم «دبالک» ۶۷۵ریال اعلام شد
شرکت تولید مواد اولیه دارویی البرز بالک در صورت های مالی میان دوره ای ۹ماهه اعلام کرد برای هرسهم ۶۷۵ریال سود محقق کرده است.
. ۳۶۶میلیارد ریالی اشاره کرده است. در این گزارش سود خالص ۲۴۹میلیارد ریال و سود انباشته نیز ۲۴۰میلیارد ریال اعلام شده است. "دبالک. محصولات اعلام کرده است که قصد تولید محصولات جدید، تولید محصولات با حاشیه سود بالاتر و کاهش تولید و فروش محصولات زیان ده.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام:
بازار پتروشیمی با الگوی بانک صادرات ایران سهم ایرانیها میشود
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن حضور در غرفه بانک صادرات ایران در نمایشگاه تخصصی حمایت از ساخت داخل در صنعت پتروشیمی، با حجتالله صیدی مدیرعامل این بانک گفتگو کرد.
. بعد از آنکه توانست از زیان انباشته به سود برسد و سهم خود را در بازار یک و نیم درصد افزایش دهد، نقش بزرگی در توسعه اقتصادی.
اختصاصی صدای بورس:
هواداران ۲ تیم برتر کلاه بورسی سرشان نرود/ چرا پرسپولیس از استقلال جلو زد!
طرفداران پرسپولیس و استقلال بدانند که این دو شرکت زیان انباشته دارند و هوادران این دو تیم بدون دانش و بررسی سود و زیان این دو شرکت سهام آنها را خریداری نکنند.
. نیز به هواداران این دو تیم هشدار میدهند، پرسپولیس و استقلال زیان انباشته دارند و هوادران این دو تیم بدون دانش و بررسی سود و زیان.
پرداخت آنلاین خسارت ها از سال آتی
رییس کل بیمه مرکزی گفت:بیمه نامه منابع انسانی در واقع همان بیمه مسئولیت است که با اصلاحات صورت گرفته و تصویب شورای عالی بیمه به منظور کاهش مدیریت ریسک میتواند در سازمان های حرفه ای مانند نظام پزشکی و نظام مهندسی استفاده شود.
. کاهش زیان انباشته و جبران کسری ذخایر بسیار موفق عمل کرده است و ضمن اینکه ۲۵۰۰ میلیارد تومان ذخیره لازم جهت کسری ذخایر منظور.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس:
اصلاح نظام بانکداری در دستور کار نمایندگان مجلس است
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: این کمیسیون اصلاح نظام بانکداری با اولویت بانک مرکزی را در دستور کار قرار داده است.
. کردیم و اجازه اجرای آن را ندادیم. پور ابراهیمی افزود: قیمتگذاری دستوری در خودرو نیز به ضرر صنعت است و موجب ایجاد زیان. انباشته برای شرکتهای بزرگ تولیدی میشود ثبت نام برای خرید خودرو نیز تبدیل به بخت آزمایی شده است و این مهم تولیدکننده و مصرف.
افزایش سرمایههای جذاب بیمه آرمان
در بیمه آرمان ماه گذشته یکصد میلیارد تومان افزایش سرمایه نقدی داشتیم که در حال حاضر در شرایط پذیره نویسی است که امیدواریم تا پایان سال نهایی شود. برای سال آینده در نظر داریم حدود 120 میلیارد تومان از محل تجدید ارزیابی دارایی ها باز هم افزایش سرمایه داشته باشیم و تلاش می کنیم تا پایان تابستان سال آینده این مهم محقق شود.
. در سال 1398 توانستیم 50 درصد از زیان انباشته را پوشش دهیم و امیدواریم برای سال جاری بتوانیم کامل از زیان خارج شویم یا حجم آن.
با عنوان " دستگاه مکانیزه صدور بیمه نامه های مسافرتی برای اتباع خارجی( INEX ) ":
رونمایی از پروژه ملی بیمه آرمان
صبح سود و زیان انباشته چیست روز یکشنبه ۱۲ بهمن در نشستی با حضور اصحاب رسانه از پروژه ملی بیمه آرمان با عنوان «دستگاه مکانیزه صدور بیمه نامه های مسافرتی برای اتباع خارجی( INEX )» رونمایی شد.
