تابلوی معاملاتی یک سهم

زمانی که سهامداران یک نماد را برای بررسی انتخاب می‌کنند ابتدا باید ارزش مارکت نماد را مورد بررسی قرار دهیم که اگر ۳۰ هزار میلیارد ریال به پایین باشد یعنی آن سهم کوچک است و اگر خلاف آن باشد، سهام شرکت یک سهام بزرگ محسوب می‌شود اما اگر این میزان ۳۰ تا ۶۰ هزار میلیارد ریال باشد، سهام یک سهام متوسط است که می‌توان بسته به استراتژی نوع معاملاتی سهام را از بین این سه سهام انتخاب کرد

نکات مهم در تابلوخوانی بورس؛ چه اطلاعات اساسی از تابلوی معاملات به دست می‌‎آید؟

تابلوخوانی یکی از موارد ضروری برای تحلیل بورسی است و توانایی یک تحلیلگر را در معاملات بسیار بالا خواهد برد.

رامین کیانی؛ بازار: تابلوی شلوغ بورس. این تابلو که اطلاعات مختلفی را در خود جای داده است، گاهی اوقات سهامداران و افرادی را که به آن نگاه می‌کنند، سردرگم نگه می‌دارد اما دانستن اطلاعاتی که روی این تابلو به نمایش گذاشته می‌شود، اطلاعاتی حیاتی هستند تا سهامداران با کمک آن بتوانند بهترین سرمایه‌‎گذاری را داشته باشند و استراتژی سرمایه‌گذاری خود را به نسبت تغییرات روی تابلو، تغییر دهند. به همین منظور برای اطلاعات کسب کردن از نحوه تابلوخوانی به سراغ کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه، محمدمبین شفیعی ناطق رفته‌ایم تا بتوانیم از اطلاعات روی تابلو بیشتر اطلاعات کسب کنیم، مطالب زیر اظهارات این کارشناس بورسی است.

تابلوی معاملات بورس چه اطلاعاتی را به نمایش می‌گذارد؟
در تابلوی بورس ایران موارد زیادی از جمله اولین قیمت، آخرین قیمت، قیمت پایانی، بازه هفته و بازه سال سهام، تعداد و حجم معاملات روی یک نماد، میانگین حجم نماد، تعداد برگه سهم نماد و شناوری آن سهم یعنی میزان سهمی که دست معامله‌گران خرد است و از معامله‌گران درصدی آن شرکت، آن را جدا می‌کند، مورد بحث قرار می‌گیرد. علاوه بر این، ارزش بازار یک نماد، نسبت p/e یک نماد معاملاتی و گروه معاملاتی مربوط به نماد از موارد دیگری هستند که روی تابلوی بورس به نمایش گذاشته می‌شوند. جدا از آن، وقتی در روز معامله می‌کنیم، یکسری از معامله‌گران حقیقی در بازار داریم و دسته‌ای دیگر معامله گران حقوقی هستند که میزان معاملات، حجم معاملات و تعداد معاملاتی که این دسته در روز انجام داده‌اند در قسمت فروشنده و خریدار به ما نشان می‌دهد.از موارد دیگر سابقه نماد است که به ما نشان می‌دهد این نماد در روزهای گذشته چگونه مورد معامله قرار گرفته است که و با کلیک برروی سابقه یک نماد ریز معاملات روزهای گذشته آن نماد به نمایش گذاشته می‌شود. این تابلو همچنین سهامداران حقیقی و حقوقی و میزان سهم آن‌ها در شرکت را به ما نشان می‌دهد. اطلاعات حقیقی و حقوقی روزهای گذشته را می‌توان روی تابلوی معاملات دید. از این گذشته، این تابلو پورتفوی شرکت سرمایه‌گذاری و نمادهای هم گروه را در پایین هر صفحه در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.

اگر قیمت پایانی یک نماد برای ما عددی باشد که با قیمت آخر متفاوت باشد برای سهامداران مهم است. به عنوان مثال، اگر قیمت پایانی یک نماد صفر تابلو باشد و معامله در مثبت پنج انجام شود یعنی عده‌ای در صف خرید فردا این نماد را معامله می‌کنند پس احتمالا یکسری اهدافی دارند و برخی از مسائل پشت آن نماد در حال رقم خوردن است

نحوه انجام معاملات را چگونه از روی تابلوی معاملات بفهمیم؟
در یک معامله، معامله گران حقیقی و معامله گران حقوقی داریم. معامله‌گران حقوقی را نمی‌توانیم تعیین رفتار کنیم چون این دسته از معامله‌کنندگان به جهت حاکمیت در آن شرکت برای یکسری هزینه‌ها مانند حقوق از جایی دستور به آن‌ها رسیده است تا سهمی را خریداری کنند یا بفروشند و به هر صورت ما به عنوان معامله‌گران خرد این بازار نمی‌توانیم اهداف معامله‌گران حقوقی از معامله یک شرکت را متوجه شویم اما معاملات اشخاص حقیقی قابل فهم هستند چون به طور کلی حقیقی‌های بازار سرمایه یک سهم را می‌خرند که سود کنند و یا آن را می‌فروشند که زیاد نکنند در نتیجه اگر ما بتوانیم شدت و قوت و چگونگی حقیقی‌ها در بازار را دریابیم، می‌توانیم بفهمیم که معاملات و افراد با چه پالسی یک سهم را مورد معامله قرار داده‌اند.

وقتی افراد قصد دارند سهمی را روی تابلو بررسی کنند، دقت کنند که همیشه نسبت p/e آن سهم حداقل با توجه به آن محاسباتی که به ما نشان داده می‌شود، از گروه متعلق به آن سهم کمتر باشد. سهامداران همیشه باید چک کنند که یک توازنی بین سهامداران حقیقی و حقوقی باشد چراکه اگر تمام سهامداران این سهم اشخاص حقوقی باشند برای سهامدار خرد خطرناک است

مهم‌ترین مطالبی که سهامداران باید روی تابلوی بورس به آن‌ها توجه کنند، چیست؟
مهم‌ترین چیزی که ما از تابلو خوانی می‌خواهیم، حجم معاملات است که در تابلوی بورس نشان داده می‌شود و این نکته مهم است که حجم روزانه معاملات چه میانگینی با حجم آن نماد در ۳۰ روز معاملات دارد. به فرض، اگر حجم معاملات ۲، ۳ یا ۴ برابر بیشتر از میانگین حجم معاملات باشد یعنی آن نماد توسط معامله‌گران مورد توجه قرار گرفته است و افزایش این حجم یعنی برخی از افراد به وسیله پول و سرمایه خود به این نماد توجه کرده‌اند. بنابراین، اولین نکته‌ای که باید روی تابلوی بورس پیگیری کنیم، حجم معاملات است که باید در بررسی های هرروزه ما قرار بگیرد.

مورد دیگری که معامله‌کنندگان باید روی تابلوی بورس مورد بررسی و توجه قرار دهند، معاملات یک نماد توسط معامله‌گران حقیقی یا حقوقی آن نماد است. اگر معامله‌گران حقیقی معامله را داشتند باید بررسی کرد که سرانه خرید رکدام از حقیقی‌ها چه عددی بوده است چراکه برگه سهمی که افراد حقیقی در آن سهم خریداری کرده‌اند را در قیمت پایانی آن نماد ضرب کنیم و بر تعداد معامله‌گران روز سهم تقسیم کنیم، می‌تونیم حدس بزنیم که هر شخص حقیقی چقدر این نماد را خریداری کرده است که فروشندگان هم به همین ترتیب محاسبه می‌شوند و اگر میزان سرانه خرید حقیقی بالاتر از فروششان باشد یعنی میانگین حقیقی‌ها پول بیشتری را وارد یک سهم کرده‌اند و به نظر قدرت خریداران بیشتر از فروشنده‌ها است. این مسئله در روزهایی صدق می‌کند که حجم معاملات افزایش چشمگیری داشته است.

