پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه میتوانید تعاریف کاملتر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
اصطلاحات پرکاربرد دربورس
در بازار بورس مفاهیمی وجود دارد که بر پایه آن ها فعالیت ها انجام میشود و با اطلاع بودن از آنها میتواند مسیر حرکت را برای معامله گران عزیز هموار تر کند ، زیرا بدیهی است که وقتی انسان وارد کاری میشود هر چقدر نسبت به آن کار اطلاعات بیشتری داشته باشد ،میتواند که در آن کار موفق تر باشد ، پس در مسیر آموزش برای بورس کوتاهی نکنید و این مسیر را به طور کامل ادامه دهید.
انواع بورس
کلمه بورس در میان مردم با بازار سهام اجین شده است به طوری که عموم مردم گمان میکنند که بورس به معنی بازار سهام است .در حالی که بورس دارای انواعی است و بورس سهام فقط یکی از انواع بورس میباشد .از اینرو به طور اجمال به انواع بورس خواهیم پرداخت .
بورس کالا
بورس کالا، بازار منسجمی است که عرضهکنندگان، کالای خود را عرضه میکنند. در این بازار، کالای مربوطه ، پس از قیمتگذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه میشود.برای معامله در این بازار نیازمند به دریافت کد بورسی جداگانه هست.
بورس اوراق بهادار
سهام شرکت هایی که در سازمان بورس ثبت شده اند را در بورس اوراق بهادار معامله میکنند .تنها شرکت هایی میتوانند در بورس ثبت شوند که از شفافیت مالی بسیار بالایی برخوردار باشند والا به رده های پایین تر بورس خواهند رفت .
فرابورس
شرکت هایی هستند که شفافیت مالی کاملی ندارند ، در صورتی که یکی از مهم ترین ویژگی شرکت ها برای ثبت در بورس اوراق بهادار ، شفافیت مالی بالاست ولی وقتی که شفافیت مالی بالا نیست شرکت ها وارد فرابورس میشوند
بورس انرژی
بورس انرژی، بازار معاملات حاملهای انرژی را پشتیبانی میکند و با نظارتی خوب، انجام معاملات را تسهیل میکند و برای همه اعضا، شرکتها، سازمانها و نهادهای متقاضی، دسترسی غیر تبعیضآمیز را فراهم میکند. از جمله مزایای پذیرش و معامله در بازار بورس انرژی میتوان به معافیت مالیاتی اشاره کرد
انواع شرکت ها
شرکت ها برحسب نوع مالکان خود به دو دسته سهامی عام و سهامی خاص تقسیم میشوند.
شرکت های سهامی عام
شرکت هایی که در سازمان بورس ثبت شده و سهام آنها مورد معامله عموم مردم واقع میشود و در واقع عموم مردم به اندازه سهامی که از این شرکت ها خریداری کرده اند ،مالکان شرکت هستند
شرکت های سهامی خاص
شرکت هایی که در سازمان بورس ثبت نشده و به نوعی شخصی هستند و مالکیت آنها نزد افرادی معین است.
انواع سرمایه گذاران در بازار سرمایه
بازار سهام معامله گرانی متشکل از حقوقی وحقیقی دارد که هریک به طور اجمال توضیح داده خواهد شد .
معامله گران حقیقی
افرادی هستند که بیشتر به امید انتفاع از سرمایه گذاری اقدام به خرید و فروش میکنند ، که میتوانند جزء سهام داران کلان یا خرد باشند.در واقع به اشخاص وافراد حقیقی که در بازار بورس معامله میکنند گفته میشود .
معامله گران حقوقی
افرادی هستند که به واسطه وسعت بالایی که در عرصه معاملاتی و منابع مالی دارند میتوانند تاثیرات زیادی در مسیر حرکت سهم ها و بازار داشته باشند. که شامل بانک ها و شرکت های بیمه و شرکت های بازنشستگی و کارگزاری ها و. است
سال مالی شرکت ها و نماد ها در بورس
سال مالی اکثر شرکت های سازمان بورس با شروع سال بورسی شروع میشود و با پایان یافتن سال و در اسفند ماه سال مالی این شرکت ها تمام میشود ، حال سال مالی به این معناست که بعد از گذشت یک دوره یک ساله فعالیت یک شرکت در سازمان بورس، اطلاعاتی از جریانات مالی خود به سازمان بورس میدهد
صورت های مالی شرکت های بورسی
این صورت های مالی شرکت ها تاثیر زیادی در تصمیم گیری سرمایه گذاران دارد و میتواند سرنوشت های گوناگونی برای معامله گران ایجاد کند ، این صورت حساب مالی شامل این موارد است : تراز نامه ، صورت حساب سود و زیان ، صورت حساب سود و زیان جامع ، صورت جریان وجوه نقد
مجامع شرکت های بورسی
گرد همایی سهام داران یک شرکت واتخاذ تصمیم برای شرکت را مجمع گویند، که بیشترین قدرت یک شرکت در این مجمع نمایان میشود .مجمع دارای انواع مختلفی است.
مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت های بورسی
این جلسه مجمع باید حداقل با حضور نصف به علاوه یک نفر از سهامداران دارای رای در شرکت تشکیل شود تا رسمیت داشته باشد مگر در موارد خاص که نیاز به افراد بیشتری باشد.
مجمع عمومی فوق العاده شرکت های بورسی
این جلسه مجمع باید حداقل با حضور بیش از نصف افرادی از سهامداران باشد که دارای رای هستند و در این صورت معتبر است و در این جلسه در باره انحلال شرکت یا تصویب قوانین جدید و تنظیم اساس نامه وافزایش سرمایه شرکت صحبت میکنند.
تحلیل بنیادی در بورس
یکی از مهم ترین روش های تحلیل در بازار های مالی جهان تحلیل بنیادی است . برسی شرایط اقتصادی و سیاسی و شرایط مالی شرکت و کشور از اصلی ترین اقدامات یک تحلیل گر بنیادی است . این افراد، معتقد هستند که هر سهم در هر زمان یک ارزش ذاتی واقعی دارد و اگر این ارزش ذاتی را پیدا کنند یکی از بهترین راه ها برای سرمایه گذاری و یا عدم سرمایه گذاری در هر شرکت ،مشخص میشود. این یکی از روش های بسیار کاربردی برای سرمایه گذاری محسوب میشود.
تحلیل تکنیکال در بورس
یکی دیگر از روش های بسیار کاربردی در تحلیل شرکت های بورسی ، روش تحلیل تکنیکال است .افرادی که به این روش تحلیل میکنند معتقد هستند که میتوان با تحلیل گذشته یک سهم ، آینده آن سهم را تشخیص داد و با ابزار های مختلفی ریاضی که در نمودار بورس تعبیه شده است ،این کار را انجام میدهند.