. با زیان انباشته مواجه بود اما پس از آن با اصلاح مهندسی پرتفوی و طراحی استراتژی های جدید در سال ۹۸ از زیان خارج شده و در بستر.
گام به گام با بورس
در آموزش گام به گام بورس اوراق بهادار، گام به گام همراه شما خواهیم بود و به اصلیترین ابهامات ورود به بازار جذاب بورس پاسخ خواهیم داد:
. است: ترازنامه، صورتحساب سود و زیان و صورت حساب سود و زیان انباشته، صورت سود و زیان جامع و صورت گردش وجوه نقد هر شرکت سهامی عام. و حساب سود و زیان و سایر گزارشات مالی ۲- بررسی و تأیید گزارشهای سالانه مدیران ۳- بررسی و تأیید گزارشهای سالانه بازرسان.
انتقال ٣٨.۵ درصد از سهم بانک سرمایه به بانک تجارت
حکم دادگاه درباره انتقال معدل ٣٨.۵ درصد از سهم بانک سرمایه به علت عدم ایفای تعهدات آن گروه به بانک تجارت صادر شد.
. ۱۰۰۰ میلیارد ریال از ذخیره های مطالباتی خود را می تواند آزاد کند. -زیان های انباشته و عملیات بانک سرمایه به دلیل دارا.
عملکرد ۹ ماهه «فباهنر» و «خودرو»
شرکتهای «فباهنر» و «خودرو» گزارش عملکرد ۹ ماهه خود را منتشر کردند.
. به زیان انباشته ۲۵۸هزار و ۸۳۳میلیارد ریال رسید. این شرکت در گزارش منتشر شده خود با شناسایی زیان، اعلام کرده است که نسبت. است. «خودرو» شرکت ایران خودرو اعلام کرده است که طی فعالیت ۹ماهه منتهی به ۳۰آذر۱۳۹۹ به ازای هرسهم ۳۸۰ریال زیان شناسایی کرده.
صورت سود و زیان (Income Statement)
صورت سود و زیان یکی از صورت مالی اساسی است که درآمد ها و هزینه های ایجادشده طی یک بازه زمانی خاص، معمولاً یک فصل یا یک سال مالی را خلاصه و گزارش میکند و همراه دو صورت مالی ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد منتشر می سود و زیان انباشته چیست شود.
این سوابق، اطلاعاتی راجع به توانایی یا عدم توانایی شرکت در تولید سود از طریق افزایش درآمدها، کاهش هزینه ها، یا هردو در اختیار متقاضیان این نوع اطلاعات قرار میدهد. به صورت سود و زیان، «صورت حساب درآمد و هزینه» و «صورت عملیات» نیز گفته می شود.
صورت سود و زیان مثل صورت جریان وجوه نقد، تغییرات حساب را در طول یک بازه زمانی خاص نشان میدهد. از طرف دیگر، ترازنامه تصویری است که نشان میدهد شرکت در یک زمان خاص چه دارایی هایی دارد و چه مقدار مقروض است. مقایسه صورت سود و زیان با صورت جریان وجوه نقد مهم است، چرا که در روش حسابداری تعهدی، درآمدها و هزینه ها قبل از اینکه پول نقد وارد حسابهای شرکت شود، ثبت گردند. به عبارتی درآمد ها و هزینه های ثبت شده، از جریان وجوه نقدی آنها مستقل هستند و بدون توجه به دریافت یا پرداخت ثبت می گردند.
اقلام صورت سود و زیان:
صورت سود و زیان ممکن است با توجه به نوع شرکت ها، تفاوت های جزئی ای داشته باشد، چرا که هزینه ها و درآمد ها به نوع عملیات یا کسب و کار هر شرکت بستگی دارد. با این حال، مواردی وجود دارد که اغلب در صورت سود و زیان مشاهده می شود.
