نحوه تشکیل سبد سهام

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند

سبد سهام چیست؟ نحوه تشکیل سبد سهام چگونه است؟

سبد سهام چیست؟

وقتی شما وارد بازار سهام می نحوه تشکیل سبد سهام شوید و قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارید حتما عبارت سبد سهام یا Stock portfolio را به تعداد زیادی خواهید شنید. سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، به‌صورتی که ریسک سرمایه‌گذاری ما را کاهش دهد. فعالان بازار بورس گاها به‌جای سبد سهام از عبارت تشکیل پرتفوی نیز استفاده می کنند. همواره در ذهن خود یادآوری کنید که برای تشکیل سبد سهام باید موارد مختلفی را در نظر گرفت. به عبارتی دیگر تشکیل پرتفوی یعنی اینکه سرمایه گذار به جای اینکه سرمایه خود را روی یک سهم سرمایه گذاری کند آن سرمایه را روی چندین سهم متفاوت سرمایه گذاری می کند تا باعث کاهش ریسک و افزایش سود شود زیرا اگر سهمی دچار مشکل شد تمام سرمایه از بین نرود و سهم های دیگری که بر روی آن ها سرمایه گذاری شده اند آن خسارت را پوشش دهند. برای خرید سهام ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کرد تا کد بورسی دریافت کنید.

• اگر نتوانید سبد خوبی تشکیل دهید ممکن است مقدار ضرر شما از ضرر یک سهمی بودن نیز بیشتر شود.

انواع سبد سهام:

در این قسمت به برخی از سبدها اشاره می کنیم:

۱- سبد رشدی: بهترین انتخاب برای یک سرمایه گذار انتخاب سبد رشدی است زیرا در این سبد ارزش سهام با سرعت بالایی رشد می کند همچنین باید این نکته مهم را بدانیم که این روش با ریسک بالایی نیز همراه است.

۲- سبد درآمدی یا Income Portfolio: این روش دارای ریسک بسیار پایین است و همچنین دارای درآمد، سود دهی و ارزش سهامی ثابت می باشد. مقدار سود تقسیمی در شرکت‌ها، بستگی به نوع تجارت شرکت، جایگاه آن در بازار، درآمد‌ها آنها دارد.

۳- سبد محافظه کارانه: سرمایه گذارانی که آمادگی پذیرش ریسک و ایجاد رشد نسبی،برایشان از اهمیت بالایی برای محافظت از ارزش سرمایه برخوردار است مناسب میباشد.

۴- سبد تهاجمی یا Aggressive Portfolio: این سبد ها دارای ریسک و بازدهی بالایی هستند. معمولاً توسط سرمایه گذارانی که آمادۀ مواجه با ریسک هستند و در برابر نوسانات بالا مقاومت دارند مدیریت می شود.

۵- سبد سوداگرانه یا Speculative Portfolio: شرکت‌های جدیدی که آینده‌شان نامعلوم است، اما اگر همه چیز خوب پیش برود، می‌توانند ارزش خوبی ایجاد کنند، این شرکت‌ها جزءِ شرکت‌های بسیار پرریسک محسوب می‌شوند. هرچه تجربه افراد بیشتر باشد در گرداندن چنین سبدی موفق‌تر خواهند بود و انتخاب یک سهم درست در این سبد می‌تواند سود زیادی را در زمان کوتاهی نصیب فرد کند.

۶- سبد ترکیبی یا The Hybrid Portfolio: این سبد سرمایه‌گذاری مخصوص به سهام نیست و اقلام دیگری مانند اوراق قرضه، بورس‌های کالایی، املاک و مستغلات و حتی سرمایه‌گذاری در این سبد وجود دارد.برای داشتن درآمد از این سبدها خرید اوراق قرضه با سررسیدهای متفاوت از هم است. معمولا اقلام تشکیل‌دهنده چنین سبدی بهتر است همبستگی منفی نسبت به همدیگر داشته باشند.

۷- سبد دفاعی یا Defensive Portfolio: این نوع سبد با نوسانات شدید بازار دچار مشکل نمی شود، سهام این نوع سبدها از شرکت‌هایی که محصول یا خدمات آنها به صورت همیشگی دارای یک تقاضای پیوسته و در یک محدوده نسبتا ثابت و مشخص در واحد زمان باشد خریداری می شود. همچنین در برابر ضرر و زیان های بازار، وضعیت اقتصادی کشور در امان هستند. در تشکیل این سبدها داشتن سهامی با P/E پایین نسبت به متوسط بازار و همچنین سهامی با بتای پایین است.

تشکیل سبد سهام

سبد سهام چیست؟ چرا سبد سهام تشکیل می‌دهیم؟ در بازار بورس، سهام صدها شرکت بین معامله‌گران معامله می‌شود. آیا شما به‌عنوان سرمایه‌گذار برنامه‌ای برای خرید سهام دارید؟ بر اساس چه استراتژی بر روی سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنید؟ آیا شما هم جزو افرادی هستید که دارایی خود را فقط بر روی سهام یکی از شرکت‌های بورسی متمرکز می‌کنند؟
با توجه به سوالات بالا می‌توان گفت که نحوه تشکیل سبد سهام یکی از بحث‌های مهم و راهبردی معامله‌گری در بازار سرمایه است. در این مقاله قصد داریم علاوه بر تعریف سبد سهام روش‌های متداول تشکیل آن را شرح دهیم.

سبد سهام چیست؟

مجموعه‌ای از اوراق بهاداری است که در مالکیت یک سرمایه‌گذار قرار دارد. در نرم‌افزارهای رایج بازار نام سبد سهام، پرتفوی درج شده است؛ پرتفوی (Portfolio) در اصل به کیف چرمی بزرگی می‌گویند که اسناد و مدارک را در آن قرار می‌گیرد.

چرا سبد سهام تشکیل می‌دهیم؟

همان‌طور که ذکر شد، سبد سهام دربردارنده مجموعه‌ای از سهام شرکت‌های مختلف است که تحت مالکیت یک سرمایه‌گذار قرار دارد. این تنوع‌بخشی به پرتفوی برای کاهش ریسک و افزایش سودآوری است.

در بحث سبد سهام همیشه از ضرب‌المثل «تمامی تخم‌مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار» استفاده می‌شود. این مثل در بازار بورس به معنی این است که هرگز تمام دارایی خود را بر روی یک سهم متمرکز نکنید؛ با تنوع‌بخشی به پرتفوی ریسک از دست رفتن سرمایه به کمترین مقدار خواهد رسید.