پرتفوی سهام و مزایای آن
بعد از ثبت نام در سامانه سجام و عضویت در سازمان بورس و احراز هویت و انجام معامله در بستر معاملاتی ، صفحه ی نمادهای خریداری شده در بستر معاملاتی معامله گر، مشاهده خواهد شد که به آن ،صفحه پرتفوی شخصی میگویند. در این صفحه میتوانید تمام شرکت هایی که در بورس هستند را جستوجو کنید و اطلاعات معاملاتی آن را ببینید و از جریانات معاملاتی آن آگاه شوید تا اینکه بتوانید آن را تحلیل کنید و برای خرید یا فروش آن اقدام کنید. در این صفحه فرد معامله گر میتواند برای خود سبد معاملاتی را ترسیم کند این ترسیم سبد معاملاتی به اوکمک میکند که از هر صنعت یک سهم داشته باشد و اگر صنعتی وارد ضرر شد با سود صنعت های دیگر ضرر خود را جبران و یا حتی درصد سود خود را بالاتر ببرد.
انواع بازار سهام
بازارسهام به اعتبار اینکه زمان معامله و طرفین معامله چه کسانی هستند به دو دسته بازار اولیه سهام و بازار ثانویه سهام تقسیم میشوند که برای هریک توضیح مختصری خواهد آمد .
بازار اولیه
شرکت هایی که قصد فروش سهام خود و درآمد زایی مستقیم را داشته باشند ، ابتدا با هماهنگی سازمان بورس ،اوراق بهادار خود را ازطریق بانک به فروش میگذارند و پول این فروش مستقیم به حساب شرکت واریز میشود و بورس واسطه این معامله نخواهد بود،این کار پذیره نویسی نام دارد و به این بازار نیز بازار اولیه میگویند
بازار ثانویه
بعد از این مرحله سهام یک شرکت برای اولین بار در سازمان بورس عرضه میشود البته به تعداد محدود ،که از آن به عرضه اولیه تعبیر میشود.در روز های بعدی سهام این شرکت مانند سایر شرکت ها معامله میشود ،به این بازار ثانویه میگویند.
انواع ارزش هر سهم در بازار بورس
سهام موجود در بازار بورس علاوه بر قیمتی که در معاملات روزانه دارند ،قیمت ها و ارزش های دیگری هم از جهات دیگر شامل حال آنها میشود . به طور مختصر به این ارزش ها پرداخته خواهد شد .
ارزش ذاتی
درصد سود و زیان ، دارایی ها و اموال در فضای خارج از بورس، افزایش سرمایه ها و میزان رشد شرکت ،که در تحلیل بنیادی شرکت ها مورد بررسی قرار میگیرد، میتواند ارزش ذاتی یک سهم را بدست آورد. با توجه به این مسائل است که تحلیل گر بنیادی میتواند متوجه شود که اگر ارزش یک شرکت 100 میلیارد است ولی در بازار باقیمت 50 میلیارد در حال معامله شدن است، یعنی این شرکت با 50 درصد دارایی اش در حال معامله است و در آینده رشد 100 درصدی خواهد داشت .
ارزش بازار
همان قیمتی است که در بازار در حال معامله ودر تابلو بازار مشاهده میشود .این قیمت بر اساس عرضه و تقاضای روزانه هر سهم مشخص میشود که گاهی بیشتر از ارزش واقعی سهم است وگاهی کمتر از ارزش واقعی آن و البته برخی سهام به اندازه ارزش واقعی خود معامله میشوند.
ارزش اسمی
ارزش اسمی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت براساس آن قیمت انجام میشود. ارزش اسمی هر سهم شرکتهای پذیرفته شده در بورس ایران، یک هزار ریال است. مبلغ ارزش اسمی، بر روی برگههای سهام درج میشود. کل سرمایه شرکت، تعداد سهام منتشر شده و ارزش اسمی هریک از سهام، به علاوه تعداد سهامی سهامدار در اختیار دارد، بر روی برگه سهام درج شده است.
ارزش اسمی اوراق قرضه در کشورهای خارجی معمولاً 100 یا یک هزار دلار است؛ اما سهام معمولاً ارزش اسمی نداشته یا ارزش اسمی کمی مثلاً یک سنت برای هر سهم دارند. ارزش روز اوراق قرضه یا مشارکت در بازار ممکن است کمتر یا بیشتر از ارزش اسمی آن باشد. عواملی نظیر نرخ عمومی بهره بازار و اعتبار اوراق قرضه در محاسبه ارزش آن اثرگذار است. از نظر حقوق سهامداران، ارزش اسمی ارتباط کمی با قیمت سهام بازار دارد. در ایران ارزش اسمی هر سهم یک هزار ریال یا ۱۰۰ تومان است و معمولاً اختلاف قابلتوجهی با ارزش بازار سهام دارد.
قالب طلایی ،قالبی است که میتواند اطلاعات مفیدی را به هر فیلتری اضافه کند اطلاعاتی مانند :ورود پول حقیقی،ورود پول هوشمند ،سطح حمایتی و قدرت خریدار به فروشند .قالب طلایی فقط همراه فیلتر اکسیر، فیلتر بی نظیر و فیلتر شاهکار ارائه میشود.
ارزش دفتری
در قیمت های دفتری وقتی کل دارایی ها را از بدهی ها کم کردیم داریی سهام داران را به دست می آوریم و آن را تقسیم بر تعداد برگه سهم ها میکنیم و ارزش دفتری هر برگه سهم را به دست می آوریم .
حق تقدم در بازار بورس
وقتی شرکتی میخواهد افزایش سرمایه بدهد و تعداد برگه سهم های خود را بیشتر کند طبق قانون و حق شفعه ،که در فقه هم به آن اشاره شده است ، اول به سهامداران شرکت خود اجازه خرید را میدهد و این افراد ،نسبت به باقی مردم اولویت دارند و میتوانند با پرداخت هزینه ای جزیی که همان ارزش اسمی سهام اضافی شده است،سهام جدید را به پرتفوی خود اضافه کنند و اگر مایل نبودند که از حق تقدم خود استفاده کنند، این حق تقدم به غیر سهامداران فروخته میشود و بهای حق تقدم را به فرد سهامدار میدهند .
نماد معاملاتی
سازمان بورس برای هر شرکتی که در سازمان بورس، ثبت میشود ،حرفی را به عنوان نماد انتخاب میکند و در دسته مربوط قرار میدهد که به اسامی همراه با پیشوند شرکت ها ،نماد معاملاتی میگویند ، به طور مثال برای شرکت های شیمیایی در اول نمادشان حرف (ش) و در گروه خودرویی اول نمادشان (خ) و در گروه واسطه گری اول نمادشان حرف (و) می آید و. مثلا شبندر – خرینگ و .