درآمدها / فروش (Revenue)
صورت سود و زیان با درآمدها در اولین خط شروع میشود (به درآمدها :فروش هم گفته می شود). شرکتها با فروش محصولات و خدمات، درآمد سود و زیان انباشته چیست کسب می کنند. این عدد بدون در نظر گرفتن هزینه های مرتبط به تولید کالا یا خدمات است. بعضی از شرکت ها درآمد های مختلفی دارند و آنها را در چند خط گزارش می کنند و در پایان درآمد کل را محاسبه می کنند.
بهای تمام شده کالای فروش رفته (COGS)
بعد از درآمدها، هزینههای مستقیم عملیاتی گزارش می شود. معمولا به این خط، بهای تمام شده کالای فروش رفته هم میگویند. هزینه های مستقیم می تواند شامل: نیروی کار، قطعات، مواد و تخصیص هزینه های دیگر مانند استهلاک باشد. این هزینه اولین خط، هزینهای است که در صورت سود و زیان آورده می شود.
سود ناخالص (Gross Profit)
سود ناخالص با کسر بهای تمام شده کالای فروش رفته (یا هزینه فروش) از درآمد (فروش) محاسبه می شود. یا به عبارتی، سود ناخالص برابر است به درآمدهای فروش منهای هزینه های مستقیم. اگر سود ناخالص را بر درآمدها تقسیم کنید، حاشیه سود ناخالص را بدست می آورید.
هزینههای اداری عمومی و فروش (SG&A)
خط بعدی هزینههای غیرمستقیم عملیاتی است. هزینه هایی مثل :حقوق پرسنل، هزینههای اجاره دفاتر و ایاب ذهاب و… که اغلب تحت عنوان هزینههای اداری عمومی و فروش ثبت می شود. این هزینه ها به تولید کالا یا خدمات خاصی مرتبط نیستند به همین دلیل در بهای تمام شده کالای فروش رفته قرار نمی گیرند.
سود عملیاتی / سود قبل از بهره و مالیات (EBIT)
اگر ما از درآمدها ،هزینههای مستقیم و غیرمستقیم عملیاتی را کسر کنیم سود عملیاتی را بدست می آوریم، که به سود قبل از بهره و مالیات هم شناخته میشود که به اختصارEBIT هم گفته می شود. سود عملیاتی نشان دهنده ی سود ناشی از عملیات منظم کسب و کار است، به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است.
هزینه های مالی / بهره (Interest)
بعد از سود عملیاتی نوبت به هزینههای مالی میرسد، مانند: هزینه بهره وام، کارمزد های بانکی. این خط هزینه هایی را شامل می شود که به تامین مالی شرکت از طریق بدهی مربوط است و بررسی آن می تواند برای ارزیابی شرکت مفید باشد.
سود قبل از مالیات (EBT)
یک عنوان دیگر هم بعد از کم کردن هزینههای مالی وجود دارد که کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، بنام سود قبل از مالیات که EBT هم گفته میشود.
مالیات (Tax)
در آخرین خط قبل از رسیدن به سود خالص، مالیات بر درآمد کسر میشود. مالیات معمولا درصدی از سود قبل از مالیات است که با توجه به قوانین مالیاتی کشور و معافیت های مالیاتی محاسبه می گردد.
سود خالص (Net Income)
در آخر به سود خالص میرسیم، که درآمد خالص هم به آن میگوید. این آخرین خط از صورت سود و زیان است و پس از کسر سود سهام پرداختنی، به حساب سود انباشته در ترازنامه منتقل می شود.
نمونه ی واقعی از صورت سود و زیان
در زیر نمونه ای از صورت سود و زیان منتشر شده توسط شرکت همکاران سیستم برای سال مالی منتهی به 29 اسفند 1398 مشاهده می کنید.
صورت سود و زیان شرکت همکاران سیستم 29 اسفند 1398
توضیحات مدیر مالی در مورد صورت سود و زیان
مقایسه بین صورت سودوزیان در بازههای حسابداری مختلف از اهمیت ویژهای برخوردار است. چرا که تغییر در اقلام صورت سودوزیان در طول زمان بسیار با معنی تر از خود اعداد هستند. به طور مثال، درآمد یک شرکت ممکن است در حال رشد باشد، اما هزینه های آن ممکن است با نرخ سریعتری افزایش سود و زیان انباشته چیست یابند.
