فرمول محاسبه eps
آموزش تحلیل بنیادی و تکنیکال از آموزش‌هایی هستند که هر سرمایه‌گذاری در بدو ورود به بازار سرمایه باید آن را بیاموزد و در معاملات خود استفاده کند. تحلیل بنیادی بر مبنای صورت‌های مالی شرکتها است. یک تحلیل‌گر بنیادی با استفاده از متغیرهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام‌شده کالای فروش رفته و … سود تحلیلی هر سهم را برآورد می¬کند و با استفاده از آن اقدام به ارزش‌گذاری سهم با استفاده از روش P/E و یا دیگر روش‌ها، می¬نماید. پس‌ازآن سرمایه‌گذار ارزش ذاتی سهم را با ارزش بازاری آن مقایسه می‌کند. درصورتی‌که ارزش ذاتی سهم بالاتر از قیمت بازار باشد، شخص اقدام به خرید سهم و درصورتی‌که ارزش ذاتی پایین‌تر از بازار باشد؛ در صورت داشتن سهم، اقدام به فروش آن می‌کند.
در این مطلب به محاسبه سود شرکت با روش TTM می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
سود هر سهم یا EPS چیست؟
EPS مخفف عبارت Earning Per Share، به معنی سود به ازای هر سهم است. اگر شرکتها در پایان هرسال مالی، درآمد کل را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنند، سود هر سهم یا EPS به دست می‌آید. به‌طور ساده‌تر، EPS یک شرکت میزان سودی است که شرکت به ازای هر سهم به دست می‌آورد. EPS یکی از موضوعات بسیار مهمی است که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بازار بورس تأثیر می‌گذارد. برای مثال فرض کنید که شرکتی در پایان سال مالی خود، ۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال درآمد داشته باشد و تعداد سهام شرکت نیز ۱ میلیون باشد. EPS شرکت برابر است با ۱،۰۰۰ ریال: ۱،۰۰۰ = ۱،۰۰۰،۰۰۰ ÷ ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰.
به سودی که شرکت پس از یک سال مالی کسب می‌کند، EPS محقق شده نیز می‌گویند.
نسبت P/E چیست؟
به‌احتمال زیاد، نام نسبت P/E را شنیده‌اید. زمانی که بحث ارزش‌گذاری سهام پیش می‌آید، نسبت قیمت به سود هر سهم (پی بر ای) از قدیمی‌ترین و پراستفاده‌ترین معیارهاست. P/E خلاصه‌شده نسبت قیمت سهم (P مخفف Price) به سود هرسهم (EPS مخفف Earning Per Share) است. همانطور که از نام آن مشخص است برای محاسبه P/E، قیمت فعلی سهم را بر درآمد هر سهم (EPS) تقسیم می‌کنیم:
اغلب محاسبه نسبت P/E بر اساس سود محقق شده‌ای است که در آخرین گزارش سالیانه ذکر فرمول محاسبه eps میشود. گاهی مقدار EPS موجود در فرمول P/E را EPS تقریبی و پیش‌بینی‌شده سال آینده در نظر می‌گیریم که به “پیش‌بینی درآمد هرسهم سال مالی” آینده نیز مشهور است. همچنین ممکن است برخی بر اساس EPS دو فصل گذشته (۶ ماه گذشته)، EPS آینده را تخمین بزنند و P/E را با این مقدار محاسبه نمایند. اختلاف چندانی بین این متغیرها وجود ندارد؛ اما مهم است بدانید درصورتی‌که در پیش‌بینی EPS ماه‌های آینده از EPS ماه‌های قبل استفاده کنیم، الزاماً تخمین‌ها دقیق و کامل نیست. در شرکت‌هایی که سود ده نیستند و EPS منفی دارند، وضعیتی چالش‌برانگیز برای محاسبه P/E به وجود می‌آید و نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد.
برخی بر این باورند که باید P/E را منفی حساب کرد و برخی اعتقاد دارند باید P/E صفر به سهم داده شود، درحالی‌که بسیاری از افراد دیگر، این‌طور محاسبه می‌کنند که P/E اصلاً برای این سهم وجود ندارد. متوسط P/E کل بازار بورس نیز قابل‌محاسبه است که در کشورهایی مانند آمریکا بین ۱۵-۲۵ در نوسان است؛ ولی این مقدار در بورس ایران بسیار کمتر و معمولاً بین ۱۰-۴ است. نوسانات موجود در P/ E به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای به وضعیت اقتصادی نظیر تورم بستگی دارد. از طرفی نسبت P/E بین صنایع و حتی شرکتها می‌تواند اختلاف زیادی داشته باشد.
بنابراین نسبت P/E نیز به‌عنوان یکی دیگر از متغیرهای اثرگذار در بازار بورس مطرح است.
TTM مخفف عبارت Trailing Twelve Months به معنی دوازده ماه گذشته است. در این روش سهامداران و تحلیلگران می‌توانند بر اساس EPS دوازده ماه گذشته (۴ دوره ۳ ماهه) به ارزیابی یک شرکت بپردازند. طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکتها باید صورت‌های مالی سه‌ماهه خود را منتشر کنند؛ بنابراین سود هر سهم در دوره‌های سه‌ماهه، در دسترس سرمایه‌گذاران خواهد بود.