زمانی که سهامداران قصد دارند سهمی را مورد بررسی قرار دهند، می‌توانند به میانگین حجم و حجم مبنا هم توجه کنند. گاهی اوقات پیش می‌آید که میانگین حجم یک نماد از حجم مبنای آن کمتر است و این نشان دهنده این است که نماد مورد نظر در حرکتش می‌تواند دچار کندی شود و معامله‌گران را اذیت کند

اختلاف قیمت پایانی و قیمت آخر یک نماد نشانگر چیست؟
اگر قیمت پایانی یک نماد برای ما عددی باشد که با قیمت آخر متفاوت باشد برای سهامداران مهم است. به عنوان مثال، اگر قیمت پایانی یک نماد صفر تابلو باشد و معامله در مثبت پنج انجام شود یعنی عده‌ای در صف خرید فردا این نماد را معامله می‌کنند پس احتمالا یکسری اهدافی دارند و برخی از مسائل پشت آن نماد در حال رقم خوردن است.

وقتی افراد قصد دارند سهمی را روی تابلو بررسی کنند، دقت کنند که همیشه نسبت p/e آن سهم حداقل با توجه به آن محاسباتی که به ما نشان داده می‌شود، از گروه متعلق به آن سهم کمتر باشد. سهامداران همیشه باید چک کنند که یک توازنی بین سهامداران حقیقی و حقوقی باشد چراکه اگر تمام سهامداران این سهم اشخاص حقوقی باشند، مناسب نخواهد بود چون اهداف خاص خود را دارند و اگر تمامی سهامداران یک سهم حقیقی شوند، با توجه به اینکه هرکدام از معامله‌گرا اهداف خاص خود را دارند، باز هم نمی‌توان گفت که وضعیت سهام مناسب است و این نسبت متوازن سهامداران است که شرکت می‌تواند واکنش خوبی را در بازار سرمایه از خود نشان دهد.

زمانی که سهامداران یک نماد را برای بررسی انتخاب می‌کنند ابتدا باید ارزش مارکت نماد را مورد بررسی قرار دهیم که اگر ۳۰ هزار میلیارد ریال به پایین باشد یعنی آن سهم کوچک است و اگر خلاف آن باشد، سهام شرکت یک سهام بزرگ محسوب می‌شود اما اگر این میزان ۳۰ تا ۶۰ هزار میلیارد ریال باشد، سهام یک سهام متوسط است که می‌توان بسته به استراتژی نوع معاملاتی سهام را از بین این سه سهام انتخاب کرد.

ما به عنوان معامله‌گران خرد این بازار نمی‌توانیم اهداف معامله‌گران حقوقی از معامله یک شرکت را متوجه شویم اما معاملات اشخاص حقیقی قابل فهم هستند چون به طور کلی حقیقی‌های بازار سرمایه یک سهم را می‌خرند که سود کنند و یا آن را می‌فروشند که زیاد نکنند در نتیجه اگر ما بتوانیم شدت و قوت و چگونگی حقیقی‌ها در بازار را دریابیم، می‌توانیم بفهمیم که معاملات و افراد با چه پالسی یک سهم را مورد معامله قرار داده‌اند

صف‌های پایدار و ناپایدار را چگونه از روی تابلو تشخیص دهیم؟
اگر بازار سرمایه در یک روند صعودی قرار گرفته باشد، صف‌های خرید پایدار و صف‌های فروش ناپایدار هستند که عکس این موضوع هم اتفاق می‌افتد یعنی اگر حالت بازار نزولی باشد، صف‌های فروش پایدار و صف‌های خرید ناپایدار هستند برای اینکه بتوانیم پایداری صف‌ها را بسنجیم، می‌توانیم بررسی کنیم که میزان صف نمایش داده شده روی تابلو چند برابر حجم میانگین یا حجم مبنای سهم است که اگر این عدد بالا بود، می‌توان فهمید که صف پایدار خواهد بود و در غیر این صورت، نشان دهنده صف پایدار نیست.

زمانی که سهامداران قصد دارند سهمی را مورد بررسی قرار دهند، می‌توانند به میانگین حجم و حجم مبنا هم توجه کنند. گاهی اوقات پیش می‌آید که میانگین حجم یک نماد از حجم مبنای آن کمتر است و این نشان دهنده این است که نماد مورد نظر در حرکتش می‌تواند دچار کندی شود و معامله‌گران را اذیت کند.

شناوری خوب بین ۱۵ تا ۲۰ درصد سهام شرکت است اما اگر این شناوری بیش از این مقدار باشد، می‌تواند برای معامله‌گران اذیت‌کننده باشد و انگار حجم زیادی از سهام دست بازار است و تا جهت گرفتن عرضه و تقاضا نوسان زیادی خواهد داشت.

زمانی که سهامداران یک نماد را برای بررسی انتخاب می‌کنند ابتدا باید ارزش مارکت نماد را مورد بررسی قرار دهیم که اگر ۳۰ هزار میلیارد ریال به پایین باشد یعنی آن سهم کوچک است و اگر خلاف آن باشد، سهام شرکت یک سهام بزرگ محسوب می‌شود اما اگر این میزان ۳۰ تا ۶۰ هزار میلیارد ریال باشد، سهام یک سهام متوسط است که می‌توان بسته به استراتژی نوع معاملاتی سهام را از بین این سه سهام انتخاب کرد

بهترین منبع برای تابلوخوانی چیست؟
اگر بخواهیم منابعی را برای بررسی تابلوی معاملات بورس معرفی کنیم، اولین سایت، سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران است که سهامداران در این سایت می‌توانند علاوه بر مشاهده آمار بازار، نمادهای منتخب و پربیننده را ببینند. اکثر نمادهای پربیننده را نمادهای بزرگ تشکیل می‌دهند ولی گاهی اوقات یک سهام کوچک در میان نمادهای پربیننده قرار می‌گیرد که نشان دهنده این است که این نماد توسط عده زیادی از معامله‌گران دنبال می‌شود و این دنبال شدن می‌تواند حرکاتی را در نماد رقم بزند.

علاوه بر این در سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران می‌توان بحث فیلترنویسی را دنبال کرد و جدا از آن اطلاعات کامل برای هر گروه یا سهم را مشاهده کرد.ب ا این حال باید دقت شود که تابلوخوانی باید در کنار تحلیل تکنیکال استفاده شود و تابلوخوانی صرف می‌تواند ریسک زیادی را به همراه داشته باشد.

چگونه صفحه معاملاتی tsetmc را بخوانیم؟

زمانی که برای اولین بار وارد صفحه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران می‎شویم در دید اول با صفحه‎ای پر از اعداد و ارقام مبهم مواجه می‎شویم هر چه بیشتر به عمق این اعداد وارد شویم تصور می‌کنیم با دنیای عجیب و غریب‎تری رو به رو شده‎ایم اما لازم است برای رفع این ابهامات تک تک آیتم‎های موجود در این صفحه را برای انجام معاملات سهام مورد بررسی قرار دهیم.

ابتدا باید ببینیم که در صفحه معاملاتی چه عناوینی خودنمایی می‎کند و این اعداد و ارقام چه چیزی را به ما نشان می‎دهند:

قیمت سهم:

برای اینکه متوجه شویم قیمت سهم چقدر است با دو عنوان قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله در این صفحه رو به رو می‎شویم.در ستون سمت راست جدولی را مشاهده می‎کنیم که حاوی قیمت خرید، قیمت فروش و قیمت آخرین معامله است همچنین اعدادی نظیر اولین قیمت، قیمت پایانی و قیمت دیروز هم در آن میان به چشم می‌خورد که در ادامه به آن‏ها می‎پردازیم.

اولین قیمت:به اولین قیمتی که سهم در شروع معاملات تجربه می‌کند گفته می‏شود.