صورت سودوزیان میتواند برای محاسبه اغلب نسبت های مالی مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال حاشیه سود ناخالص، حاشیه سود عملیاتی، حاشیه سود خالص و نسبت عملیاتی مورد استفاده قرار گیرد. این صورت مالی همراه با ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد، نگاهی جامع و عمیق به عملکرد و جایگاه مالی شرکت فراهم مینماید.
معادل انگلیسی صورت سود و زیان عبارت است از:
Profit and Loss Statement – P&L
اگر سؤال یا نظری دارید در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این نوشته در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
جایگاه گردش حساب سود (زیان) انباشته در صورتهای مالی
دکتر قاسم بولو *
«صورتهای مالی باید تغییرات حقوق صاحبان سهام را منعکس کند. بخشی از این تغییرات در گردش حساب سود و زیان انباشته در ذیل صورت سود و زیان دوره انعکاس مییابد.
دکتر قاسم بولو *
«صورتهای مالی باید تغییرات حقوق صاحبان سهام را منعکس کند. بخشی از این تغییرات در گردش حساب سود و زیان انباشته در ذیل صورت سود و زیان دوره انعکاس مییابد.
سایر تغییرات از جمله گردش حساب اندوخته قانونی، حساب اندوخته اختیاری و حسابهای مربوط به اقلامی که طبق استانداردهای حسابداری به طور مستقیم به حقوق صاحبان سهام منظور میشود و همچنین تغییرات ناشی از افزایش یا کاهش سرمایه باید در یادداشتهای توضیحی مربوط افشا شود.» (بند 44 استاندارد حسابداری شماره 6 با عنوان «گزارشگری عملکرد مالی»)
«با توجه به اهمیت اطلاعات مندرج در حساب سود (زیان) انباشته، گردش این حساب، متشکل از سود (زیان) دوره، سود (زیان) انباشته ابتدای دوره، تعدیلات سنواتی، و هرگونه مبلغ انتقالی از سایر سرفصلهای حقوق صاحبان سرمایه در مجموع سود قابل تقسیم) سود سهام پیشنهادی [لازم به یادآوری است که طبق بند۱۰ استاندارد حسابداری شماره ۵ (تجدیدنظر شده ۱۳۸۴) واحد تجاری نباید سود سهام پیشنهادی را به عنوان بدهی در تاریخ ترازنامه شناسایی کند، بنابراین «سود سهام پیشنهادی» باید با «سود سهام مصوب مجمع عمومی صاحبان سهام» جایگزین شود]، مبالغ انتقالی به اندوختههای قانونی و اختیاری (در مجموع تخصیص سود)، بلافاصله زیر صورت سود و زیان دوره انعکاس مییابد.» (بخش الف بند ۴۵ استاندارد حسابداری شماره ۶)
بر همین اساس، در پیوست استاندارد حسابداری شماره 6 (ویرایش سال 1386) گردش حساب سود (زیان) انباشته در قالب نمونهای از اجزای عملکرد مالی به شرح زیر بلافاصله در پایین صورت سود و زیان ارائه شده است (در ویرایش سال 1388 استانداردهای حسابداری، گردش حساب یادشده از این بخش حذف شده است):
(جدول شماره ۱، )
جایگاه گردش حساب سود (زیان) انباشته
طبق بند 3-6 فصل ششم مفاهیم نظری گزارشگری مالی، «اطلاعات مالی در قالب مجموعهای شکل یافته تحت عنوان صورتهای مالی که در برگیرنده صورتهای مالی اساسی و یادداشت های توضیحی و در برخی موارد اطلاعات متمم است، ارائه شود. «اطلاعات متمم میتواند در برگیرنده افشائیات و اطلاعات داوطلبانه یا تکمیلی باشد که احتمالا به دلیل بیش از حد ذهنی بودن، مناسب درج در صورتهای مالی اساسی و یادداشتهای توضیحی نبوده است بنابراین جزو لاینفک صورتهای مالی محسوب نمیشود. (بند 17-6 مفاهیم نظری گزارشگری مالی).