وضعیت نماد
هر نماد با توجه به قابل معامله بودن و نبودن به دو دسته باز و بسته تقسیم میشود .یعنی یک نماد میتواند به دلایل مختلف مثل افشای اطلاعات با اهمیت ،با وضعیت بسته روبه رو شود .در مجموع اصل این است که نماد ها باز باشند وقابل معامله ،ولی گاهی به دلایل مختلف نماد بسته میشود .
صف خرید و صف فروش
اگر خریداران بیشتر از فروشندگان باشند به طوری که با فروش همه فروشندگان باز هم خریدار وجود دارد و در مقابل فروشنده ای یافت نمیشود که سهام بفروشد ،صف خرید ایجاد میشود .وبالعکس اگر فروشندگان از خریداران بیشتر باشند به طوری که با خرید همه خریداران بازهم فروشنده باقی مانده باشد ،صف فروش شکل میگیرد .
گره معاملاتی
گره معاملاتی به معنی توقف معامله در سهمی به دلیل صف فروش یا صف خرید شدن سهم ،میباشد.اگر این گره به مدت 5 روز باقی باشد و میزان معامله در این روزها کمتر از حجم مبنا باشد ،سهم بسته میشود و پس از مدتی سهم بدون دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد . در مرحله پیش گشایش، با دامنه نوسان دو برابری روز قبل برای کشف قیمت معامله میشود وپس از مرحله پیش گشایش دامنه نوسان را با قیمت پایانی معاملات پیش گشایش معامله میکنند.
EPS در بورس
سود پیش بینی شده و سود های تحقق یافته هر سهم که در سال جاری یا پایان سال مشخص میشود را با این علامت(eps) روی تابلو سهم نشان میدهند. که با این علامت میشود تشخیص داد که تا پایان سال این سهم تا چه مقدار بازدهی خواهد داشت .
۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسید
خرداد: ۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسیددر این خبر میتوانید با مفهوم ۱۰ اصطلاح پر کاربرد بازار سرمایه آشنا شوید.
به گزارش خرداد ،اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفتههای اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشهای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایهگذار یا معاملهگران بورس میکند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویتهایی است که هر سرمایهگذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایهگذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
در ادامه ۱۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مرور میکنیم.
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه میتوانید تعاریف کاملتر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در رسانهها اعلام میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران یکی از پرکاربردترین شاخصهاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است، بهعبارتدیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است. برای درک سادهتر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکتهای بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانهای را که شرکتها به شما پرداخت میکنند، محاسبه میکند.
پرتفوی یک واژه فرانسوی و بهظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از داراییهای مالی گفته میشود.
بهبیاندیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر داراییهاست که یک سرمایهگذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایهگذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم میتواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی بهصورت مستقیم توسط سرمایهگذاران نگهداری شده یا بهوسیله سبدگردانهای حرفهای مدیریت میشود. بازده سرمایهگذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی بهدلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و شرکتهای سرمایهگذاری نمونههایی هستند که بهصورت پرتفوی سرمایهگذاری میکنند و برای قیمتگذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکتهاست.
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه میشود. عرضههای اولیه معمولاً توسط شرکتهای کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود، همچنین شرکتهای بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیلشدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام میدهند.
جزئیات سهامی که عرضه میشود، به اطلاع سرمایهگذاران بالقوه میرسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزانتر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را میتوان نام برد. از معایب این کار هزینههای قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن میپردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمارهای فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگوها و روندهایی است که نشاندهنده حرکت آینده یک سهم به آنسو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جستوجوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانستههای بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود میکنند؛ درحالیکه تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روندها و الگوها میتوان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همانطور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح داراییها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایهگذار بوده و میزان هر یک از داراییها و زمان خرید و فروش آنها نیز بهدقت توسط سبدگردان تعیین و پایش میشود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایهگذاران در جهان قدمتی بیش از نیمقرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایهگذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفهای و براساس خصوصیات، سطح ریسکپذیری و سرمایه هر سرمایهگذار، سبدی مناسب از داراییهای سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و بهصورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت میکند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایهگذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ میشود.
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری است که از داراییهای متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، میتوانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایهگذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایهگذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخصهای موجود در بازار، سرمایهگذاری میکند.
شاخص مذکور میتواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخصهای بازار سهام باشد. در این صندوقها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت مییابد که وجهی بهواسطه ورود سرمایهگذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایهگذار کم شود. مزیت اصلی صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، هزینههای نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکارهای سرمایهگذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایهگذاران مختلف بهویژه برای سرمایهگذاران مبتدی مساعدتر میکنند.
ایده اصلی این صندوقها یککاسه کردن پولهای کوچک و سرمایهگذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفهای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشاندهنده ارزش بازار همه داراییهای مالی است که یکنهاد مالی مانند صندوق سرمایهگذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایهگذاری است.
شرکتهای مدیریت سرمایهگذاری معمولا کارمزدهای خود را بهتناسب دارایی تحت مدیریت تعیین میکنند، بنابراین داراییهای تحت مدیریت همراه با متوسط نرخهای کارمزد تعیینکننده اصلی درآمدهای یک شرکت مدیریت سرمایهگذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه داراییها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهیها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکتهای سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، صندوقهای شاخصی، ETFها و سبدهای اختصاصی بهکار میرود.
راز ثروت
یادگیری اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس از ضروریترین چیزهایی است که یک تازه وارد باید بداند. معامله گران به طور مستقیم و غیر مستقیم اصطلاحات پرکاربرد بورس برخورد می کنند. آشنا نبودن به هر کدام از اصطلاحات و مفاهیم سود سهام بورسی موجب می شود توفیق در این نوع سرمایه گذاری اصطلاحات پرکاربرد دربورس ماندگار و همیشگی نباشد. تیم راز ثروت بخشی از مفاهیم به کار رفته در بازار بورس را در اختیار شما همراهان قرار می دهد.
اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بازار بورس
پیچیدگی معامله های بورسی به اندازه کافی نیاز به بررسی دارد. در این بین اگر با مفاهیم و اصطلاحات پرکاربرد بازار بورس نیز آشنا نباشید کارتان سخت تر خواهد شد. بهتر است حالا که وارد این وادی شده اید، این مفاهیم را یاد بگیرید.
در این بخش با صندوق های سرمایه گذاری بورس، انواع بازار بورس، اصطلاحات و مفاهیم سود سهام، ارزش، دارایی و تکنیم های مالی آشنا می شوید.
نسبت P/E
نسبت P/E یا نسبت قیمت به درآمد بازار به معنای انتظارات سرمایهگذاران از بازدهی آینده یک شرکت است.
به عنوان مثال اگر شرکتی P/E پنج داشته باشد، یعنی انتظار می رود بازدهی آن حدود ۲۰ درصد باشد.