قیمت پایانی: قیمت میانگین کلیه معاملات انجام شده در هر روز است در حقیقت میانگین‎گیری کلیه معاملات انجام شده در هر روز قیمت پایانی همان روز است.

قیمت دیروز:به قیمت پایانی روز قبل، قیمت دیروز گفته می‎شود.

قیمت آخرین معامله:به قیمت آخرین معامله‌ای که در هر روز انجام می‎شود قیمت آخرین معامله گفته می‎شود.

دامنه نوسان:حداقل و حداکثر قیمت را تعیین می‎کند در بازار بورس این عدد برای سهام مثبت و منفی 5درصد است. دامنه نوسان با قیمت پایانی روز گذشته باز می‎شود یعنی وقتی قیمت پایانی 2درصد مثبت شود روز بعد دامنه نوسان با 2درصد مثبت باز خواهد شد و با شروع معاملات می‎تواند از این قیمت مثبت یا منفی 5درصد افزایش یا کاهش قیمت را تجربه کند.

تعداد معاملات: تعداد معاملات در بورس تعداد دفعات انجام معامله در یک نماد را نشان می‌دهد. در واقع تعداد معاملات، نشان می‌­دهد که سهام یک نماد چندبار خرید و فروش شده است .اگر بخواهیم این عدد معیاری برای نوسان‎گیری قرار دهیم باید بگوییم که مبنا قرار دادن تعداد معاملات برای بررسی وضعیت سهم عامل دقیق و قابل استنادی نیست.

حجم معاملات: به تعداد سهام خریداری شده و فروش رفته در یک بازه زمانی خاص، حجم معاملات بازار گفته می‌شود. البته باید در نظر داشت که می‌توان بازه زمانی را سنجش حجم معاملات به شکل روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت علاوه بر حجم معاملا‌ت را نه تنها می‌توان برای یک نماد بلکه می‎توان برای بخش‌های مختلف بازار مثل شاخص صنعت و یا شاخص بورس نیز مورد بررسی قرار داد. به بیان ساده تر تعداد سهامی که در یک روز معاملاتی جابه جا می‎شود حجم معاملات آن سهم در آن روز است.

ارزش معاملات: اگر ارزش تمامی معاملات انجام شده در سهام را در نظر بگیریم در واقع ارزش معاملات آن سهم را مورد ارزیابی قرار دادیم یعنی اگر قیمت پایانی را در تعداد کل سهام شرکت ضرب کنیم ارزش معاملات آن به دست می‎آید به زبان ساده اگر بخواهیم کل سهام یک شرکت را خریداری کنیم به چقدر پول نیاز داریم!

اگر بر روی سهامی سه معامله انجام شود، ارزش معاملات آن سهم را باید از مجموع سه معامله صورت گرفته به دست آورد.

اگر بر روی سهم 100معامله با قیمت 10ریال و 200معامله با قیمت 15ریال و 150 معامله با قیمت 12ریال انجام شود ارزش معاملات صورت گرفته به ترتیب 1000ریال، 3000ریال و 1800ریال می‎شود و در نتیجه ارزش معاملات روزانه این سهم به 5800 ریال می‌رسد.

این مقاله را حتما مطالعه کنید: شاخص‎های بورس را بهتر بشناسیم

ارزش بازار چیست؟

این آیتم که در سمت راست صفحه دیده می‎شود ارزش بازار سهم مورد نظر را نشان می‎دهد.در واقع از ضرب تعداد سهام یک شرکت در قیمت هر سهم ارزش بازار آن سهم به دست می‌آید. در بازار سهام ارزش بازار شرکت‌ها معادل ارزش بازار کل سهام منتشر شده آن شرکت است.

مثال: اگر قیمت سهام شرکتی 2000 ریال باشد و 1 میلیون برگه سهم از آن منتشر شده باشد حاصلضرب این دو عدد ارزش بازار سهم را به ما نشان می‌دهد که برابر است با 2میلیارد ریال. با این حساب اگر قیمت سهامی افزایش پیدا کند ارزش بازار آن شرکت نیز رشد خواهد کرد و اگر قیمت سهم با افت مواجه شود ارزش بازارش نیز کاهش می‎یابد همچنین در صورتی که قیمت سهام یک شرکت ثابت بماند و شرکت موردنظر، سهام بیشتری منتشر کند، ارزش بازار آن افزایش خواهد یافت.

وضعیت نماد: در مقابل آیتم وضعیت نماد با یکی از چهار حالت مجاز، مجاز محفوظ، ممنوع و ممنوع متوقف مواجه خواهیم شد.

*وضعیت مجاز:یعنی سهم در حال عادی خود قرار دارد، سهم باز است و هیچ مشکلی نیز سر راه معاملات آن وجود ندارد.

*مجاز محفوظ:به این معنی است که سفارش‌گیری انجام می‎شود اما معامله‎ای صورت نمی‎گیرد.در واقع در این حالت بین خریدار و فروشنده مچینگ صورت می‌گیرد اما معامله‎ای شکل نخواهد گرفت در واقع قبل از باز شدن نماد این حالت رخ می‎‎دهد.

*ممنوع:زمانی این حالت در مقابل وضعیت نماد به چشم می‎خورد که نماد متوقف شده است در حقیقت این حالت به این معناست که نه سفارش‌گیری و نه معامله هیچکدام صورت نمی‎گیرد اما احتمال بازگشایی آن نماد در روزهای آینده نزدیک است.

*ممنوع متوقف:این حالت نیز بیانگر آن است که نماد به کلی بسته شده است و تا زمانی که ناظر پیغامی مبنی بر بازگشایی آن ندهد معاملات این نماد همچنان ممنوع خواهد بود.

در جدول وسط صفحه به موارد دیگری نظیر بازه روز، قیمت مجاز، بازه هفته و غیره برخورد می‌کنیم.

بازه روز:در مقابل این آیتم دو عدد وجود دارد عدد سمت راست بالاترین قیمتی است که سهم در طول روز دیده و سمت چپ پایین‌ترین قیمتی که در آن روز تجربه کرده است.

قیمت مجاز: بالاترین و پایین‌ترین قیمتی که سهم مجاز است در یک روز معاملاتی تجربه کند قیمت مجاز آن نماد نام دارد.

بازه هفته: به بیشترین و کمترین قیمتی که سهم در یک هفته گذشته به آن رسیده است بازه هفتگی گفته می‎شود.

بازه سال: به بیشترین و کمترین قیمتی که سهم در یک سال گذشته به آن رسیده است نیز بازه سال گفته می‎شود.

تعداد سهم: واضح است که این آیتم تعداد سهم های منتشر شده از شرکت را نشان می دهد.

حجم مبنا: یکی از مواردی است که هر سهامداری بارها و بارها با آن رو به رو شده است را باید حجم مبنا دانست ممکن است مفهوم حجم مبنا برای برخی از افراد اندکی مبهم باشد اما به زبان ساده باید گفت برای اینکه قیمت سهم بتواند در 5درصد مجاز خود حرکت کند باید حجمی به میزان حجم مبنا مورد معامله قرار گیرد یعنی اگر سهمی به طور کامل 5درصد افزایش یا کاهش پیدا کند حداقل حجمی که باید معامله شود تا سهم قیمت چنین سقف و کفی را تجربه کند حجم مبنا است.

سهام شناور: سهم شناور به میزان سهام هر شرکتی که از یدک سهامداران عمده خارج است و سهامداران خرد می تواند آن میزان را مورد معامله قرار دهند گفته می شود. در حقیقت بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن آماده عرضه آن هستند و قصد نگه داشتن آن سهام را ندارند.

به بیان دیگر اگر کل سهام یک شرکت را در نظر بگیریم و میزان سهام سهامداران راهبردی را نیز به دست بیاوریم از کسر میزان سهام سهامداران عمده از کل سهام شرکت سهام شناور آزاد حاصل می‎شود.