همچنین بر اساس بند ۸ استاندارد حسابداری شماره ۱ با عنوان «نحوه ارائه صورتهای مالی»، «مجموعه کامل صورتهای مالی شامل اجزای زیر است:
الف. صورتهای مالی اساسی:
ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت جریان وجوه نقد
ب. یادداشتهای توضیحی
با توجه به مطالب بالا میتوان این گونه نتیجه گرفت که «گردش حساب سود (زیان) انباشته» به دلیل ماهیت اقلام منعکس در آن، جزو «اطلاعات متمم» نیست. از سوی دیگر، طبق بخش «الف» بند ۴۵ استاندارد حسابداری شماره ۶ گردش حساب یادشد «بلافاصله در زیر صورت سود و زیان دوره انعکاس مییابد.» در صورت سود و زیان دوره تنها درآمدها و هزینههای دوره جاری منعکس میشود، در حالی که در گردش حساب سود (زیان) انباشته اقلامی نظیر تعدیلات سنواتی و تخصیص سود وجود دارد که ارتباطی با درآمدها و هزینههای دوره جاری ندارند، بنابراین گردش حساب یادشده به عنوان جزئی از صورت سود و زیان (صورتهای مالی) نیز محسوب نمیشود، اگرچه میتواند انسجام و بههم پیوستگی (articulation) صورتهای مالی را حفظ کند.
بنابراین جایگاه گردش حساب سود(زیان) انباشته در مجموع صورتهای مالی مبهم است و با توجه به بند 45 استاندارد حسابداری شماره 6 مبنی بر این که «تغییرات حقوق صاحبان سهام و ساختار آن در زمره مهمترین اقلام اطلاعاتی مندرج در صورتهای مالی است»، باید جایگاه مناسبی را برای تغییرات سود (زیان) انباشته طی دوره تدارک دید.
بر اساس استاندارد بینالمللی حسابداری شماره ۱ (که استاندارد حسابداری شماره ۱ ایران نیز بر مبنای آن تدوین شده است)، تغییرات سود (زیان) انباشته در «صورت تغییرات حقوق صاحبان سرمایه» نشان داده میشود. طبق استانداردهای یادشده «صورت تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه طی دوره» یکی از اجزای صورتهای مالی است (بند ۱۰ استاندارد بینالمللی حسابداری شماره ۱). بر اساس بند ۱۰۶ استاندارد مزبور، واحد تجاری باید صورت تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه را با نشان دادن جداگانه مواردی از جمله مورد زیر ارائه کند:
«(d) برای هر یک از اجزای حقوق صاحبان سهام، تطبیق مبلغ دفتری آغاز و پایان دوره، با افشای جداگانه تغییرات ناشی از:
سود یا زیان، سایر اقلام سود جامع و معاملات سرمایهای، با نشان دادن جداگانه آورده و ستانده صاحبان و تغییرات در منافع صاحبان در واحدهای تجاری فرعی که کنترل آنها همچنان حفظ شده است.»
نحوه ارائه گردش حساب سود (زیان) سود و زیان انباشته چیست انباشته
همانطور که پیشتر نیز بیان شد طبق بخش «الف» بند ۴۵ استاندارد حسابداری شماره ۶، گردش این حساب، متشکل از سود (زیان) دوره، سود (زیان) انباشته ابتدای دوره، تعدیلات سنواتی، و هرگونه مبلغ انتقالی از سایر سرفصلهای حقوق صاحبان سرمایه (در مجموع سود قابل تقسیم)، سود سهام پیشنهادی [با توجه به توضیحات پیشین با «سود سهام مصوب» جایگزین میشود]، مبالغ انتقالی به اندوختههای قانونی و اختیاری (در مجموع تخصیص سود)، بلافاصله زیر صورت سود و زیان دوره انعکاس مییابد.