مزیت روش TTM این است که قیمت سهم بر اساس قیمت واقعی آن تعیین میشود. درواقع ارزش‌گذاری سهم توسط سود پیش‌بینی‌شده شرکت انجام نمی‌شود و سرمایه‌گذاران با استفاده از اطلاعات واقعی می‌توانند عملکرد شرکت را ارزیابی کنند و نتایج بهتری به دست آورند.
بنابراین برای درک ساده‌تر می‌توان گفت EPS یک سهم بر اساس سود خالص ۱۲ ماه گذشته محاسبه میشود. درصورتی‌که در پایان سال مالی یک شرکت گزارش تفسیری آن را بررسی کنیم، سود (زیان) خالص کل در پایان آن سال تقسیم‌بر تعداد کل سهام شرکت، EPS سهم میشود؛ اما درصورتی‌که در میان سال مالی باشیم با توجه به آخرین گزارش ارائه‌شده توسط شرکت می‌توان EPS را به دست آورد. برای مثال، اکنون‌که در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ هستیم، EPS یک شرکت برابر با مجموع سود (زیان) خالص ۶ ماهه اول امسال به‌اضافه ۶ ماهه سال گذشته تقسیم‌بر تعداد کل سهام شرکت است.
برای نمونه اطلاعات زیر را درباره سهمی خاص در نظر بگیرید.
سود خالص به ازای هر سهم در پایان سال مالی ۱۳۹۷: ۶،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۷: ۴،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۸: ۳،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه دوم سال ۱۳۹۷: ریال ۲،۰۰۰ = ۴،۰۰۰ – ۶،۰۰۰
۵،۰۰۰ = ۳،۰۰۰ + ۲،۰۰۰
سخن آخر
مزیت استفاده از TTM این است که قیمت سهم بر اساس سود واقعی آن تعیین میشود و ارزش‌گذاری سهم صرفاً به‌وسیله سود پیش‌بینی‌شده شرکت توسط سرمایه‌گذاران انجام نمی¬گردد؛ چراکه ممکن است شرکت در گزارش‌های پیش‌بینی سود خود برآورد درستی از سود انجام ندهد و همین امر موجب اشتباه سرمایه‌گذاران شود. حال با استفاده از روش TTM سرمایه‌گذاران با استفاده از اطلاعات واقعی در بازار معامله می‌کنند و به نتایج بهتری در معاملات خود خواهند رسید؛ بنابراین نکته مهم در ارزش‌گذاری سهم با استفاده از نسبت P/E به دست آوردن سود تحلیلی شرکتها است که سرمایه‌گذاران قادر هستند با آموزش تحلیل بنیادی، توانایی برآورد سود هر سهم را در بازار به دست آورند.
آموزش 0 تا 100 پی بر ای (P/E) در بازار بورس ایران
با سری مقالات آموزشی سایت ایتسکا در خدمت شما علاقه‌مندان به بازارهای مالی هستیم، در این مقاله به بررسی یک کلیدواژه کاربردی و مهم در تحلیل بنیادی بازار سرمایه ایران خواهیم پرداخت.
در ادامه یک بررسی جامع و کامل از واژه پی بر ای (P/E) و کارکرد آن در بازار بورس ایران ارائه خواهیم داد.
پی-ای (P/E) چیست؟
P/E یکی از ابزارهای تحلیلی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد و نسبت خلاصه‌شده‌ی قیمت هر سهم (Price) به درآمد هر سهم (EPS) است؛ برای تعریف دقیق‌تر P/E در ادامه واژه رایج EPS در بازار بورس ایران را تعریف می‌کنیم.
EPS چیست؟
EPS از تقسیم سود بر تعداد برگه سهم منتشرشده شرکت به دست می‌آید.
تمامی اطلاعات مالی و اطلاعیه‌های شرکت‌های بورسی به‌طور مداوم در سایت کدال منتشر می‌گردد و تمامی سرمایه‌گذاران به‌آسانی می‌توانند این اطلاعات را تجزیه تحلیل کنند.
برای به دست آوردن EPS می‌توان به شکل زیر عمل کرد.
مراحل محاسبه EPS
محاسبه سود شرکت
سود = هزینه‌ها – درآمدها
محاسبه EPS شرکت
EPS = تعداد برگه سهم منتشرشده/ سود شرکت
محاسبه P/E
P/E = EPS / قیمت تابلو سهم
با طی این مراحل P/E شرکت بورسی به دست می‌آید که در اغلب موارد این اعداد به‌صورت خودکار توسط نرم‌افزارهای سازمان بورس محاسبه‌شده و در تابلو معاملات به‌روز می‌شوند.
تعریف بورسی P/E
اغلب سرمایه‌گذاران اعتقاد دارند عدد P/E سهم بیانگر این است با خرید سهم، چند سال طول می‌کشد تا سرمایه سرمایه‌گذار به‌اصطلاح برگردد؛ درحالی‌که این‌یک نگاه خیلی ساده و ابتدایی به نسبت P/E است.