نسبت P/E پنج نشان میدهد که سرمایهگذاری در این شرکت پس از پنج دوره سودآوری، میتواند اصل سرمایه را برگرداند.
P/E بدون ریسک بازار یا P/E اوراق مشارکت حدود پنج است، سرمایهگذاری در صنایع و شرکتهایی که P/E بالا و حوالی ۱۰ دارند، باید بررسی شوند.
سرمایهگذاری در این صنایع در صورتی توصیه میشود در آینده نزدیک رو به افزایش است.
انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس Exchange Tradable Found
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا ETF نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری است که از داراییهای متنوع
تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری
براین اساس در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را
بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.
شما با خرید واحدهایETF، پول خود را در صندوقی سرمایهگذاری میکنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفهای سعی
میکند تا با تشکیل پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار سود کسب کند.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک Mutual Funds
صندوق سرمایه گذاری مشترک یکی از با اهمیت ترین سازوکارهای سرمایهگذاری در بازار های مالی است.
شرایط بازار از نظر ریسک و بازده برای سرمایهگذاران مختلف بهویژه برای سرمایهگذاران تازه کار فراهم میکنند.
لازم است بدانید در کشورهای پیشرفته معمولا افراد اوراق بهادار را مستقیما معامله نکرده و در عوض پولهای خود را در
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک سرمایهگذاری میکنند.
کار عمده این صندوق یکی کردن پولهای کوچک و سرمایهگذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفهای است.
صندوق سرمایهگذاری شاخصی Index fund
صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر شاخص انطباق پرتفوی سرمایهگذاری با شاخص بازار بورس است.
منابع را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخصهای موجود در بازار، سرمایهگذاری میکند.
شاخص مذکور میتواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص های بازار سهام باشد.
خرید و فروش سهام ضرورت مییابد که وجهی بهواسطه ورود سرمایهگذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایهگذار کم شود.
مزیت اصلی صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، هزینههای نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
سبدگردانی Separately managed account
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایهگذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفهای و براساس
خصوصیات، سطح ریسک پذیری و سرمایه هر سرمایهگذار، سبدی مناسب از داراییهای سهام، اوراق مشارکت، سکه و
طلا برای او تشکیل داده و بهصورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت میکند.
نماد شرکتها
نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکتها که برای سهولت شناسایی و دستهبندی آنها در بورس مورد استفاده قرار میگیرد.
معمولا حرف اول در یک «نماد» نشاندهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصهای از نام شرکت است.
در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا همان tsetmc.com اصطلاحات پرکاربرد دربورس که مراجعه کنید،
بخشی به نمادهای پربیننده بازار بورس اختصاصیافته که مورد توجه سرمایهگذاران قرار دارد.
میزان نقد شوندگی سهم
میزان نقد شوندگی سهم یکی از موارد مهمی است که همیشه هنگام رصد بازار بورس باید به آن توجه کنیم.
در واقع توصیه میشود همیشه سهمی را انتخاب کنیم که حجم معاملات آنها قابلتوجه بوده و نقدشونده باشد.
اگر سهمی را انتخاب کنیم که نقدشوندگی آن خوب نباشد، زمان فروش سهام مذکور دچار مشکل خواهیم شد؛
حتی ممکن است چنین نمادهایی برای مدتی بسته هم بمانند.
مفاهیم تحلیل های مالی تکنیکال و بنیادی
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، اطلاعات اقتصاد جهانی، طرحهای
توسعه، اقتصاد کلان داخلی، اطلاعات درون شرکت و … میپردازد.
تحلیل تکنیکال از طریق مطالعه آمارهای فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگوها و روندهایی
است که نشاندهنده حرکت آینده یک سهم به آنسو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جستوجوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانستههای بنیادی
اقدام به خرید و فروش و کسب سود میکنند
تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روندها و الگوها میتوان
اوراق بدهی
اوراق بدهی مانند اوراق قرضه دولتی و شرکتی، گواهی سپرده نوعی ابزارهای بدهی هستند که با شرایط معین
بین دو طرف معامله میشوند.
اوراق بدهی اسناد یا اوراق بهاداری هستند که بهموجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد میشود مبالغ مشخصی (بهره
سالانه) را در زمانهایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند.
دارنده اوراق بهعنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
خریدار این نوع اوراق در واقع به شرکتهای بزرگ و دولت وام میدهد و با کمک آن سود ثابتی را به دست میآورد.
پرتفوی Portfolio
پرتفوی یک واژه فرانسوی به معنی مجموعه یا سبدی از داراییهای مالی گفته میشود.
بهبیاندیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر داراییهاست که یک سرمایهگذار آنها را خریداری کرده است.
هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیر سیتماتیک سرمایهگذاری است؛
بدین ترتیب، سود یک سهم میتواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی بهصورت مستقیم توسط سرمایهگذاران نگهداری شده یا بهوسیله سبدگردانهای حرفهای مدیریت میشود.
بازده سرمایهگذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی بهدلیل کاهش ریسک
غیرسیستماتیک در غالب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
همچنین بخوانید: سرمایه گذاری در بورس |
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و شرکتهای سرمایهگذاری بورس نمونههایی هستند و بهصورت پرتفوی سرمایهگذاری میکنند.
برای قیمتگذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکتهاست.
مفاهیم و اصطلاحات انواع بازار بورس
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به عموم مردم عرضه میشود.
عرضههای اولیه معمولاً توسط شرکتهای کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود،
همچنین شرکتهای بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیلشدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام میدهند.
جزئیات سهامی که عرضه میشود، در امیدنامه به اطلاع سرمایهگذاران بالقوه میرسد.
از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزانتر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را میتوان نام برد.
از معایب این کار هزینههای قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و
افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
بازار گاوی Bull market
در بازار گاوی تقاضا بسیار زیاد است و عرضه بهندرت صورت میگیرد. بهعبارتدیگر، سرمایهگذاران با امید به آینده رو به رشد
بازار، اقدام به خرید سهام جدید میکنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند.
بازار گاوی به دورهای گفته میشود که قیمتها در حال افزایش است.
ویژگی اصلی بازار گاوی، خوشبینی، اعتماد سرمایهگذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است.
بازار گاوی در مقابل بازار خرسی قرار دارد.
بازارهای های گاوی و خرسی معمولاً با چرخههای تجاری همزمان هستند.
شروع بازار گاوی معمولاً نشاندهنده گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت
سهام را تغییر میدهد. همچنین بازارهای خرسی قبل از رکود اقتصادی شروع میشوند.
بازار خرسی Bear market
بازار خرسی موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهشیافته و خوشبینی سرمایهگذاران تبدیل به ترس و بدبینی میشود.
بهبیاندیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایهگذاران بهمنظور خرید سهام جدید باقی نمیگذارد.