از آنجا که طبق استاندارد حسابداری شماره 5 (تجدیدنظر شده سال 1384) تصویب سود سهام توسط مجمع عمومی صاحبان سهام و به تبع آن تخصیص بخشی از سود به عنوان اندوخته باید در تاریخ تصویب شناسایی و در صورتهای مالی همان سال(تصویب) گزارش شود، بنابراین تجمیع سود(زیان) خالص با سود (زیان) انباشته تعدیل شده ابتدای دوره و هرگونه مبلغ انتقالی از سایر فصلهای حقوق صاحبان سهام و تلقی آن به عنوان «سود قابل تقسیم»، اطلاعات گمراهکننده را در اختیار استفادهکنندگان صورتهای مالی، به ویژه صاحبان سهام برای تصمیمات تقسیم سود شرکت قرار میدهد. تمام تخصیص سود منعکس شده در گردش حساب سود (زیان) انباشته (شامل سود سهام پیشنهادی [سود سهام مصوب]، مبالغ انتقالی به اندوختههای قانونی و اختیاری) از محل سود انباشته ابتدای دوره بوده و درباره تخصیص سود خالص دوره جاری و مبالغ انتقالی از سایر سرفصلهای حقوق صاحبان سهام هیچ تصمیمی توسط مجمع گرفته نشده است. زیرا تصمیمگیری درباره تصویب سود خالص و سایر مبالغ انتقالی از سایر سرفصلهای حقوق صاحبان سهام و نحوه تخصیص آنها در دستور کار مجمع عمومی آتی صاحبان سهام است.
علاوه براین، طبق ماده ۲۳۹ اصلاحیه قانون تجارت، «سود قابل تقسیم عبارت است از سود خالص سال مالی منهای زیانهای سال قبل و اندوخته قانونی یادشده در ماده ۲۳۸ و سایر اندوختههای اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سالهای قبل که تقسیم نشده است.»
پیشنهادها
۱ - استانداردهای حسابداری ایران تا حدود زیادی مبتنی بر استانداردهای بینالمللی حسابداری است و یکی از دلایل اصلی تغییرات استانداردهای حسابداری (طبق پیشگفتار استانداردهای حسابداری تجدیدنظر شده) هماهنگی بیشتر با استانداردهای بینالمللی حسابداری بوده است. در استانداردهای حسابداری بینالمللی «صورت تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه» که بیانگر تغییرات سود (زیان) انباشته طی دوره نیز میباشد، جزو یکی از صورتهای مالی اساسی است. علاوه بر این،
همان گونه که در ابتدای بند 45 استاندارد حسابداری شماره 6 بیان شده «تغییرات حقوق صاحبان سهام و ساختار در زمره مهمترین اقلام اطلاعاتی مندرج در صورتهای مالی است و از اینرو باید به گونهای مشخص منعکس شود». اهمیت تغییرات سود (زیان) انباشته در تصمیمات تقسیم سود توسط مجامع عمومی شرکتها به خصوص شرکتهای پذیرفته شده در بورس به طور کامل مشهود است. بنابراین، پیشنهاد میشود جایگاه مناسبی برای تغییرات سود (زیان) انباشته در مجموع صورتهای مالی اختصاص یابد. این مهم میتواند از طریق ارائه «صورت تغییرات حقوق صاحبان سرمایه» همانند آنچه که در استانداردهای بینالمللی حسابداری الزام شده است، صورت پذیرد و تغییرات سود (زیان) انباشته به همراه تغییرات سایر اجزای حقوق صاحبان سهام (با توجه به اهمیت آنها) در قالب یکی از اجزای صورتهای مالی ارائه شود. در این صورت انسجام و بههم پیوستگی اجزای صورتهای مالی اساسی نیز حفظ خواهد شد.
۲ - با توجه به توضیحات ارائه شده در بخش نحوه ارائه گردش حساب سود (زیان) انباشته، پیشنهاد میشود بخش «الف» بند ۴۵ استاندارد حسابداری شماره ۶ اصلاح و تغییرات سود (زیان) انباشته به سود و زیان انباشته چیست شرح (جدول ۲) ارائه شود:
(1) لازم به توضیح است که چنانچه مبلغ سود انباشته تخصیص یافته ابتدای دوره منفی شود، این موضوع بیانگر توزیع سود موهوم خواهد بود که به روشنی در این مدل گزارشگری نشان داده میشود. طبق مدل فعلی گزارشگری گردش حساب سود (زیان) انباشته به دلیل اینکه سود خالص دوره جاری نیز به عنوان بخشی از سود قابل تخصیص تلقی میشود، توزیع سود موهوم از نظر
دور میماند.
*عضو هیات علمی گروه حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی
دیدگاه شما