یک از اصل‌های مهم معامله‌گری که باید بدانید!

داشتن پرتفوی تنها به بازار بورس خلاصه نمی‌شود؛حتی اگر در بازارهای مالی دیگری چون بازار ارزهای دیجیتال نیز فعالیت دارید، باید بدانید یکی از اصل‌های مهم معامله‌گری داشتن سبدی متشکل از ارزهای متنوع است. کارشناسان اقتصادی حتی برای کل دارایی‌ها نیز توصیه به تشکیل سبد دارند؛ برای مثال شما باید سبد دارایی‌های خود را مقداری به طلا، مقداری به سهام، مقداری به مسکن و… اختصاص دهید تا از ریسک افزایش تورم در امان بمانید.

با تشکیل سبد سهام، ریسک سرمایه‌گذاری بین نحوه تشکیل سبد سهام چند سهم تقسیم می‌شود و ممکن است سود یک سهم، زیان سهم‌های دیگر را جبران کند.

۴ روش متداول برای تشکیل سبد سهام

برای تشکیل سبد سهام ابتدا هدف خود را از سرمایه‌گذاری مشخص کنید؛ زیرا تشکیل پرتفوی نیز به مانند روش‌های تعیین استراتژی باید متناسب با روحیات و خلقیات سرمایه‌گذار باشد.

قبل از تشکیل سبد سهام حتما به سوالات زیر پاسخ دهید:

• هدف شما از تنوع ‌بخشی در سبد سرمایه‌گذاری چیست؟
• برای چه مدت زمانی می‌خواهید در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنید؟
• آیا به‌دنبال کسب سود از نوسان بازار هستید یا می‌خواهید به‌صورت بلندمدت در بازار سرمایه‌گذاری کنید؟
• آیا روحیه شما توانایی پذیرش ریسک را دارد؟
• آیا شما زمان کمی برای تعقیب بازار دارید؟
• پاسخ به تمامی سوالات بالا باعث می‌شود، بتوانید درست‌ترین روش را برای تشکیل سبد خود پیش بگیرید.

سبد سهام تهاجمی

این نوع سبد بیشتر مورد استقبال افراد ریسک‌پذیر است؛ زیرا به‌راحتی توانایی تحمل نوسانات شدید قیمت سهام را دارند. در سبد سهام تهاجمی (The Aggressive Portfolio) معمولا سهام شرکت‌های نوپایی قرار دارند که در آستانه رشد خود هستند. هدف معامله‌گران ریسک‌پذیر از سرمایه‌گذاری در بازار بورس، کسب سودهای هنگفت است. اگر پرتفوی تهاجمی را انتخاب می‌کنید باید توانایی شناسایی سود را داشته باشید؛ چون سهم‌های این نوع سبد، نوسانات زیاد با سرعت بسیار بالا را تجربه می‌کنند. علاوه بر توانایی شناسایی سود باید بتوانید، زیان‌های احتمالی را نیز کنترل کنید. تمامی این موارد نیازمند تجربه بالا در معامله‌گری و داشتن استراتژی متناسب با سبد سهام تهاجمی است.

سبد سهام تدافعی

اگر جزو معامله‌‌گران ریسک‌گریز هستید، سبد سهام تدافعی (The Defensive Portfolio) مناسب شما است. این نوع سبد، رشد آرامی دارد و سود زیادی را نصیب شما نخواهد کرد؛ اما با انتخاب این پرتفوی خیال شما آسوده خواهد بود که دچار زیان بالا نخواهید شد. حتی گاهی اوقات با سرعت بسیار پایین‌تری نسبت به کل بازار رشد می‌کنند، به همین دلیل افرادی که در سودای کسب ثروت از بازار هستند به سراغ این نوع سهم‌ها نمی‌روند. در سبد سهام تدافعی معمولا شرکت‌های بزرگی که نیازهای اساسی اقتصاد کشور را تامین می‌کنند، قرار دارند. چون نیاز به محصولات این شرکت‌ها ثابت است، با نوسانات بازار دچار تغییرات قابل توجهی نمی‌شوند، به همین دلیل نقطه امنی برای سرمایه گذاری افراد ریسک‌گریز است. نکته‌ای که باید توجه داشته باشید، سودده بودن این نوع پرتفوی در بلندمدت است؛ اگر زمان کافی برای بررسی روزانه تحرکات بازار ندارید، این سبد را انتخاب کنید.

سبد سهام درآمدی

این نوع پرتفوی نیز مختص افراد ریسک‌گریز است با این تفاوت که در سبد سهام درآمدی شرکت‌های با درآمد ثابت قرار دارند. این شرکت‌ها حتی با داشتن رشد کم یا متوسط خود را ملزم به پرداخت سود می‌کنند. این نوع شرکت‌ها هر ساله مقداری از سود سالیانه خود را بین سهامداران تقسیم می‌کنند، اگر انتظار درآمد ثابت از بازار بورس را دارید، بهترین انتخاب برای شما سبد سهام درآمدی (The Income Portfolio) است. اما باید در نظر داشته باشید که سود اختصاص یافته به شما به میزان سهام شما بستگی دارد؛ در واقع سود پرداختی شرکت متناسب با تعداد سهام شما خواهد بود.

سبد سهام سفته‌بازی

سبد سهام سفته‌بازی (The Speculative Portfolio)مخصوص افراد ریسک‌پذیر است. معامله‌گران ریسک‌پذیر ترسی از نوسانات شدید قیمت سهم ندارند به‌همین دلیل به آسانی می‌توانند دارایی خود را درگیر سهم‌هایی با نوسان بالا کنند. در این سبد ممکن است سهم‌هایی با بنیاد بسیار ضعیف وجود داشته باشند. در بیشتر موارد سهام شرکت‌های کوچک در این سبد قرار می‌گیرند؛ زیرا معامله‌گران با پول زیاد وارد سهم می‌شوند و با خرید حجم بالایی از سهام، کنترل قیمت آن را به دست می‌گیرند. ورود به این نوع از سهم‌ها ریسک بسیار بالایی دارد و به مانند قمار می‌تواند کل سرمایه شما را به خطر بیندازد. اختصاص درصد کمی از سرمایه به سهم‌های سفته‌بازی می‌تواند قابل توجیه باشد ولی در سبد سهام سفته‌بازی صد درصد سرمایه به این نوع سهام اختصاص می‌یابد.