در مورد دیگر این‌چنین بیان میشود، سرمایه‌گذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند، به همین جهت به آن ضریب سهام نیز می‌گویند.
آموزش 0 تا 100 پی بر ای (P/E) در بازار بورس ایران 3
انواع P/E
دنباله‌دار P/E
ساده‌ترین شکل محاسبه P/E که از تقسیم قیمت روز سهم بر سود eps به دست می‌آید و بر اساس داده‌های گذشته است.
برآوردی P/E
در این روش مقدار P/E با در نظر گرفتن عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. محاسبه میشود. بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) پیش‌بینی‌شده سال آینده شرکت ضرب می‌کنیم و ارزش شرکت به دست می آید.
نسبت P/E میانگین
در این روش قیمت سهام به روز مورد محاسبه قرار می‌گیرد اما EPS از میانگین سود تحقق یافته ۶ ماه گذشته و EPS پیش بینی ۶ ماه آینده تشکیل می شود.
عوامل اثر گذار بر P/E
کاربرد P/E
رشد سود
P/E شرکتها در میان پی بر ای سایر شرکت‌های موجود در صنعت سنجیده میشود، اگر پی بر ای شرکتی بالاتر از میانگین صنعت باشد بدین معنی است که فعالین بازار انتظار رشد و سود فزاینده‌ای از شرکت دارند.
P/E خوش‌بینی بازار از آینده‌ی رشد یک شرکت است
ارزانی یا گرانی
P/E شاخص بهتر و جامع‌تری برای ارزش‌گذاری سهم در بازار است، البته مقایسه ارزش دو شرکت با یک‌دیگر براساس پی بر ای نیازمند بررسی دو گزینه مهم دیگر است.
نرخ رشد گذشته شرکت
برای تخمین نرخ رشد آینده شرکت از نرخ رشد گذشته شرکت استفاده میشود، گرچه این روش کامل و صحیح نیست ولی برای تخمین نرخ رشد کاربرد بالایی دارد.
صنعت مشترک شرکتها
برای مقایسه ارزش‌گذاری شرکتها، آنها باید در یک صنعت مشترک باشند تا بتوان وضعیت آنها را بررسی کرده و ارزش‌گذاری کرد.
هرگز دو شرکت از دو صنعت مختلف قابل مقایسه نیستند
اشتباه رایج در استفاده از P/E
بسیاری از معامله‌گران مبتدی تنها براساس پی بر ای بنیاد یک سهم را تحلیل می‌نمایند، این در حالی است که پی بر ای تنها یک شاخص معتبر برای مقایسه ارزش شرکت برای مقایسه شرکت در بین شرکت‌های موجود در صنعت است.
در مورد دیگر معامله‌گران میزان پی بر ای را بدون درنظر گرفتن رشد شاخص صنعت ارزیابی می‌نمایند که کاملا نادرست است.
پی بر ای در تورم حاد بسیار پایین است
در نهایت برای تحلیل بنیاد شرکتها باید عوامل بسیار زیادی را در نظر گرفت، پی بر ای فقط یکی از صدها اصل موردنیاز برای آنالیز سهام شرکت‌هاست.
برای سرمایه‌گذاری بهینه در بازار سرمایه حتما قبل از ورود و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی آموزش ببنید و برای استفاده خدمات از بروکرهایی که به ایرانیان خدمات می‌دهند، بهره بگیرید.
P/E چیست؟
P/E یکی از ابزارهای تحلیلی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد و نسبت خلاصه‌شده‌ی قیمت هر سهم (Price) به درآمد هر سهم (EPS) است؛ فرمول محاسبه eps برای تعریف دقیق‌تر P/E در ادامه واژه رایج EPS در بازار بورس ایران را تعریف می‌کنیم.
محاسبه P/E چگونه انجام میشود؟
محاسبه EPS شرکت EPS = تعداد برگه سهم منتشرشده/ سود شرکت
چند نوع P/E وجود دارد؟
دنباله دار: ساده ترین شکل محاسبه P/E است. که از تقسیم قیمت روز سهم بر سود eps به دست می‌آید و بر اساس داده‌های گذشته است. 2. برآوردی : در این روش مقدار P/E با در نظر گرفتن عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. محاسبه میشود. بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) پیش‌بینی‌شده سال آینده شرکت ضرب می‌کنیم و ارزش شرکت به دست می آید.
جزئیات خبر
آموزش تحلیل بنیادی و تکنیکال از آموزش‌هایی هستند که هر سرمایه‌گذاری در بدو ورود به بازار سرمایه باید آن را بیاموزد و در معاملات خود استفاده کند. تحلیل بنیادی بر مبنای صورت‌های مالی شرکتها است. یک تحلیل‌گر بنیادی با استفاده از متغیرهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام‌شده کالای فروش رفته و … سود تحلیلی هر سهم را برآورد می¬کند و با استفاده از آن اقدام به ارزش‌گذاری سهم با استفاده از روش P/E و یا دیگر روش‌ها، می¬نماید. پس‌ازآن سرمایه‌گذار ارزش ذاتی سهم را با ارزش بازاری آن مقایسه می‌کند. درصورتی‌که ارزش ذاتی سهم بالاتر از قیمت بازار باشد، شخص اقدام به خرید سهم و درصورتی‌که ارزش ذاتی پایین‌تر از بازار باشد؛ در صورت داشتن سهم، اقدام به فروش آن می‌کند.