بازار خرسی نباید با اصلاح قیمتها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمتها روند کوتاهمدت دارد و کمتر از دو ماه طول میکشد.
در اصلاح قیمت سرمایهگذاران میتوانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالیکه در بازار خرسی نقطه ورود
بازار خارج از بورس Over The Counter
بازار خارج از بورس OTC یک بازار غیرمتمرکز و بدون مکان فیزیکی است که معامله بهطور مستقیم بین دو نفر انجام
میشود و قیمت معامله لزوماً بهصورت عمومی منتشر نمیشود.
در این بازار قیمتها براساس مذاکره تعیین میشوند و معاملات از طریق شبکههای کامپیوتری، تلفن و ایمیل صورت میگیرد.
همچنین بخوانید: چه زمانی شاخص بورس رشد می کند؟ |
محصولات معامله شده در بورس باید استاندارد باشند، درحالیکه این محدودیت در بازار خارج از بورس وجود ندارد و طبق
قرارداد دو طرف، ویژگیهای مورد معامله مشخص میشود.
اصطلاحات بورس
ارزش ذاتی Intrinsic value اصطلاحات پرکاربرد دربورس
ارزش ذاتی در علوم مالی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی اطلاق میشود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد
کسبوکار مورد نظر، از جمله صورت های مالی، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سالهای آینده و لحاظ دارایی مشهود
و نامشهود انجام گرفته است.
ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل بنیادی محسوب میشود.
تحلیلگران با در نظر گرفتن داراییهای مشهود و نامشهود و محاسبه سودآوری شرکت در سالهای آتی،
ارزش ذاتی شرکت را بهدست میآورند و آن را با ارزش روز سهم مذکور مقایسه میکنند.
تصمیم درباره خرید یا فروش سهم توسط تحلیلگران بهتفاوت قیمت ارزش ذاتی و ارزش روز بازار آن بستگی دارد.
ضریب بتا
ضریب بتا (β) معیاری است که براساس دادههای تاریخی معاملات سهام بدست آمده و معرف میزان ریسک سیستماتیکی
است که سرمایهگذار با تصاحب آن سهم نسبت بهکل بازار متحمل میشود.
بتای یک سرمایه گذاری نشاندهنده میزان نوسان آن سرمایهگذاری نسبت به بازار است.
اگر بتا کوچکتر از یک باشد، آن سرمایهگذاری نسبت به بازار نوسان کمتر و اگر بتا بیشتر از یک باشد
آن سرمایهگذاری نسبت به بازار نوسان بیشتری دارد.
بتای بازار که شامل همه داراییهای قابل سرمایهگذاری است، برابر با یک است.
آربیتراژ Arbitrage
آربیتراژ به معنی سود بردن از تفاوت قیمتی میان دو یا چند بازار است، از دیدگاه علمی، آربیتراژ احتمال سود بدون ریسک
پس از کسر هزینههای انجام معامله است.
به عبارت دیگر آربیتراژ به معنای بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود است؛ مثلا تفاوت قیمت فلز
مس در بورس لندن و بورس شانگهای چین میتواند باعث آربیتراژ معاملهگران مس بین این دو بازار شود.
سود آربیتراژی زمانی ایجاد میشود که یک کالای مشابه در دو بازار مختلف یا در مواردی خاص در دو قالب متفاوت عرضه
میشود، اما قیمتهای یکسانی ندارد.
آربیتراژ این امکان را به وجود میآورد که در بلندمدت قیمتها به میزان زیادی از ارزش منصفانه فاصله نگیرند.
با فاصله گرفتن قیمتها در یک بازار از قیمت منصفانه، آربیتراژگران فعال شده و با خرید این کالا از بازارهای دیگر قیمت
را به قیمت منصفانه نزدیک میکنند.
در انجام آربیتراژ توصیه میشود که خرید در یک بازار و فروش در بازار دیگر بهصورت همزمان انجام بگیرد تا از ریسک
تغییر قیمت در یکی از بازارها جلوگیری شود.
اصطلاحات سود سهام و سرمایه گذاری بورس
سهام شناور آزاد Free Float
سهام شناور آزاد بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و قصد ندارند با
حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار میرود، در آینده نزدیک، قابل معامله باشد.
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران بررسی شده و سهامداران راهبردی را مشخص کرد.
سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاهمدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند
برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند.
سود هر سهم و سود پرداختی سهام
سود هر سهم یا EPS عبارت است از مقدار سود خالص شرکت به ازای هر سهم.
سود سهام پرداختی به ازای هر سهم یا DPS عبارت است از بخشی از سود هر سهم که در مجمع بین سهامداران تقسیم
میشود و نشانگر مقدار سود نقدی توزیعشده توسط شرکت است.
دارایی تحت مدیریت Asset Under Management
دارایی تحت مدیریت AUM، نشاندهنده ارزش بازار همه داراییهای مالی است که یکنهاد مالی مانند صندوق
سرمایهگذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است.
دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایهگذاری است.
شرکتهای مدیریت سرمایهگذاری معمولا کارمزدهای خود را بهتناسب دارایی تحت مدیریت تعیین میکنند.
بنابراین داراییهای تحت مدیریت همراه با متوسط نرخهای کارمزد تعیینکننده اصلی درآمدهای یک شرکت
مدیریت سرمایهگذاری هستند.
ارزش خالص دارایی Net Asset Value
مفهوم ارزش دارایی خالص NAV در واقع ارزش روز همه داراییها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد
ثابت و… پس از کسر ارزش روز بدهیها میباشد.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکتهای سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، صندوقهای
مرجع کلمات و اصطلاحات اختصاری
نماد، در واقع نام اختصاری شرکت های پذیرفته شده در بورس است. برای مثال، نماد شرکت پتروشیمی خارک در بورس، شخارک (به کسر ش) است. حرف اول نماد، برگرفته از صنعتی است که شرکت در آن قرار دارد و بخش دوم نماد، در واقع خلاصه نام شرکت است. مثلا در نماد شخارک، حرف ش بیانگر صنعت شیمیایی و کلمه خارک، مخفف عبارت پتروشیمی خارک است. فعالان بورس، عمدتا بجای استفاده از نام کامل شرکت ها، نماد آنها را بکار می برند.
گاهش اوقات، معاملات سهام برخی شرکت ها در بورس بصورت موقتی، متوقف می شود. در این حالت، اصطلاحا می گویند نماد شرکت متوقف شده است. عمدتا بورس زمانی نماد یک شرکت را متوقف می کند که رویدادی حائز اهمیت درخصوص آن شرکت اتفاق افتاده باشد، به نحوی که این رویداد بتواند موجب افزایش یا کاهش بیش از اندازه قیمت سهام شرکت شود. برای مثال، قبل از برگزاری مجامع سالیانه شرکت، نماد آن شرکت متوقف می شود، زیرا در مجمع سالیانه، سود سهامداران مشخص خواهد شد و این موضوع، می تواند بر قیمت سهم بعد از مجمع، تأثیر زیادی داشته باشد. طبیعتا توقف نماد در اینگونه موارد، به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا پس از انتشار اطلاعات کامل و شفاف شدن وضعیت شرکت، در شرایط یکسان و عادلانه، درخصوص خرید، فروش و یا نگهداری آن سهم تصمیم گیری کنند.