نتیجه‌گیری
متداول‌ترین روش‌های تشکیل سهام این ۴ روش بودند؛ البته نمی‌توان تمامی سبدهای سهام را در دسته‌بندی‌های مشخصی جای‌ گذاری کرد. اکثر معامله‌گران بازار دارای سبدهای سهام ترکیبی هستند به شکلی که سرمایه خود را در مقدار درصدهای مختلف بین سهم‌های گوناگون تقسیم می‌کنند؛ این تقسیم‌بندی بستگی به شرایط روحی افراد دارد. اگر فرد ریسک‌پذیر باشد، درصد سهام تهاجمی و سفته‌بازی بالا خواهد بود و اگر فرد ریسک‌گریز باشد درصد سهام تدافعی و درآمدی بیشتر می‌شود.

حال با توجه به توضیحات بالا شما جزو کدام دسته از معامله‌گران هستید؟ آیا سبد سهام شما با آگاهی بر روحیاتتان تشکیل شده است؟

اصول تشکیل سبد سهام

گروه بورس- اعظم شریفی: سرمایه‌گذاران، اعم از حقیقی و حقوقی، برای کاهش ریسک سرمایه‌‌گذاری در سهام سایر شرکت‌ها، اقدام به خرید سهام متنوع (سبد سرمایه‌گذاری) می‌کنند. طبق نظریات علمی، تشکیل سبد سهام می‌تواند آثار نوسانات را بر بازده و ریسک سهام تعدیل کند.

گروه بورس- اعظم شریفی: سرمایه‌گذاران، اعم از حقیقی و حقوقی، برای کاهش ریسک سرمایه‌‌گذاری در سهام سایر شرکت‌ها، اقدام به خرید سهام متنوع (سبد سرمایه‌گذاری) می‌کنند. طبق نظریات علمی، تشکیل سبد سهام می‌تواند آثار نوسانات را بر بازده و ریسک سهام تعدیل کند. سرمایه‌گذاران همواره به دنبال اندازه‌گیری ریسک، جهت گرفتن تصمیمات سرمایه‌گذاری بهینه هستند. آنان همواره تلاش می‌کنند صرف ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود را حداکثر سازند و به عبارتی بازدهی بیشتری را به ازای ریسک‌هایی که متقبل شده‌اند به دست آورند.

این تنوع‌بخشی قادر به کاهش ریسک غیرسیستماتیک (یعنی ریسک سرمایه گذاری در بازار) خواهد شد ولی قادر به کاهش یا حذف ریسک سیستماتیک (یعنی ریسکی که از خارج به بازار تحمیل می‌شود) نیست.در دهه ۱۹۵۰ اثبات اینکه تشکیل علمی سبد سهام، ریسک را کاهش و بازدهی را به حداکثر می‌رساند، انقلابی در جهان سرمایه‌گذاری به وجود آورد. در همین رابطه با دکتر ابوالفضل شهرآبادی، مدیر روابط عمومی شرکت بورس و استاد دانشگاه گفت‌و‌گویی انجام داده‌ایم تا اصول و ضرورت تشکیل سبد سهام را بررسی کنیم.

اصولا ضرورت تشکیل سبد سهام به جای تک سهم یا چند سهم چیست؟

به مجموعه سرمایه‌گذاری‌های یک شخصیت در گزینه‌های مختلف «پرتفولیو» یا «سبد سرمایه‌گذاری» گفته می‌شود که مجموعه‌ای از اوراق بهادار متفاوت است. هر کدام از این اوراق، معمولا دارای بازده و ریسک متفاوتی هستند. ریسک غیرسیستماتیک (یعنی ریسک بازار) را می‌توان از طریق تنوع بخشیدن به اوراق بهادار در سبد سهام کاهش داد یا از بین برد. در نتیجه، با حذف ریسک غیرسیستماتیک، مهم‌ترین بخش ریسک پرتفولیو به ریسک سیستماتیک (یعنی ریسکی که از خارج به بازار تحمیل می‌شود) مربوط می‌شود. هرچه تعداد اوراق بهادار مربوط به پرتفولیو بیشتر باشد میزان ریسک غیرسیستماتیک کوچک و کوچک‌تر می‌شود و ریسک کل پرتفولیو به ریسک سیستماتیک نزدیک‌تر می‌شود.

برخی معتقدند تشکیل سبد سهام و پخش کردن سرمایه به جای تمرکز بر یکی دو سهم قوی باعث از بین رفتن بازدهی آنها می‌شود. نظر شما درباره این جمله چیست؟

از نظر من، این باور اشتباه است. زیرا شاید تمرکز سرمایه بر یک یا دو سهم بازدهی بالایی داشته باشد اما با ریسک بالایی همراه است. این در حالی است که در سبد سهام میانگین بازدهی از میانگین بازدهی سهام موجود در سبد به دست می‌آید. در مقابل نحوه محاسبه ریسک سبد سهام این طور نیست؛ زیرا در صورتی که سبد سهام مدیریت صحیحی داشته باشد و به ضریب همبستگی در آن توجه شود، ریسک سبد سهام از میانگین ریسک مجموع سهام تشکیل‌دهنده سبد سرمایه‌گذاری پایین‌تر خواهد بود. به عبارت دیگر می‌توان در یک سطح بازدهی مشخص دو سبد سهام با سطح ریسک متفاوت داشت. نکته جالب این است که در صورت تشکیل سبد سهام با رعایت مبانی علمی ، شما می‌توانید حداکثر بازدهی را با حداقل ریسک یعنی حداقل احتمال انحراف از بازده مورد انتظار به دست آورید. در این راستا، ضریب همبستگی مثبت نشان‌دهنده افزایش ریسک و ضریب همبستگی منفی نشان‌دهنده کاهش ریسک سبد سهام است.

چگونه می‌توان ریسک سبد سهام را در حد بهینه نگاه داشت؟

در یک مجموعه سرمایه‌گذاری هرچه ضریب همبستگی بین بازده اعضای مجموعه به سمت (۱-) میل کند ریسک مجموعه کاهش می‌یابد.ریسک پرتفوی تنها متاثر از میانگین انحراف معیار اعضای مجموعه تشکیل‌دهنده آن با بازار (یعنی ضریب بتا) نیست، بلکه تنوع در سرمایه‌گذاری و چگونگی ارتباط بازده اعضا با یکدیگر نیز بر ریسک مجموعه تاثیر خواهد گذاشت.