میانگین حجم ماه:این عدد میانگین حجم معاملات انجام گرفته در طول یک ماه است.

EPS: سود به ازای هر سهم را EPS آن سهم می گوییم یعنی اگر سود یا در آمد یک شرکت را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنیم سود به ازای هر سهم به دست می آید.

P/E: این عدد که از تقسیم قیمت سهم بر EPS آن حاصل می شود. دوره بازگشت اصل سرمایه را به سرمایه گذار نشان می دهد.

P/Eگروه: در واقع میانگین P/E تمامی سهم هم گروه با سهم مورد نظر ما است.

P/S: نسبت قیمت هر سهم به فروش هر آن سهم است.در حقیقت اگر فروش رشد کند مقدمات رشد شرکت نیز فراهم می‎شود یعنی رشد شرکت باید از رشد فروش آغاز شود.

در جدول سمت چپ نیز با برخی اعداد از جمله حجم و تعداد روبه رو هستیم که در مقابل آن دو آیتم حقیقی و حقوقی ذکر شده است.

حجم خرید و فروش حقیقی و حقوقی: میزان خرید و فروش افراد حقیقی و حقوقی را در طول یک روز معاملاتی نشان می دهد.

تعداد خرید و فروش حقیقی و حقوقی: تعداد افراد حقیقی و حقوقی را نشان می‎دهد که در حجم مشخصی در حال معامله بر روی سهم مورد نظر هستند.

در جدول پایین‎تر با آیتم هایی مانند تعداد و حجم خرید و فروش سهم روبه رو می‎شویم. در این آیتم نیز ردیف بالایی از قسمت خرید در اصطلاح سرخط خرید و ردیف اول از بخش فروش سر خط فروش است. سر خط خرید بیشترین قیمت خرید و سرخط فروش پایین ترین قیمت فروش را در آن لحظه به ما نشان می‎دهد علاوه بر از این بخش می‎توانیم تعداد افرادی که در آن لحظه درخواست خرید و فروش خود اعمال می‎کنند را نیز مشاهده کنیم.برای خرید و فروش نمادهای مختلف می‌توانید به کارگزاری کاریزما مراجعه کنید.

در سمت چپ صفحه یک نمودار به چشم می‎خورد که این نمودار قیمت و حجم مورد معامله سهم را در طول هر لحظه از یک روز معامله به نمایش می‎گذارد.

در پایین صفحه نیز با یک جدول به نام مقایسه شرکت‎های گروه مواجه می‎شویم که به تمامی اطلاعات نمادهایی که با سهم مورد نظر ما در یک گروه یا یک صنعت قرار می‎گیرند دستیابی پیدا می‎کنیم. با بررسی این جدول به راحتی می‎توانیم از وضعیت سایر شرکت‎های هم‎گروه با سهم خود مطلع شویم.

در این جدول می‌توان به اطلاعاتی از جمله قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی، تعداد معاملات، حجم معاملات، ارزش معاملات و به علاوه تمامی این موارد در 30 روز گذشته برای هر یک از نمادهای هم گروه با سهم مورد نظر خود دسترسی پیدا کنیم.

آموزش تابلو خوانی

فعالیت در بازار بورس ایران بخش های مختلفی دارد و حجم اطلاعات بسیار زیاد است و سرمایه گذاران برای موفقیت در این بازار بایستی این اطلاعات و داده ها را به بهترین شکل تجزیه و تحلیل کنند تا بتوانند سهام مناسب را انتخاب کنند. یکی از این بخش های بسیار مهم، تابلو معاملاتی سهام شرکت ها و نکات مربوط به آموزش تابلو خوانی است؛ در واقع افراد مبتدی در اولین برخورد با سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی tsetmc.com، سردردگم می شوند و به دلیل اعداد و مفاهیم فراوانی که در این سایت وجود دارد، این افراد نمی توانند به خوبی از آن استفاده کنند. بنابراین در این مقاله به دنبال آموزش تابلو خوانی و مفاهیم مربوط به آن هستیم.

تابلو خوانی چیست؟

قبل از اینکه به بیان نکات مربوط به تابلو خوانی بپردازیم، بایستی سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی tsetmc.com را به شما معرفی کنیم. در واقع هرکدام از اعداد و ارقام مربوط به حجم معاملات، قیمت پایانی، خرید و فروش حقوقی، ارزش معاملات، ارزش بازار و. را که شما می بینید، مربوط به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است.

از طرف دیگر، هرکدام از فعالان و تحلیلگران بازار سرمایه، در یک بخش خاص، حرفه ای هستند؛ به عنوان مثال، افرادی که به شکل کاملا تخصصی، تحلیل بنیادی را دنبال می کنند، تحت عنوان تحلیلگر بنیادی شناخته می شوند و افراد متخصص در تحلیل تکنیکال، به عنوان تحلیلگر تکنیکال شناخته می شوند. اما نکته هائز اهمیت این است که یادگیری مفاهیم و نکات مربوط به تابلو خوانی، زیربنای فعالیت در بازارهای بورس و فرابورس است و هر فرد مبتدی و حرفه ای باید با این نکات آشنا باشد.

یادگرفتن مفاهیم مربوط به تابلو خوانی برای همه افراد هائز اهمیت است؛ اما برای سرمایه گذارانی که دیدگاه کوتاه مدت و نوسانگیری به بازارهای مالی دارند، اهمیت آن 2 چندان می شود. به عنوان مثال، افراد نوسانگیر با تحلیل و بررسی معاملات حقوقی ها در تابلو معاملاتی، سیگنال های خرید و فروش خوبی دریافت می کنند.

نکته: توجه داشته باشید که سهام هر کدام از شرکت های فعال در بورس و فرابورس، تابلو معاملاتی مخصوص به خود را دارد که اطلاعاتی از قبیل قیمت پایانی، حجم معاملات، ارزش بازار و. شرکت مذکور در آنجا به نمایش گذاشته شده است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.

اصول تابلو خوانی

تابلو خوانی در بازار سرمایه ایران اصول و جزییات خاص خود را دارد و افرادی که قصد فعالیت در این بازار به صورت حرفه ای دارند، بایستی با این مفاهیم آشنا شوند. همانطور که مشاهده می کنید، در تصویر بالا، تابلو معاملاتی «رمپنا» که یکی از شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران می باشد، شماره گذاری شده است که در ادامه جزییات آن را مورد بررسی قرار می دهیم.

1) آخرین معامله

در تصویر بالا، مورد 1 مربوط به قیمت آخرین معامله ای می باشد تابلوی معاملاتی یک سهم که انجام شده است. در واقع، قیمت آخرین معامله کاری به قیمت های معامله شده در طول روز ندارد و فقط قیمت آخرین معامله را مدنظر قرار می دهد. به عنوان مثال، ممکن است سهام یک شرکت در تمام روز معاملاتی در محدوده منفی 2 درصد معامله شود و به یکباره در پایان روز معاملاتی، رنج مثبت کشیده شود و قیمت سهام به محدوده مثبت 3 برسد؛ در اینجا، قیمت آخرین معامله کاری به معاملات انجام شده در طول روز ندارد و آخرین قیمت که در محدوده مثبت 3 است را در نظر می گیرد.

نکته: توجه داشته باشید که به قیمت آخرین معامله، قیمت لحظه ای نیز گفته می شود.

2) قیمت پایانی

قیمت پایانی برابر میانگین وزنی تمام معاملات صورت گرفته است؛ البته این فرمول زمانی انجام می شود که حجم معاملات از حجم مبنا بیشتر باشد. به عنوان مثال، با فرض پر شدن حجم مبنا، اگر به طور مساوی، سهام یک شرکت در نیمی از روز در محدوده منفی 2 معامله شود و در نیمی دیگر از روز در محدوده مثبت 2 باشد؛ قیمت پایانی این نماد که شامل میانگین وزنی تمام معاملات صورت گرفته است، عدد صفر را نشان می دهد.