به گردهمایی سهامداران و مدیران شرکت که به منظور تصمیم گیری درخصوص مسائل مهم شرکت برگزار می شود، مجمع گفته می شود. سهامداران شرکت، متناسب با میزان سهم خود، در مجامع حق رأی دارند. هیئت مدیره شرکت موظف است حداقل 10 روز قبل از برگزاری مجمع، آگهی برگزاری مجمع را در روزنامه کثیرالانتشاری که به عنوان روزنامه رسمی شرکت انتخاب شده است، منتشر کند تا سهامداران از این موضوع مطلع شوند.
منظور از سال مالی، دوره یک ساله ای است که مبنای محاسبه سود و زیان و سایر گزارش های مالی شرکت می باشد. سال مالی در بسیاری از شرکت ها، از ابتدای فروردین تا پایان اسفند است، اما برخی از شرکت ها، براساس نوع فعالیت خود، سال مالی خود را زمان دیگری، مثلا از ابتدای مهر تا پایان شهریور سال بعد، تعیین می کنند. در پایان سال مالی، مجمع سالیانه شرکت برگزار و عملکرد هیئت مدیره در طول سال مالی، مورد ارزیابی سهامداران قرار می گیرد. هیئت مدیره شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکت، مجمع عادی سالیانه را برگزار کند.
حتما به خاطر دارید که گفتیم یکی از مهمترین معیارها برای انتخاب سهام یک شرکت، میزان سودآوری آن شرکت است. طبیعتا هر اندازه میزان سودآوری یک شرکت در مقایسه با قیمت سهام آن شرکت در بورس، بیشتر باشد، می تواند یکی از نشانه های ارزنده بودن سهم باشد. اما چگونه می شود از میزان سودآوری یک شرکت مطلع شد؟ صورت سود و زیان، بخوبی بیانگر میزان سود یک شرکت در پایان سال مالی است. شرکت ها موظفند در پایان سال مالی، صورت صورت و زیان خود را منتشر و از این طریق، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند. در صورت سود و زیان، مواردی مانند میزان فروش شرکت ها، میزان هزینه های آنها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابل مشاهده است. سهامداران برای مشاهده صورت سود و زیان شرکت ها، می توانند به پایگاه اینترنتی www.codal.ir (خوانده شود کدال نقطه آی آر) مراجعه کنند.
در بیان عوامل تعیین کننده در قیمت سهام، توضیح دادیم که سرمایه گذاران باید علاوه بر سودآوری شرکت، به میزان داراییها و بدهیهای شرکت نیز توجه داشته باشند. طبیعتا برای یک سرمایه گذار مهم است که بداند شرکتی که قصد دارد در آن سرمایهگذاری کند، چه میزان دارایی، اعم از پول نقد، ملک، ماشینآلات و. دارد. میزان بدهیها و تعهدات شرکت به بانکها، تأمینکنندگان مواد اولیه و. چقدر است؟ و در مجموع، آنچه که به عنوان سرمایه سهامداران شرکت یا اصطلاحا، حقوق صاحبان سهام، پس از کسر بدهیهای شرکت از داراییهای آن باقی میماند، چقدر است؟ همه این اطلاعات، از طریق مطالعه ترازنامه شرکت قابل مشاهده است. در واقع، ترازنامه که همانند صورت سود و زیان، در پایان دوره مالی شرکت برای اطلاع سهامداران منتشر میشود، همانند یک تصویر واضح و شفاف، وضعیت شرکت را ازنظر میزان داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام نشان میدهد. سرمایهگذاران برای مشاهده ترازنامه شرکتها نیز همانند صورت سود و زیان، میتوانند به پایگاه اینترنتی www.codal.ir مراجعه کنند.
اگر کل سودی را که شرکت در پایان سال مالی خود، بدست می آورد، بر تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر سود هر سهم است. برای مثال، اگر براساس اطلاعات مندرج در صورت سود و زیان، کل سود خالص شرکت در پایان سال مالی 500 میلیون تومان و تعداد سهام شرکت هم یک میلیون سهم باشد، سود هر سهم 500 تومان خواهد بود:
500=1000000 ÷ 500000000
اگر به خاطر داشته باشید، گفتیم که شرکت ها، لزوما همه سودی را که در پایان سال مالی بدست میآورند، بین سهامداران توزیع نمیکنند و بخشی از آن را برای اجرای برنامه های توسعه ای شرکت، نگه میدارند. میزان سودی که به ازای هر سهم، بین سهامداران توزیع می شود، سود تقسیمیهر سهم یا اصطلاحا DPS می گویند. اگر در مثال قبل، شرکت به ازای هر سهم، 300 تومان از 500 تومان سود را توزیع کند، DPS شرکت 300 تومان خواهد بود. تصمیم گیری درخصوص میزان تقسیم سود، در مجمع عادی سالیانه و با رأی گیری از سهامداران انجام می شود. پس از تصویب مبلغ سود تقسیمی، شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت 8 ماه، این مبلغ را به سهامداران بپردازد. البته معمولا شرکت ها سود سهامداران خرد را زودتر از این موعد، پرداخت می کنند. منظور از سهامداران خرد، سهامدارانی است که در مقایسه با سهمداران عمده، تعداد کمی از سهام شرکت را در اختیار دارند. سود تقسیمی هر سهم، به افرادی تعلق می گیرد که در زمان برگزاری مجمع شرکت، سهام آن شرکت را در اختیار داشته باشند. لازم به ذکر است که شرکتها، سیاستهای متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند، برخی ترجیح میدهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند، اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرحهای توسعهای، اختصاص میدهند. سرمایهگذاران باید هنگام انتخاب سهام، به سیاست شرکت در توزیع سود توجه داشته باشند، برای مثال، افرادی که دریافت سود مستمر برای آنها مطلوبیت دارد، ترجیح میدهند سهام شرکتهایی را بخرند که سود تقسیمی آنها بیشتر است، اما افرادی که دید بلندمدتتری دارند، بیشتر به سراغ شرکتهایی میروند که بجای درصد تقسیم سود زیاد، بخش عمده سود سالیانه را صرف توسعه فعالیتهای شرکت میکنند.