به بیان دیگر، در یک مجموعه سرمایه‌گذاری هرچه تنوع از جهات مختلف (چه با بازار و چه با یکدیگر) بیشتر باشد، ریسک مجموعه کمتر خواهد شد.در همین حال، باید در نظر داشت ریسک مجموعه با اضافه شدن یک سهام، با شیب ثابتی کاهش نمی‌یابد بلکه در ابتدا که سهام جدید به مجموعه اضافه می‌شود، ریسک کل با شدت بیشتری کاهش یابد، به تدریج از شدت کاهش، کاسته شده و دیگر با ایجاد تنوع، ریسک کاهش نخواهد یافت. بنابراین باید از متنوع سازی بیش از حد نیز پرهیز کرد زیرا در عمل باعث کاهش ریسک نخواهد شد و تنها می‌تواند بازدهی را محدود کند.

چه تعداد سهام یا صنعت برای تشکیل سبد سهام مناسب است؟

قاعده ریاضی خاصی برای تعداد سهام موجود در سبد سهام وجود ندارد. اما تجربه و تحقیقات میدانی نشان می‌دهد وجود ۱۰ تا ۳۰ نوع سهام با توجه به سرمایه‌های مختلف می‌تواند با پایین آوردن ریسک غیرسیستماتیک بازدهی مناسبی را در سبد ایجاد کند.

این در حالی است که توزیع سرمایه‌های اندک در ۳۰ شرکت بازدهی ندارد و بهتر است هرچه سرمایه بالاتر باشد تعداد سهام متنوع‌تر باشد و سبد سرمایه‌های اندک شامل تعداد کمتری سهام باشد.

بازدهی سبد سهام در چه دوره‌هایی باید بررسی شود؟

در زمان‌هایی که بازار پرنوسان است وضعیت سبد سهام در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر باید بررسی شود. اما در زمانی که بازار باثبات است و نوسان خاصی ندارد بررسی ماهانه و هفتگی نیز می‌تواند مدیریت معقول سبد سهام را به دنبال داشته باشد.

تشکیل سبد سهام

نکته: قبل از اینکه سراغ نکته‌های مربوط به تشکیل سبد سهام یا سرمایه‌گذاری برویم، باید به این نکته اشاره کنیم که سبد سرمایه‌گذاری هر کسی می‌تواند نمودی از شخصیت او باشد. به عبارت ساده‌تر، ویژگی‌های شخصیتی افراد می‌تواند باعث شود گزینه‌های متفاوتی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. بنابراین نکته‌هایی که در ادامه می‌آوریم قوانینی سفت‌وسخت برای همه افراد نیستند، بلکه هر کسی می‌تواند به فراخور میزان ریسک‌پذیری، میزان سرمایه و غیره روش‌ها و استراتژی‌های متفاوتی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کند.

سبد سهام یا سبد دارایی چیست؟

به مجموعه‌ای از دارایی‌های مختلف (از زمین و مسکن گرفته تا طلا و انواع اوراق بهادار) سبد دارایی گفته می‌شود. بسیاری از افراد بدون اینکه از این اصطلاح خبر داشته باشند، در همان زندگی روزمره سبد دارایی تشکیل می‌دهند؛ شخصی را تصور کنید که حقوقش را به نحوه تشکیل سبد سهام طلا و ارز تبدیل می‌کند و با ارثی که به دستش رسیده، خانه کوچکی می‌خرد و اجاره می‌دهد. علاوه بر این، بخشی از پس‌اندازش را در یک حساب سپرده بلندمدت گذاشته و سود سپرده بانکی می‌گیرد. این شخص در واقع سبدی از طلا و ارز و مسکن برای خودش درست کرده است.

اما گاهی هم تشکیل سبد دارایی ممکن است با تصمیم و برنامه مشخص باشد. مثلا شخصی بخواهد با مبلغ صد میلیون تومان، یک سبد دارایی تشکیل بدهد. ممکن است این شخص به این شکل عمل کند: ۳۰ میلیون تومان برای سپرده‌گذاری در بانک برای دریافت سود تضمین‌شده، ۲۰ میلیون تومان برای خرید طلا و ۵۰ میلیون‌تومان برای خرید سهام در بازار سرمایه. این شخص هم طبق استراتژی‌های خودش یک سبد دارایی تشکیل داده است.

با این توضیحات، می‌توانید حدس بزنید که منظور از سبد سهام چیست. سبد سهام (یا همان پورتفولیو یا پرتفوی سهام) به مجموعه‌ای از سهم‌های مختلف گفته می‌شود که شخص در یک دوره مشخص برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده است. مثلا فرض کنید سرمایه‌گذار فرضی ما که قصد دارد ۵۰ میلیون تومان در بازار بورس سرمایه‌گذاری کند، تصمیمش به این شکل است که پنج سهم بخرد و به هر سهم ۲۰ درصد از سبد (۱۰ میلیون تومان) اختصاص بدهد.

معرفی انواع سبد سهام

وقتی از انواع سبد سهام حرف می‌زنیم، خیلی از اوقات داریم درمورد میزان ریسک سبد سهام صحبت می‌کنیم. «ریسک» یکی از مهم‌ترین مفاهیم سرمایه‌گذاری است و سرمایه‌گذارانی که به این مفهوم توجه عمیق و دقیق ندارند به احتمال زیاد در بلندمدت دچار آسیب می‌شوند. توضیح مفصل درمورد مفهوم ریسک از حوصله این مطلب خارج است، اما باید بدانیم هنگام تشکیل سبد سهام، متحمل مقداری از ریسک می‌شویم و بهتر است نوع سهامی که انتخاب می‌کنیم متناسب با ریسک‌پذیری خودمان باشد. به‌طور کلی می‌توانیم سبدهای سهامی را به سه دسته تقسیم کنیم:

۱. سبد سهام پرریسک یا تهاجمی

برای این نوع سبد، همان‌طور که از اسمش پیداست، سهامی انتخاب می‌شود که ریسک بالایی دارند و البته انتظار می‌رود سود بالاتری هم داشته باشند. برای مثال، کسب‌وکارها و شرکت‌های نوپا ممکن است در چنین سبدی قرار بگیرند. این نوع شرکت‌ها معمولا در دوران رشدشان قرار دارند و اگر در کارشان موفق باشند، بازدهی بسیار بالایی می‌توانند داشته باشند. یا شرکت‌هایی که به تازگی تحولی معنادار در روند عملیاتی خودشان ایجاد کرده‌اند و اگر طرح‌های جدیدشان با موفقیت همراه باشد، سودآوری‌شان رشد خواهد کرد. چنین سبدی برای افرادی مناسب است که روحیه ریسک‌پذیری دارند و اگر ارزش سبدشان کاهش یابد، این کاهش ارزش را می‌پذیرند و می‌دانند سرمایه‌گذاری پرریسک می‌تواند همراه با زیان باشد.