نکته: گاهی اوقات به دلیل نوسانات زیاد و رنج کشیدن های پی در پی، ممکن است قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله متفاوت باشد که برخی از فعالان بازار سرمایه از این موضوع برای نوسانگیری استفاده می کنند.

3) حجم معاملات

یکی از بخش های بسیار مهم در تابلو خوانی، حجم معاملات است؛ این مفهوم بیانگر تعداد سهامی است که در طی یک روز معاملاتی میان سهامداران مورد معامله قرار گرفته است. از حجم معاملات می توان سیگنال های خرید و فروش بسیار ارزشمندی را دریافت کرد. معمولا در حمایت ها و مقاومت های قیمتی معتبر، حجم معاملات افزایش پیدا می کند و معامله گران باید در این نقاط حساس با احتیاط بیشتری معاملات خود را انجام دهند.

به عنوان مثال، وقتیکه در یک مقاومت تکنیکالی، حجم معاملات به شکل چشمگیری افزایش پیدا می کند، می توان این نتیجه را گرفت که برخی از سهامداران که خریدهای خود را در قیمت های پایین تر انجام داده اند، اصطلاحا در حال خالی کردن هستند و بهتر است ما هم سهام در اختیار خود را بفروشیم.

در طرف مقابل، وقتیکه قیمت سهام یک شرکت، افت چشمگیری را تجربه می کند و با رسیدن قیمت آن به یک حمایت معتبر تکنیکالی، حجم معاملات آن به شکل چشمگیر افزایش پیدا می کند، این موضوع می تواند بیانگر این نکته باشد که برخی از افراد، قیمت سهام این شرکت را برای خرید، جذاب می بینند و در این نقطه وارد معامله شده اند و معمولا افرادی که از خرید و فروش پله ای استفاده می کنند، با افزایش حجم معاملات، یک پله از خرید خود را انجام می دهند.

4) حجم مبنا

حداقل تعداد سهامی که در طی روز باید معامله شود تا قیمت پایانی برابر میانگین وزنی قیمت های معامله شده باشد را حجم مبنا می نامند.

5) میانگین حجم ماه

این مفهوم، میانگین حجم معاملاتی است که در طول یک ماه برای سهام شرکت مذکور به ثبت رسیده است. به عنوان مثال، حجم معاملات روزانه سهام یک شرکت ممکن است در بعضی از روزها 3 میلیون سهم باشد و در بعضی از روزها نیز ممکن است این عدد به 7 میلیون سهم نیز برسد؛ بنابراین عددی که برای میانگین حجم ماه در تابلو معاملاتی نشان داده می شود، 5 میلیون خواهد بود که میانگینی از تمام روزهای ماه می باشد.

6) نسبت های P/E

یکی دیگر از بخش های مهم در تابلو خوانی، مربوط به نسبت P/E و همچنین مقدار EPS شرکت ها است که در تابلو معاملاتی نمایش داده می شود. نسبت P/E از تقسیم قیمت سهام (P) بر میزان سودی که این شرکت در یک سال مالی ساخته است (E، مخفف EPS)، به وجود می آید و همواره از این موضوع برای تحلیل بنیادی شرکت ها استفاده می شود.

به عنوان مثال وقتیکه گفت می شود نسبت P/E سهام یک شرکت 5 واحد است، در واقع به این معناست که این شرکت 20 درصد از پولی که سرمایه گذار پرداخت کرده را سود ساخته است و به شرط عملیاتی بودن سود ساخته شده، هرچقدر این نسبت کمتر باشد، سرمایه گذاری در آن جذاب تر خواهد بود.

7) خرید و فروش حقیقی و حقوقی

هفتمین بخش مهم تابلو خوانی، مربوط به خرید و فروش های اشخاص حقیقی و حقوقی است؛ در این کادر تعداد خریداران و فروشنده ها مشاهده می شود و از حجم و تعداد خرید و فروش ها می توان برای انجام معاملات خود استفاده کرد.

به عنوان مثال، اگر در یک حجم مشخص، تعداد خریداران از فروشندگان کمتر باشد، گفته می شود که قدرت خریداران بیشتر است؛ در طرف مقابل، اگر در یک حجم مشخص و برابر، تعداد فروشندگان از خریداران کمتر باشد، قدرت فروشندگان بیشتر خواهد بود و از این نوع اطلاعات می توان برای انجام معاملات خود استفاده کرد.

علاوه بر استفاده از تعداد خریداران و فروشندگان برای معاملات خود، می توان از نوع معاملات اشخاص حقیقی و حقوقی نیز استفاده کرد. به عنوان مثال وقتیکه در این بخش از تابلو معاملاتی مشاهده می شود که کدهای حقوقی به شکل سنگین در حال فروش هستند (به شرط اینکه کد به کد نباشد)، یک سیگنال خطر برای شخص سرمایه گذار صادر می شود و به این معناست که در معاملات خود بهتر است احتیاط کند.

نکته: سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران بخش های مختلفی دارد و به این 7 مورد ختم نمی شود و این موارد به عنوان مهمترین بخش های مربوط به تابلو خوانی شناخته می شوند.

دیده بان

در صفحه اول سایت tsetmc.com، چندین زبانه وجود دارد که یکی از آن ها مربوط به دیده بان می باشد؛ در تصویر بالا، به زبانه دیده بان اشاره شده است.

در واقع به دلیل تعدد نمادهای معاملاتی در بازار سرمایه و عدم امکان تسلط بر همه آن ها، ابزار دیده بان فراهم شده است تا با استفاده از فیلترهای مختلف، مواردی که مدنظر سهامداران و تحلیلگران است، فراهم شود. همانطور که گفته شد، فیلترهای مختلفی برای استفاده از دیده بان وجود دارد که با استفاده از آن ها می توان اطلاعات ارزشمند بسیار زیادی را بدست آورد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قدرت های بالای خریدار و فروشنده های جمع شده
• حجم معاملات بالاتر از میانگین حجم ماه
• نسبت P/E بهتر نسبت به P/E صنعت
• نسبت های حقیقی به حقوقی و بالعکس
• نسبت های خریدار به فروشنده قوی تر
• درصد های دلخواه از سهام شناور
• و.

در تصویر بالا، صفحه دیده بان بازار را مشاهده می کنید که براساس آن می توانید فیلترهای مختلفی را اعمال کنید. توجه داشته باشید که فیلترهای بسیار زیادی وجود دارد و از ترکیب آن ها نیز می توان خروجی های ارزشمندی را بدست آورد و این موارد برای نوسانگیرها بسیار کاربردی است.

جمع بندی

تابلو خوانی ظاهر بسیار ساده ای دارد؛ اما همین موارد می تواند در شناسایی سهم های مناسب به شما کمک کند و استفاده از آن مستلزم کسب تجربه و مهارت است. افراد مبتدی و تازه کار که وارد بازار سهام می شوند، در ابتدا با انبوهی از نمادها و اعداد و ارقام روبرو می شوند و معتقدند که این اعداد مفاهیم پیچیده ای دارد، در حالیکه با آموزش تابلو خوانی و جزییات مربوط به آن می توان به راحتی از آن عبور کرد.

در تابلو خوانی مفاهیمی همچون آخرین قیمت معامله شده، قیمت پایانی، حجم معاملات، حجم مبنا، نسبت های P/E و. نمایش داده می شود و هرکدام از آن ها نکات و سیگنال های خوبی را برای معامله گران صادر می کنند. توجه داشته باشید که یادگیری مفاهیم مربوط به تابلو خوانی به تنهایی کافی نیست و این ابزار در کنار مواردی همچون تحلیل تکنیکال، تحلیلی بنیادی، روانشناسی بازار و. می تواند کاربرد بسیار زیادی داشته باشد.