در این مطلب به محاسبه سود شرکت با روش TTM می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
سود هر سهم یا EPS چیست؟
EPS مخفف عبارت Earning Per Share، به معنی سود به ازای هر سهم است. اگر شرکتها در پایان هرسال مالی، درآمد کل را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنند، سود هر سهم یا EPS به دست می‌آید. به‌طور ساده‌تر، EPS یک شرکت میزان سودی است که شرکت به ازای هر سهم به دست می‌آورد. EPS یکی از موضوعات بسیار مهمی است که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت فرمول محاسبه eps سهام شرکتها در بازار بورس تأثیر می‌گذارد. برای مثال فرض کنید که شرکتی در پایان سال مالی خود، ۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال درآمد داشته باشد و تعداد سهام شرکت نیز ۱ میلیون باشد. EPS شرکت برابر است با ۱،۰۰۰ ریال: ۱،۰۰۰ = ۱،۰۰۰،۰۰۰ ÷ ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰.
به سودی که شرکت پس از یک سال مالی کسب می‌کند، EPS محقق شده نیز می‌گویند.
نسبت P/E چیست؟
به‌احتمال زیاد، نام نسبت P/E را شنیده‌اید. زمانی که بحث ارزش‌گذاری سهام پیش می‌آید، نسبت قیمت به سود هر سهم (پی بر ای) از قدیمی‌ترین و پراستفاده‌ترین معیارهاست. P/E خلاصه‌شده نسبت قیمت سهم (P مخفف Price) به سود هرسهم (EPS مخفف Earning Per Share) است. همانطور که از نام آن مشخص است برای محاسبه P/E، قیمت فعلی سهم را بر درآمد هر سهم (EPS) تقسیم می‌کنیم:
اغلب محاسبه نسبت P/E بر اساس سود محقق شده‌ای است که در آخرین گزارش سالیانه ذکر میشود. گاهی مقدار EPS موجود در فرمول P/E را EPS تقریبی و پیش‌بینی‌شده سال آینده در نظر می‌گیریم که به “پیش‌بینی درآمد هرسهم سال مالی” آینده نیز مشهور است. همچنین ممکن است برخی بر اساس EPS دو فصل گذشته (۶ ماه گذشته)، EPS آینده را تخمین بزنند و P/E را با این مقدار محاسبه نمایند. اختلاف چندانی بین این متغیرها وجود ندارد؛ اما مهم است بدانید درصورتی‌که در پیش‌بینی EPS ماه‌های آینده از EPS ماه‌های قبل استفاده کنیم، الزاماً تخمین‌ها دقیق و کامل نیست. در شرکت‌هایی که سود ده نیستند و EPS منفی دارند، وضعیتی چالش‌برانگیز برای محاسبه P/E به وجود می‌آید و نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد.
برخی بر این باورند که باید P/E را منفی حساب کرد و برخی اعتقاد دارند باید P/E صفر به سهم داده شود، درحالی‌که بسیاری از افراد دیگر، این‌طور محاسبه می‌کنند که P/E اصلاً برای این سهم وجود ندارد. متوسط P/E کل بازار بورس نیز قابل‌محاسبه است که در کشورهایی مانند آمریکا بین ۱۵-۲۵ در نوسان است؛ ولی این مقدار در بورس ایران بسیار کمتر و معمولاً بین ۱۰-۴ است. نوسانات موجود در P/ E به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای به وضعیت اقتصادی نظیر تورم بستگی دارد. از طرفی نسبت P/E بین صنایع و حتی شرکتها می‌تواند اختلاف زیادی داشته باشد.
بنابراین نسبت P/E نیز به‌عنوان یکی دیگر از متغیرهای اثرگذار در بازار بورس مطرح است.
TTM مخفف عبارت Trailing Twelve Months به معنی دوازده ماه گذشته است. در این روش سهامداران و تحلیلگران می‌توانند بر اساس EPS دوازده ماه گذشته (۴ دوره ۳ ماهه) به ارزیابی یک شرکت بپردازند. طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکتها باید صورت‌های مالی سه‌ماهه خود را منتشر کنند؛ بنابراین سود هر سهم در دوره‌های سه‌ماهه، در دسترس سرمایه‌گذاران خواهد بود.
مزیت روش TTM این است که قیمت سهم بر اساس قیمت واقعی آن تعیین میشود. درواقع ارزش‌گذاری سهم توسط سود پیش‌بینی‌شده شرکت انجام نمی‌شود و سرمایه‌گذاران با استفاده از اطلاعات واقعی می‌توانند عملکرد شرکت را ارزیابی کنند و نتایج بهتری به دست آورند.