شرکت ها معمولا در پایان هر سال مالی، بودجه سال آینده خود را منتشر میکنند. یکی از مهمترین اطلاعات مندرج در بودجه شرکت ها، پیش بینی مقدار سود هر سهم آنان است، به عنوان مثال، شرکت الف در پایان سال 1391 پیش بینی می کند که در پایان سال مالی 1392، به ازای هر سهم، 100 تومان سود بدست آورد. این پیش بینی برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است، زیرا می تواند چشم انداز شرکت را حداقل برای یک سال آینده، مشخص نماید.
شرکت های پذیرفته شده در بورس موظفند بصورت مستمر و در دوره های سه ماهه (کنترل شود)، عملکرد واقعی خود را بررسی کرده و ضمن مقایسه عملکرد واقعی با بودجه پیش بینی شده، پیش بینی جدید خود از میزان سودآوری شرکت را براساس عملکرد واقعی به بازار منعکس کنند. به عنوان مثال، شرکت الف پیش بینی کرده است که در پایان سال مالی 1392، 100 تومان سود به ازای هر سهم بدست آورد. اما پس از گذشت سه ماه از فعالیت شرکت و با بررسی عملکرد این سه ماه، پیش بینی خود را تغییر داده و از 100 تومان به 110 تومان افزایش می دهد. همین شرکت ممکن است پس از بررسی عملکرد شش ماهه خود، به این نتیجه برسد که سود 110 تومانی قابل تحقق نیست و پیش بینی سود شرکت، باید به 95 تومان کاهش یابد. تغییرات اینچنینی در سود پیش بینی شده را اصطلاحا تعدیل سود می گویند. سرمایه گذاران باید باید همواره در تصمیم گیری های خود، به تعدیل سود سهام توجه داشته باشند.
شرکت الف را درنظر بگیرید. این شرکت در ابتدای سال 92 پیش بینی کرده بود که در پایان سال، 100 تومان سود به ازای هر سهم بدست آورد. اگر در پایان سال، میزان سود تحقق یافته این شرکت به ازای هر سهم، 95 تومان باشد، به این معناست که شرکت الف توانسته است 95 درصد سود پیش بینی شده خود را محقق کند. هر اندازه درصد تحقق سود یک شرکت بالاتر باشد، نشان دهنده پیش بینی دقیق تر و عملکرد بهتر آن شرکت خواهد بود.
وقتی حجم تقاضا برای یک سهم در بورس، از حجم عرضه آن سهم بیشتر باشد، برای آن سهم صف خرید تشکیل می شود. تشکیل صف خرید برای یک سهم نشان دهنده اقبال سرمایه گذاران به آن سهم است.در نقطه مقابل، وقتی حجم عرضه یک سهم در بورس، بیشتر از حجم تقاضا برای آن سهم باشد، برای سهم مذکور صف فروش شکل می گیرد. تشکیل صف فروش برای یک سهم، می تواند حاکی از بی رغبتی سرمایه گذاران به آن سهم است.البته ذکر این نکته ضروری است که هر اندازه میزان نقدشوندگی در یک بورس بیشتر باشد، از حجم صفهی خرید و فروش سهام در آن بورس کاسته خواهد شد، زیرا در همه شرایط اعم از افزایش و کاهش قیمت سهام، همواره متقاضی برای سهام وجود دارد و این، یعنی روانبودن فرایند معاملات در بورس و قابلیت نقدشوندگی بالا. در بورس ایران نیز در سال های اخیر، میزان نقدشوندگی بازار افزایش و از حجم صفهای خرید و فروش، تا حد زیادی کاسته شده است.
منظور از دامنه نوسان، حداکثر افزایش یا کاهشی است که قیمت سهام شرکت، در یک روز می تواند داشته باشد. در حال حاضر، دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران، 4 درصد و دامنه نوسان قیمت سهام در فرابورس، 5 درصد است (کنترل شود)، به این معنا که مثلا اگر قیمت سهم الف در بورس تهران، در ابتدای روز 200 تومان باشد، قیمت این سهم در پایان ساعت معاملات حداکثر می تواند 8 تومان افزایش و یا 8 تومان کاهش داشته باشد (8=0.04*200). دامنه نوسان با این هدف تعیین شده است که در مواقع بحرانی یا در مواردی که بازار، تحت تأثیر رفتارهای هیجانی برخی سهامداران، بویژه سهامداران خرد قرار دارد، از بروز نوسانات شدید در قیمت سهام و در نتیجه، ضرر و زیان هنگفت سهامداران جلوگیری شود.
حجم مبنا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتواند براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. بنابراین، درصورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس، 0008/0 (هشت ده هزارم) است (این عدد کنترل شود)، بنابراین، اگر به عنوان مثال تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس 20 میلیون سهم باشد، تنها درصورتی قیمت سهام این شرکت در طول یک روز می تواند 4 درصد افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل 16 هزار سهم شرکت الف در طول روز، مورد داد و ستد قرار گیرد.
قیمت پایانی سهام یک شرکت، در واقع میانگین قیمتهایی است که آن سهم در طول روز، براساس آن قیمتها مورد داد و ستد قرار گرفته است. البته سامانه معاملاتی بورس پس از محاسبه میانگین قیمت سهم در طول روز، بصورت خودکار بررسی میکند که آیا میزان معاملات سهم نیز به اندازه حجم مبنا بوده است یا خیر؟ طبیعتا اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا بوده باشد، میانگین محاسبه شده، به عنوان قیمت پایانی سهم در سامانه معاملات ثبت خواهد شد، اما اگر حجم معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد، به همان نسبت از میزان افزایش یا کاهش قیمت سهم هم کاسته شده و قیمت پایانی، بر این اساس محاسبه و در سامانه معاملات ثبت میشود.
پرتفو عبارتست از سبدی از سهم شرکتهای مختلف که با هدف کاهش ریسک سرمایه گذاری تهیه می شود.کارشناسان اقتصادی حتی در بهترین حالتهای تحلیلی خرید تنها یک سهم (اصطلاحاً تک سهم شدن) را توصیه نمی کنند و پیشنهاد خرید چند سهم متنوع را می دهند. این کار برای آن است که ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد.
عبارتست از کدی ثابت که به سهامداران اختصاص داده می شود تا در هنگام خرید و فروش سهام از آن استفاده کنند. این کد متشکل از سه حرف اول نام خانوادگی افراد به همراه یک عدد ثابت است که در معاملات سهام کارکردی مشابه شماره حساب در نقل و انتقالات بانکی را دارد.مثلاً فردی که نام خانوادگی او میرزایی است ممکن است کدی به صورت میر06521 دریافت کند.
کارگزاری ها بنگاههای معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام از طریق آنها صورت می گیرد. در این خرید و فروش آنها وکیل تام الاختیار فروشنده و خریدار هستند.به بیان دیگر، کارگزاری ها واسطه بین سهامداران و سازمان بورس محسوب می شوند. همانطور که برای انجام امور مربوط به دارایی های پولی به بانک مراجعه می کنیم، برای انجام امور مربوط به دارایی سهام خود نیاز داریم به یک شرکت کارگزاری مراجعه کنیم.