حجم مبنا چیست و چگونه محاسبه می شود؟

حجم مبنا برای اولین بار در سال 1382 برای کمک به حفظ آرامش در معاملات سهام و جلوگیری از ایجاد نوسانات غیرمعمول، کاذب یا شدید در بورس تهران تعریف شد. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نمادهای بورس تهران است. در واقع در برخی اوقات که قیمت یک سهم در سراسر روز معاملاتی قفل صف خرید یا صف فروش بوده اما قیمت پایانی آن با قیمت صف خرید و یا صف فروش برابر نیست، همین حجم مبناست. میزان حجم مبنا به شکل خودکار توسط سامانه معاملات اندازه‌گیری می‌شود و سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نقشی در محاسبه آن و یا تغییر در میزان آن ندارند.

تعریف حجم مبنا

حجم مبنا در سایت شرکت بورس اوراق بهادار تهران به این صورت تعریف شده است: ( آن مقدار از سهام که باید در هر روز مورد دادوستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود. هدف از تعیین حجم مبنا این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند که نوسانات قیمت سهام در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت صورت گرفته است و در نتیجه وجود حجم می تواند مانع از ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بازار شود). به بیان دیگر، در صورتی که حجم معاملات روز نماد برابر حجم مبنای سهم باشد، امکان تغییر قیمت پایانی تا 5 درصد ( مثبت یا منفی ) در روز ایجاد می‌شود. هرچه حجم معاملات سهام آن روز به نسبت حجم مبنا کمتر باشد، میزان رشد یا کاهش قیمت پایانی کمتر خواهد بود.

مثالی از کاربرد حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی

همانطور که می دانید، قیمت پایانی یک سهم، میانگین حجمی از قیمت معاملات آن سهم در آن روز معاملاتی می باشد. به عنوان مثال فرض کنید قیمت پایانی یک سهم در تابلوی معاملاتی بورس و فرابورس که دامنه نوسان برابر 5 درصد است، در یک روز معاملاتی برابر 200 می باشد. یعنی در روز معاملاتی بعد، این سهم می تواند بین قیمت های 190 تا 210 نوسان داشته باشد. اکنون فرض کنید میانگین حجم دار قیمت سهم در پایان روز معاملاتی برابر 204 باشد که به معنای 2%+ تغییر می باشد.

فرض دیگر اینکه حجم مبنای سهم برابر 500,000 می باشد. اگر حجم معاملات سهم در آن روز معاملاتی برابر یا بیشتر از حجم مبنای آن باشد، قیمت پایانی آن برابر همان 204 تومان که در بالا ذکر کردیم، می باشد. اما فرض کنید که به عنوان مثال حجم معاملات سهم، برابر 250,000 یا در واقع نصف حجم مبنا باشد. در این صورت درصد تغییر قیمت پایانی به همان نسبت کم می شود. یعنی به جای 2 درصد، نصف این مقدار یعنی 1 درصد در محاسبه قیمت پایانی اعمال می شود. اگر حجم معاملات یک چهارم حجم مبنا باشد، به همین ترتیب یک چهارم تغییرات یعنی 0.5 درصد در قیمت پایانی اعمال می شود.

در کل حجم مبنا به منظور اطمینان از خرید و فروش یک سهم استفاده می شود تا بتواند قیمت مورد نظر برای نوسان مثبت یا منفی را در خود لحاظ کند و از آنجا که در قیمت پایانی سهام تاثیر می گذارد، در محاسبه ی تغییرات شاخص کل بورس نیز موثر است. با استفاده از این ابزار امکان نوسان کاذب برای نمادهای بورسی از بین می رود.

حجم مبنا را از کجا ببینیم؟

قانون حجم مبنا برای اولین بار در سال 1382 معرفی شد که اخیرا و در سال 1398 دچار تغییرات کوچکی شد. این میزان در تابلوی سهم در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (TSETMC.COM) برای هر سهم قابل مشاهده خواهد بود. برطبق قانون، تعداد حجم مبنا، براساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هرهفته محاسبه و از نخستین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

حجم مبنای 1

برای برخی از نمادها مانند حق تقدم ها ممکن است مشاهده کنید که حجم مبنا برابر 1 در نظر گرفته شده است. این به آن معنا می باشد که حتی با یک معامله، کلیه ی تغییرات در قیمت پایانی سهم لحاظ می شود. هم چنین گاهی اوقات در نمادهای اصلی نیز در مواردی خاص، استثنائا حجم مبنا برابر 1 در نظر گرفته می شود.

آیا حجم مبنای کم خوب است؟

تا اینجا حتما متوجه شده اید که سهمی که حجم مبنای بزرگی دارد، سخت تر دچار نوسان می شود و در آن سهم تعداد سهم بیشتری باید معامله شود تا قیمت پایانی آن تغییر کند. این موضوع خوبی ها و بدی های خود را دارد. به عنوان مثال یک سهم با حجم مبنای بزرگ از نظر معامله گران با ارزش تلقی شده و برای آن در 5%+ صف خرید تشکیل می شود اما کسی حاضر به فروش سهم خود نیست و بنابراین حجم مبنا پر نشده و مثلا قیمت پایانی سهم تنها 1 درصد بالا می رود. در نتیجه روند رشد سهم بسیار کند می شود.

اما از طرفی اگر حجم مبنا کم باشد، برخی افراد که پول کافی برای این کار دارند، راحت تر می توانستند سهم را مثبت یا منفی کرده و در روند معاملات سهم اختلال ایجاد کنند. این موضوع باعث می شود که نوسانگیرها به حجم مبناهای کوچک علاقه بیشتری داشته باشند چرا که روی این نمادها قادر به گرفتن نوسان بیشتری هستند.

مثال های بیشتر برای درک حجم مبنا

برای درک بیشتر شما از مفهوم حجم مبنا، مثال های بیشتری را در این بخش بررسی می کنیم. فرص کنید حجم مبنای یک نماد در بورس تهران برابر 5 میلیون باشد و قیمت پایانی آن براساس میانگین حجمی قیمت های معامله شده در طول روز برابر 1500 تومان باشد که نسبت به قیمت پایانی روز قبل، تابلوی معاملاتی یک سهم 5%+ رشد را نشان می دهد. (یعنی این سهم در صف خرید قرار دارد.) اما اگر حجم معاملات سهم در آن روز برابر 600 هزار باشد، تغییرات قیمت پایانی آن برابر خواهد بود با:

5 * 600000/5000000 = 0.6

یعنی از تغییرات قیمت پایانی 5 درصدی که براساس میانگین حجمی محاسبه شده بود، تنها 0.6 درصد آن اعمال می شود! این امر در مورد بازار نزولی و صف های فروش نیز صدق می کند. به عنوان مثال به ناحیه ی مشخص شده در نمودار زیر که متعلق به یکی از نمادهای فرابورس ایران می باشد، دقت کنید.

همانطور که ملاحظه می کنید، این سهم برای مدت بیشتر از 20 روز کاری، درصف فروش قفل بوده است و این یعنی خریداران در این مدت به هر دلیلی حاضر به خرید این سهم نبوده اند. اما با این وجود مشاهده می کنید که کندل ها با فواصل قیمتی بسیار ناچیزی از یکدیگر شکل گرفته اند. فکر می کنید این امر به چه دلیلی می باشد؟ با نگاه کردن به حجم معاملات سهم در این دوره در پایین نمودار، متوجه موضوع خواهید شد. همانطور که می بینید حجم معاملات در این دوره بسیار ناچیز بوده است و در نتیجه با توجه به موضوع حجم مبنا که آنرا بررسی کردیم، تغییرات قیمت پایانی سهم نزدیک به صفر بوده است. پس اگر در نمودار برخی از سهام با چنین مواردی رو به رو شدید، علت آنرا خواهید دانست.