بنابراین برای درک ساده‌تر فرمول محاسبه eps می‌توان گفت EPS یک سهم بر اساس سود خالص ۱۲ ماه گذشته محاسبه میشود. درصورتی‌که در پایان سال مالی یک شرکت گزارش تفسیری آن را بررسی کنیم، سود (زیان) خالص کل در پایان آن سال تقسیم‌بر تعداد کل سهام شرکت، EPS سهم میشود؛ اما درصورتی‌که در میان سال مالی باشیم با توجه به آخرین گزارش ارائه‌شده توسط شرکت می‌توان EPS را به دست آورد. برای مثال، اکنون‌که در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ هستیم، EPS یک شرکت برابر با مجموع سود (زیان) خالص ۶ ماهه اول امسال به‌اضافه ۶ ماهه سال گذشته تقسیم‌بر تعداد کل سهام شرکت است.
برای نمونه اطلاعات زیر را درباره سهمی خاص در نظر بگیرید.
سود خالص به ازای هر سهم در پایان سال مالی ۱۳۹۷: ۶،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۷: ۴،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۸: ۳،۰۰۰ ریال
سود خالص به ازای هر سهم در ۶ ماهه دوم سال ۱۳۹۷: ریال ۲،۰۰۰ = ۴،۰۰۰ – ۶،۰۰۰
۵،۰۰۰ = ۳،۰۰۰ + ۲،۰۰۰
سخن آخر
مزیت استفاده از TTM این است که قیمت سهم بر اساس سود واقعی آن تعیین میشود و ارزش‌گذاری سهم صرفاً به‌وسیله سود پیش‌بینی‌شده شرکت توسط سرمایه‌گذاران انجام نمی¬گردد؛ چراکه ممکن است شرکت در گزارش‌های پیش‌بینی سود خود برآورد درستی از سود انجام ندهد و همین امر موجب اشتباه سرمایه‌گذاران شود. حال با استفاده از روش TTM سرمایه‌گذاران با استفاده از اطلاعات واقعی در بازار معامله می‌کنند و به نتایج بهتری در معاملات خود خواهند رسید؛ بنابراین نکته مهم در ارزش‌گذاری سهم با استفاده از نسبت P/E به دست آوردن سود تحلیلی شرکتها است که فرمول محاسبه eps سرمایه‌گذاران قادر هستند با آموزش تحلیل بنیادی، توانایی برآورد سود هر سهم را در بازار به دست آورند.
نسبت P/E چیست؟
نسبت P/E چیست؟
P/E یکی از نسبت های مهم مالی هست که از تقسیم قیمت (P= price) بر سود سهام (EPS) ، محاسبه می شود. در واقع این نسبت به ما می گوید قیمت یک سهام چند برابر بیشتر از سود سالیانه اش است. نسب p/e یا پی به ای در اصطلاح فارسی به نسبت قیمت به سود هر سهم گفته می شود . P/E مخفف عبارت price/earning per share می باشد .
نسبت p/e در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را نشان می دهد.به این معنی که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی که بدست می آورد، چند ریال پرداخت کند.
نسبت p/e چه کاربردی دارد؟
اگر بخواهیم در یک جمله و خیلی ساده بگوییم که p/e چه کاربردی دارد،می توان گفت این نسبت یکی از ابزارهایی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد.تاکید می کنیم این نسبت فقط یکی از ابزارهای ارزش گذاری سهام است ، نه تنها ابزار ارزش گذاری.
اما چگونه از این نسبت برای ارزش گذاری استفاده می شود؟
یکی دیگر از نام های این نسبت،ضریب سهام است . برای ارزش گذاری با استفاده از p/e باید عکس رابطه ای که توضیح دادیم مورد استفاده قرار بگیرد.به این شکل که یک p/e برای سهم محاسبه می شود،سپس در سود آن ضرب می شود و ارزش آن سهم بدست می آید. P/E * eps = price
وقتی شما ارزش سهم را با این روش محاسبه می کنید،باید ببینید که قیمت آن سهم در بازار بیشتر از قیمت محاسباتی شماست یا کمتر.اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد،یعنی آن سهم ارزنده نیست.ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر از این عدد باشد،به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد.نکته ای که اینجا وجود دارد این است که تمام این موارد به این بستگی دارد که شما نسبت p/e را به درستی محاسبه کنید درغیر این صورت ارزشی که برای سهام بدست می آورید اشتباه خواهد بود.
روش‌های محاسبه نسبت p/e
p/e دنباله دار:
در این روش p/e بر اساس فرمول ذکر شده در بالا و از تقسیم price بر EPS بدست می‌آید که در واقع شکل ساده محاسبه نسیت p/e است .
p/e برآوردی:
این روش محاسبه نسبت p/e با نام های روش تحلیلی و پیشتاز هم شناخته میشود. این روش نسبت به روش دنباله‌دار پیچیده تر است. نسبت p/e در این روش با در نظر گرفتن عواملی نظیر تورم، نرخ سود شرکت و نرخ بهره بانکی محاسبه میشود .