اعدادی هستند که نمایانگر وضعیت بازار طی دوره های قبل و جاری می باشند. برای سرمایه گذاری در هر بازار بورسی، ابتدا باید وضعیت آن بررسی شود. برای بررسی وضعیت بازار شاخص های مختلفی وجود دارند.
عددی است که بازدهی کل بازار را نشان می دهد و تغییرات مثبت و منفی آن نشان دهنده تغییرات مثبت یا منفی کل بازار است. مثلاً برای محاسبه بازدهی بازار طی ماه گذشته می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت.رشد یا نزول شاخص کل، تابع رشد یا نزول قیمت سهام صنایع مختلف است که البته تأثیرگذاری آنها متفاوت است.
سازمان بورس هر چند وقت یکبار (معمولاً به صورت فصلی) براساس وضعیت معامله شرکت ها و نقدشوندگی آنها 50 شرکت فعالتر یا برتر را اعلام می کند که این شاخص بازگوکننده روند رشد این شرکت هاست.
نماد شرکتهای بورسی
عبارتست از کد شرکت ها که برای سهولت شناسایی آنها و دسته بندی شان در بورس مورد استفاده قرار می گیرد. نماد یک شرکت به طور معمول از حرف اول گروه صنعتی آن به علاوه بخشی از نام شرکت تشکیل می شود.
برای مثال سیمان خاش که مربوط به گروه شرکت های سیمانی است با نماد سخاش (س حرف اول سیمان + نام شرکت) شناخته می شود. در ادامه برخی از گروههای مختلف فعال در بورس و نماد شرکتها معرفی شده اند:
گروه واسطه گری های مالی: شرکتهای سرمایه گذاری، شرکتهای چند رشته ای صنعتی و بانکها در این گروه قرار دارند. حرف اختصاری آن «و» است مانند وخارزم (شرکت سرمایه گذاری خوارزمی)، وغدیر (شرکت سرمایه گذاری غدیر)، وبصادر (بانک صادرات) و …
گروه شرکتهای سیمانی: حرف اختصاری آن «س» است. مانند سفارس (سیمان فارس و خوزستان)، ستران (سیمان تهران)، سشرق (سیمان شرق) و …
گروه فلزات: حرف اختصاری آن «ف» است. مانند فاراک (ماشین سازی اراک)، فلوله (لوله و ماشین سازی ایران)، فولاد (فولاد مبارکه اصفهان) و …
گروه شرکتهای قندی: حرف اختصاری آن «ق» است. مانند قپارس (قند پارس)، قزوین (کارخانجات قند قزوین)، قشیر (قند شیروان قوچان و بجنورد) و …
گروه صنایع شیمیایی و نفت: شرکتهای پالایشگاهی و پتروشیمی در این دسته اند. حرف اختصاری آن «ش» است. مانند شاراک (پتروشیمی اراک)، شصفها (پتروشیمی اصفهان)، شاوان (پالایش نفت لاوان) و …
گروه خودرویی: حرف اختصاری آن «خ» است. مانند خودرو (ایران خودرو)، خساپا (سایپا)، خپارس (پارس خودرو) و …
گروه صنایع غذایی به غیر از قند و شکر: حرف اختصاری آن «غ» است. مانند غبشهر (صنعتی بهشهر)، غشان (شیر پاستوریزه پگاه خراسان)، غپینو (پارس مینو) و…
گروه محصولات دارویی: حرف اختصاری آن «د» است. مانند دلر (داروسازی اکسیر)، دکیمی (کیمیدارو)، دجابر (داروسازی جابر ابن حیان) و
درباره مخفف
علامت اختصاری، حروف اختصاری، کوتهنگاشت، سرنام یا سرواژه در واقع کوتاه شدهٔ یک عبارت میباشد که به آن مخفف می گویند و معمولاً آن را از حروف اول یک کلمه یا عبارت میسازند.
مخفف دات کام از تیرماه ۱۳۹۰ به عنوان اولین و جامعترین پایگاه فرهنگ لغت از کلمات اختصاری در زمینههای کامپیوتر، تکنولوژی، سازمانی، پزشکی و. شروع به فعالیت کرد.
🎥 ای پی اس (EPS) چیست؟
هنگام خرید و فروش سهام، همواره با مفاهیم و اصطلاحات متفاوت و متنوعی رو به رو هستیم. معاملهگران برای داشتن یک سرمایهگذاری موفق، باید با این مفاهیم و کاربرد آنها آشنا باشند. یکی از این اصطلاحات پرکاربرد بازار سرمایه، مفهوم «سود هر سهم» یا EPS است که میتواند برای سهامداران یک راهنمای سرمایهگذاری در بورس باشد.
سود هر سهم(EPS) چیست؟
اصطلاح EPS، کوتاهشده عبارت Earnings Per Share و به معنی سود بهدست آمده از هر سهم است. در واقع EPS، میزان سودی است که به ازای هر سهم شرکت محقق آمده است.
EPS چگونه محاسبه میشود؟
برای محاسبه EPS باید از صورت سود و زیان شرکت کمک گرفت. در صورت سود و زیان میزان درآمدها و مخارج شرکت در یک بازه زمانی خاص محاسبه میشود. اگر مخارج شرکت را از درآمدهای آن کمک کنیم به «سود ناخالص» شرکت میرسیم. از آنجاییکه شرکتها در انتهای سال مالی باید درصدی از سود خود را در قالب مالیات به دولت پرداخت کنند، این سود عموماً شامل مالیات میشود و باید میزان مالیاتی که شرکت باید پرداخت کند نیز از آن کسر شود. پس از آنکه مالیات از سود کسر شود، به «سود خالص» شرکت میرسیم. حال اگر میزان سود خالص را بر تعداد کل سهام شرکت، که از تقسیم سرمایه ثبتی به مبلغ اسمی سهام(100 تومان) قابل محاسبه است، «سود خالص هر سهم» یا همان EPS بهدست میآید.
سود خالص هر سهم یا eps یکی از مهمترین فاکتورها برای شناسایی ارزشمندی و خرید و فروش سهام یک شرکت است. معمولا برای ارزیابی ارزندگی یک شرکت کارشناسان سود محققشده شرکت(EPS) شرکت بررسی میکنند و با بررسی سودآوری شرکت در آینده، که به آن «سود پیشبینی شده» یا Forward EPS میگویند، پی به ارزندگی سهام آن شرکت میبرند.
آیا با مفهوم مجمع آشنایی دارید ؟ پیشنهاد می کنیم تا ویدئوی آموزشی کوتاه آموزش مجمع چیست را در این لینک مشاهده نمایید :
دیدگاه شما