جمع بندی

در این مقاله با مفهوم حجم مبنا در بورس اوراق بهادار ایران آشنا شدیم و دانستیم که حجم مبنا در اصل ابزاری برای جلوگیری از نوسان کاذب قیمت سهام می باشد و همچنین حجم مبنا یکی از پارامترهای بسیار مهم در تابلو خوانی است که برای سرمایه گذاری موفق در بورس باید آن را در نظر گرفت.

تابلو خوانی

تابلو خوانی که با اصطلاح بازارخوانی بورس نیز شناخته می شود یکی از مفاهیم بسیار مهم و کاربردی در بورس می باشد. به محض شنیدن کلمه تابلو خوانی به سرعت افراد تصویر سایت مدیریت فناوری بورس تهران را در ذهن مجسم می کنند.
در واقع تابلو خوانی در بورس توانایی خواندن و تحلیل اطلاعات سایت tsetmc.com می باشد.
در این سایت به بررسی کامل و جز به جز یک سهم همچون قیمت، ارز معاملات، تعداد معاملات صورت گرفته، ارزش بازار، بازه سال، تعداد سهام شناور و… پرداخته می شود که فرد سرمایه گذار باید مهارت درک تمامی این موارد را داشته باشد تا بتواند با استفاده از تحلیل و قیمت بهترین تصمیم را در مورد سهم خود بگیرد.

توانایی خواندن و تحلیل نمودارها، در اصطلاح تابلوخوانی گفته می شود.

اصول تابلو خوانی

برای ورود به بحث تابلو خوانی باید ابتدا با برخی اصطلاحات مهم در بازارخوانی آشنا شویم.

قیمت پایانی و قیمت آخرین

قیمت پایانی یک سهم در یک روز میانگین قیمت ‌هایی است که سهم مورد معامله قرار گرفته است. اگر حجم معاملات یک روز حداقل برابر با حجم مبنا باشد، میانگین قیمت معاملات به عنوان قیمت پایانی در نظرگرفته می‌شود. ولی در صورتی که حجم معاملات کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت افزایش یا کاهش سهم از قیمت کاسته شده و قیمت پایانی بر آن اساس محاسبه می‌شود.

حجم مبنا

حداقل تعداد سهمی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در دامنه نوسان کامل رشد کند یا کاهش یابد. طبق قانون بورس در یک سال باید حداقل ۲۰ درصد از کل سهام یک شرکت معامله شود. اگر تعداد روزهای کاری یک سال را ۲۵۰ در نظر بگیریم حجم مبنای روزانه ۰٫۰۰۰۸ کل سهم است.

سهام شناور

یکی از مهم ترین مواردی که باید در اصول تابلو خوانی بورس مورد بررسی و دقت سهامدار قرار بگیرد سهم شناور می باشد که به شرح کاملآن می پردازیم :
سهم شناور بخشی از سهام یک شرکت است که سهامداران آن آماده عرضه و فروش آن هستند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار می‌رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد.

پادکست تابلو خوانی بورس

مهندس حامد غلامی در این فایل صوتی برای شما از چگونگی آنالیز رفتار خریداران و فروشندگان از طریق تابلو خوانی می گویند.

مگه میشه از طریق تابلو خوانی زمان خرید سهم را تشخیص داد؟

با گوش دادن به این پادکست به جواب می رسی

نقش سهام شناور در تابلو خوانی بورس

سهامدارنی که سهم بزرگی دارند بطور معمول هر روز معامله انجام نمی‌دهد و برای بلندمدت وچند ساله سهامداری می‌کنند و کمتر به معاملات روزانه دست می‌زند. وقتی سهام شناور سهامداران خرد بسیار کم باشد در صورت اتفتقی ممکن است سهم رشد شدیدی ‌کند. چرا که تقاضا برای سهم زیاد شده اما به دلیل کم بودن سهام شناور عرضه‌کننده برای آن وجود ندارد.

شرکت‌هایی که سهم شناور پایینی دارند مستعد سفته‌بازی هستند، زیرا مثلاً کافی است که شخصی بخش زیادی از سهم شناور را که در اختیار سهامداران خرد است بخرد و از آنجایی که عرضه‌ای وجود ندارد سهم در صف خرید قفل شود.

برعکس این مورد هم می‌تواند رخ دهد و صف فروش ایجاد شود و مدت‌ها طول بکشد و سهامداران را دچار ضرر و زیان فراوان کند. تعداد سهم نیز در شناوری تأثیر دارد.

در سهم‌هایی که شناوری بالا است سفته‌بازی وجود نخواهد داشت. هرچقدر میزان درصد سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد می‌توان گفت سهام آن شرکت بر اساس عرضه و تقاضای واقعی‌تر قیمت‌گذاری شده است و کنترل قیمت سهام و فعالیت‌های سفته بازی در چنین شرکت‌هایی کم‌تر اتفاق می‌افتد.

میانگین حجم ماه هم میانگین تعداد سهامی است که در یک ماه اخیر معامله شده است در بازارخوانی بورس در مورد سهامی که شناوری بالایی دارند این مورد متفاوت است و تغییرات و نوسانات قیمت طبق اصول و منطق خواهد بود.

بازه ها در تابلوخوانی بورس بازه روز بالاترین و پایین ترین قیمتی است که سهم در آن طی روز معامله شده است که در طول روز بین مثبت 5 و منفی 5 قیمت پایانی روز قبل می تواند تغییر کند که به آن قیمت مجاز روز می گویند . در تابلوخوانی بورس بازه هفته و بازه سال هم نوسان قیمت را در طی هفته و سال نمایش می دهند.

برگزاری دوره های تابلوخوانی

حاصل قیمت سهم بر قیمت سود است. وقتی P/E سهمی از میانگین P/E گروهی که در آن قرار دارد بیشتر باشد، نشانه خوبی نیست. هرچه نسبت P/E بیشتر باشد ارزش بنیادی سهم کمتر است. البته در موارد نادری ممکن است عکس این موارد رخ دهد. مورد بعدی EPS است که همان سود پیش‌بینی شده سهم است. اما سودی که تقسیم می‌شود DPS نام دارد.

در بازار خوانی بورس زمانی که درخواست های خرید سهم از درخواست های فروش بیشتر بشوند و در واقع فروشنده ای برای این سهم وجود نداشته باشد سفارش های خرید در صفی قرار می گیرند تا به ترتیب وقتی فروشنده ای پیدا شد معامله صورت بگیرد. در تابلوخوانی بورس در چنین شرایطی گفته می شود که صف خرید تشکیل شده است و معمولا صف خرید در بیشترین قیمت مجاز سهم در اون روز یعنی در مثبت 5 درصد به وجود می آید.

زمانی که درخواست های فروش سهم از درخواست های خرید سهم بیشتر بشوند و در واقع خریداری برای این سهم نباشد سفارش های فروش در صفی قرار می گیرند تا به ترتیب وقتی خریداری پیدا شد معامله صورت بگیرد. در چنین شرایطی در تابلوخوانی بورس گفته می شود که صف فروش تشکیل شده است و معمولا صف فروش در کمترین قیمت مجاز سهم در اون روز یعنی در منفی 5 درصد به وجود می آید.

نکات کلیدی در تابلو خوانی سهم

• عدم توجه به سفارشات ترس
• عدم توجه به p/e و eps منفی
• عدم توجه به صفوف خرید و فروش
• عدم توجه به سهام شناور برای مبالغ پایین
• بررسی کد به کد با توجه به تکنیکال و موقعیت قیمت
• اهتمام بخشیدن به حجم معاملات با توجه به تکنیکال و موقعیت قیمت

آشنایی با مفهوم کد به کد در تابلو خوانی

در بازار بورس سهامداران حقیقی زیادند و هر سهم ممکن است چند سهامدار حقوقی داشته باشد. اگر با دانش تابلوخوانی کد به کد کردن در یک سهم تشخیص داده شود سیگنالی برای شروع یک حرکت جدید (مثبت یا منفی) در سهم خواهد بود.