جمع‌بندی
وقتی p/e یک سهم بالاست، نشان دهنده این است که بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد پیدا بکند. اگر انتظار بازار درست باشد وقتی سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول محاسبه p/e نیز بزرگ شده و در نتیجه نسبت p/e سهم مجددا متعادل می شود .
نسبت p/e بالا همیشه به معنی ارزنده بودن سهم نیست. بلکه صرفا نشان دهنده توقع شرکت از سودآوری آن است. به همین شکل نسبت p/e پایین هم همیشه دلیل بر گران بودن سهم نیست. بلکه نشان دهنده انتظار بازار از آن مبنی بر کاهش سود ان است. نکته مهم این است که باید توجه داشته باشید خیلی از اوقات بازار دچار اشتباه میشود. بنابراین بهتر است سرمایه‌گذار روش محاسبه این نسبت را فراگیرد و از آن استفاده کند .
برای مطالعه مطالب بیشتر در حوزه بازار سرمایه به بخش مقالات پاداش مراجعه نمایید.
قیمت سهام چگونه محاسبه می شود
ساعد نیوز: به دلیل اینکه صنعت های بزرگ برای رسیدن به اهداف خود که غالبا کلان می باشد به سرمایه های فراوانی نیاز دارند و از سوی دیگر افراد با داشتن سرمایه های اضفی در دست خود مایل به کسب سود بیشتر می باشند، بازار سرمایه نظیر بورس و شرکت های سرمایه گذاری با جممع اوری این سرمایه ها به اهداف خود موجودیت می بخشند. بخاطر همین امر دانستن قیمت سهام مهم است
به دلیل اینکه صنعت های بزرگ برای رسیدن به اهداف خود که غالبا کلان می باشد به سرمایه های فراوانی نیاز دارند و از سوی دیگر افراد با داشتن سرمایه های اضفی در دست خود مایل به کسب سود بیشتر می باشند، بازار سرمایه نظیر بورس و شرکت های سرمایه گذاری با جممع اوری این سرمایه ها به اهداف خود موجودیت می بخشند. بخاطر همین امر دانستن قیمت سهام مهم است.
یکی از مفاهیم پایه ای در تعیین ارزش یک سهم «سود هر سهم» یا همان EPS است. همان طور که از نامش پیداست مقدار سود متعلق به یک سهم شرکت، از تقسیم کل سود سالانه ی شرکت بر تعداد سهام شرکت به دست می آید. مثلا اگر شرکتی ۱ میلیون سهم داشته باشد و سود سالانه ی آن ۵ میلیون تومان باشد، از تقسیم ۵ میلیون بر ۱ میلیون به سود ۵ تومانی برای هر سهم می رسیم.
برای بررسی میزان پول لازم برای خرید ۱ سهم از شرکت کافیست سود سال های آینده را جمع کنید:
قیمت سهام = EPS سال اول + EPS سال دوم + …
البته می دانیم که ارزش ۱ تومان امروز با ۱ تومانِ ۱۰ سال بعد یکی نیست. به دلیل نرخ سود (i)، پول شما پس از ۱۰ سال ارزش کمتری خواهد داشت. پس فرمول پیشین نیاز به بهبود دارد:
… + (۲^(EPS ÷ (i+۱ سال دوم) + ((EPS) ÷ (i+۱ سال اول)) = قیمت سهام
۱. شرکت های بالغ به حدی بزرگ شده اند که به سختی و کندی رشد می کنند
نرخ سود ÷ EPS = قیمت سهام
نرخ سود مورد انتظار را می توان با توجه به میزان ریسک مربوط به شرکت، ریسک بازار و نرخ سود درازمدت اعلام شده توسط دولت محاسبه کرد.
قیمت سهام این شرکت ها معمولا به کندی تغییر می کند. تنها تغییر نرخ سود رسمی، ریسک های مربوط به شرکت (مثل سیل یا حمله ی آفات برای شرکت های حوزه ی کشاورزی) و یا تغییر ریسک بازار (مانند بحران مالی سال ۲۰۰۸) است که باعث تغییر قیمت قابل توجه می شود. اما در شرایط عادی هیجان چندانی وجود نخواهد داشت.
2. شرکت های در حال رشد
(نرخ رشد مورد انتظار شرکت – نرخ سود) ÷ EPS سال فرمول محاسبه eps بعد = قیمت سهام
اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم. فرض کنیم EPS سال آینده شرکتی ۴۸ تومان است، نرخ سود مورد انتظار را با توجه به ریسکی که برای آن محتمل می دانیم، ۲۰ درصد در نظر می گیریم و نرخ رشد سالانه ی شرکت هم ۵ درصد است. بنابراین طبق فرمول، قیمت ایده آل سهام ۳۲۰ تومان خواهد بود:
۳۲۰ = (۵٪ – ۲۰٪) ÷ ۴۸
عوامل موثر بر قیمت سهام در بورس شامل سه دسته عوامل: 1- عوامل محیطـی یا کلان، 2- عوامل مرتبط با صنعت و 3- عوامل درونی، هستند.