۲. سبد سهام کم‌ریسک یا تدافعی

شرکت‌هایی که دوران بلوغ‌شان را می‌گذارنند معمولا در چنین سبدهایی قرار می‌گیرند. شرکت‌های بالغ در واقع به شرکت‌های بزرگی گفته می‌شود که سال‌هاست کسب‌وکارشان را طبق روالی پیش‌بینی‌پذیر انجام می‌دهند و سود انتظاری مشخصی دارند. چنین شرکت‌هایی معمولا سود تقسیمی مشخصی هم دارند. یعنی مشخص است که هر سال به ازای هر سهم چه مقدار سود به سهامداران‌شان می‌دهند. قیمت سهام این نوع شرکت‌ها معمولا دستخوش نوسان‌های بازار بورس نیست و حتی ممکن است سرمایه‌گذارانی که خریدار این نوع سهام هستند اصلا توجهی به قیمت روز سهام‌شان نداشته باشند و فقط به دنبال دریافت سود تقسیمی سالانه باشند. چنین سبدی برای افرادی مناسب است که ریسک‌پذیر نیستند و نمی‌خواهند درگیر نوسان‌های بورس باشند. این افراد معمولا کسانی هستند که دوست دارند بخشی از سرمایه‌شان را به شکل سهام نگه دارند و خیال‌شان راحت باشد که حداقل به اندازه سود بانکی سود خواهند کرد.

۳. سبد سهام با ریسک متوسط

بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سبدی ترکیبی داشته باشند یا سراغ سهام شرکت‌هایی بروند که ریسک بالایی نداشته باشند. شرکت‌هایی که در کسب‌وکارشان موفقند و سودآوری تضمین‌شده دارند و در ضمن طرح‌های توسعه‌ای دارند و می‌خواهند کارشان را گسترده‌تر کنند بهترین گزینه‌ها برای چنین سبدهایی به شمار می‌روند. همچنین سهامدار می‌تواند درصد مشخصی از سبد سهامش را به سهام پرریسک اختصاص بدهد و درصدی را هم به شرکت‌هایی که حداقل ریسک را دارند. چنین سبدی ضمن اینکه سودآوری مناسبی می‌تواند داشته باشد، نوسان کمتری هم دارد و می‌تواند در بلندمدت برای سرمایه‌گذار بازدهی بسیار مناسبی خلق کند.

نکته: ممکن است نام انواع دیگری از سبدهای سهامی هم به گوش‌تان بخورد: سبد رشدی، سبد درآمدی، سبد سوداگرانه، سبد دوره‌ای و غیره. اما تقریبا همه این‌ها را می‌شود بر اساس میزان ریسک دسته‌بندی کرد. روی هم رفته باید با مفهوم ریسک بیشتر آشنا شوید و بدانید که با خرید هر سهام متحمل چه میزان ریسک شده‌اید. میزان ریسک سبد را می‌شود دقیق محاسبه کرد و به صورت درصد بیان کرد. اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری حرفه‌ای‌تری داشته باشید باید به‌مرور درباره ریسک بیشتر یاد بگیرید.

نکته‌های مهم در چیدمان سبد دارایی

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند. بیایید ببینیم برای چیدمان سبد دارایی چه نکته‌هایی را باید رعایت کنیم.

متنوع‌سازی دارایی

همواره دارایی‌های متنوع داشته باشید؛ طلا، سپرده بانکی، اوراق با درآمد ثابت، ملک، سهام و غیره. البته لازم نیست همیشه سرمایه‌تان را بین همه انواع دارایی پخش کنید. بلکه باید متناسب با میزان سرمایه و سلیقه خودتان و البته وضعیت روز دارایی‌های مختلف اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. مثلا ممکن است تصور کنید که قیمت مسکن زیادی بالا رفته و احتمالا طی سال‌های آینده دچار رکود خواهد شد. یا اینکه اصلا سرمایه‌تان به حدی نیست که بخواهید در بخش املاک سرمایه‌گذاری کنید. در این صورت بهتر است سراغ انواع دیگری از دارایی بروید.

انتخاب دارایی‌های مناسب در بازه‌های زمانی مناسب می‌تواند همراه با بازدهی بسیار شیرینی باشد، اما اگر در زمان بد سراغ بهترین دارایی‌ها بروید، ممکن است دچار زیان شوید. بنابراین چیدمان سبد دارایی باید با تجربه و آگاهی همراه باشد تا سود مناسبی عاید سرمایه‌گذار کند

توجه به شاخص بورس

برای اینکه بخشی از سرمایه‌تان را وارد بورس کنید، توجه به شاخص بورس ضروری است. اگر شاخص کل بورس نزولی باشد، ورود به بازار بورس و تشکیل سبد سهام انتخاب هوشمندانه‌ای نیست (مگر اینکه فعال حرفه‌ای بازار بورس باشید و بتوانید حتی در شرایط نزول شاخص هم سهم‌های مناسب را تشخیص بدهید و بازدهی خوبی کسب کنید). ولی اگر شاخص کل بورس صعودی باشد، خرید سهام شرکت‌هایی که وضعیت مساعدی دارند به احتمال زیاد با بازدهی بسیار مناسبی همراه خواهد بود.

توزیع مناسب سرمایه و پرهیز از تک‌سهم شدن

منظور از تک‌سهم شدن این است که سرمایه‌گذار همه سرمایه‌اش را به یک سهم خاص اختصاص بدهد و فقط همان یک سهم را در سبد سهامش داشته باشد. چنین روشی بسیار پرخطر است. چون هر ریسکی که متوجه آن یک سهم باشد، کل سرمایه سهامدار را تهدید خواهد کرد. از طرفی اگر سهامدار در انتخاب این یک سهم اشتباهی مرتکب شده باشد (و سهمی را انتخاب کرده باشد که به هر دلیلی دچار افت قیمت شود) کل سرمایه‌اش تحت تاثیر این اشتباه خواهد بود.

برای توزیع مناسب سرمایه در یک سبد سهام بهترین کار این است که درصد مشخصی از سرمایه‌تان را به هر کدام از سهم‌های سبد سهام‌تان تعیین کنید. مثلا ده تا بیست درصد از کل سرمایه‌تان را به هر سهم اختصاص بدهید و نه بیشتر. با این کار ضمن اینکه سبد سهام‌تان متنوع می‌شود، دیگر ریسکی که ممکن است هر کدام از سهم‌ها متحمل شوند، کل سرمایه‌تان را تهدید نخواهد کرد.