کد به کد کردن در بورس هم توسط حقیقی‌ها و هم حقوقی‌ها انجام می‌شود. از دلایل کد به کد کردن فریب دادن خریداران و فروشندگان و جابه‌جایی سهم برای یک حرکت مثبت یا منفی در سهم است. هر کدام از حقوقی‌ها معمولاً چندین کد حقیقی نیز دارند و سهام را از کد حقیقی به حقوقی و بالعکس رد و بدل می‌کنند.

وقتی حقوقی با کد حقوقی خود سهم را می‌فروشد و با کد حقیقی آن را می‌خرد می‌تواند به عنوان سیگنال خرید در نظر گرفته شود.

آموزش تابلوخوانی در سرآمد

برگزاری دوره های آموزشی تابلو خوانی در سرآمد

مجموعه سرآمد با بهره گیری از اساتید مجرب دوره های آموزش تابلو خوانی را از مبتدی تا پیشرفته در بهترین فضای آموزشی برای علاقمندان برگزار می کند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و سرفصل های دوره به صفحه دوره های آموزشی در سایت مراجعه نمایید.

آموزش تابلو خوانی

یکی از مهم ترین مهارت هایی باید حتما در فرآیند یادگیری علم بورس یاد بگیریم، تسلط پیدا کردن به تابلو خوانی می باشد. لازمه فعالیت هر سرمایه‌گذار در بورس، دانستن علم تابلو خوانی بورس است. تابلوخوانی، یکی از نیازهای اساسی هر سرمایه‌گذار بعد از ورود به بازار سرمایه و دریافت کد بورسی می‌باشد.

شناخت و خواندن تابلو معاملاتی در تابلوی معاملاتی یک سهم بورس، صرفا نگاه‌کردن به قیمت‌ها و برخی مولفه‌های معاملاتی در سهم نیست، بلکه سرمایه‌گذار باید قادر به درک بخش‌های موجود در صفحه معاملات باشد. سرمایه‌گذار از طریق تابلوخوانی، می‌تواند اتفاقاتی را که در تابلو معاملاتی بورس مشاهده می‌کند، تجزیه و تحلیل کرده تا با استفاده از اطلاعات بدست آمده، به خرید و فروش سهام بپردازد.

آموزش تابلو خوانی باعث می‌شود که ما تحرکات بازیگر سهم را به صورت کامل بتوانیم رصد کنیم. با یادگیری آموزش صفر تا صد تابلو خوانی می‌توانیم رفتار بازیگر سهام شرکت، قدرت خریداران نسبت به فروشندگان سهام، حمایت یا حتی ترساندن سهامداران را شناسایی کنم و همگام با بازیگران وارد سهام شرکت شویم همچنین با بازیگر سهام شرکت از سهم خروج بزنیم و به سود خوبی برسیم.

مراحل آموزش تابلو خوانی

اطلاعات معامله سهم

که این اطلاعات در وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس ایران www.tsetmc.com قرار دارد.

برخی از این اطلاعات عبات انداز:

• 1- نمایش تغییرات سهم، قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله سهم
• 2- نمایش بازه تغییرات سهم
• 3- نمایش میزان خرید، فروش، حجم معاملات
• 4- نمایش تعداد معاملات
• 5- نمایش اطلاعات مربوط به تعداد سهام و حجم مبنا
• 6- نمایش روند فعلی معاملات سهم
• 7- نمایش نمودار قیمت و حجم در طول روز
• 8- نمایش شماره مقادیر p/e و eps

تعاریف و اصطلاحات رایج در تابلو خوانی

قیمت پایانی، میانگین قیمت هایی است که سهم مورد معامله قرار گرفته است.

نگاهی با تابلو بورس

معامله بر اساس تعداد معاملات و یا حجم معاملات

همیشه سعی کنید پایه تحلیلتان بر اساس حجم معاملات باشد نه تعداد معاملات؛ چرا که مثلاً ممکن است فردی قصد خرید ۵۰ هزار سهم را داشته باشد و آن را در ۱۰ سفارش ۵ هزار تایی انجام دهد. از طرف دیگر، ممکن است شخص دیگری در یک مرحله همان معامله را انجام دهد. وقتی حجم معاملاتِ یک روز از میانگین حجم معاملات ماه بیشتر بوده و اختلاف قابل توجهی با آن داشته باشد، یعنی خبرهایی درباره این سهم وجود داشته و باید به این موضوع دقت کنیم.

زمان های خرید و فروش در بازار سهام

بین ساعت ۸:۳۰ تا ۹:۰ پیش‌گشایش بازار و سفارش‌گیری است. در این زمان معامله‌کنندگان سفارش‌هایی را در سامانه ثبت می‌کنند. باید دقت داشته باشید که بسیاری از این سفارش‌ها جنبه روانی داشته و هدف از آن تحریک سایر سهامداران است. مثلاً ممکن است صف‌های تصنعی خرید و فروش برای یک سهم ایجاد شده و سهامدار تازه‌کار را به اشتباه بیندازد. در این بازه معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۲ نیز معاملات به صورت عادی و در بازه مجاز قیمتی انجام می‌شود.

معمولاً‌ ساعت ۹:۰۰ تا ۹:۳۰ بازی دست حقیقی‌ها است و نمی‌توان روی معاملات در این زمان‌ها حساب کرد. بهتر است در این بازه زمانی بازار را تحت نظر داشته باشید و هیجانی عمل نکنید. البته گاهی ممکن است طبق پیش‌بینی‌ها و اخبار تحلیلتان این باشد که سهمی متقاضی زیاد داشته و ممکن است در صورتی که زودتر آن را نخرید، وارد صف خرید شوید. برترین سهم‌ها از نظر عرضه و تقاضا نیز باید بررسی شوند و می‌توانند ملاک انتخاب تحلیل‌گران قرار گیرند.

معاملات بلوکی در بورس

معامله بلوکی زمانی انجام می‌شود که ارزش معامله بیش از دو میلیارد تومان بوده (یا بیش از ۵۰ برابر محدودیت سفارش هر سهم در یک روز کاری باشد) و چون نقدینگی بالایی محسوب می‌شود و ممکن است بر عرضه و تقاضا تأثیر داشته باشد، سازمان بورس در یک ساز و کار دیگر معامله بلوکی را انجام می‌دهد و در معاملات عادی بازار انجام می‌شود. محدوده قیمتی معامله بلوکی همان محدوده مجاز سهم بوده و در ساعت ۹:۳۰ تا ۱۲ انجام می‌شود.

قدرت خریدار و فروشنده

قدرت خریدار و فروشنده یکی از مباحث مهم تابلوخوانی بورس است که بررسی کردن آن در کنار سایر تحلیل‌ها، می‌تواند به تصمیم‌گیری درست درباره خرید یا فروش سهم کمک کند. قدرت خریدار و قدرت فروشنده نشان‌دهنده میانگین تعداد سهمی است که هر کد حقیقی یا حقوقی در طول یک روز به ترتیب خریده یا فروخته است.

رنج کشیدن

به حرکت دادن عمدی قیمت یک نماد در جهت قیمت‌های بالاتر یا پایین‌تر که معمولا توسط سهامداران نسبتا بزرگ یا افراد با نقدینگی بالا انجام می‌شود، اصطلاحا رنج کشیدن می‌گویند. رنج مثبت به معنای بالا بردن قیمت و رنج منفی به معنای پایین آوردن قیمت یک نماد است. شناسایی اوقاتی که در یک نماد رنج مثبت یا منفی کشیده می‌شود، می‌تواند به سرمایه‌گذار کمک کند تا تصمیمات بهتری در خصوص خرید یا فروش اخذ کند، به همین دلیل یکی از موضوعات مهم تابلو خوانی است. البته باید توجه داشت که طبق قوانین، سفارشاتی که با هدف قیمت‌سازی ارسال می‌شوند، تخلف بوده و ممکن است منجر به مسدودی حساب آن شخص شود.