هر سهم، چهار نـوع قیمت دارد:
الف: قیمت اسمی: قیمت اسمـی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت براساس آن قیمت انجام می شود. قیمت اسمی هر یک از سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس در ایران، یکصد تومان (1000 ریال) است. مبلغ قیمت اسمی، بر روی برگه های سهام درج می شود. همانطور که می دانید، کل سرمایه شرکت، تعداد سهام منتشر شده و قیمت اسمی هر یک از سهام، به علاوه تعداد سهامی که سهامدار در اختیار دارد، بر روی برگه سهام درج می شود.
ب: قیمت دفتـری: اگر مجموع بدهی های شرکت را از مجموع دارایی های شرکت کم کنیم، مبلغ باقیمانده نشان دهنده مجموع ارزش سرمایه سهامداران شرکت یا به تعبیر دقیق تر، مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت خواهد بود. حال اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر قیمت دفتری هر سهم است.
برای مثال، فرض کنید مجموع ارزش دارایی های شرکت الف در پایان سال اول فعالیت شرکت، 10 میلیارد تومان است. این شرکت همچنین در مجموع 7 میلیارد تومان به بانکها و سایر شرکتها، بدهی دارد. بنابراین، مجموع حقوق صاحبان سهام این شرکت 3 میلیـارد تومان خواهد بود (3=7-10). حال اگر شرکت مذکور در مجموع تعداد 20 میلیون سهم منتشر کرده باشد، ارزش دفتری هر سهم این شرکت 150 تومان خواهد بود. (150=20000000/3000000000)
شاید برای شما این سوال بوجود آمده باشد که چطور قیمت اسمی سهام شرکت الف 100 تومان است، در حالیکه قیمت دفتری سهام این شرکت 150 تومان؟ پاسخ این است که میزان سودی که شرکت در پایان سال اول فعالیت خود بدست آورده است نیز به عنوان حقوق سهامداران محسوب و باعث شده است تا ارزش دفتری سهم، از 100 تومان به 150 تومان افزایش یابد.
دلیل ذکر کلمه "دفتر" در قیمت دفتری سهم هم این است که اعداد و ارقام مربوط به دارایی ها و بدهی های شرکت، براساس ارقام ثبت شده در دفاتر حسابداری شرکت، مدنظر قرار می گیرند.
ج: قیمت بازار: قیمت بازار یا قیمت معاملاتی، قیمتی است که سهام بر اساس آن، در بورس معامله می شود.. اگرچه قیمت اسمی هر سهم در بورس 100 تومان است، اما سهام اغلب شرکت ها در بورس بر اساس قیمت اسمی و حتی ارزش دفتری، معامله نمی شود. آنچه که قیمت سهم در بورس را تعیین می کند، میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم است. برای مثال، ممکن است به علت عملکرد خوب یک شرکت، سرمایه گذاران زیادی متقاضی خرید سهام آن شرکت در بورس باشند. بنابراین، قیمت آن در بورس بر اساس میزان تقاضا، افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است این افزایش، تا چند برابر قیمت اسمی هم باشد. در فرمول محاسبه eps نقطه مقابل، عملکرد ضعیف یک شرکت ممکن است باعث بی رغبتی سرمایه گذاران به خرید یا نگهداری سهم مذکور و در نتیجه، افزایش عرضه آن در بورس باشد. طبیعتاً با افزایش عرضه، قیمت سهم کاهش یافته و اگر این روند ادامه یابد، ممکن است قیمت سهم حتی به زیر قیمت اسمی، یعنی 100 تومان برسد. بنابراین، قیمت بازار یک سهم، قیمتی است که در بورس، برای سهم تعیین می شود.
د: قیمت ذاتی: منظور از قیمت ذاتی یک سهم، ارزش واقعی آن سهم است. شاید برای شما این سوال بوجود آید که چه تفاوتی بین قیمت بازار و قیمت ذاتی یک سهم وجود دارد. اجازه بدهید با یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید قیمت بازار سهم شرکت الف، هم اکنون 200 تومان است، به بیان دیگر، سهام شرکت الف هم اکنون با قیمت 200 تومان در بورس در حال خرید و فروش است. اما سرمایه گذاران زیادی همچنان متقاضی خرید این سهم هستند. اگر از این سرمایه گذاران سوال کنید که چرا قصد دارید سهام این شرکت را خریداری کنید؟ پاسخ همه آنها این خواهد بود که "به نظر ما، این سهم بیشتر از 200 تومان ارزش دارد". معنی این جمله این است که ارزش واقعی سهام شرکت الف، بیشتر از قیمت بازار این سهم است.
بنابراین، در یک تعریف ساده، قیمت ذاتی یک سهم، بیانگر ارزشی است که سرمایه گذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتاً اگر از دید سرمایه گذاران، ارزش ذاتی یک سهم بالاتر از قیمت بازار آن سهم باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود، اما اگر ارزش ذاتی یک سهم کمتر از ارزش بازار آن باشد، سهم مذکور گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار نمی رود.