شناسایی صنایع مناسب و سهام پربازده هر صنعت

اگر در بورس تازه‌کارید، باید بپذیرید که انتخاب صنعت مناسب و سهم پربازده از هر صنعت کار چندان ساده‌ای نیست. به این دلیل ساده که شما هنوز به وضعیت صنایع مختلف آشنا نیستید و نمی‌دانید عوامل تاثیرگذار هر صنعت چه چیزهایی‌اند.

اما نگران نباشید. اگر می‌خواهید در بازار بورس فعالیت کنید، بهتر است از همین حالا شروع کنید و با صنایع و شرکت‌های مختلف آشنا شوید. برای شروع کار بهتر است سراغ صنعتی بروید که تا حدودی با آن‌ها آشنایی دارید و می‌توانید مطالب مربوط به آن‌ها را بفهمید. (مثلا در رشته مهندسی معدن تحصیل کرده‌اید و با محصولات معدنی آشنایی دارید و تصمیم می‌گیرید با فرایند سرمایه‌گذاری در این صنعت بیشتر آشنا شوید). سعی کنید تا جایی که می‌شود دانش‌تان را درمورد این صنایع افزایش بدهید و ببینید کدام شرکت‌ها در این صنایع فعالند. در نهایت باید به این نتیجه برسید که این صنعت خاص در چه وضعیتی است؛ آیا دوران رکود را می‌گذراند یا رونق؟ از افزایش نرخ دلار چه تاثیری می‌پذیرد؟ چه ارتباطی با قیمت‌های جهانی دارد؟ چشم‌انداز آینده این صنعت چگونه است؟

بعد از اینکه به پاسخ چنین سوال‌هایی رسیدید، باید تصمیم بگیرید که در این صنعت سرمایه‌گذاری کنید یا نه. اگر پاسخ‌تان مثبت بود، باید به دنبال شرکت‌هایی بگردید که وضعیت عملیاتی مناسبی دارند، قیمت سهم‌شان نسبت به سودی که می‌سازند و فروش سالانه پایین‌تر است و احتمالا طرح توسعه دارند و قرار است طی آینده نزدیک تحولی در آن‌ها رخ بدهد.

نکته: در صنایعی سرمایه‌گذاری کنید که با سازوکارشان آشنایی بیشتری دارید. اگر سهم شرکتی را بخرید که از نحوه فعالیتش اطلاعات کمی دارید، ممکن است باعث شود نتوانید تشخیص بدهید که چه زمانی کسب‌وکار آن شرکت رونق دارد و چه زمانی اوضاعش خراب است.

توجه به بازارهای جهانی

به اقتصاد کلان توجه کنید. همواره اتفاقاتی ممکن است بیفتد که اقتصاد جهانی و اقتصاد کشورها را دستخوش تلاطم کند. مثل شیوع بیماری کرونا که باعث شد شرکت‌های فعال در حوزه گردشگری و حمل‌ونقل مسافر دچار ضرر و زیان جدی شوند. در چنین مواردی از سهام یا دارایی‌هایی که ممکن است اثر منفی بگیرند دوری کنید.

پرهیز از نگاه تعصبی به سهم

بازی طرفداری از استقلال و پرسپولیس که نیست! هنوز هم سهام این ۲ باشگاه به بورس نیامده و بعید هم هست که به این زودی‌ها و این حجم از بدهی سروکله این دو باشگاه در بورس پیدا شود. پس نگاه تعصبی به سهام را همین اول کنار بگذارید. بازار بورس، منطق دارد و نه احساس. در جایی هم که منطق حاکم باشد، اثری از تعصب و طرفداری کورکورانه نیست. پس اگر می‌خواهید در این بازار بمانید، جبران اشتباه یا کنار گذشتن علایق (قوم و قبلیه‌ای، رنگی و بقیه دلبستگی‌ها) را فراموش نکنید.

توجه به تحلیل های سیاسی و اقتصادی

سبدتان را به امان خدا رها نکنید. هر لحظه ممکن است وضعیتی در جامعه یا تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی کلان پیش بیاید که روی دارایی‌تان اثر منفی بگذارد. مثلا کاهش قابل توجه نرخ دلار باعث خواهد شد که سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور کاهش یابد. در چنین مواردی باید حواس‌تان به سبد سهام‌تان باشد و به‌موقع سبدتان را اصلاح کنید.

توزیع مناسب سرمایه و پرهیز از تک سهم شدن

اگر سهمی خریدید و قیمتش کاهش یافت نگران نباشید! بزرگ‌ترین تحلیل‌گرها هم اشتباه می‌کنند و بهترین معامله‌گرها هم ممکن است زیان بدهند. مهم‌ترین نکته این است که دلیل اشتباه‌تان را بفهمید و اشتباه‌‌هایتان را طوری مدیریت کنید که جبران‌پذیر باشند. توزیع سرمایه بین دارایی‌های مختلف یکی از بهترین روش‌ها برای مدیریت همین اشتباه‌هاست.

اصول تشکیل سبد سهام بهینه و سودده در بورس

تشکیل سبد سهامی متنوع و در عین حال کم ریسک در بازار بورس شاید در نگاه اول خیلی ساده نباشد، اما اگر اصول تشکیل سبد سهام را بلد باشیم، نحوه تشکیل سبد سهام دیگر چیدن یک سبد سهام شامل مثلا 5 یا 7 سهم از بهترین صنایع روز بازار کار سختی نخواهد بود. تک سهم نشدن، شلوغ نکردن پرتفوی سهامداری با عرضه های اولیه مختلف، فروش سهم در صورت سودده نبودن و نداشتن آینده مناسب حتی با ضرر و مواردی از این دست از اصول تشکیل سبد سهام در بورس به حساب می آیند که باید توسط معامله گران بورسی رعایت شوند. در این مطلب تلاش کردیم تا مهم ترین اصول تشکیل سبد سهام را مورد بررسی قرار دهیم و نکات طلایی را در این خصوص به شما آموزش دهیم، که به سادگی بتوانیم پرتفوی سرمایه گذاری خود را در بورس به بهترین شکل و کم ترین ریسک بچینید.

اصول تشکیل سبد سهام

سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام نیازمند داشتن برنامه‌ ریزی و کسب تجربه است. تنها داشتن سرمایه و اقدام به معامله برای کسب سود در این بازار کافی نیست. یکی از قدم‌ های ابتدایی برای فعالیت در بورس،‌ تشکیل سبد سهام متناسب با میزان ریسک‌ پذیری اشخاص است. سبد سهام روشی برای کنترل و کاهش ریسک ‌های بازار بورس و مدیریت دارایی ها است. در نحوه تشکیل سبد سهام نحوه تشکیل سبد سهام این مطلب به تعریف سبد سهام و اصول مورد نیاز برای تشکیل پرتفوی خواهیم پرداخت .

سبد سهام چیست؟

همان‌ طور که از نام آن پیداست ، سبد سهام یا پرتفوی ترکیبی از سهم‌ های گوناگونی است که یک سرمایه گذار آن‌ ها را خریداری کرده و جزو دارایی های وی محسوب می شوند. سبد سهام یا همان پرتفوی می‌ تواند طبق اهداف، انتظارات و میزان ریسک ‌پذیری هر فرد متفاوت باشد. حتما بارها جمله معروف، همه تخم‌ مرغ‌ هایتان را در یک سبد نگذارید به گوشتان خورده است. این ضرب‌ المثل قدیمی بیانگر آن است که به علت وجود ریسک‌ های گوناگون و برای جلوگیری از زیان بیشتر، باید گزینه‌ های گوناگونی برای سرمایه گذاری داشته باشید.

حتما برایتان جالب است : فوت و فن خرید سهام در بورس ایران

با توجه به ماهیت نوسانی و ریسکی بورس، به منظور کاهش ریسک سرمایه گذاری و کاهش زیان در زمان بحران و افت قیمت سهام، لازم است سهام شرکت‌ های گوناگونی را در سبد دارایی خود قرار دهید. البته تشکیل سبد سهام با توجه به عوامل تأثیرگذار بر سبد دارایی ها، برای هر فرد می‌ تواند متفاوت و پیچیده باشد، لذا افراد ابتدا باید اهداف و انتظارات خود را مشخص نمایند، در ادامه با در نظر گرفتن استراتژی‌ های معاملاتی، پرتفوی خود را به طور بهینه تشکیل دهند. پرتفوی سهام می‌ تواند در طول زمان تغییر نماید و افراد می‌ توانند طبق انتظارات خود، سبد سهامشان را تغییر دهند.

اهمیت چیدمان سبد سهام چقدر است؟

در بورس، اطمینان خاطری که در سپرده‌ بانکی وجود دارد را نمی‌ توان یافت و ارزش سرمایه‌ گذاری شما می‌ تواند با برخی اشتباهات سقوط نماید، لذا هر سرمایه‌ گذار باید سعی کند که ریسک سرمایه‌ گذاری خود در این بازار را کاهش دهد که هدف از چیدمان سبد سهام بهینه نیز به همین صورت است.

در حقیقت با در نظر گرفتن نکات کلیدی در روش تشکیل سبد سهام، تقسیم مناسبی از ریسک‌ های صورت پذیرفته به وسیله سرمایه‌ گذار بین سهام‌ های گوناگونی که خریداری کرده انجام می شود. به این صورت که چنانچه هنگام معامله یکی از معاملات سود کند و یک معامله ضرر کند، ضرر سهم منفی با سود سهم مثبت جبران شود و در مجموع از کاهش ارزش دارایی فرد ممانعت کند.

مراحل تشکیل پرتفوی سهامی مناسب

• 1) تجزیه‌ و تحلیل اوراق بهادار
• 2) تشکیل سبد سرمایه‌ گذاری
• 3) تعیین سیاست سرمایه‌ گذاری
• 4) تجدیدنظر در سبد سرمایه‌ گذاری
• 5) ارزیابی عملکرد سبد سرمایه‌ گذاری

انواع سبد سهام کدام است؟

به این منظور که سبد سهامی بهینه تشکیل دهید، در ابتدای امر می بایست بدانید که از سرمایه گذاری خود چه هدفی را دنبال می‌ کنید و مدت زمان سرمایه‌ گذاری‌ تان چقدر است. به منظور سرمایه گذاری کوتاه مدت یا بلند مدت استراتژی‌ های معاملاتی می‌ تواند متفاوت باشد.

بعد از تعیین مدت زمان سرمایه گذاری، بازدهی مورد انتظار خود را برای مدت زمان سرمایه گذاری تعیین کنید و میزان ریسک ‌پذیری خود را نیز تعیین کنید. با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی آن، می‌ توانید ریسک را کم کرده و بازدهی خود را افزایش دهید. 5 روش استراتژیک برای تشکیل سبد سهام وجود دارد که در ادامه به شرح دادن این موارد پرداخته ایم؛

1) سبد سهام دفاعی : سبد سهام دفاعی از ریسک سیستماتیک و نوسان کمی برخوردار است. سبد سهام دفاعی در زمان‌ های خوب یا بد بازار، به صورت معمول خوب نحوه تشکیل سبد سهام عمل می‌ کنند. سهام این سبد متعلق به شرکت‌ های تولیدی است که محصولاتشان نیاز اساسی اقتصاد بوده و تقاضا برای محصولات آن‌ ها تقریباً ثابت و تعیین شده است، لذا با نوسان اقتصاد دچار بحران نمی‌ شوند. به منظور تشکیل سبد سهام دفاعی، می‌ توان سهام این‌ گونه شرکت‌ ها را از صنایع گوناگون موجود در بازار خریداری کرد. شایان ذکر است که سبد دفاعی ریسک و بازدهی کمی به همراه دارد.

2) سبد سهام تهاجمی : سبد سهام تهاجمی از ریسک و بازدهی بسیار بالایی برخوردار است. سرمایه گذارانی که درجه ریسک ‌پذیری زیادی دارند و به دنبال سودهای بسیار زیاد هستند، این نوع سبد سهام را ترجیح می دهند و دارایی ها و سهام شرکت‌ هایی با ریسک بالا را خریداری می کنند. سهام با ریسک بالا به صورت معمول ریسک ‌های سیستماتیک و نوسانات قیمتی بالایی نسبت به دیگر سهام و کل بازار خواهند داشت.

شرکت‌ هایی که سهام ریسکی دارند به صورت معمول در آستانه رشد خود هستند و پیش‌ بینی رشد بالایی در آینده برای آن‌ ها وجود دارد. سرمایه گذارانی که تمایل به تشکیل سبد سهام تهاجمی دارند، بیشترین درصد از پرتفوی خود را به این سهام اختصاص می‌ دهند، اما با این وجود برای کنترل ریسک خود می‌ توانند قسمتی از سرمایه خود را نیز به سهام کم ریسک یا دارایی های با درآمد ثابت اختصاص دهند. این افراد با این که بازدهی بالایی از سبد سهام خود دارند، در صورت اصلاح بازار، زیان بالایی را برای شما به همراه خواهند داشت.