EPS یا سود هرسهم
سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد. EPS از تقسیم سود پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه می شود. که نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهم عادی بدست آورده است (نوو، 1385). اولین جزء محاسبه ی EPS درآمد (درآمد اختصاصی سهامداران عمومی) است. در واقع درآمد سهامداران عمومی، باقی مانده سود، پس از توزیع سهم کارفرمایان، عرضه کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، صاحبان سهام ممتاز و بستانکاران می باشد. دومین جزء EPS تعداد سهم منتشر شده در بازار توسط شرکت است. لازم به ذکر است، تعداد سهام موجود بازار را به عنوان جزئی از EPS شرکت تلقی می شود تا بتوان میزان مطالبات سهامداران عمومی را نسبت به درآمد در هر واحد اندازه گیری نمود به عبارت دیگر EPS مقدار سودی است که فرمول محاسبه eps به هر سهم اختصاص می یابد با محاسبه سطح درآمد شرکت از این روش می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند، دست یافت. با اینکه اجزای EPS ظاهرا ساده به نظر می رسد اما در واقعیت این طور نیست و این عناصر کاملا پیچیده اند. به عنوان مثال، تخمین تعداد سهام در بازار کاری ساده نیست چرا که به مرور زمان تعداد سهام دایما در حال تغییر یا جابه جایی است به طوری که انتشار سهام یا بازخرید سهام توسط شرکتها، تعداد سهام موجود در بازار را تغییر می دهد و با عرضه مقدار زیادی سهام توسط یک شرکت در انتهای یک دوره مالی، تعداد متوسط سهام در انتهای دوره بسیار بیشتر از اوایل دوره خواهد بود که به این ترتیب در محاسبه EPS مشکل ایجاد می کند.
DPS چیست؟
DPS یا Dividend Per Share DPS به مقدار سودی گفته می شود که به ازای هر سهم به سهامداران پرداخت می شود. مقدار این سود (سود تقسیمی هر سهم) با توجه به تصمیم هیئت مدیره و آراء سهامداران * حاضر در مجمع عمومی سالانه تعیین می شود. لازم به ذکر است سود تقسیمی (DPS) نباید کمتر از ۱۰% سود تحقق یافته (EPS تحق یافته) باشد و شرکت ها موظف هستند سود تقسیمی تصویب شده را حداکثر تا ۸ ماه پس از برگزاری مجمع عمومی سالانه به سهامداران پرداخت نمایند.
* حق رای هر سهامدار به نسبت درصد مالکیت وی از شرکت است.
لازم به ذکر است بخشی از سود تحقق یافته شرکت (معادل ۵% سود خالص هر سال) تحت عنوان اندوخته قانونی ذخیره می شود. این مقدارطبق قانون تجارت تعیین شده و تا زمانی که به ۱۰%سرمایه شرکت برسد، لازم اجرا است.
گزارش های میان دوره ای شرکت ها:
شرکت ها موظف هستند در دوره های ۳ ماهه، میزان تحقق سود پیش بینی شده (EPS) خود را اعلام نمایند. در این میان گزارش های اولین پیش بینی درآمد ۶ ماهه، آخرین عملکرد ، باید به تایید حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار برسد.
تعدیل EPS
پیش بینی درآمد هر سهم (EPS) در هر زمان می تواند نسبت به آخرین پیش بینی اعلام شده، تغییر مثبت یا منفی (افزایش یا کاهش) داشته باشد. تعدیل و یا تغییر پیش بینی درآمد هر سهم، ارتباطی با دوره گزارش دهی ندارد. شرکت ها باتوجه به تعدیل صورت گرفته طی گزارشی تغییرات پیش بینی را از طریق سامانه کدال اعلام می نمایند.
فرمول محاسبه درصد سود یا زیان
1- کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید، مقدار سود یا ضرر را مشخص می کند.
2- از تقسیم مقدار پولی سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقمی اعشاری به فرمول محاسبه eps دست خواهد آمد. این عدد، سود کسب شده را با مقدار اولیه سرمایه گذاری مقایسه می کند و نتیجه را به نمایش می گذارد.
3- ضرب رقم به دست آمده در 100 تنها برای جا به جایی اعشار و ارائه درصد سود یا ضرر نسبت به مبلغ سرمایه گذاری اصلی است.
محاسبات درصد سود یا ضرر یک سرمایه گذاری، بدون فروش سرمایه گذاری نیز روندی بسیار مشابه دارد.در زمانی که هنوز دارایی موردنظر (مثلا سهم) به فروش نرفته، قیمت فعلی بازار جایگزین قیمت فروش می شود.نتیجه نیز سود (یا ضرر) غیر واقعی خواهد بود که به عنوان سود/زیان محقق نشده نیز شناخته می شود. دلیل این که به حاصل محاسبه، سود (یا زیان) غیرواقعی یا محقق نشده گفته می شود، این است که سرمایه گذاری هنوز فروخته نشده است.به عبارت دیگر شما تا زمانی که سرمایه گذاری خود را نفروخته اید (دارایی تان چه سهام باشد و چه یک خانه) نمی توانید بگویید سود محقق شده است.
دیدگاه شما