3) سبد سهام سوداگرانه : سبد سهام سوداگرانه سبدی با ریسک بسیار بالاست. به بیان دیگر سهام موجود در این سبد به شرکت‌ های پرریسک تعلق دارد که آینده مبهمی دارند و در صورتی که شرایط شرکت خوب پیش رود، سود بالایی نصیب سرمایه گذاران می‌ شود، ولی در غیر این صورت زیان هنگفتی در انتظار سرمایه گذاران خواهد بود. شرکت‌ هایی که در آستانه رشد خود هستند و یا اخباری خوش‌ بینانه برای آن‌ ها وجود دارد؛ از این‌ گونه شرکت‌ ها محسوب می شوند.

این را در نظر داشته باشید که تشکیل سبد سهام سوداگرانه به اختصاص وقت بیشتری جهت انتخاب و سرمایه گذاری در قیاس با دیگر سبدها نیازمند است. همچنین جهت تشکیل این سبد نیاز به تجربه بالایی است، به این خاطر که با یک انتخاب فرد می‌ تواند در مدت زمان کوتاهی سود فراوانی را کسب کند، ولی در مقابل با یک انتخاب اشتباه، امکان دارد سرمایه زیادی را در همان مدت کوتاه از دست بدهد.

4) سبد سهام درآمدی : سبد سهام درآمدی از ریسک و بازدهی کمی برخوردار است و بازدهی تقریباً ثابتی در طول زمان نصیبب سرمایه گذاران خواهد کرد. این سبد بیشتر بر سهام شرکت‌ هایی تاکید دارد که سود سالانه می پردازند. به بیان دیگر شرکت‌ ها تصمیم می‌ گیرند که درصد بیشتری از سود خالص خود را به سهامداران بپردازند. شرکت‌ های با رشد کم یا متوسط از جمله این شرکت‌ ها به شمار می روند. برخی از سهام سبد درآمدی می‌ تواند با سبد دفاعی نحوه تشکیل سبد سهام نحوه تشکیل سبد سهام یکسان باشد. سبد سهام درآمدی می بایست همواره جریان نقدی مثبتی برای سرمایه گذار داشته باشد. افرادی که به دنبال یک منبع درآمد بادوام و مطمئن هستند، می‌ توانند اقدام به تشکیل این نوع سبد سهام کنند.

5) سبد سهام ترکیبی : سبد سهام ترکیبی از سود و بازدهی متغیر برخوردار می باشد. در این سبد علاوه بر سهام شرکت‌ های بورسی، صندوق های سرمایه گذاری ، اوراق مشارکت و اوراق بدهی نیز وجود دارد. سررسید اوراق این سبد، می‌ تواند متفاوت باشد. دارایی های این سبد به نسبت دیگر سبدها منعطف تر هستند و همین طور بهتر است برای تشکیل این سبد از دارایی ها و سهامی استفاده شود که همبستگی منفی نسبت به یکدیگر داشته باشند و روند یکسانی نداشته باشند؛ این بدین معنی است که اگر سهمی در یک بازه زمانی منفی است، روند سایر سهام و دارایی ها مثبت باشد. تنوع دارایی های این سبد از دیگر سبدها بیشتر است، لذا در صورتی که یک دارایی دچار زیان شود، سود و بازدهی سایر سهام و اوراق ضرر آن را جبران خواهند کرد.

اصول مهم تشکیل سبد سهام در بورس

به صورت کلی برای تشکیل سبد سهام اصولی وجود دارد که می بایست آن ها را در نظر داشته باشید. در اینجا چندین اصل کلیدی برای تشکیل سبد سهام را خدمت شما عزیزان بیان کرده ایم؛

بررسی وضعیت و عملکرد سبد سهام : بعد از انجام تحلیل‌ ها و بررسی‌ های گوناگون برای انتخاب سهام، باید همیشه وضعیت عملکردی و سود و زیان آن‌ ها را به صورت دوره‌ ای نیز بررسی کرد. استراتژی‌ های معاملاتی گوناگونی وجود دارد که برای نگهداری یا کم و زیاد کردن حجم سهام مناسب هستند.

به صورت کلی می‌ توان درصدهای مشخصی از سبد را به سهام پرریسک، با ریسک متوسط و کم ریسک تخصیص داد تا تعادل در سبد حفظ شود. همچنین می‌ توان از هر صنعتی تعدادی سهم را برگزید و با متنوع‌ سازی پرتفوی، روندهای نزولی و صعودی با هم خنثی شوند.

بررسی صنایع و شرکت‌ ها : صنایعی گوناگونی در بورس در حال فعالیتند. این که هر صنعتی در چه وضعیتی قرار دارد و شرایط آینده چه خواهد شد، بسیار حائز اهمیت است. به منظور تشکیل سبد سهام باید این شرایط را مورد بررسی قرار دهیم و از بین نمادهای فعال در هر صنعت و طبق نوع سبدی که تشکیل می‌ دهیم، شرکت‌ ها را انتخاب نماییم.

به منظور انتخاب سهام بایستی در کنار بررسی وضعیت صنعت و صورت‌ های مالی شرکت مورد نظر، روند قیمت آن‌ ها را با انجام تجزیه و تحلیل‌ هایی مثل تحلیل بنیادی و تکنیکال تخمین بزنید.

بررسی وضعیت اقتصاد جهان و کشور : تحلیلگران بنیادی همیشه با پیگیری اخبار، اطلاعات و اتفاقات در سطح بین‌ المللی و سطح کشور به‌ صورت بنیادی، صنایع، شرکت‌ ها و سهام آن‌ ها را بررسی می‌ کنند. تغییرات قیمت کالاها و محصولات در جهان و کشور می‌ تواند بر قیمت سهام شرکت‌ ها موثر باشد.

این مورد درباره کالاهایی مثل نفت و فلزات اساسی، بیشتر مصداق دارد و کوچک‌ ترین تغییر قیمتی در سطح جهانی می‌ تواند بر سهام شرکت‌ های داخلی موثر واقع شود. همچنین وضعیت اقتصادی داخل کشور، رخدادهای سیاسی و اقتصادی مثل تغییر نرخ ارز، نرخ بهره و تصمیمات دولت، بر قیمت سهام شرکت‌ های بورسی تأثیرگذار است، لذا به منظور تشکیل یک سبد سهام بهینه، توجه به بازارهای جهانی و داخلی اهمیت بالایی دارد. نکات تکمیلی نیز به شرح زیر است؛